Төмендегі бос ұяшыққа сабақ туралы өз пікіріңізді жазыңыз.
Сол ұяшықтағы Сіздің сабағыңыздың тақырыбына сəйкес
келетін сұрақтарға жауап беріңіз.
Қорытынды бағамдау
Қандай екі нəрсе табысты болды (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)?
1:
2:
Қандай екі нəрсе сабақты жақсарта алды (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)?
1:
2:
Сабақ барысында мен сынып немесе жекелеген оқушылар туралы менің келесі сабағымды
жетілдіруге көмектесетін не білдім?
Бекітемін:
Сабақтың тақырыбы:
Табиғатты зерттеудің ғылыми әдістері
Мұғалімнің аты-жөні: Нургалиева Б.А
Күні:
СЫНЫП: 7
Қатысқан оқушылар саны:
Қатыспаған оқушылар саны:
Сабақ негізделген оқу мақсаттары
7.1.1.2 – табиғатты зерттеудің ғылыми әдістерін ажырату
Сабақ нәтижесі:
Оқушылардың барлығы мынаны орындай алады:Оқулықта берілген және қосымша тапсырмаларды орындайды. Жазба жұмыс жасайды. Сұраққа жауап береді. Табиғатты зерттеудің ғылыми әдістерін ажырата алады.
Оқушылардың көбісі мынаны орындай алады:Топтық жұмысты брлесе орындайды.Өз бетінше жұмыс жасайды. Сұраққа жауап береді. Қосымша үлестірме ресурстармен жұмыс жасайды.
Оқушылардың кейбіреуі мынаны орындай алады:
Оқулықтан тыс берілген қосымша тапсырмалады орындайды, тақырып бойынша қосымша мәліметтер мен дәлелдер келтіре алады.
Бағалау критерийі
Жеке, жұптық, топтық тапсырмаларды орындай алады. Сабақ барысында тыңдаушының назарын өзіне аудара алады.
Тілдік құзіреттілік
Табиғатты зерттеу
Ресурстар
Оқулық, суреттер, топқа бөлуге арналған кеспе қағаздар және әртүрлі заттар, топтық тапсырмалар, кері байланыс, стикер.
Табиғатты зерттеудің ғылыми әдістері: бақылау, эксперимент, теориялық зерттеу.
Болжам – ғылыми деректермен негізделген жорамал.
Кез келген болжамның шынайлылығын тек практикалық тәжірибе, яғни эксперимент тексере алады.
Эксперимент– физиканың ең басты зерттеу әдістерінің бірі.
Физикалық эксперимент арқылы бақылаулар жүргізіліп, жаңа деректер жимнақталады; ғылыми болжамдар мен теориялар тәжірибеде тексеріледі. Эксперимент жасау үшін ұқыптылық, нақтылық, дәлдік және жауапкершілік аса қажет.
Эксперимент барысы:
1) эксперименттік жұмыстың тақырыбы;
2) эксперименттің құрал-жабдықтары;
3) эксперименттің мақсаты;
4) эксперимент сұлбасы;
5) эксперимент барысын баяндау;
6) эксперимент нәтижелері;
7) эксперимент қорытындысы.
ІV. Пысықтау.
Топшамалар арқылы:
№1 топшама
Эксперимент дегеніміз……….
Болжам дегеніміз………………..
№2 топшама
Эксперименттің орындалу реті:
Гипотеза дегеніміз…………………..
№3 топшама
Франклин тәжірибесін түсіндір.
Физикалық теория дегеніміз…..
№4 топшама
Теориялық зерттеудің ең жауапты кезеңін жаз
Эксперименет жасауға қажетті қасиеттер
«Жариялау» әдісі
(Әрбір топ берілген сұрақ бойынша өз позициясын жариялау керек. Бұл үшін топ ішінен спикер берілген уақыт ішінде (5 мину) басқа қатысушылар алдында сөйлеп, топ ұстанымын жеткізеді.)
Оқулық,
мәтіндер.
Ортасы
10 минут
Қолдану
Оқулықта берілген тапсырмаларды орындау.
Түсіндіру.
Топтық, жеке жұмыс жүргізу.
Дәптермен жұмыс.
Аудио материалдарды тыңдау.
Табиғат туралы білім арнайы зерттеу әдістерін қолдану арқылы жинақталады. Табиғатты зерттеу әдістерінің ішінен кең тараған үш ғылыми әдісті атап өтуге болады. Олар: бақылау, эксперимент және теориялық зерттеу әдістері. Табиғат құбылыстарының заңдылықтарын ашу үшін ғалымдар логикалық ой қорыту амалдарын рет - ретімен пайдаланады. Әуелі олар бақылау арқылы деректер жинайды. Жаңа деректерді бұрыннан белгілі деректермен салыстырып, олардың арасында себеп - салдарлық байланыстар бар ма? Деген негізгі сұраққа жауап іздейді. Найзағайдың пайда болуы туралы шынайы ғылыми болжамды В. Франклин (1706 - 1790жж) ұсынды. Оның болжамы бойынша найзағай – әр түрлі зарядталған бұлттардың арасындағы немесе бұлт пен Жердің арасындағы аса қуатты электр электр ұшқыны. Ондай ұшқын әр түрлі электрленген (зарядталған) денелердің араларында байқалады. Астрономиялық бақылау үшін де әр түрлі құралдар мен аспаптар қолданылады. Астрономиядағы ең негізгі зерттеу құралы – телескоп. Оның жәрдемімен жақын тұрған аспан денелерінің (Айдың, Күн жүйесіндегі планеталардың және олардың серіктерінің) беткі дедерлерін көруге болады. Телескоптың арқасында көзге көрінбейтін басқа да аспан денелерін бақылап, ғылыми деректер жинақталады.
Жаңа сабақты бекіту. (7 мин) « Жұмбақ конверттегі сұрақтар» ойыны арқылы білімдерін пысықтау. ♦ Табиғатты зерттеудің кең тараған ғылыми әдістері қандай? ♦ Табиғат құбылыстарын зерттеп, ой қорытудың реті мен ерекшеліктері қандай? ♦ Болжам дегеніміз не? ♦ Эксперименттің басқа ғылыми әдістерден ерекшелігі неде? ♦ Ғылыми деректермен негізделген жорамал қалай аталады? ♦ Физикалық эксперимент жасауға арналған үдеткіш қайда жасалды?
Оқулық,қабырғаға ілінген ватмандар, түрлі-түсті маркерлер
Топтық жұмысқа арналған ресурстар
Аяқталуы
Сабақты бекіту
10 минут
Ой қорытыу
БББ кестесі
Білгенім
Білдім
Білгім келеді
Тақырып бойынша түйген білімдерін жазады.
Бағалау
5 минут
Кері байланыс
3 минут
«Білім қоржыны» кері байланыс
Сабақтан алған әсерлерін стикерге жазып, қоржындарға жабыстырады.
Қосымша ақпарат
Саралау – Сіз қосымша
көмек көрсетуді қалай
жоспарлайсыз? Сіз
қабілеті жоғары
оқушыларға тапсырманы
күрделендіруді қалай
жоспарлайсыз?
Бағалау - Оқушылардың
үйренгенін тексеруді
қалай жоспарлайсыз?
Пəнаралық байланыс
Қауіпсіздік жəне еңбекті
қорғау ережелері
АКТ-мен байланыс
Құндылықтардағы
байланыс
·
·
·
Рефлексия
Сабақ / оқу мақсаттары
шынайы ма?
Бүгін оқушылар не білді?
Сыныптағы ахуал
қандай болды?
Мен жоспарлаған
саралау шаралары
тиімді болды ма?
Мен берілген
уақыт ішінде
үлгердім бе? Мен
өз жоспарыма
қандай түзетулер
енгіздім жəне
неліктен?
Төмендегі бос ұяшыққа сабақ туралы өз пікіріңізді жазыңыз.
Сол ұяшықтағы Сіздің сабағыңыздың тақырыбына сəйкес
келетін сұрақтарға жауап беріңіз.
Қорытынды бағамдау
Қандай екі нəрсе табысты болды (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)?
1:
2:
Қандай екі нəрсе сабақты жақсарта алды (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)?
1:
2:
Сабақ барысында мен сынып немесе жекелеген оқушылар туралы менің келесі сабағымды
жетілдіруге көмектесетін не білдім?
Бекітемін:
Сабақтың тақырыбы:
Халықаралық бірліктер жүйесі (SI)
Мектеп: №148мг
Күні:
Мұғалімнің есімі: Нургалиева Б.А.
СЫНЫП: 7 б,в,г,д
Қатысқандар саны:
Қатыспағандар:
Сабақ негізделген оқу
мақсаты (мақсаттары)
7.1.2.1 – физикалық шамаларды олардың SI- жүйесіндегі өлшем бірліктерімен сәйкестендіру
Сабақ мақсаттары
Барлық оқушылар:
· Оқулықта берілген тапсырмаларды орындайды. Тақырыпты меңгереді.
Оқушылардың басым бөлігі:
· Тақырыптың маңызы туралы дәлелдеп айтып бере алады.
Кейбір оқушылар:
· Білімді сыныптастарына түсіндіріп оқулықтан тыс ресурстар қоса алады.
Бағалау критерийі
Жеке, жұптық, топтық тапсырмаларды орындай алады.
Сабақ барысында тыңдаушының назарын өзіне аудара алады.
Тілдік құзіреттілік
Ресурстар
Оқулық, суреттер, топқа бөлуге арналған кеспе қағаздар және әртүрлі заттар, топтық тапсырмалар, кері байланыс, стикер.
Себетпен конфет әкелу. Оқушыларға себеттен конфет алуларын сұраймын.Конфеттің түрлеріне қарай 3 топқа бөлініп отырады.
Психологиялық ахуал қалыптастыру:
3 минут
«Қызыл гүлім-ай» би
1-топ «Сары кәмпиттер»
2-топ «Көк кәмпиттер»
3-топ «Қызыл кәмпиттер»
Ортасы
20 минут
Білу және түсіну 10 минут
Бірліктер жүйесі – физикалық шамалардың негізгі бірліктерінің кейбірін ғана (ұзындық, масса және уақыт) қамтитын, ал қалған өлшеу бірліктері сол негізгі бірліктердің туындысы ретінде анықталатын жүйе; физикалық теориялардың негізінде құралған, физикалық шамалардың табиғатта болатын өзара байланысын көрсететін, физикалық шамалардың қандай да бір жүйесінің негізгі және туынды бірліктерінің жиынтығы.[1]
Бірліктердің абсолюттік жүйесіне енетін кез келген физикалық шаманың туынды бірліктерін анықтағанда, сол шаманы негізгі бірліктер арқылы өрнектелетін шамалармен байланыстыратын формула қолданылады. Бұл формуладағы пропорционалдық коэффициент бірге тең деп ұйғарылады. Бірліктердің абсолюттік жүйесін ғылымға тұңғыш рет 19 ғасырдың 30-жылдары неміс ғалымы Карл Гаусс енгізген. Ол негізгі бірліктер ретінде: ұзындық бірлігіне миллиметрді, масса бірлігіне миллиграмды және уақыт бірлігіне секундты алған. Бірліктердің абсолюттік жүйесі қазіргі уақытта ескірген жүйе болып саналады
Қолдану 8 минут «Интервью» әдісі
Жалпыға арналған тапсырма:
Оқушылар тақырып аясында сұрақтар құрастырады. Сұрақтар тақтаға ілінеді. Оқушылар бір-бірінің сұрақтарына жауап береді.
«Әлемді шарлау» әдісі арқылы түсіндіріледі.
«Интервью» әдісі
Оқушылар өз оайларын стикерлерге жазып жабыстырады.
Сергіту сәті
2 минут
«Қыдырып қайтайық!»
би билеу
«Қыдырып қайтайық!» биі
Аяқталуы 20 минут
Синтез
Өлшем бірліктерінің халықаралық жүйесі (фр. Système International d'unités, SI) — өлшемдердің халықаралық қалыпы, метрикалық жүйесінің заманауи нұсқасы.
SI күнделікті өмірмен қатар ғылым және техникада әлемдегі ең көп пайдаланатын бірліктер жүйесі болып табылады. Қазіргі кезде әлемнің көп елдерінде SI заңды түрдегі бірліктер жүйесі ретінде қабылданған және тіпті күнделікті өмірде дәстүрлі бірліктерді қолданатын елдердің өзі осы жүйе бірліктерін ғылымда әрқашан дерлік пайдаланады. Осы аздаған елдер (мысалы, АҚШ) дәстүрлі бірліктердің өзін SI бірліктерне ауыстырған.
Бұл жүйе мына өлшемдерге негізделінеді: ұзындық, жол және орын ауыстыру үшін — метр, масса үшін — килограмм, уақыт үшін — секунд. Бірліктердің Халықаралық Жүйесі (SІ; СИ) — Өлшем мен салмақ жөніндегі 11-Бас конференцияда (1960) қабылданған физикалық шамалар бірліктерінің жүйесі. Кейін ол Өлшем мен салмақ жөніндегі 12 — 18-Бас конференцияларда дәлдене түсті. Оны КСРО-да қолдану 1963 жылдан басталды (ГОСТ 9867 — 61), ал 1982 жылдан ол міндетті түрде қолданыла бастады. Бірліктердің Халықаралық Жүйесінің артықшылығы — оның ғылым мен техниканың барлық саласын қамтитын әмбебаптығы және пропорционалдық коэффициенттері болмайтын теңдеулер негізінде құрылатын туынды бірліктерінің бір-бірімен үйлесімділігі. Сондықтан есептеу кезінде егер барлық шамалардың мәнін Бірліктердің Халықаралық Жүйесінің бірліктері арқылы өрнектейтін болсақ, онда формулаға бірлік таңдауға тәуелді емес коэффициeнттерді ендірудің қажеті болмайды. Берілген кестеде Бірліктердің Халықаралық Жүйесінің негізгі, қосымша және кейбір туынды бірліктерінің аталуы мен белгіленуі келтірілген. Алғашқы үш негізгі бірлік (метр, килограмм, секунд) механикалық табиғаты бар барлық шамалардың үйлесімді туынды бірліктерін құрастыруға мүмкіндік береді. Ал қалған төрт негізгі бірлік (ампер, кельвин, кандела, моль) механикалық табиғаты болмайтын шамалардың үйлесімді туынды бірліктерін құрастыру үшін қосылған (мысалы, ампер — электрлік және магниттік, кельвин — жылулық, кандела — жарық, моль — молекулалық физика мен химия саласындағы шамалар үшін). Ондық еселік бірліктер мен үлестік бірліктердің аталуы арнаулы қосымша жалғаулардың көмегімен құрастырылады.
Халықаралық бірлік жүйесі (International Sistem Units) — 1960 жылы Парижде өткен мөлшер мен салмақ туралы XI Генералдық конференцияда барлық ғылыми, техникалық, халықшаруашылығы салаларға және білім жүйесіне арналып, қабылдаған физикалық шамалардың әмбебап бірлік жүйесі.
Оқушылар тапсырмамен жұмыс жасайды
Қосымша ақпарат
Саралау – Сіз қосымша
көмек көрсетуді қалай
жоспарлайсыз? Сіз
қабілеті жоғары
оқушыларға тапсырманы
күрделендіруді қалай
жоспарлайсыз?
Бағалау - Оқушылардың
үйренгенін тексеруді
қалай жоспарлайсыз?
Пəнаралық байланыс
Қауіпсіздік жəне еңбекті
қорғау ережелері
АКТ-мен байланыс
Құндылықтардағы
байланыс
Рефлексия
Сабақ / оқу
мақсаттары
шынайы ма?
Бүгін оқушылар
не білді?
Сыныптағы ахуал
қандай болды?
Мен жоспарлаған
саралау шаралары
тиімді болды ма?
Мен берілген
уақыт ішінде
үлгердім бе? Мен
өз жоспарыма
қандай түзетулер
енгіздім жəне
неліктен?
«Менің көңіл-күйім баспалдағы»
Оқушылар стикерлерге өз есімдерін жазып (немесе смайликтің суретін салып) тақтада салынған баспалдақтардың біріне жабыстырады. Баспалдақтар «Керемет!», «Өзіме сенімдімін!», «Жақсы», «Жаман емес», «Маған көмек керек!», «Білмеймін», «Нашар» деп аталады.
Қорытынды бағамдау
Қандай екі нəрсе табысты болды (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)?
1:
2:
Қандай екі нəрсе сабақты жақсарта алды (оқытуды да, оқуды да ескеріңіз)?
1:
2:
Сабақ барысында мен сынып немесе жекелеген оқушылар туралы менің келесі сабағымды
жетілдіруге көмектесетін не білдім?
Күні:
Сынып:
Қатысқандар саны:
Қатыспағандар саны:
Сабақ тақырыбы
Скаляр және векторлық шамалар
Сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме)
7.1.2.2. скалярлық және векторлық шамалар арасындағы айырмашылықты білу және мысалдар келтіру
Сабақ мақсаттары
Барлық оқушылар:
Физикалық шамалардың скаляр шама және векторлық шамаларға бөлінетіндігін біледі және векторық шамалардың қалай белгіленетіндігін біледі
Көп оқушы:
Физикалық шамаларды скаляр және векторлық шамаларға жіктей алады
Кейбір оқушылар:
Берілген физикалық шамаларды ажыратып, мысалдар келтіре алады.
Жетістік критерийлері
Білім алушы:
· Векторлық және скалярлық шамалар ұғымын біледі
· Векторлық және скалярлық шамаларды жазылуынан ажыратады алады
· Физикалық шамаларды векторлық және скалярлық шамаларға жіктеп, мысал келтіре алады
Тілдік мақсаттар
Пәндік лексика
Қазақша
Орысша
Ағылшынша
Жол
Путь
Way
Жылдамдық
Скорость
Velositas
Көлем
Объем
Volume
Масса
Масса
Mass
Температура
Температура
Temperature
Уақыт
Время
Time
Ұзындық
Длина
Length
Шама
Величина
Amount
Диалогқа/жазуға қажетті сөз тіркестері
Скаляр шамалардың ……. мәні болатын физикалық шама.
Векторлық шамалар …….және ….. мәні болатын физикалық шама.
Скалярлық шамалар теріс және оңда бола алады, сіз келісесіз бе?
Шаманың нұсқамасы болмаса, ол шаманың модулі, яғни жылдамдықтың сан мәні.
Құндылықтарға баулу
Топтық және жұмыс барысында өзара көмектесуге, бірін-бірі тыңдай білуге, физикалық шамалар туралы білімдерін жүйелеуге үйренеді.
(ҚОҒАМЫМЫЗДАҒЫ ҰЛТТЫҚ БІРЛІК, БЕЙБІТШІЛІК ПЕН КЕЛІСІМ: Қазақстандық патриотизм және азаматтық жауапкершілік,
құрмет, ынтымақтастық, ашықтық. «Мәңгілік ел» жалпыұлттық идеясы)
Пәнаралық байланыстар
Математика
АКТ қолдану дағдылары
Таныстырылым, смартфондарды қолдану арқылы (Kahoot) бастапқы білімді тексеру.
Бастапқы білім
Физикалық шамалар (жол, орын ауыстыру, аудан, көлем, уақыт, жылдамдық, масса, тығыздық) және олардың өлшем бірліктері
Сабақтың барысы
Сабақтың жоспарланған кезеңдері
Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет
Ресурс
тар
Мұғалімнің іс-әрекеті
Білім алушының іс-әрекеті
Сабақтың басы
БІЛІМ ШАҚЫРУ КЕЗЕҢІ
8-9мин
1. Ұйымдастыру кезеңі.
Оқушыларға карточкалар ұсынады. Олардағы мысалды жіктеуді ұсынады.
Дескриптор: білім алушы физикалық денелер мен заттарды ажыратып жіктей алады.
Физикалық дене
Зат
үстел
ағаш
темір қасық
темір
шыны стақан
шыны
сым
мыс
аққала
қар
Енді карточкалардың артында сандар жазылған, сандарға байланысты топтарға бөлінуді ұсынамын.
2. Үй тапсырмасын тексеру.
Бастапқы білімді Kahoot бағдарламасы арқылы белсендіру (ойын түрінде тестілеу).
Тест.
Дескриптор: білім алушы шама, өлшем, өлшеу құралы, бөлік құны ұғымдарын түсінеді.
Физикалық шама деп
Физикалық құбылыс және дене қасиеттерінің сандық сипаттамасын айтады.
Физикалық денелердің қасиеттерінің сандық сипаттамасын айтады.
Физикалық құбылыстардың сапалық сипаттамасын айтады.
Ұзындықтың өлшем бірлігі
метр
килограмм
километр/сағат
Массаның өлшем бірлігі
метр
килограмм
километр/сағат
Шамаларды өлшеу құралдары
Метр, килограмм, секунд
Термометр, таразы, сызғыш
Температура, сызғыш, секундомер
Күшті өлшейтін құрал
Секундомер
Динамометр
Таразы
Сабақ арасындағы үзіліс қанша уақытқа созылады?
450 минут
40 минут
2700 секунд
Суреттегі мензурканың бөлік құнын анықтаңыз
1мл
10 мл
50 мл
1. Өзін өзі реттеу арқылы сабақ басына дайындалады.
Физикалық денелер мен заттарды ажыратып атайды.
Топтарға бөлініп отырады.
2.Үй тапсырмасы бойынша тесттен өтеді.
Интерактивті тақта, смартфондар, ғаламтор
Сабақтың ортасы
МАЗМҰНДЫ ТҮСІНУ
25-30 мин
1. Сабақтың тақырыбын және мақсатын оқушылармен анықтау
Оқушыларға карточкалар ұсынады. Олардағы мысалды жіктеуді ұсынады.
Дескриптор: білім алушы физикалық денелер мен заттарды ажыратып жіктей алады.
Динамометр
