С.Аманжолов атындағы ШҚМУ Жоғары колледжі

Стр 1 из 4Следующая ⇒

С.Аманжолов атындағы ШҚМУ Жоғары колледжі

Пән:Математиканың теориялық негіздері және бастауыш сыныптарда математиканы оқыту әдістемесі

Топ: НО3Б Күні: 20.04.2020 жыл Уақыты: 14.00-14.30

Пән оқытушысы: Мусабаева Гүлзада Виталийқызы

Сабақ тақырыбы:

Қарапайым есептер және олармен жұмыс істеу әдістемесі.

Дәріс мазмұны (дәріс бойынша конспект жазу)

Қарастыратын сұрақтар:

1. Қарапайым есептер және олармен жұмыс істеу әдістемесі

2. Бастауыш сынып оқушыларын қарапайым есептерді шешуге оқыту әдістемесі

1. Қарапайым есептер және олармен жұмыс істеу әдістемесі

Бастауыш сынып оқушыларының білім, білік және дағдыларының сапасын арттыруда ерекше рөл атқарады. Оларды шешу барысында бастауыш сынып математика курсының негізгі математикалық ұғымдары қалыптасады, есептеу дағдылары жетілдіріледі, оқушылардың ойлау және сөйлеу дамуы дамиды. Оқушылардың тапсырмаларды шеше білуі олардың пәнге деген қызығушылығын арттырады.

Қарапайым міндеттермен танысу бірінші ондықтың сандарды зерттеу кезінде 1-сыныпта басталады. Бұл қосу және азайту тапсырмалары. 2-сыныпта жаңа арифметикалық әрекеттерді (көбейту және бөлу) зерделеу кезінде балалар осы әрекеттерді шешуде қолданылатын жаңа міндеттермен де танысады. 3-сыныпта қарапайым есептерді шешу, санның үлесін табу міндеттерімен танысу, бағаға, санына, құнына есептер шешіледі. 4-сыныпта қарапайым есептердің жаңа түрлеріне жанама түрде қалыптастырылған есептер мен есептер жатады, олардың көмегімен шамалар: жылдамдық, уақыт және қашықтық арасындағы байланыс ашылады.

Балалардың есептің шешімін ойлауға тез және беттік қатынасы 1 сыныпта қалыптаса бастайды. Әрбір мұғалім өз тәжірибесінен тапсырманың мазмұнымен танысқаннан кейін бала жауапты атауға асықатынын біледі және тек мұғалімнің талабы бойынша ғана тапсырманың шешімін хабарлайды (3 + 2 = 5). Бұл ретте қателер болуы екіталай, себебі есептер сюжеттері балалардың өмірлік тәжірибесіне жақын, сандар аз болған жағдайда демек, қажетті арифметикалық әрекет пен сан – жауапты есептеуге жүгінбей, тіпті ұсыным бойынша табуға болады. Тапсырмаларды шешу бірінші сынып оқушысына қиын емес. Қарапайым есептеу қызметіне тапсырма бойынша барлық жұмысты жинақтаудың берік әдеті біртіндеп қалыптасады. Бірақ, белгілі болғандай, кез келген мәтіндік есепті шешу процесі бірнеше кезеңнен тұрады.

1. Тапсырманы қабылдау және алғашқы талдау.

2. Шешімді іздеу және шешім жоспарын құру.

3. Шешімді орындау және тапсырма сұрағына жауап алу.

4. Шешімді тексеру. Сұраққа түпкілікті жауаптың тұжырымдамасы

міндеттері.

Бірінші кезеңнің мазмұнына тоқталайық – тапсырманы қабылдау және бастапқы талдау. Бірінші кезеңдегі оқушының негізгі мақсаты-тапсырманы түсіну. Оқушы өзіне нақты елестету керек: бұл міндет не туралы? Тапсырмада не белгілі? Не табу керек? Деректер өзара қалай байланысты (сандар, шамалар, шамалар мәндері)? Деректер мен белгісіз, деректер мен іздестірілетін қатынастар қандай қатынастармен байланысты? Іздеу дегеніміз не: саны, қарым-қатынасы, кейбір бекіту?

Мәтіндік есепті шешудің бірінші кезеңін орындаудың келесі ықтимал тәсілдерін атап өтуге болады:

1. Тапсырмада сипатталған өмірлік жағдайды ұсыну, оған ойлы қатысу. (Мысалы: тапсырманың мәтіні бойынша онда сипатталған жағдайды ұсыну. Есеп оқығаннан кейін бір-екі минуттан кейін мұғалім екі-үш оқушыдан "сөз суретін салу", немесе бір оқушыдан өзі туралы есеп оқиды және одан кейін ол қалай елестететінін, тапсырмада не айтылғанын айтады. Оның әңгімесі бойынша қалған оқушылар есептің мәтінін құрайды.)

2. Тапсырма мәтінін мағыналық бөліктерге бөлу. Бұл қабылдауды қолдану тапсырманың мазмұнын түсінуді, сондай-ақ есте сақтауды қамтамасыз етеді. Бірінші сабақтарда міндеттермен танысу және келесі сабақтарда көптеген қарапайым міндеттер үшін мәтінді келесі бөліктерде бөлу пайдалы: а) оқиғаның басталуы; Б) тапсырма объектілерімен жасаған (болған) іс-әрекет; в) оқиғаның соңғы сәті, іс-әрекет нәтижесі.

3. Тапсырманың мәтінін қайта пішімдеу: онда берілген жағдайдың сипаттамасын барлық қатынастар мен тәуелділіктерді және олардың

сандық сипаттамалары оларды анық білдіретін. Қайта пішіндеудің мақсаты-маңызды емес бөлшектерді тастау, есептің маңызды элементтерінің мағынасын нақтылау және ашу.

4. Тапсырмада сипатталған жағдайды модельдеу: а) тапсырмада сөз болатын нақты заттардың; б) пәндік модельдердің; в) сурет немесе сызба түріндегі графикалық модельдердің көмегімен.

Жоғарыда аталған тәсілдердің әрқайсысы оқу немесе тыңдаудан басталады. Мақсат қалай оқылатынына немесе тыңдалғанына оның түсінілуі, демек, оны шешу бойынша одан арғы іс-қимылдарының тиімділігі байланысты.

Тапсырманы оқуға қойылатын негізгі талап-барлық сөздерді, сөз тіркестерін дұрыс оқу, тыныс белгілерін сақтау, логикалық екпінді дұрыс орналастыру.

Мәтіннің әртүрлі мәселелерін шешу барысында көп нәрсені байқауға болады. Осы жалпыламаға назар аударып, оны зерделеп, мақсатты түрде қолдану қажет.

Жалпыланған немесе басқа жолмен, проблемаларды шешудің жалпы дағдылары - бұл көптеген немесе, кем дегенде, бірнеше математикалық есептерді шешуде қажет және қолданылатын дағдылар. Мұндай біліктерді қалыптастыру математиканы оқытуда өте маңызды оқу міндеті: оны шешу оқушылардың даму деңгейін, олардың өздері ұсынған математикалық міндеттерді өз бетінше шешуге дайындығын анықтайды. Өкінішке орай, жалпыланған біліктерді қалыптастыру мәселесіне тиісті көңіл бөлінбейді. Бұл оқыту тәжірибесінде оқушылар ұсынылатын әр математикалық тапсырманы олар көбінесе жаңа деп қабылдап, оны ерекше түрде шешуге болатындығына әкеледі.

"Есепті шешу" термині екі мағынада қолданылады: есептің сұрағына жауапты белгілеу, яғни кейбір нәтиже сияқты осы нәтижеге апаратын үдерісті белгілеу. Математикалық есепті шешу барысында әртүрлі түрдегі жалпылама біліктер қажет, мысалы, тірек сөздерді бөліп, Есептің қысқаша жазуын орындау және т. б.. бірақ есептерді шешу жоспарын іздеу процесіне кіретін жалпылама біліктер аса маңызды.

Бала образдармен ойлайды, ал оны абстрактылы ойлауға үйретуді қалайды. Бұл үшін тапсырма бойынша жұмыс істегенде балаларды сюжетке сәйкес әрекетпен байланысты негізгі (тірек) сөздерді бөлуге үйрету өте маңызды.

Қысқаша қарапайым тапсырманы жазу дағдысын қалыптастыру қарапайым есептерді шешуді үйренудің қажетті элементі болып табылады және екі әрекеттегі тапсырмалармен танысуға дайындық кезеңі. Осы мақсатта сіз тіректерді қолдана аласыз - карточкалар қағидаты бойынша жасалған кестелер. Әр кесте тапсырманың белгілі бір түрін ұсынады: қосынды немесе шарттардың біреуін табу, қалғанын табу, азайту немесе азайту, санды бірнеше бірлікке көбейту немесе азайту, сандарды айырмашылықпен салыстыру, бірнеше есеге көбейту немесе азайту және т.б.

Тіліктер тақтаға тіректі бекіте отырып, тіліктерде жетіспейтін сандарды, сөзді,"?"және нақты тапсырманың қысқаша жазбасын алу. Бұл тіректерді қолдану бірінші сынып оқушыларына тапсырмаларды дұрыс тұжырымдай білуге үйретеді (олар үлгіні үнемі көреді) және жұмыс кезінде маңызды сипаттамаларына сәйкес тапсырмаларды ажыратуға мүмкіндік береді. Демо-кестелермен қатар барлық студенттерді жұмысқа қосуға мүмкіндік беретін бірдей жеке кестелерді пайдалану ыңғайлы.

Тіректерді кесте астына төселген параққа жазу жасай отырып, үстел карточкасы ретінде қолдануға болады.

Өздеріңізге белгілі, математика басқалармен салыстырғанда абстрактілі пән болып табылады. Бұл ерекшелік бастауыш сыныптарда математиканы оқыту процесінде әртүрлілік пен қызықтылықты қолдануды талап етеді.

Математикалық ойындар мен ойын-сауық бар туралы көптеген нұсқаулықтар бар. Мұнда ойлау, , түйсігі мен математикалық шығармашылықты дамытатын логикалық жаттығулар кіреді.

Ойынды тек ойын болған жағдайда ғана өткізуге болатынын ескеріңіз:

1. қандай да бір жаңа математикалық білім мен дағдыларды береді;

2 балалардың математикалық білімі мен дағдыларын бекітуге көмектеседі;

3. оқушылардың математика саласындағы жаңа білімге деген қызығушылығын оятады;

4. математикалық ойлау қабілетін, түйсігі, қиялын және шығармашылығын дамытады;

5. математикалық тәуелділіктер мен заңдылықтарды түсінуге көмектеседі;

6. геометриялық бейнелерді дамытады;

7. шешімнің математикалық әдістерін біртіндеп меңгеруге әкеледі.

Ойынмен немесе ойын-сауықпен бірге жүретін негізгі психологиялық сәттердің бірі - оқушының оған деген қызығушылығы екендігі белгілі. Бастауыш сыныптарда қолданылатын ойын-сауық элементтері әр түрлі болады. Олардың негізгілері - ойындар, жұмбақтар, тапсырмалар - әзілдер, жұмбақтар, сандық тақталар мен қатынастар.

12 3 4 Следующая ⇒