Кіріспе

Стр 1 из 2Следующая ⇒

Қ АЗАҚ СТАН РЕСПУБЛИКАСЫ

АУЫЛ ШАРУАШЫЛЫҒ Ы МИНИСТРЛІГІ

С. СЕЙФУЛЛИН АТЫНДАҒ Ы Қ АЗАҚ АГРОТЕХНИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ

МАЛ ШАРУАШЫЛЫҒ Ы Ө НІМДЕРІН Ө НДІРУ ЖӘ НЕ Ө Ң ДЕУ ТЕХНОЛОГИЯСЫ КАФЕДРАСЫ

КУРСТЫҚ ЖОБА

Тақ ырыбы: Мү йізді ірі қ ара малын нормалап азық тандыру

ОРЫНДАҒ АН: 3- курс студенті Тә укен Еламан

ТЕКСЕРГЕН: а. ш. ғ. к., ағ а оқ ытушы Омарова Қ. М.

КУРСТЫҚ ЖҰ МЫС Қ ОРҒ АУҒ А ЖІБЕРІЛІДІ__________________________

АСТАНА 2017 ж.

С. СЕЙФУЛЛИН АТЫНДАҒ Ы Қ АЗАҚ АГРОТЕХНИКАЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ

МАЛ ШАРУАШЫЛЫҒ Ы Ө НІМДЕРІН Ө НДІРУ ЖӘ НЕ Ө Ң ДЕУ ТЕХНОЛОГИЯСЫ КАФЕДРАСЫ

«Бекітемін»

Кафедра мең герушісі________________

__________________________________

«_____»______________20_______ж.

№_____ТАПСЫРМА

311 топтың студенті Тә укен Еламан

Жұ мыс тақ ырыбы: Мү йізді ірі қ ара малын нормалап азық тандыру

Бастапқ ы деректер: Тірілей салмағ ы - 600 кг, тә уліктік сауымы - 14 кг, жылдық сауымы - 3000кг сү тті сиырдың, тірілей салмағ ы - 1200 кг тұ қ ымдық бұ қ аның азық тандыру рациондары

№	Тү сініктемме жазбалардың мә тіні	Орындау мерзімі	кө лемі

№	Графикалық бө лім мә тіні	Орындау Мерзімі	Парақ тар саны	Аумағ ы

Ә дебиеттер

Тапсырма берілген кү ні___________________жұ мысты қ оргау кү ні____________

Қ урстық жұ мыс жетекшісі_______________________________________________

Тапсырманы орындауғ а қ абылдады_______________________________________

( Кү ні, студентің қ ойғ ан қ олтаң басы)

С. СЕЙФУЛЛИН АТЫНДАҒ Ы Қ АЗАҚ АГРОТЕХНИҚ АЛЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ

МАЛ ШАРУАШЫЛЫҒ Ы Ө НІМДЕРІН Ө НДІРУ ЖӘ НЕ Ө Ң ДЕУ ТЕХНОЛОГИЯСЫ КАФЕДРАСЫ

КУРСТЫҚ ЖҰ МЫСҚ А

СЫН - ПІКІР

Студент Тә укен Еламан

Жұ мыстың тақ ырыбы Мү йізді ірі қ ара малын нормалап азық тандыру

Жұ мыстың мазмұ нының берілген тапсырмағ а сә йкестігі_________________

____________________________________________________________________________________________________________________________________

Кемшіліктер ______________________________________________________

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Курстық жұ мысты тексеру кү ні ________________________________________

Алғ ашқ ы бағ асы____________________________________________________

Қ орғ ауды ө ткізу кү ні________________________________________________

Қ орғ анан кейінгі бағ а________________________________________________

Жетекші қ олы______________________________

Кіріспе

Малдың ө сіп-жетілуі ү шін жә не сапалы ө нім алу оларды азық пен қ ажетті мө лшерде қ амтамасыз ету басты міндет болып табылады. Малдың азығ ының қ ұ нарлығ ы, қ ұ ндылығ ы, дә мділігі малдан алынатын ө німнің сапасына тығ ыз байланысты. Сондық тан малшаруашылығ ын дамыту ү шін берік жем-шө п қ орын жасау, азық тандыру мә селелерін ғ ылыми негізде ұ йымдастыру қ ажет.

Мал азық тандыруды қ оректік қ ұ ндылығ ы малдың физиологиялық қ оектік мұ қ таждығ ын белгілейтін азық тандыру нормасының кө рсеткіштеріне сә кестендіріп қ ұ растырылғ ан азық тандыру рациондары, яғ ни жегізілген азық тары мен азық тық қ осындылары арқ ылы іске асырады. Мал азық тандыру ғ ылымының мақ саты малдың қ оректік қ ажеттігін мұ қ таждық кө рсеткіштеріне сә йкес энергетикалық жә не қ ұ рылымдық коректік заттар жә не барлық минералды, биологиялық ә серлі қ осындылармен жан-жақ ты жә не толығ ымен қ аматамасыз ету болып табылады.

Ауылшаруашылық малын нормалап азық тандырудың басты мақ саты, мал азық тарын тиімді пайдалану арқ ылы мү мкіндігінше тұ қ ымдық ерекшелігін толық пайдалана отырып, кө бею қ асиетін қ олдана білу. Азық тандыру нормасы дегеніміз — жоғ ары ө нім алуды, малдың ауырмауын, оларды шаруашылық та пайдалану мерзімін ұ зарту, табын толық тыру қ абілетінің қ алыпты жетілуін қ амтамасыз ететін азық рационындағ ы қ оректік заттардың мө лшері. Жеткіліксіз жә не шамадан тыс азық тандыру мал ағ засына кері ә сер етіп қ ана қ оймайды, сонымен бірге шаруашылық тың экономикалық кө рсеткіштеріне де нұ қ сан келтіреді. Малды жеткіліксіз азық тандыру малдың ө суін тежеп, ө німі мен кө бею қ асиетін тө мендетеді жә не бір ө лшем ө німге жұ мсалатын азық пен ең бек шығ ынының жоғ арылауына ә кеп соғ ады. Сонымен бірге, жеткіліксіз азық тандырғ ан мал аурушаң келеді, ал мө лшерден кө п азық тандыру малдың семіруіне ә келіп соғ ады, соның салдарынан ө німі тө мендеп, кө бею қ асиеті нашарлайды. Сондық тан нормалы азық тандыру тиімді мал шаруашылығ ының негізі болып табылады.

Организм тіршілігінің қ оректік қ ажеттілігі мал тү лігі мен қ ұ с тү ріне, жасына, жынысына, физиологиялық жағ дайына жә не ө німділігіне байланысты ө згереді. Нормалап азық тандыруды малдың мұ қ таждық кө рсеткіштері, яғ ни азық тандыру нормасы мен оны оны қ амтамасыз ету ү шін малғ а жегізілетін жемшө п пен азық тық қ осындылар мө лшерін, яғ ни азық тандыру рационының қ оректілік кө рсеткіштерін сә йкестендіру арқ ылы жү зеге асырады.

1-кесте – Азық тар химиялық қ ұ рамы

Азық тар атуы	Табиғ ы ылғ алдылық тағ ы мө лшері, %
Азық тар атуы	ылғ ал	" шикі" протеин	" шикі" май	" шикі" " жасұ нық	АЭЗ	" шикі" кү л
Кө к азық
1 селеулі жайылым кө гі 2 бұ ршақ -сұ лы кө гі		4, 3 3, 5	1, 7 0, 7	5, 2	20, 5 8, 8	3, 5 1, 8
Ірі азық
1 тау шабындық піш. 2 эспарцет пішені 3 сұ лы-жоң ышқ а ұ ны 4 жаздық бидай сабаны	16, 6 15, 1	12, 1 14, 6 86, 5 4, 6	3, 1 2, 5 3, 3 1, 5	21, 7 24, 2 24, 4 35, 1	35, 5 40, 7 35, 9	5, 5 6, 2 - 7, 8
Шырынды азық
1 сұ лы-жоң. пішендемесі 2 жү гері сү рлемі 3 сә біз		5, 4 2, 5 1, 2	1, 3 1, 0 0, 2	14, 8 7, 5 1, 1	19, 2 11, 9 8, 7	4, 3 2, 1 0, 8
Қ ұ нарлы азық
1 сұ лы дә ні 2 арпа дә ні 3 бидай кебегі 4 кү нбағ ыс кү нжарасы 5ет-сү йек ұ ны		10, 8 11, 3 15, 1 40, 5 40, 1	2, 2 4, 1 7, 7 11, 2	9, 7 4, 9 8, 8 12, 9 -	57, 3 63, 8 52, 6 22, 1 3, 8	3, 2 2, 8 4, 4 6, 8 34, 9

Қ орытынды: Мал азығ ының қ оректілігі химиялық қ ұ рамымен бірге ө згереді. Сол себепті азық қ оректілігін бағ алау ү шін алдымен оның химиялық қ ұ рамын анық тап, ондағ ы энергетикалық, қ оректік, минералдық, витаминдік тағ ы басқ а биологиялық маң ызды заттарының кө лемін зерттеп білген жө н. Осы кестедегі азық тардың химиялық қ ұ рамына аса мә н беріп қ арасақ, ылғ ал мө лшері кө к азық пен шырынды азық та кө п, ал, керісінше, ірі азық пен қ ұ нарлы азық та аз болып келеді. «Шикі» протеин, «шикі» май мө лшері қ ұ нарлы жә не шырынды азық тарда, «шикі» жасұ нық, АТЗ мө лшері ірі азық тарда, «шикі» кү л мө лшері қ ұ нарлы азық та кө бірек екенін байқ ауғ а болады.

2-кесте – Минералдық жә не дә румендік қ осындылар қ ұ рамы

Атауы	Формуласы	Са	Р	Na	N
Азық тық бор	CaCO₃		0, 8	0, 3	-
Азық тық ә к	CaCO₃		-	-	-
Азық тық ұ лу қ абығ ы	CaCO₃		-	-	-
Қ аратау фосфаты	Ca(PO₄)₂			-	-
Қ оскальций фосфат	CaHPO₄			-	-
Сү йек ұ ны	Ca(PO₄)₂			-
Қ оснатрий фосфаты	Na₂HPO₄	-			-
Қ осаммоний фосфат	(NH₃)₂HPO₄	-		-

Қ орытынды: Бұ л кестеде мал организмінде жетіспеген кезде шаруашылық қ а кө п мө лшерде зиян келетін минералдық заттар берілген. Егер мал организміне ең маң ызды дейтін Са, Р макроэлементтері жетіспеген жағ дайда осы қ осындыларды мал азығ ына қ осу арқ ылы мал рационын қ ұ растырамыз.

3-кесте – Азық тар қ оректілігі

Кө рсеткіштері	1 кг-дағ ы мө лшері
Кө рсеткіштері	Селеулі жайылым кө гі	Бұ ршақ -сұ лы кө гі	Тау шаб пішен	Эспарцет пішен	Сұ лы жоң ы ұ ны	Сұ лы -жоң ышпішендемесі	Жаздық бидай сабаны	Жү гері сү рлемі	сә біз	Сұ лы дә ні	Арпа дә ні	Бидай кебегі	Кү нбағ ыс кү нжарасы	Ет-сү йек ұ ны
Азық. ө лшемі	0, 3	0, 16	0, 63	0, 5	0, 66	0, 32	0, 22	0, 2	0, 14		1, 15	0, 75	1, 08	1, 49
АЭ, МДж	4, 0	1, 9	7, 88	7, 41	8, 0	3, 68	4, 91	2, 3	2, 2		10, 5	8, 97	10, 44	11, 98
Қ орытылғ ан протеин, г
Қ ант, г	14, 5		-										62, 6	-
Кальций, г	2, 6	1, 8	6, 2	10, 8	13, 3	4, 9	2, 8	1, 2	0, 6	0, 9	2, 0	2, 0	5, 9	4, 3
Фосфор, г	0, 3			2, 4		1, 4	0, 8	0, 5	0, 6	3, 4	3, 8	9, 6	12, 9	21, 7
Магний, г	1, 2	0, 4	1, 6	1, 6	3, 2	0, 8	1, 4	0, 5	0, 2	1, 2	1, 1	4, 3	4, 8	8, 8
Натрий, г	6, 7	3, 2	22, 3	2, 8	13, 4	9, 6			5, 1	5, 4	5, 0	0, 9	9, 5	3, 6
Калий, г	1, 8	-	-	16, 9	0, 9	0, 7	0, 6	0, 3	0, 2	1, 8	0, 8	10, 9	1, 3	0, 7
Хлор, г	1, 3	1, 9	2, 3	2, 2	2, 9	1, 5	2, 1	1, 3	0, 7	1, 3	1, 3	1, 0	1, 0	24, 6
Кү кірт, г	0, 7	0, 5	1, 4	4, 4	1, 3	0, 7		0, 4	0, 2	1, 4	2, 4	1, 9	5, 5	6, 2
Темір, мг				57, 8
Мыс, мг		1, 4	1, 6	7, 3	3, 2	1, 8	1, 1		1, 1	4, 9	4, 2	11, 3	17, 2	1, 5
Марганец, мг		6, 8	9, 5	37, 8		8, 1			2, 2	22, 5	36, 1
Мырыш, мг		18, 5		21, 7	70, 5				2, 1	56, 5	13, 5		37, 9	12, 3
Кобальт, мг	0, 08	0, 19	0, 3	0, 2	0, 32	0, 39	0, 5	0, 02	0, 08	0, 07	0, 26	0, 1	0, 19	0, 13
Йод, мг	0, 01	0, 05	0, 05	0, 34	0, 36	0, 1	0, 45	0, 06	0, 03	0, 10	0, 22	0, 176	0, 37	1, 31
Каротин, мг										1, 3	0, 5	2, 6	0, 2	-
Д дә румені, хө		4, 6		-					-	-	0, 2	-		-
Е дә румені, мг				-			-		1, 5	12, 9	50, 0	20, 9

9- кесте – тірілей салмағ ы 1200 кг тұ қ ымдық бұ қ аның орташа жиілікте шә ует алғ ан кезең дегі жаздық рационы

Кө рсеткіштері	Норма Б-ша қ ажет	А з ы қ т а р мен қ осындылар, кг/г
Кө рсеткіштері	Норма Б-ша қ ажет	Бұ ршақ сұ лы кө гі	Арпа дә ні	Сұ лы дә ні	Кү нбағ ыс кү нжарасы	Бидай кебегі	Ас тұ зы	Рационда бары	±
Мө лшері		31, 88	1, 3
Азық. ө лшемі	10, 2	5, 1	1, 495		1, 08	1, 5		10, 2
АЭ, МДж		60, 6	13, 65		10, 44				-4
Қ орытылғ ан протеин, г			110, 5						+230
Қ ант, г			28, 6		62, 6				-45
Кальций, г			2, 6	0, 9	5, 9				+5
Фосфор, г			4, 94	3, 4	12, 9	18, 6			+22
Магний, г			1, 43	1, 2	4, 8	8, 6			-7
Натрий, г			6, 5	5, 4	9, 5	1, 8
Калий, г			1, 04	1, 8	1, 3	21, 8			-46
Хлор, г		60, 5	1, 69	1, 3	1, 0
Кү кірт, г			3, 12	1, 4	5, 5	3, 8			-18
Темір, мг									+5267
Мыс, мг		44, 6	5, 46	4, 9	17, 2	22, 6			-35
Марганец, мг				22, 5					-120
Мырыш, мг			14, 5	56, 5	37, 9				+316
Кобальт, мг	10, 2		0, 3	0, 07	0, 19	0, 2			-3, 2
Йод, мг	10, 2	1, 6	0, 3	0, 10	0, 37	0, 34		2, 7	-7, 5
Каротин, мг			0, 65	1, 3	0, 2	5, 2			+436
Д дә румені, хө	16, 8	146, 6	0, 26	-		-			+135
Е дә румені, мг				12, 9					+1474
Ас тұ зы

8 – кесте - тірілей салмағ ы 1200 кг тұ қ ымдық бұ қ аның орташа жиілікте шә ует алғ ан кезең дегі қ ыстық рационы

Кө рсеткіштері	Норма Б-ша қ ажет	А з ы қ т а р мен қ осындылар, кг/г
Кө рсеткіштері	Норма Б-ша қ ажет	Сұ лы жоң ұ н	Сә біз	Арпа дә ні	Сұ лы дә ні	Кү нбағ ыс кү нжарасы	Бидай кебегі	Ас тұ зы	Рационда бары	±
Мө лшері		4, 5		1, 3					24, 8
Азық. ө лшемі	10, 2		2, 1	1, 5		1, 08	1, 5		10, 2
АЭ, МДж				13, 65		10, 44				-4
Қ орытылғ ан протеин, г				110, 5						+29
Қ ант, г				28, 6		62, 6				-225
Кальций, г				2, 6	0, 9	5, 9				+17
Фосфор, г		13, 5		4, 94	3, 4	12, 9	18, 6			+12
Магний, г				1, 43	1, 2	4, 8	8, 6			-1
Натрий, г			26, 5	4, 5	5, 4	4, 5	1, 8
Калий, г				1, 04	1, 8	1, 3	21, 8			-99
Хлор, г			10, 5	1, 69	1, 3	1, 0
Кү кірт, г				3, 12	1, 4	5, 5	3, 8			-25
Темір, мг										-1217
Мыс, мг			16, 5	5, 46	4, 9	17, 2	22, 6			-50
Марганец, мг					22, 5					-195
Мырыш, мг			31, 5	14, 5	56, 5	37, 9				+74
Кобальт, мг	10, 2	1, 4	1, 2	0, 3	0, 07	0, 19	0, 2		3, 4	-6, 8
Йод, мг	10, 2	1, 62	0, 45	0, 3	0, 10	0, 37	0, 34		3, 2	-7
Каротин, мг				0, 65	1, 3	0, 2	5, 2			-697
Д дә румені, хө	16, 8			0, 26	-		-		365, 3	-349
Е дә румені, мг			22, 5		12, 9					-103
Ас тұ зы

12 Следующая ⇒