|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
озғаушының қуаттылығы және оның күш беретiн жабдығының анықтауы ⇐ ПредыдущаяСтр 5 из 5 1.4 Қозғаушының қуаттылығы және оның күш беретiн жабдығының анықтауы
Таспалы конвейердi айдаушы белдiкте қуат
, кВт (32)
мұнда – конвейердiң тарту күшi, Н. Қозғаушының қуаттылығы қажеттi
, кВт (33)
мұнда – қор коэффициентi, ; – Берiлулердiң айдаушы белдiкке қозғаушысынан ПӘК екi сатылық цилиндрлiк редуктордың қолдануында (13-шi кесте).
Кесте 13 Редуктордың берiлулерiнiң буындарының ПӘКi
үш фазалық асинхрондық 4А топтамасының электр қозғағышы артық қажеттi қозғаушының қуаттылығын қуаты бойынша сайланады (14-шi кесте).
Кесте 14 4А топтаманың электр қозғағыштары
Жетекшi барабанды диаметр формула бойынша анықталады
(34)
мұнда – лентамен және барабанның аралығында мүмкiн орташа қысым, Па. – математикалық тұрақты, . Барабанның диаметрiнiң таңдауы ГОСТ 51984-2002 бойынша iске асады: 160, 200, 250, 315, 400, 500, 630, 800, 1000, 1250, 1400, 1600, 2000, 2500 мм. Жетекшi барабанды бiлiктiң айналу жиiлiгi
, мин-1 (35)
Ерiксiз келтiрудi тиiстi берiлiс сан
, (36)
мұнда – қозғаушының бiлiгiнiң айналу жиiлiгi, мин-1 (14-шi кесте). Редуктор артық қажеттi ерiксiз келтiрудi қозғаушының қуаттылығы және берiлiс санды қуаты бойынша сайланады (15-шi кесте).
Кесте 15 Ц2 цилиндрлiк көлденең екi сатылық түрлер редукторлар
Қозғаушының номиналды бұрау моментiн анықтаймыз
, Н·м (37)
Муфтаның есептi моментi
, Н·м (38)
мұнда – қозғаушының максимал моментiнiң еселiлiгiнiң коэффициентi (14-шi кесте). Тежеу шкивi бар серпiмдi төлке - бармақ муфтасын ескеремiз толтырылған конвейерлiк лентаның керi қозғалысының сақтап қалуы үшiн тежеу қажеттi ойлай. Қозғаушымен және редуктордың аралығында жалғағыш муфтаның таңдауы, муфтаның есептi бұрау моментi бойынша жүзеге асырамыз (16-шi кесте).
Кесте 16 Муфталар серпiмдi төлке - бармақ тежеу шкивтерiмен
Лентаның нақты қозғалыс жылдамдығы формула бойынша анықтайды
, м/с (39)
мұнда – ерiксiз келтiрудi нақты берiлiс сан (редуктордың берiлiс саны). Конвейердiң нақты өнiмдiлiгi формула бойынша анықтайды
, т/ч (40)
Тексерудiң жанында шарттың орындауы керек
Қозғаушының қуаттылығының анықтауы және оның күш беретiн жабдығының нәтижелерi 17 кестелерге жүргiзiледi.
Кесте 17 Қозғаушының қуаттылығының есептеуi және таспалы конвейердi оның күш беретiн жабдығының нәтижелерi
2Роликті конвейерлер.
Жалпы мәліметтер. Роликті конвейерлердің жіктелуі мен құрылғысы . Роликті конвейерлер әр түрлі дара және ыдысты жүктерді – машиналар мен механизмдердің тораптары мен бөлшектерін, жәшіктерді, илем арқалықтарын, тақтайларды, бөренелерді, құбырларды, металл табақтарды, қапты ыдыстағы үйінді жүктерді және т.б. тасымалдау үшін қолданылады. [2] Өзінің конструктивтік және пайдалану ерекшеліктерінің арқасында Роликті конвейерлер тиеу-түсіру және қойма жұмыстарын механикаландыру құралы ретінде кеңінен таралған. Конвейерлер жеке жүктерге арналған ауыстырып тиеу құрылғыларында, технологиялық машиналар мен желілерде Жүктерді қабылдау және беру және желі ішіндегі операцияаралық көлікте құрамдас элемент ретінде жиі қолданылады. Роликті конвейерлер конструктивтік және пайдалану ерекшеліктері бойынша екі негізгі дербес түрге бөлінеді: а) конвейер төсемінің қозғалыс жағына қарай шағын көлбеу салдарынан жүк қозғалысы өз салмағының әсерінен болатын жетекті емес, гравитациялық конвейерлер; б) роликтері айналатын немесе тікелей электр қозғалтқышынан (жеке жетек) немесе тісті, шынжырлы, белбеу және арқанды берілістер арқылы жалпы жетектен (топтық жетек) өтетін жетекті конвейерлер. Бұл жағдайда жүктер жүктің тірек беті мен роликтер арасында туындайтын ілінісу есебінен айналмалы роликтермен қозғалады. - Сур. 2.1, ал конустық тісті дөңгелектері бар орталық біліктен топтық жетегі бар жетекті роликті конвейердің схемасы көрсетілген, ал сурет. 2.1, б – жетекті емес роликті конвейердің сұлбасы. Қозғалтқыш емес Роликті конвейерлер тән ерекшелігі бар: роликтер мен олардың тіректерінің конструкциясына, салмағы мен жүк түріне байланысты еңіс роликті төсеніш бойынша соңғысының қозғалыс жылдамдығы конвейердің өнімділігін шектейтін белгілі бір шегі болады. Конвейер бойынша жүк қозғалысының жылдамдығы тұрақсыз, себебі реттеуге келмейтін факторлардың қатары (үйкеліс коэффициенттерінің белгісіздігі, монтаждың сөзсіз дәлсіздігі, тасымалданатын жүктердің беттерінің әртүрлі жай-күйі және т.б.) байланысты. Роликті кенептегі жүктің жағдайы да кенептің ластануы, жүктің тірек бетінің кедір-бұдырлығы, роликтердің дәлме-дәл орналасуы және т. б. салдарынан жеңіл бұзылуы мүмкін. Осыған байланысты жаппай жүктерге арналған қазіргі заманғы көлік-технологиялық желілерде қолданылатын гравитациялық Роликті конвейерлер берілген қарқынмен және белгілі бір жағдайда жүктерді беруді қамтамасыз ететін түрлі қосымша құрылғылармен жиі жабдықтайды. Мұндай құрылғыларға бағыттаушы және тегістейтін шиналар, кіру немесе шығу учаскелеріндегі жеке жетек роликтері және т. б. жатады. Жетекті Роликті конвейерлер берілген жылдамдықпен және қарқынмен жүктерді беруді қамтамасыз етеді, алайда конвейер төсеміндегі жүктің жағдайы оңай бұзылуы мүмкін, сондықтан осы конвейерлер үшін жиі бағыттаушы және тегістеуші құрылғылар қажет. Жетекті емес роликті конвейерлер қолданады. Мұндай жағдайларда конвейердің төсемі көлденең орналастырылады,ал жүктің орнын ауыстыру қолмен немесе итергіш құрылғылардың көмегімен жүргізіледі. Соңғы әдіс әртүрлі жүктеме құрылғыларында жиі қолданылады.
Сурет 2.1- Роликті конвейерлер: а-конустық тісті дөңгелектері бар орталық біліктен топтық жетекті роликті; б-жетекті емес роликті
Роликті конвейерлер стационарлық, жылжымалы және тасымалданатын болады. Жылжымалы конвейерлер әдетте жүру дөңгелектері бар. Жылжымалы және тасымалданатын конвейерлер жалпы мақсаттағы өнеркәсіптік, көліктік және сауда қоймаларында таралған, онда мұндай конвейерлерден басқа типті (таспалы, пластиналы) конвейерлердің қисық сызықты тік және көлденең секцияларымен үйлескен көлік жүйелерін белгілі бір қоймалық операцияларды орындау үшін тез құрастырады және бөлшектейді.
2.2 Роликті конвейерлердің параметрлері мен конструкциялары
Роликті конвейерлер бір және көп қатарлы болуы мүмкін Көп қатарлы роликті конвейерлердің B рамасының енін роликтің нормаланған ұзындығын сақтағанда конструктивті анықтайды. Гравитациялық конвейерлердің көлбеу бұрышы жүктің түріне және оның салмағына байланысты қабылданады. Әдетте 1-ден 3 градусқа дейін жатыр. Гравитациялық конвейерде жүк қозғалысының ең аз жылдамдығы 0,35 м/с, ең көбі – 2 м/с қабылданады.: 50, 60, 80, 100, 160, 250, 350, 500, 700 және 900 мм. Роликті кенептегі жүктің жағдайы да кенептің ластануы, жүктің тірек бетінің кедір-бұдырлығы, роликтердің дәлме-дәл орналасуы және т. б. салдарынан жеңіл бұзылуы мүмкін. Осыған байланысты жаппай жүктерге арналған қазіргі заманғы көлік-технологиялық желілерде қолданылатын гравитациялық Роликті конвейерлер берілген қарқынмен және белгілі бір жағдайда жүктерді беруді қамтамасыз ететін түрлі қосымша құрылғылармен жиі жабдықтайды. Мұндай құрылғыларға бағыттаушы және тегістейтін шиналар, кіру немесе шығу учаскелеріндегі жеке жетек роликтері және т. б. Жатады
Сурет 2.2 Жалпы мақсаттағы роликті жетекті емес конвейерлердің схемалары: а-бір қатарлы конвейер; б – екі қатарлы бұрылыс учаскесі бар бір қатарлы конвейер; в- көп қатарлы конвейер
Көп қатарлы роликті конвейерлердің B рамасының енін роликтің нормаланған ұзындығын сақтағанда конструктивті анықтайды. Гравитациялық конвейерлердің көлбеу бұрышы жүктің түріне және оның салмағына байланысты қабылданады. Әдетте 1-ден 3 градусқа дейін жатыр Конвейердің негізгі элементі ролик болып табылады. - Сур. 2.3 роликтердің тірек түйіндері көрсетілген. Жалпы мақсаттағы конвейердің ролигі (сурет. 2.3, а) 1 шарикоподшипниктен, 2 осьтен, 3 және 4 лабиринтті сақиналардан, 5 лабиринтті қақпақтан және 6 және 7 тиекті сақиналардан тұрады. Роликтің конструкциясының ерекшелігі-үш штампталған элементтерден тұратын лабиринтті тығыздау. Мұндай ролик тігіссіз болат құбырдан жасалған, әрі өңделген және өңделмеген беті бар роликті орындау көзделеді (роликтің тозуын азайту үшін, алайда жүктердің жекелеген санаттарын жылжыту үшін қолданылмайды). Ролик құбырын қосымша бетпен қосу құбырдың бүйірін домалату арқылы жүзеге асырылады. Конвейрлердің роликтері суреті төмендегідей көрсетілген Сурет-2.3 Конвейердің роликтері: а-Жалпы мақсаттағы; б – жеңіл жүктерге арналған; 1 – шарикоподшипник; 2 – ось; 3, 4 – лабиринтті сақиналар; 5 – лабиринтті қақпақ; 6, 7 – тиекті сақиналар; 8 – рама; 9-қосымша беттер; 10-қақпақ; 11-байлау
Жеңіл жүктер үшін (100 кг/м дейін қума жүктеме кезінде) пластмасса роликтер қолданылады. Мұндай ролик (сурет. 2.3, б) иілген профильдерден 8 жеңіл рамасы бар. 9 жапсырмалар және 10 қақпақтар ролик сондай-ақ пластмасса (полихлорвинил). 2 Болат осі 1 тежелген сақиналары бар шарикті табақшалары бар. Осьтің айналуын болдырмау үшін 11 сым орамы қызмет етеді. Жапсырма роликтің шетінен шеңбері бойынша дәнекерленген құбырмен жалғанған. Мұндай роликтердің қадамы 70 мм тең қабылданады,бұл шағын жүктер мен үйінді жүктері бар қаптарды тасымалдауды қамтамасыз етеді. Жетек конвейерлерінің роликтерін айналдыру конвейер бойымен өтетін жалпы жетек білігінен (тұтас немесе топсалы) немесе роликтердің әрбір жұбын тізбектеп қосатын тізбекті және клиноремен берілетін берілістердің көмегімен жүзеге асырылуы мүмкін. Тізбекті немесе тізбекті, тізбекті, роликтен роликтен роликтен роликтен роликтен роликтен роликтен роликтен роликтен роликтен роликтен роликтен роликтен, берілістермен жетекті конвейерлер, яғни конвейердің басында және соңында роликтердің айналу жылдамдығы әр түрлі деп аталатын конвейерлерді жасауға мүмкіндік береді. Бұл тізімдегі тістер санының өзгеруімен және әрбір жұптың жетекші жұлдызшаларында, мысалы, бір тіске қол жеткізіледі. Жетектің қарапайым схемасы – барлық роликтер үшін ортақ жетек тізбегі, кейде болат арқан қолданылады. Үлкен жылдамдықпен және кері қимылдайтын ірі габаритті және ауыр жүктер үшін диаметрі 250...400 мм ауыр роликтер жеке редуктор жетектері болады. Әрбір екі немесе үш ролигі жетекті емес, ал келесі, үшінші немесе төртінші ролигі мотор-Барабан болып табылатын мотор-барабандары бар жетекті Роликті конвейерлер бар. Мұндай мотор-барабанның қуысында оның бір шетінде арнайы электр қозғалтқышы, ал басқа шетінде планетарлық беріліс орналасқан. Жетекті емес роликті конвейерлердің негізгі тораптарының сұлбасы суретте келтірілген. 2.4.
Сурет-2.4 Жетекті емес роликті конвейерлердің негізгі тораптарының схемалары: а – тік сызықты секциялар; Б – қисық сызықты бұрылмалы секциялар; в – бұрылмалы роликті үстел; г – бұрылмалы шарикті үстел; д – бағыттамалық тармақталу; е-топсалы тарату секциясы
Жүктерді беру қарқынын сақтауға жоғары талаптар қойылмаса, жеңіл жүктерді тасымалдау үшін резеңкеленген таспадан жетегі бар роликті конвейерлерді қолданған жөн. Бұл конвейерлерде роликтер негізгі және қосымша қысу роликтері арасында өтетін жіңішке резеңкеленген таспадан айнала алады. Жетекті роликті конвейерлердің жүктерді жылжытудың көлденең, көлбеу және көлденең-көлбеу трассалары болуы мүмкін. Көлбеу конвейерде көлбеу бұрышы жүктің сырғып кетпеуі үшін роликтің беті туралы жүктің үйкелу бұрышынан аз болуы тиіс. Роликті конвейерлер бойынша жүктерді тасымалдау бағыты бұрылыстары, өткелдері, бағыттамалы тармақталулары және т. б. бар тік сызықты да, күрделі де болуы мүмкін. Қорытынды
Өнеркәсіптің барлық салаларында жүк пен материалдардың әртүрлі түрлерін тасымалдау процестерінің үздіксіздігін қамтамасыз ететін таспалы конвейерлер қолданылады. Оларды қолдану қажетті объектіге сусымалы/кесек құрылымы бар даналы жүктер мен материалдарды жеткізуге мүмкіндік береді. Көлбеу және иілу жағдайда (көлбеу бұрышы 18° кезінде) тасымалдау құрылғының ерекше конструкциясы есебінен қамтамасыз етіледі. Тасымалдау жүргізілетін көлденең және аралас трассалар 10-12 км ұзындыққа жетуі мүмкін. Конвейерлердің өнімділігі сағатына тасымалданатын жүктердің текше метрімен өлшенеді. Кейбір облыстарда жеткілікті мөлшерде бірнеше текше метр, ал басқаларында сағатына бірнеше мың текше метр тасымалдауды жүзеге асыру қажет. Конвейерлік таспалардың ені бойынша тар (30 см) және кең (2 м) кездеседі. Таспалы конвейерлер өнеркәсіптің және ауыл шаруашылығының барлық салаларында, пайдалы қазбаларды өндіру кезінде, металлургия өндірісінде, қоймаларда және порттарда тиеу және қайта тиеу құрылғыларының және технологиялық машиналардың элементтері ретінде қолданылады. Конвейердің жұмыс қабілеттілігі жабдықтың техникалық деңгейіне ғана емес, сонымен қатар ол осы жабдықтан қалай дұрыс жобаланғанына, оның радиусы қисық конвейер трассасы таңдалғанына, сондай-ақ тірек және басқа да металл құрылымдары құрастырылғанына байланысты. Конвейердің жұмыс істеу принципі конвейер лентасының үдемелі қозғалуына негізделген. Лентаның жоғарғы бөлігінде жүк тасымалданады, ол жүк тасушы (жұмыс) болып табылады, төменгі тармақ бос (жұмыс істемейтін) болып табылады. Трассаның бойы таспа науамен, төсеммен, жоғарғы және төменгі тармақтардағы роликооптармен ұсталады. Таспа Тегіс немесе науалы пішінді конструкцияға байланысты. Таспа жетек барабанының есебінен қозғалысқа келеді, ол жетек жұмысы арқылы айналады (бұл мотор - редуктор немесе муфтамен қосылған электр қозғалтқышы және редуктор болуы мүмкін). Конвейерлер әр түрлі жетекті механизмдермен жинақталады: редуктор, олардың муфталарын қосатын электр қозғалтқышы, белдік немесе тізбекті беріліс, отандық импорттық және жетектермен, қазіргі жетектердің е ерекшелігі қызмет ету мерзімі мен ықшам өлшемдері болып табылады. Кейбір жетектерді пайдалану кезінде жалғау муфталарын, қоршауларды бекіту үшін қосымша рамалар қажет емес. Пайдалану шарттарына байланысты тегіс, планкалы немесе футерленген барабандар орнатылады. Лентаның қалыңдығы, мата төсемдерінің типі және ыстыққа төзімділігі (+200 °С дейін) тасымалданатын жүктің сипаттамаларына байланысты.
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
1.https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%9A%D0%BE%D0%BD%D0%B2%D0%B5%D0%B9%D0%B5%D1%80 2.file:///C:/Users/hp/Desktop/6%20%D1%81%D0%B5%D0%BC%D0%B5%D1%81%D1%82%D1%80/%D0%A1%D0%92%D0%A2/%D0%BB%D0%B5%D0%BA/Malybaev%20Daniyarov.pdf
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|