|
|||
небеса́ мн. стигалнаш ◊ превозноси́ть до небе́с стигал кхаччалц вазван; см. тж. не́бонебеса́ мн. стигалнаш ◊ превозноси́ть до небе́с стигал кхаччалц вазван; см. тж. не́бо небескоры́стн||ый, -ая, -ое дагахь хIума доцуш доцу; ~ая по́мощьдагахь хIума доцуш доцу гIо небе́сно-голубо́й, -а́я, -о́е стигал басахь сийна небе́сн||ый, -ая, -ое стигалан; ~ая синева́стигалан сийналла небесполе́зный, -ая, -ое пайденза доцу; ~ая кни́гапайденза йоцу книга небеспристра́стный, -ая, -ое дагахь хIума доцуш доцу неблагови́дностьжтовш цахилар неблагови́дный, -ая, -ое товш доцу; ~ посту́поктовш доцу хIума неблагода́рностьжбаркалла цахилар неблагода́рный, -ая, -ое 1) баркалла доцу, баркалла ца олу 2) (не оправдывающий себя) хайр доцу, бãла пайда боцу; ~ трудхайр доцу къинхьегам неблагожела́тельный, -ая, -ое хьагI йолу, хьогIе неблагозву́чн||ый, -ая, -ое хаза аз доцу, хаза декаш доцу; ~ые стихи́хаза екаш йоцу байташ неблагонадёжный, -ая, -ое уст. тешам боцу неблагополу́чиесаьтто бацар (илицахилар) неблагополу́чный, -ая, -ое аьтто боцу, цатаме; ~ исхо́дде́лагIуллакх аьтто боцуш чекхдалар неблагоприя́тн||ый, -ая, -ое дика доцу; ~ые пого́дные усло́вия аьтто боцу хенан хIоттаман хьелаш;~ая пого́да аьтто боцу хенан хIоттам неблагоразу́мный, -ая, -ое хьекъале доцу; ~ посту́покхьекъале доцу гIуллакх неблагоскло́нн||ый, -ая, -ое дика доцу; ~ое отноше́ниек кому-л.цхьаьнца дика воцуш хилар неблагоустро́енн||ый, -ая, -ое аьтто боцу; ~ая кварти́рааьтто боцу петар небли́зкий, -ая, -ое герга доцу, кIезиг; проде́лать ~ путькIезиг некъ ца бина; путь небли́зок герга некъ бац нёбн||ый, -ая, -ое стигалан; ~ые согла́сныестигалан мукъазанаш не́б||осстигал; на ~е ни о́блачкастигалахь цхьа а марха яц; по́ ~у хо́дят ту́чистигалахь мархаш лела ◊ под откры́тым ~омара юккехь; как с ~а свали́тьсястигалара охьавоьжча санна (цIеххьашха хилла хIума); не с ~а свали́лосьстигалара доьжна дац; как ~о и земля́стигаллий, латтий санна (цхьатера доцуш) нёбос анат. стигал; мя́гкое ~кIеда стигал небога́тый, -ая, -ое 1) (незажиточный) хьал доцу, дехаш доцу 2) (скудный) ледара долу небоеспосо́бностьжтIамна пайде цахилар небоеспосо́бный, -ая, -ое тIамна пайденза; ~ кора́бльтIамна пайденза кема небольш||о́й, -а́я, -о́е 1) (малый) гIехьа, доккха доцу; ~а́я ко́мнатагIехьа цIа; ~о́й тира́жйоккха йоцу тираж 2) (незначительный) гIехьа, кIеззиг; с ~и́м опозда́ниемкIеззиг тIаьхьависуш ◊ метр с ~имметрал алсамо; сто рубле́й с ~и́митт туьманал алсамо небосво́дмстигал небоскло́нмстигал-юх небоскрёбмстигал-бохь (чIогIа лекха тIекIелдина цIенош) небре́жнос||тьж1) (неряшливость) ледаралла; ~ть в рабо́теболхахь ледара хилар 2) (невнимательность) бен цахилар; допусти́ть оши́бку по ~тибен воцуш хиларна гIалат дãлийта небре́жн||ый, -ая, -ое 1) ледара; ~ая рабо́таледара болх; ~о(нареч.)одева́тьсятIе хIума ледара юха 2) (невнимательный,пренебрежительный) бен воцу, терго йоцу; ~ый тонбен воцу куц хIоттор небри́тый, -ая, -ое дãшаза [долу]; ~ подборо́докяшаза чIениг небыва́лый, -ая, -ое хилла доцу, ца хилла [долу]; ~ слу́чайца хилла хIума небыли́цажцахилларг; расска́зывать ~ыцахилларш дийца небытие́сцахилар небью́щ||ийся, -аяся, -ееся каглуш доцу, эккхаш доцу; ~ееся стекло́каглуш доцу ангали нева́жно 1.нареч. ледара, дика доцуш; ~ себя́ чу́вствоватьдегI дика доцуш хила; рабо́та сде́лана ~болх ледара бина 2.в знач. сказ. башха дац, хIумма а дац; э́то ~! иза-м хIумма а дацара! нева́жн||ый, -ая, -ое 1) (несущественный) ледара, дика доцу;~ые дела́ледара гIуллакхаш 2) (плохой) ледара, дика доцу; ~ое здоро́вьемогушалла ледара ю невдалеке́ нареч. гена доцуш; живёт ~гена воцуш веха невдомёк нареч., в знач. сказ., кому, разг. дагахь а дац; ему́ и ~цунна дагахь а дац неве́дени||есцахаар, хууш цахилар; быть в ~ихууш ца хила; сде́лать что-л. по ~юца хууш цхьа хIума дан неве́дом||ый, -ая, -ое 1) (неизвестный) девзаш доцу, хууш доцу; ~ые края́девзаш доцу мехкаш; э́то мне ~оиза суна хууш дац 2) перен. (таинственный) гуш боцу, тамашена; ~ая си́лагуш боцу ницкъ неве́жам и жэнжеде стаг неве́ждам и жбодане [илиэнжеде] стаг неве́жественный, -ая, -ое дешна доцу, бодане; ~ челове́к бодане стаг неве́жествосдешна цахилар, бодане хилар неве́жливостьжгIиллакх цахилар неве́жливый, -ая, -ое гIиллакхе доцу; ~ челове́кгIиллакхе воцу стаг; ~ посту́покгIиллакхе доцу хIума невезе́ниес разг. аьтто боцуш хилар, аьтто боьхна хилар, товш цахилар невезу́чий, —ая, -ее разг. аьтто боцу невели́к,-а́, -о́: он ро́стом ~дегIана воккха вац иза ◊ ~а беда́башха боккха бохам а бац неве́риесцатешар неве́рно 1.нареч. харц, нийса доцуш; ~ реши́ть зада́чузадача нийса ца ян 2.в знач. сказ. безл.нийса дац, харц ду, бакъ дац; э́то ~и бакъ дац неве́рностьж1) (неправильность) нийса цахилар, бакъ цахилар, харц хилар 2) (вероломство) ямарталла, тешам цахилар неве́рн||ый, -ая, -ое 1) (неправильный) нийса (илибакъ) доцу, харц долу; ~ый подсчётхарц хьесап 2) (вероломный) ямарта, тешам боцу; ~ая жена́ямарта зуда 3) (неуверенный) доьхна долу; ~ая похо́дкадоьхна болар 4) тж. в знач. сущ. ~ыйм рел. мунепакъ невероя́тно 1.нареч. тамаша балла; ~ ре́дкий слу́чайтамаша балла хилла наггахь дерг 2. в знач. сказ. хила йиш яц; э́то ~иза хила йиш йоцуш ду невероя́тн||ый, -ая, -ое 1) (неправдоподобный) тамаша балла, хила йиш йоцу; ~ый слухтамаша балла хабар; ~ое де́лохила йиш йоцу гIуллакх 2) разг. (значительный) инзаре, тIех чIогIа (илидоккха); ~ый хо́лодтIех чIогIа шело; ~ые уси́лиятамаша балла боккха ницкъ неве́рующий, -ая, -ее делах ца теша невесёл||ый, -ая, -ое самукъане (илисинкъераме) воцу; ~ое лицо́самукъане йоцу юьхь; он сего́дня неве́сел тахана синкъераме вац и невесо́мост||ьжйозалла яр, йозалла цахилар;находи́ться в состоя́нии ~ийозалла яйначу хьолехь хила невесо́мый, -ая, -ое йозалла йоцу, йозалла яйна неве́стажнускал неве́сткажнус (жена сына,а тж. замужняя женщина по отношению к родственникам мужа); кхин (жёны братьев по отношению друг к другу) не́весть нареч. прост.: де́нег у него́ ~ ско́лько мел ду а ца хууш ду цуьнан ахча; ~ кто…тамаш а бу-кх цхьаммо а…; ~ что…тамаш а бу-кх хIумма а… невзви́деть сов.: све́та[бе́лого]~разг.дуьне а къахьдала невзго́д||ажхало, бохам, цатам; жите́йские ~ыдахаран халонаш невзира́я:~ на предлог с вин. п. цхьа а хIума ца лоруш; ~ на ли́цацхьа а бехказа ца воккхуш; он ушёл,~ на плоху́ю пого́дуйочана хиларх шек а воцуш, дIавахара иза невзлюби́ть сов., кого-что ца везавала невзнача́й нареч. разг. ларамаза, дагахь а доцуш, ца хууш; они́ встре́тились ~ларамаза вовшахкхийтира уьш невзра́чный, -ая, -ое ирча, чам боцу; ~ая ко́мнатаирча цIа; ~ый видчам боцу гар невзыска́тельный, -ая, -ое (нетребовательный) лехамаза; (неразборчивый) бен доцу; ~ зри́тельлехамаза хьажархо не́видальж разг.: что за ~!,вот ~!,э́ка ~!ма доккха хIума а ду! неви́данн||ый, -ая, -ое гина доцу, хилла доцу; ~ый урожа́й цкъã а хилла доцу ялта; ~о(нареч.)большо́йца гинчу кепара доккха невиди́мка 1)м и ж(в сказках) гуш йоцу хIума; ша́пка-~йилбазкуй 2)ж(шпилька) мãха неви́димый, -ая, -ое гуш доцу; ~ шовгуш доцу эвна неви́дный, -ая, -ое 1) см. неви́димый; 2) разг. (невзрачный) бIаьрла доцу 3) (незначительный) дика доцу неви́дящий, -ая, -ее 1) (незрячий,слепой) бIарзе, са гуш доцу 2) (рассеянный) циэциэ; ~ взорциэциэ хьежар неви́нностьж1) (невиновность) бехк цахилар 2) (наивность) дагахь хIума цахилар 3) (безвредность) зуламе цахилар 4) (девственность) йоIалла, йоI-стагалла (девушки); кIант-стагалла (юноши) неви́нный, -ая, -ое 1) (невиновный) бехке доцу 2) (наивный) дагахь хIума доцу 3) (безвредный) зуламе воцу 4) (девственный) йоI-стагаллин, йоIаллин (о девушке); кIант-стагаллин (о юноше) невино́вностьжбехк[е] цахилар; доказа́ть свою́ ~шен бехк цахиларх тешо невино́вн||ый, -ая, -ое бехк[е] доцу; призна́тького-л.~ымцхьаъ бехке цахилар чIагIдан невку́сный, -ая, -ое чаьмза невменя́емост||ьжса цакхетар; быть в состоя́нии ~иса цакхетачу хьолехь хила невменя́емый, -ая, -ое 1) (больной) са ца кхуьу 2) (раздражённый) тентакдаьлла невмеша́тельств||осюкъацагIертар; поли́тика ~аюкъацагIертаран политика невмоготу́ в знач. сказ., безл. кому, разг.: мне ста́ло ~сацатохалун хьал хIоьттира соьга невнима́ниес1) (рассеянность) тидам (илитIалам илитергаме) цахилар 2) (пренебрежение) тергаме (илигIилкхе) цахилар; ~ к ста́ршимбаккхийчаьрца гIиллакхе цахилар
|
|||
|