|
|||
2.2.Кірпіш қабырғаларын есептеу.Есептеулерге кіріспес бұ рын жү ктемені жинау қ ажет. Ғ имараттың қ абырғ аларына ә рбір қ абат шегінде жоғ арыда жатқ ан қ абаттардан тү сетін жү ктеме, қ арастырылатын қ абаттың жабынды плиталарынан тү сетін жү ктеме жә не қ абырғ алардың жеке учаскелерінің меншікті салмағ ы ә сер етеді. Алдымен қ андай жү ктеме бар екенін анық тайық. Жү ктемелер болады: - нормативтік-олардың мә ндері " жү ктемелер мен ә сер ету" Қ НжЕ-де келтірілген. - есептік жү ктемелердің мә ні нормативтік жү ктемелер бойынша сенімділік коэффициентіне кө бейту жолымен анық талады (γ ƒ ) Олар сондай-ақ жіктеледі: - тұ рақ ты - уақ ытша, олар ө з кезегінде: a. ұ зақ b. қ ысқ а мерзімді c. ерекше Кө лемнің тығ ыздығ ына кө бейту жолымен қ ұ рылымның ө зіндік салмағ ы тұ рақ ты болып табылады. Қ ысқ а уақ ытқ а адамдар, қ ар, жел (толық мә ндер) жә не т. б. жү ктемелер жатады. Ұ зақ уақ ытқ а-қ алқ аншалар, жабдық тар жә не т. б., сондай-ақ адамдар мен қ ардан қ ысқ а мерзімді тө мен. Алайда бұ л қ ызметкер бү гінгі кү нде ә леуметтік қ ызмет кө рсету саласындағ ы қ арттар мен мү гедектерге арналғ ан интернат-ү йіне аудармашы қ ызметіне қ абылданып, жұ мыс жасауда. Кө рнекі болу ү шін екі қ абатты коттедждің бірінші қ абатының қ абырғ асына жү ктеме жинау қ ажет екенін елестетейік. Қ абаттың биіктігі 3м, ұ зындығ ы 6м. Есептеулерді жең ілдету ү шін жалпақ рулонды шатырды аламыз. Бастау ү шін технико-жү ктемелерді есептеу 1 м2 жабу жә не жабу жә не енгіземіз деректер кесте. Мысалы, екінші қ абаттың едені ламинат салынғ ан стяжкадан тұ рады. Екінші қ абаттың жабыны бу оқ шаулағ ышынан, жылытқ ыштан, цемент-қ ұ мды тартпадан жә не ү ш қ абатты гидрооқ шаулағ ыш кілемден тұ рады. Енді біз жү к алаң ын анық тауымыз керек. Жү к алаң ы дегеніміз не екенін тү сіну ү шін тө менде суретке қ араң ыз. Егер жү ктеме қ абырғ аның 1 қ ума метрі ү шін жиналса, онда жү к алаң ы сыртқ ы жә не ішкі кө тергіш қ абырғ аның арасындағ ы қ ашық тық тың жартысына 1 метр туындығ а тең болады. Қ ызғ ылт тү спен орта қ абырғ ағ а арналғ ан жү к алаң ы, ал жасыл тү спен сыртқ ы қ абырғ ағ а арналғ ан. Осылайша, біз қ арастырып отырғ ан қ алау учаскесі ү шін жү к алаң ы 1м*2м=2м2 тең болады
Сурет-5. 1-ші қ абат жоспары
Кесте мә ндеріне жү к ауданын кө бейтіп, кірпіш қ алаудың 1 куб метрін жабудан жә не жабудан жү ктеме аламыз.
Жабудан: - тұ рақ ты - 0, 749*2=1, 498 т - уақ ытша - 0, 245*2=0, 49 т Толық P2= 0, 994*2=1, 988 тонна
Екінші қ абаттың (G2) қ алауының салмағ ын жә не парапеттің (Пп) салмағ ын есептеу қ алды. 2 қ абаттың биіктігі - 3 м, парапета - 0, 7 м. қ алың дығ ы-0, 25 м, қ алаудың тығ ыздығ ы-1, 8 т / м3.
1 қ ума метрінің салмағ ы тең: G2=1*0, 25*3*1, 8=1, 35 т (1)
Gп=1*0, 25*0, 7*1, 8=0, 315 т (2)
1 пог-ғ а ә сер ететін толық жү ктеме. бірінші қ абаттың қ аламы м қ ұ райды:
N=Уп+P2 + G2+P1=0, 315+1, 988+1, 35+1, 8=5, 5 т (3)
Одан ә рі есептеу ү шін ұ зақ бойлық кү штің мә ні қ ажет болады. Ол жабындар мен жабындылардан тү сетін тұ рақ ты жү ктеменің, жоғ арыда жатқ ан қ абырғ алардың салмағ ының жә не жабындар мен жабындылардан ұ зақ уақ ыт бойы тү сетін салмағ ының сомасына тең. Біздің мысалда ұ зақ уақ ыт біз қ арастырмағ анбыз. Ng=0, 315+1, 498+1, 35+1, 4=4, 563 т (5) Сыртқ ы кө тергіш қ абырғ алар, кем дегенде, беріктікке, тұ рақ тылық қ а, жергілікті жалтырауғ а жә не жылу беруге кедергіге есептелген болуы тиіс. Кірпіш қ абырғ асының қ андай қ алың дығ ын білу ү шін оны есептеу керек. Бұ л мақ алада біз кірпіш қ алаудың кө тергіш қ абілетін, ал келесі баптарда - қ алғ ан есептерді қ арастырамыз. Жаң а мақ аланың шығ уын ө ткізіп алмау ү шін, таратуғ а жазылың ыз жә не сіз барлық есептеулерден кейін қ абырғ аның қ алың дығ ы қ андай болуы керек екенін білесіз. Біздің компания коттедждер салумен, яғ ни аз қ абатты қ ұ рылыспен айналысатындық тан, барлық есептерді біз дә л осы санат ү шін қ арастырамыз. Тірелетін жабындардың, жабындардың, арқ алық тардың жә не т. б. плиталарынан тү сетін жү ктемені қ абылдайтын қ абырғ алар деп аталады. Сондай-ақ, кірпіштің аязғ а тө зімділігі бойынша маркасын ескеру қ ажет. Ә рбір адам ө зі ү шін кем дегенде жү з жыл ү й салады, онда ү й-жайлардың қ ұ рғ ақ жә не қ алыпты ылғ алдық режимінде 25 жә не одан жоғ ары марка (Мрз) қ абылданады. Ү й, коттедж, гараж, шаруашылық салу кезінде. қ ұ рғ ақ жә не қ алыпты ылғ алдық режимі бар қ ұ рылыстар мен басқ а да қ ұ рылыстарды сыртқ ы қ абырғ алар ү шін қ уыс кірпішті қ олдану ұ сынылады, ө йткені оның жылу ө ткізгіштігі толық сыздық қ а қ арағ анда тө мен. Сә йкесінше, жылу техникалық есептеу кезінде жылытқ ыштың қ алың дығ ы аз болады, бұ л оны сатып алғ ан кезде ақ ша қ аражатын ү немдейді. Сыртқ ы қ абырғ алар ү шін толымды кірпішті қ алаудың беріктігін қ амтамасыз ету қ ажет болғ ан жағ дайда ғ ана қ олдану қ ажет. Кірпіш қ алауды арматуралауғ а тек кірпіш маркасы мен ерітіндінің ұ лғ аюы талап етілетін кө тергіш қ абілетін қ амтамасыз етуге мү мкіндік бермейтін жағ дайда ғ ана жол беріледі.
Кірпіш қ абырғ асын есептеу ү лгісі. Бастапқ ы деректер: екі қ абатты коттедждің бірінші қ абатының қ абырғ асын беріктікке есептеу. Қ абырғ алар қ алың дығ ы h=250мм М25 ерітіндісінде М75 кірпіштен жасалғ ан, қ абырғ а ұ зындығ ы L=6м. Шешім. Кірпіш қ алаудың кө тергіш қ абілеті кө птеген факторларғ а - кірпіш маркасына, ерітінді маркасына, ойық тар мен олардың ө лшемдеріне, қ абырғ алардың икемділігіне жә не т. б. байланысты. Қ абырғ аларды тік жү ктемелерге есептеу кезінде қ абырғ а топсалы-қ озғ алмайтын тіректерге тірек болып саналады. Қ абырғ аларды кө лденең жү ктемелерге (жел) есептеу кезінде қ абырғ а қ атты қ ысылғ ан болып саналады. Бұ л схемаларды шатастырмау маң ызды, себебі сә ттердің эпюралары ә ртү рлі болады.
Мысал:
Сурет-6. Қ абырғ а кесіндісі
Есептеу қ имасын таң дау. I - II қ имасы жиі қ ауіпті болады, себебі июші момент максималдық тан сә л аз жә не 2/3М тең, ал mg жә не φ коэффициенттері минимал. Ойық тары бар қ абырғ аларда қ има маң дайшалардың тө менгі дең гейінде қ абылданады.
I-I қ имасын қ арастырайық. Бірінші қ абаттың қ абырғ асына тү сетін жү ктемені Жинау ө ткен баптан толық жү ктеменің алынғ ан мә нін аламыз, ол бірінші қ абаттың P1=1, 8 т жабуынан тү сетін жү ктемені қ амтиды G = Gп+P2+G2= 3, 7 т:
N = G + P1 = 3, 7 т +1, 8 т = 5, 5 т (6) Жабу плитасы қ абырғ ағ а а=150 мм қ ашық тық та тіреледі. Жабыннан P1 бойлық кү ші а / 3 = 150 / 3 = 50 мм қ ашық тық та болады. Себебі тірек бө лігінің астындағ ы кернеу эпюрі ү шбұ рыш тү рінде болады, ал ү шбұ рыштың ауырлық орталығ ы сү рту ұ зындығ ының 1/3-де болады. Жоғ арыда жатқ ан қ абаттардан тү сетін жү ктеме G ортасына қ оса берілген болып саналады. Жабынды плитасынан тү сетін жү ктеме (P1) қ иманың ортасына емес, одан тең қ ашық тық та салынғ ан:
e = h/2-a / 3 = 250мм/2-150мм/3 = 75 мм = 7, 5 см, (7)
онда ол I-I қ имасында иілу сә ті (М) жасайды.
M = P1*e = 1, 8 т * 7, 5 см = 13, 5 т*см (8) Сонда N бойлық кү штің Эксцентриситеті болады:
e0 = M / n = 13, 5 / 5, 5 = 2, 5 см (9)
Қ алың дығ ы 25cm кө тергіш қ абырғ асы болғ андық тан, онда есептеу e кездейсоқ эксцентриситеттің шамасын ескеру керек=2cm, ал жалпы эксцентриситет тең:
e0 = 2, 5 + 2 = 4, 5 см (10)
y = h / 2=12, 5 см (11)
E0=4, 5 см < 0, 7 y=8, 75 кезінде қ алау тігістеріндегі жарық тарды ашу есебін жү ргізбеуге болады. Цементтен тыс Сығ ылғ ан элемент қ алауының беріктігі мынадай формула бойынша анық талады:
N ≤ mg φ 1 R Ac ω (12)
I-I қ арастырылып отырғ ан қ имадағ ы mg жә не φ 1 коэффициенттері 1-ге тең. - R-қ ысу қ алаудың есептік кедергісі. Қ НжЕ II-22-81 (Қ НжЕ II-22-81 жү ктеу) 2-кесте бойынша анық таймыз. М25 ерітіндісінде М75 кірпіштен қ алаудың есептік кедергісі 11 кг/см2 немесе 110 т/м2 тең - Ac-қ иманың қ ысылғ ан бө лігінің ауданы, мынадай формула бойынша анық талады: , м2 (13)
A-кө лденең қ иманың ауданы. Ө йткені жү ктемелерді жинау 1 пог деп есептелді. метр, ТҚ К жә не кө лденең қ иманың ауданы қ абырғ аның бір метрінен анық талады A = L * h = 1 * 0, 25 = 0, 25 м2
Ac = 0, 25 (1 - 2*0, 045/0, 25) = 0, 16 м2 (14)
- ω -формула бойынша анық талатын коэффициент:
ω = 1 + e0 / h = 1 + 0, 045/0, 25 = 1, 18 ≤ 1, 45 шарт орындалады
Қ алаудың кө теру қ абілеті тең:
N ≤ 1*1*110*0, 16*1, 18=20, 8 т (15) 5, 5 ≤ 20, 8 (16)
Қ алаудың беріктігі қ амтамасыз етілген.
|
|||
|