Оптикалық шағылысудың дисперсиясы

Өткізгіштер бір жұптың өткізгіштері арасындағы байланыс дәрежесін жоғарылату үшін бұралған (электромагниттік кедергі жұптың екі сымына бірдей әсер етеді), содан кейін сыртқы көздерден болатын электромагниттік кедергілерді, сондай-ақ дифференциалды сигналдарды беру кезіндегі өзара кедергілерді азайтады. UTP 5 және одан жоғары санаттағы кабельдерде жеке кабельдік жұптардың қосылуын азайту үшін (әр түрлі жұп өткізгіштердің периодты конвергенциясы) жұптың сымдары әртүрлі қадаммен бұралған. Twisted pair - заманауи құрылымдық кабельдік жүйелердің құрамдас бөліктерінің бірі. Ол телекоммуникация мен компьютерлік желілерде Ethernet, Arcnet, Token ring, USB сияқты көптеген технологияларда сигнал берудің физикалық ортасы ретінде қолданылады. Қазіргі уақытта, оның төмен құны мен орнатудың қарапайымдылығына байланысты, бұл сымды (кабельді) жергілікті желілерді құру үшін ең кең таралған шешім болып табылады.

Сурет 4 – UTP кабельін қолдану барысы

АТС кросында қайта қосудың түрлері және орындалу тәртібі

Цифрлық АТС-тердің жұмысы әртүрлі телекоммуникациялық жабдықтардың ортасында іске асырылады: басқа АТС-тің, әртүрлі абоненттік құрылғылардың, тарату жүйелерінің ортасында іске асады. Бұл құрылғылардың бірігіп жұмыс атқаруы үшін белгілі бір ережелердің сақталуы керек. Негізінен байланыстың сандық станциясы интерфейсті аналогты цифрлық абоненттік желілермен және ақпарат жүйесімен қамтамасыз етілуі керек.

Түйіс деп функционалды сипаттамалармен, физикалық біріктірілудің жалпы сипаттамалармен, сигналдар сипаттамаларымен ерекшеліктеріне байланысты басқа да екі функционалды блоктар аралығындағы шекараны айтамыз.

Автоматты телефон станциясы (АТС) (Автоматическая телефонная станция (АТС)) - бір телефон аппаратындағы шақырыс сигналын басқа аппаратқа автоматты түрде жіберетін құрылғы. АТС-ке алғашқы патент (US Patent No. 447918 10/6/1891) 1889 жылыамерикан өнертапқышы Элмон Строуджерге берілді. АТС жұмыс істеу принципі мынадай: құралдардың жұмыс істеуі абоненттіңбақылауымен, АТС-тің басқару құралдарымен қашықтан бақылау арқылы жүзеге асады, ал олардың дәйектілігі алдын ала анықталып, автоматты түрде орындалады. АТС-тегі әрбір шақыруға қызмет көрсету кезіндегі барлық іс-әрекеттер, тығыз байланысқан процестердің күрделі жиынынан тұрады. АТС құрылғысы жалғаушы құралдардан, сигнал беруші құралдардан, басқарушы құралдардан тұрады. АТС құрылғысының негізгі жалғаушы құралдарына іздегіштер мен жалғағыштар жатады.

АТС-тің түрлері төмендегілер жатады:

-машиналық;

-электромеханикалық

-электронды;

-цифрлық (дәстүрлі және IP)

Түйіс екі құрылғы аралығындағы біріктіру өлшемдерінің бір ретті анықталуын қамтамасыз етеді. Түрге, санға біріктіру тізбегінің қызметіне сонымен қатар осы тізбек арқылы берілетін сигнал тізбектелуіне және формасына қатысты.

Түйістердегі түрлердің дәл анықталуы, сандары, формасы және біріктірілудің тізбектелінуі, екі функционалды блоктар аралығындағы ішкі байланысы аралықтарында түйістердің ерекшеліктері тапсырылады.

Цифрлық АТС торабын келесі түрлерге бөлуімізге болады:

· аналогты абоненттік түйісі;

· цифрлық абоненттік түйісі;

· ISDN аналогты түйісі;

· Желілік түйістер (цифрлық, аналогты).

Сурет 5 - Цифрлық АТС түйістері

ISDN абоненттік түйісі

Цифрлық АТС түйісі

Кейбір кездерде техникалық әдебиеттерден МККТТ (МСЭ-Т) да Q.501 - Q.517 кепілдемесінде түйістердің түрлерін кездестіре аламыз. Осы кепілдемеге сәйкес аналогты және цифрлық біріктіру желілері АТС-ке А, В және С желілік түйіс түрлері арқылы қосылады.

А түйісі арқылы ИКМ - 30 (2048 Кбит/с) немесе ИКМ - 24 (1544 Кбит/с) қондырғыларымен нығыздалған цифрлық трактар қосылады.

Ал В түйісі ИКМ - 120 (8448 Кбит/с) қондырғысымен нығыздалған цифрлық трактарды қосу үшін тағайындалған.

Аналогты екілік, төрттік сымды желілері цифрлық АТС-тің станционды аяқталуына С түйісі арқылы қосылады. Аналогты- цифрлық түрлендіргіштер осы желілермен бірге цифрлық АТС құрамына кіреді.

Аналогты желілерді қосу үшін (цифрлық станциядағы қатынауды қамтамасыз ететін құрылғыдағы абоненттік немесе кеңселік өндірістік АТС-де (УПАТС)) Z (Z 1Z 2Z 3) түйістері қолданылады. Z түйістерінің сипаттамасы негізінен желінің ұлттық ерекшеліктеріне байланысты.

Цифрлық желілерді қосу үшін Uжәне V интерфейстері анықталған. U және V 1 түйістері негізгі қатынауды абоненттік желілерге қосылу үшін қолданылады (орыс тілді аббревиатура ЦСИО – интегралды қызмет көрсетудің сандық желісі). Түйіс арқылы қатынаудың негізгі сұлбасы В типінің екі арнасы (2*64 Кбит/с ақпарат арналары) және Д типінің бір арнасы (16 Кбит/с сигнализация арнасы). V 2 түйісі 2048 Кбит/с жылдамдықтағы цифрлық станция астын қосу үшін тағайындалған. V 3 түйісі арқылы интегралды желіге (цифрлық УПАТС) біріншілік қатынау алдында цифрлық қондырғы қосылады. Түйіс сұлбасы: 30В+Д. Мультиплексорлы қондырғы АТС-ке V 4 түйісі арқылы қосылады. Аналогты кеңселік АТС-ке қосу кезінде қолданылған ИКМ мультиплексорлары үшін V 5 түйісі тағайындалған.

Сурет 6 - АТС кросы

Талшықты оптикалық байланыс кабельдерін қосу әдістері

Оптикалық таратқыш (тарататын оптоэлектронды модуль ТОМ) кірістегі электр (сандық немесе аналогты) сигналын шығыстағы жарықтық (сандық немесе аналогтық) сигналға түрлендіруді қамтамасыз етеді. Сандық таратуда таратқыштың оптикалық шағылыстырғышы оған келіп түсетін электр сигналының биттік ағынына сәйкес «қосылады» және «өшіріледі». Бұл мақсатта инфрақызыл жарық шағылыстырушы диодтар LED немесе лазерлік диодтар ILD қолданылады. Бұл құрылғылар мегагерцті, сондай-ақ гигагерцті жиіліктермен шағылысатын жарықтың модуляциясын қолдау қабілетті. Кабельді телевидения жүйесін жасауда оптикалық таратқыш кең жолақты аналогты электр сигналын аналогты оптикалыққа түрлендіруді жүзеге асырады.

Бүгінгі күні оптикалық талшықты қосудың үш әдісі кеңінен қолданылады:

· механикалық әдіс;

· жалғау;

· кабельді оптикалық дәнекерлеу.

Оптикалық талшықты қосудың механикалық әдісі көп мағыналы ұғым болып табылады және барлық процедура жоғары дәлдіктегі технологияның қатысуынсыз орындалады дегенді білдірмейді. Бұл жағдайда сіз дәнекерлеусіз жасай алмайсыз. Бұл әдіс келесі тәсілмен орындалады:

Зауытта орнатылған коннекторы бар оптикалық талшықтың кішкене бөлігі болып табылатын механикалық талшықты-оптикалық қосқыш (Pigtail) автоматты жалғағыштың көмегімен кабельге дәнекерленген; бұдан әрі дәнекерленген тармақты қажетті коннектормен жабдықталған жабдыққа қосу жалғасады.

Қосылудың бұл әдісі үнемі күтіп ұстауды қажет етеді, өйткені коннекторлар мезгіл-мезгіл кірлеп кетеді және оларды тазалау қажет. Сондай-ақ, сигнал жоғалту деңгейі өте жоғары, бұл сыртқы магистральдарды төсеу кезінде мүлдем жол берілмейтінін атап өткен жөн.

Оптикалық қабылдағыш (қабылдайтын оптикалық модуль ҚОМ) қірістегі оптикалық импульстерді электр тоғының шығыс импульстеріне қайта түрлендіру жасайды. Оптикалық қабылдағыштың негізгі элементі ретінде p-i-n және лавиндік фотодиодтар қолданылады.

Оптикалық күшейткіш қайталағыш немесе регенератор сияқты оптоэлектронды түрлендіру жасамайды. Ол, арнайы белсенді орта мен толтыру лазерлерін қолдана отырып, индуцирленген шағылысу арқасында өтіп жатқан оптикалық сигналды тура қүшейтеді. Оптикалық сигналды бастапқы түрге келтіретін қайталағыш регенератор деп аталады.

Тарататын оптикалық модульдер:

Шағылысу көздері келесі талаптарды қанағаттандыруы тиіс:

1. Шағылысу толқынының ұзындығы мөлдірліктің бір терезесімен сәйкес келуі керек;

2. Көздің конструкциясы шығыстағы шағылысудың айтарлықтай жоғары қуатын және ОТ-та оның әсерлік енгізуін қамтамасыз етуі қажет;

3. Көз жоғары сенімділікпен жұмыс істеуі керек және қызмет көрсету уақыты ұзақ болу керек;

4. Габаритті өлшемдері, массасы және қолданатын қуаты минималды болу керек;

Тарататын оптикалық модуль (ТОМ) ретінде жарық шағылыстырғыш диодтар (ЖШД) мен лазерлік диодтар (ЛД) қолданылады. Олардың негізгі жұмысын шала өткізгіштің белсенді аймағында инжектирленген өзімен тасушылардың (электрондар мен кемтіктер) шағылыстырғыш рекомбинациясын келтіретін инжекцияланған элекртлюминесценция құрайды.

Өзара олар шағылысу спектрінің енімен ажыратылады.

Жарық сәулелегіш диодтар. ЖСД-дың жұмыс істеу принципі белсенді қабаттағы зарядтың тасушыларының рекомбинациясының көрінуіне байланысты.

Рекомбинация – ионизацияға қарама-қарсы көрініс, яғни қарама-қарсы таңбалы зарядтың еркін тасушылары қақтығысқан кезде зарядтың еркін тасушыларының жойылуы.

Оптикалық шағылысудың дисперсиясы

ЖСД ЛД

Сурет 7 - Оптикалық шағылысудың дисперсиясы

Егер шағылысу көзінің беттің өлшемдері ОТ өзекшенің диаметрінен үлкен, шағылысу қуатының бөлігі ОТ-қа түспей қоршаған кеңістікте шашырайды. Кірістегі шығындар ЖШД үшін (10-16) дБ, ал ЛД – (5-7)дБ үшін құрайды.

Енгізу әсерлігін шағылысу көзі мен ОТ торцтің арасында орнатылатын оптикалық келістіргіш құрылғы көмегімен жоғарылатуға болады. ЖК өзімен ОТ-тың апертуралық бұрышпен шағылысу көзінің бағыттылық диаграммасының жарты енін теңестіретін үлкейткіш линза болады.

Шағылысу көзінің ТОТЖ қолданылу мүмкіндіктерін анықтайтын негізгі параметрлерінің санына жататындар:

- үзіліссіз режимде жұмыс істейтін шағылысудың орташа қуаты;

- шағылысу толқынының ұзындығы;

- жарықтық сәуле шоғырының шашырау бұрыштары ;

- шағылысу спектрінің ені;

- қызмет ету уақыты.

Сурет 8 - Талшықты оптикалық байланыс кабельдерін қосу

Қорытынды

2021 жылдың 24 мамырынан бастап, 2021 жылдың 25 маусымына дейін «Қазақстан темір жолы» ұлттық компаниясы ‹‹Астана сигнализациясы және байланыс арақашықтығы ШЧ-16›› өндірістік тәжірибені өттім.

Тәжірибе барысында қызметкерлер маған кәсіпорынның жұмысымен және міндеттермен таныстым. Тәжірибе барысында ең алғаш күнінде маған қауіпсіздік және ішкі еңбек тәртібі туралы нұсқаулық берді және онымен таныстырды.

Мамандық бойынша тәжірибе бір айға созылды. Осы аралықта өзіме қанағаттандырарлықтай мағлұматтар алып, мамандық бойынша білікті мамандардан тәжірибе жинадым. Байланысты қамтамасыз ететін әр түрлі құрылғылармен таныстым, олар: АТС, КРОСС, аккумулятор және тағы да басқа қондырғылар.

Жобаланатын кәсіпорын жайлы жалпы ақпаратты, радиотехникалық қондырғыларда қолданылатын құрылғыларды таңдауды, кәсіпорынның әдістемелік құрылымын, қауіпсіздік техникасын және өрттен қорғау амалдарын, телекоммуникация құралдарының беріктілігін, өнеркәсіпте еңбекті қорғау, экономикалық тиімділікті бағалау әдістерін жүргіздік.

Осы тәжірибеде мамандық бойынша көптеген құрылғылармен таныстық, жұмыс жасадық. Аккумулятор бөлмесіне кіріп электролиттердің қысымын, кернеуін арнайы құралдармен өлшедік. КРООС-та жұмыс жасауды үйрендік. Абоненттерден келген өтініштерді қабылдап, желі бойын тексеруді үйрендік. Кабель құрылғыларына монтаждау жұмыстарымен танысып, көптеген мағлұмат жинадық.

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі

1 Ф. Н. Булатбаев. Байланыс жүйелерін модельдеу және құру негіздері. - Қарағанды: ҚарМТУ, 2016. - 66 бет.

2 А. Д. Мехтиев. Байланыс жүйелерін құру және модельдеу негіздері. - Қарағанды: ҚарМТУ, 2014ж. - 62 бет.

3 А. Д. Мехтиев. Технологии беспроводной связи. - Караганда: КарГТУ, 2014г.-73/1 бет.

4 Н. И. Горлов. Телекоммуникациялық жүйелердегі өлшеу әдістері мен құралдары. - Қарағанды: ҚарМТУ, 2015ж.

5 Электр станциялары мен желілерін техникалық пайдалану ережелері, 14 басылым, Мәскеу, Энергоатомиздат, 1989 ж.

6 Цифровые и аналоговые интегральные микросхемы : Справочник/ Под ред. С.В. Якубовского.- М.: Радио и связь, 2013.

7 Еңбекті қорғау және өрттен қорғау Кузьмин В.И. - М.: Легпройбытииздат, 1991.

8 https://zoon.kz/astana/business/filial_v_astaninskaya_distantsiya_signalizatsii_i_svyazi_g_nur-sultan/

9 Игнатов А.Н., Калинин С.В., Савиных В.Л. Основы электроники, - СибГУТИ, Новосибирск, 2016, стр. 119-121.

10 Булычев А.Л., Лямин П.М., Тулинов В.Т. Электронные приборы. Учеб-ник для вузов. М.: Лайт ЛТД, 2014.

11 Опадчий Ю.Ф. и др. Аналоговая и цифровая электроника. - М.: Радио и связь, 2014.

12 Семенов, А. Б. Структурированные кабельные системы: научное издание. - М.: ДМК Пресс, 2012. - 640 с.: ил.

13 Крухмалев В. В., Гордиенко В. Н., Моченов А. Д. и др. Основы построения телекоммуникационных систем и сетей. Учебное пособие для высших учебных заведений – М.: Горячая линия - Телеком, 2014. – 510 с.

14 . Скалин Ю.В. Цифровые системы передачи. - М.: Радио и связь, 2016.

Карагандинский технический университет

Кафедра «Технологии систем связи»

СПРАВКА

о результатах проверки текстового документа на наличие заимствований

Проверка выполнена на сайте antiplagiat.ru

Автор работы: Сайрам Айдана Дарханқызы

Группа: РЭТ-19ск

Дисциплина: производственная практика

Тип работы: отчет по практике

Название файла: отчет по практике Айдана

Процент

заимствования:

Процент

цитирования: 0

Процент

оригинальности:

Работу проверил:

Дата проверки: « » 2021 г.

^{(подпись)}

Работу приняла комиссия в составе:

Председатель комиссии: ________________

Зав.кафедрой ТСС Югай В.В.

Дата проверки: « » 2021 г.

⇐ Предыдущая 12