ГЛОССАРИЙ

Тарихи терминдер	Тарихи терминдердің қ азақ ша тү сіндірмесі
Геноцид	Нә сілдік, ұ лттың жә не діни белгілеріне қ арай халық тың жекелеген топтарын жою.
Депортация	Жеке адамдарды, халық тарды еріксіз, кү шпен жер аудару.
Миграция	Халық тың шет елден қ оныс аударушылар тобы
Репрессия	Қ атаң жазалау шаралары, мемлекеттің оқ шау ойлаушыларғ а қ арсы ә рекеті.
Экспроприация	Кү штеу арқ ылы біреудің меншігін тартып алу
Конфискация	( тә ркілеу) –Жеке тұ лғ а мү лкінің қ айтарылмайтындай етіп кү штесу арқ ылы алынуы.
Тоталитаризм	қ оғ амдық ө мірдің барлық саласына бақ ылау орнатқ ан мемлекеттік билік
Плюрализм	бұ қ арағ а рұ қ сат етілген пікірлердің ашық айтылуы.
Жекешелендіру	жеке азаматтар мен заң ды тұ лғ алардың мемлекеттік меншік нысандарын немесе мемлекеттік акционерлік қ оғ амдардың акцияларын мемлекеттен сатып алуы.
Инфляция	ақ шаның қ ұ нсыздануы.
Депозит	банкіге сақ тауғ а берілген салым.
Акция	қ ұ нды қ ағ аз, қ орлық қ ұ ндылық.
Президент	президенттік жә не парламенттік басқ ару жү йесі бар елдердегі мемлекет басшысы.
Вице – президент	президенттен кейінгі ө кілетті кісі.
Заң жобасы	заң ның алғ ашқ ы мә тіні.
Қ айта қ ұ ру	бұ рынғ ы Кең естер Одағ ына 1985 ж. М. Горбачевтың билікке келуіне байланысты пайда болғ ан термин, елдегі саяси ә леуметтік – экономикалық салаларғ а реформа жү ргізу.
Референдум	Конституцияғ а ө згерістер мен қ осымшалар енгізу.
Авторитаризм	(лат. Autoritarisme- негізін қ алаушы, жасаушы жә не auctaritas – пайымдау, пікір, билік, ық пал) – 1)антидемократиялық саяси режим, 2)саяси ө кімет билігінің антидемократиялық тұ жырымдамасы, 3)қ оғ амдық санада беделді, атап айтқ анда ө кімет билігін абсолюттендіру элементтерінің етек алуы.
Билік	адамның, топтың, ә ртү рлі таптардың іс-ә рекеттеріне шешуші ә сер ететін, идеологияғ а ық палының негізінде жә не ұ йымдастырушы қ ұ қ ық тар арқ ылы жү зеге астын механизм.
Босқ ындар	қ оғ амда белгілі бір кү штердің (саяси, экономикалық, этникалық қ ысым, соғ ыс, табиғ и апат) қ ысымына қ арсы тұ руғ а, тө зуге шарасыз болудың ә серінен ө з елінен басқ а бір елге кө шуге мә жбү р болғ ан адамдар.
Босқ ыншылық	қ алыптасқ ан саяси-ә леуметтік, экономикалық жә не табиғ и – климаттық ауыр ахуалдарғ а, апаттарғ а байланысты адамдардың атақ оныстарынан, тұ рғ ылық ты мекендерінен амалсыз босып, ауа кө шулері.
Демография	халық ты зерттеу, халық тану ғ ылымы деген ұ ғ ымды білдіреді. Оның зерттеу объектісіне халық тың жыныстық, этикалық қ ұ рылымы, туу, ө лу, қ оныс аудару процесінің барысы жатады.
Демографиялық болжам	ә лемдегі белгілі бір елдегі, облыстағ ы, аудандағ ы Д. б. аумақ тардағ ы халық тың, ұ лт пен ұ лыстың саны жә не қ ұ рамы туралы болжамдық есеп.
Демографиялық саясат	халық тың ұ дайы ө суі ү шін мемлекет тарапынан жү зеге асырылатын ә кімшілік, ә леуметтік, экономикалық жә не қ ұ қ ық тық шаралар жү йесі.
Дискуссия	топ ішінде шешім қ абылдау ү рдісін ұ йымдастыру ә дісі.
Геноцид	Нә сілдік, ұ лттың жә не діни белгілеріне қ арай халық тың жекелеген топтарын жою.
Депортация	Жеке адамдарды, халық тарды еріксіз, кү шпен жер аудару.
Миграция	Халық тың шет елден қ оныс аударушылар тобы
Репрессия	Қ атаң жазалау шаралары, мемлекеттің оқ шау ойлаушыларғ а қ арсы ә рекеті.
Экспроприация	Кү штеу арқ ылы біреудің меншігін тартып алу
Этноцид	(грек. ethnos – халық, + caedere - ө лтіру, қ ыру) – ұ лысты, халық ты нысаналы тү рде қ ырып-жою немесе олардың ұ лыстық -жою немесе олардың ұ лыстық -мә дени ерекшеліктерін: тілді, салт-дә стү рді, ә дет –ғ ұ рыпты, тарихи зердені, т. б. зорлық -зомбылық пен жою ү дерісі. Қ азақ стан тарихында Этноцид ХХ ғ асырдың 20-30 жылдары қ азақ халқ ына қ арсы жасалғ ан зұ лмат ретінде орын алды.
Агломерация	(«aggiomerare» латынша «қ осу», «толық тыру» деген сө зден алынғ ан. ) Біртұ тас аумақ тық ө ндірістік кешен негізінде пайда болып, ірілі – ұ сақ ты қ алашық тар мен ауылдардан қ ұ ралғ ан қ оныстық жү йе.
Азаматтық	адамның нақ ты бір мемлекетке саяси жә не қ ұ қ ық тық қ атысы. Мемлекеттің жә не оның билігіне бағ ынатын адамның арасындағ ы ө зара қ арым-қ атынасты білдіреді.
Ә леумет	(лат. socium – ортақ )- ә лдебір мә нді қ арым-қ атынастағ ы адамдардың ө мір сү ру жағ дайларының бірлігімен сипатталатын тұ рақ ты да ү лкен қ ауым.
Ә леуметтік позиция	ә леуметтік қ ұ рылымдар, топтар мен ұ йымдардың қ арамағ ында жә не қ оғ амдық ең бекті бө лу жү йесінде адамның алатын орны.

СМЖ ЖМУ Е/ПОӘ К. 09-2016

Ф. 4. 09-33

⇐ Предыдущая 18 19 20 21 222324 25 26 27 Следующая ⇒