Екі жауаптың бірін таңдап, ойыңызды дәлелдеңіз.

⇐ ПредыдущаяСтр 2 из 3Следующая ⇒

Екі жауаптың бірін таң дап, ойың ызды дә лелдең із.

1. Қ азақ стан ү шін ядролық қ арудан бас тартуды дамыту маң ызды, себебі...

2. Қ азақ стан ү шін ядролық қ арудан бас тартуды дамыту маң ызды емес, себебі...

Оқ ылым

Тапсырма

Мә тінді мұ қ ият оқ ып, берілген сұ рақ тарғ а жауап берің із.

Қ азақ даласы кү л-қ оқ ыс

Жұ мыр жерді мекендейтін сан мың дағ ан тіршілік атаулының ішінде Жер-анағ а адам

баласынан артық қ иянат жасайтын жан иесі жоқ екен. Басқ асын былай қ ойғ анда, саналы

тіршілік иесі болып есептелетін адамдардың кү нделікті ө мір қ ажеттілігінен артылғ ан

тұ рмыстық қ алдық тары мен кү л-қ оқ ысы ортақ планетамызды тұ ншық тырып барады.

Қ асиетті даласын кө зінің қ арашығ ындай аялайтын қ азақ «ат аунағ ан жерде тү к қ алады» деп қ астерлеуші еді. Енді табиғ ат аясына демалысқ а шық қ ан ә рбір адамның артында кемінде 10 кило қ атты тұ рмыстық қ алдық тар қ алатын болды.

Осыдан біраз жыл бұ рын ү лкен крейсерлік кеме капитаны Чарльз Мур Тынық

мұ хитында кө шіп жү рген ү лкен кү л-қ оқ ыс «аралын» кө реді. Кейін ғ алымдардың зерттеуі

бойынша, бұ л шын мә нінде суғ а батпайтын ә ртү рлі пластмасса қ ұ тылары мен тұ рмыстық

қ алдық тардан қ ұ ралғ ан қ оқ ыс ү йіндісі болып шық қ ан. Бұ л Тынық мұ хитындағ ы кү л-қ оқ ыс «аралының » кө лемін дә л анық тау мү мкін емес. Кемеден қ арағ анда оның шегі мен шеті кө рінбейді. Ал ұ шақ тан оны анық тау тағ ы қ иын. Ғ алымдардың пікірінше, ү немі кө шіп жү ретін бұ л кү л-қ оқ ыс «континентінің » жалпы кө лемі 700 мың шаршы шақ ырымнан 15 миллион шаршы шақ ырымғ а дейінгі аумақ ты алып жатқ ан кө рінеді. Яғ ни бұ л мұ хиттағ ы кү л-оқ ыс «аралында» 100 миллион тоннадан астам ә ртү рлі Қ ТҚ мен қ оқ ыс жинақ талғ ан. Чарльз Мурдың есебінше, кү л-қ оқ ыс «аралының » 80 пайызы қ ұ рлық тарда тасталғ ан кү л-қ оқ ыстан, 20 пайызы кемелер палубасынан мұ хитқ а лақ тырылғ ан ә ртү рлі қ оқ ыс қ алдық тарынан қ ұ ралғ ан. Міне, адамзаттың табиғ атқ а жасағ ан қ иянаты қ ұ рлық ты қ ойып, алып мұ хиттарды да улап жатыр.

Ғ асырлар бойы тө л перзентін қ ойнауынан алынғ ан игілікпен қ амтамасыз етіп келе

жатқ ан қ айран дала қ ажыды, тума табиғ атымыз тақ ырланды. Ұ лы даламызды ғ асыр тажалы атанғ ан ядролық сынақ тар 40 жыл қ ақ ыратса, қ олдан жасалғ ан қ ырсық тың кесірінен қ ос тамыры тартылып, ақ айдын Аралдың суалғ анына да ширек ғ асырдан асты. Баянауылдың басынан бағ ы тайды, тау мен тасы тесілген Қ арқ аралыны бұ лт торлады, жер жә ннаты Жетісудың бұ лағ ы сарқ ылып, кө к майсасы жұ таң данды. Кө лі қ ұ рғ ап, кө ң ілі ортайғ ан кө гілдір Кө кшетаудың да ә рбір кү ні кү рсінумен ө тіп жатыр. Байқ оң ырдан ғ арыш кемесін ұ шырып, ырысты да кү рішті Сыр бойын тоздырдық. Ұ лы дала енді туғ ан перзенттерінен жанашырлық кү теді. «Алмақ тың да салмағ ы бар».

Енді «бұ лақ кө рсең, кө зін аш» деген бабалардың қ асиетті қ ағ идасына адалдық танытып, жомарт даламызды кү л-қ оқ ыстан тазартып, тынысын ашуымыз қ ажет-ақ. Қ азақ – «жер жарасы – жан жарасы» деген ұ лағ атты ұ ран тұ тқ ан ұ лт. Халқ ымыз атамекенін асылындай аялауды атадан балағ а мирас еткен. Ендеше, қ азақ даласы – кү л-қ оқ ыс қ оймасы емес. Бү гінгі ұ рпақ қ а айтар ұ лағ ат, жеткіншектер санасына қ ұ ятын ғ ибрат туғ ан жеріміздің тоқ ымдай телімін тусыратпай, сай-саласын кү л-қ оқ ысқ а толтырмай, қ оқ ыспен бітелген бұ лақ тардың кө зін ашып, тауы мен тасын кө здің қ арашығ ындай қ орғ ау – халық тық мү ддеміз, перзенттік парызымыз.

⇐ Предыдущая 123 Следующая ⇒