Хелпикс

Главная

Контакты

Случайная статья





-аккомодация 8 страница



+сенсорлы-биологиялық

-мультисенсорлық

-мультибиологиялық

-проекциялық

-аксон-сенсорлық

 

Итте шартты сiлекей бөлу рефлексiн қалыптастырғанда тамақпен нығайтуды қоңырау бергеннен кейiн 1 минут өткен соң пайда болатын тежелудiн түрi

-шартты тежегіш

-өшетін

+кешіктірілген

-ажыратылатын

-шектен тыс

 

Қысқа мерзiмдi зерденiң қалыптасу негiзi

-белоктың белсендi синтезi

-синапстық өткiзгiштiктiң тұрақты өзгерiстерi

-аксон ұшындағы бүртiктердiң көбеюi

+импульстердiң нейрондар тұзағы арқылы айналуы

-рецепторлық бөлiмде бiр сәтте әсер етушi сигналдың iзiнiң қалуы

 

Ажыратылатын тежелу

-жүйке орталықтарын артық ақпараттан қорғайды

-энергия қорын сақтауға мүмкiндiк бередi

+ұқсас тiтiркендiргiштердi ажыратуға мүмкiндiк бередi

-тыйым салу сияқты әлеуметтiк дағдыларды қалыптастыруға ықпал етедi

-бөгде тiтiркендiргiштiң маңыздығын зерттеуге организмдi бағыттайды

 

Функциялық iс-әрекет жүйесiнде П.К.Анохиннiң биологиялық теориясы бойынша эмоция пайда болады?

-iс-әрекет бағдарламасын құру

+акцепторда болжамалы нәтиже мен алынған нәтиженi салыстырғанда

-шешiм қабылдау

-афференттiк синтез

-iс-әрекеттiң iске асырылуы

 

Тез ұйқы кезеңiнiң биологиялық маңызы

-iшкi ағзалар мен жүйке жүйесiндегi пластикалық және репаративтiк үрдiстердiң белсендi болуы

+психикалық үрдiстердiң қалпына келуi, ұзақ мерзiмдi зердеге ақпараттың өңделiп сақталуы

-организмде ДНК және РНК, белок синтезiнiң жоғарлауы

-сыртқы тітiркендiргiштерге сезiмталдықтың жоғарлауы

-артық мотивациялық энергиядан организмді босату

 

Тым күшті шартты тiтiркендiргштi бергенде пайда болытын тежелу түрi?

+шектен тыс

-шартты тежегiш

-өшетiн

-ажыратылатын

-кешiктiрiлетiн

 

Мұқтаждығын қанағаттандыруға бағытталған ми құрылымының белсендi жағдайы

-сезімталдық

-эмоция

-ықылас

+мотивация

-зерде

 

Бөгде тiтiркендiргiштiң әсерiнен пайда болатын тежелу

-ажыратылатын

-ішкi

+сыртқы

-ажырататын тежелу

-шартты тежегiш

 

Бөтен адамды көрген кезде қандай тежелуден кейiн ит тамақ iшуiн тоқтатады?

-реципроктiк

+сыртқы

-шартты тежелу

-ажыратылатын

-кешiктiрiлетiн

 

Мақсатты іс-әрекет жүйесінде болашақ нәтиженің мінсіз моделі қалай аталады?

-мотивация

-афференттік синтез

+іс-қимыл нәтижесінің акцепторы

-іс-әрекет бағдарламасы

-зерде

 

Шартты рефлекстер мен олардыµ тежелуiн тұрақтылығын қамтамасыз ететiн жүйке үрдiстерiнiң қасиетi

-жылдамдық

+күш

-теңдесулік

-инерттік

-индукция

 

И.П. Павлов тежелудiң қандай түрiн сақтаныстық деп атады?

-кешіктірілген

-ажыратылатын

-шартты тітіркендіргіш

+шектен тыс

-өшетін

 

Қандай рефлекстiң қалыптасуында шартты рефлекс шартсыз нықталудың рөлiн атқарады?

-динамикалық стереотип

-инстинкт

+екiншi реттiк шартты рефлекс

-бiрiншi реттiк шартты рефлекс

-бағдарлау рефлексi

 

И.П.Павлов бойынша "сабырлы" типiнiң сипаттамасы

-әлсiз, жылжымалы, теңестiрiлмеген

+күштi, жылжымалығы баяу, теңестiрiлген

-күштi, жылжымалы, теңестiрiлген

-әлсiз, жылжымалы, теңестiрiлген

-әлсiз, өте жылжымалы, теңестiрiлмеген

 

И.П.Павлов бойынша "қағiлез" типiнiң сипаттамасы

+күштi, жылжымалы, теңестiрiлген

-күштi, жылжымалығы тғмен, теңестiрiлген

-әлсiз, жылжымалы, теңестiрiлген

-күштi, жылжымалы, теңестiрiлмеген

-күштi, өте жылжымалы, теңестiрiлмеген

 

Қыртыс нейрондарында күрделі белоктардың синтезімен байланысты еске сақтаудың түрі  

-қысқамерзімді

+ұзақмерзімді

-эмоционалдық

-оперативтік

-бейнелік

 

И.П.Павлов бойынша "ұстамсыз" типiнiң сипаттамасы

-күштi, жылжымалы, теңестiрiлген

-әлсiз, жылжымалы, теңестiрiлген

+күштi, жылжымалығы өте жоғары, теңестiрiлмеген, қозу басым

-әлсiз, жылжымалығы тғмен, теңестiрiлмеген

-күштi, жылжымалығы төмен, теңестiрiлген

 

И.П.Павлов бойынша "әлсiз" типiнiң сипаттамасы:

-әлсiз, жылжымалығы өте жоғары

-әлсiз, жылжымалы, теңестiрiлген

-әлсiз, теңестiрiлген

+әлсiз, жылжымалығы төмен, теңестiрiлмеген, тежелу басым

-әлсiз, жылжымалы, теңестiрiлмеген

 

Екінші сигналдық жүйемен байланысты үрдістерді көрсетіңіздер

-иіс сезген кезде сілекей бөлінуі

-қатты жарық әсер еткенде көз қарашығының тарылуы

+дәрігердің анализ қорытындыларын хабарлаған кезіндегі, науқастағы тахикардия

-дәрігердің қолындағы инені көрген кезде, баланың жылауы

-ыстық плитаға қолды тигізгенде бірден тартып алу

 

Шартты тiтiркендiргiштi шартсызбен нықтауды тоқтатқан жағдайда тежелудiң қандай түрi қалыптасады?

-шартты тежегіш

-сыртқы

-шектен тыс

+өшетін

-кешіктірілетін

 

Бірінен кейін бірі берілетін шартты тітіркендіргіштерді бір рет қана шартсыз тітркендіргішпен нықтаса қандай шартты рефлекс қалыптасады?

-ІІ реттік

+кешенді

-жинақталған

-генерациялық

-ажыратылған

 

Бiр неше шартты тiтiркендiргiштердiң ретiн нақты сақтай отырып, әр қайсысын жеке шартсызбен

нықтаған жағдайда шартты рефлекстың қандай түрi қалыптасады?

+динамикалық стереотип

-комплексті

-жинақы

-жалпылама

-ажыратылған

 

Биологиялық мотивация қалыптасуының басты себебi

-эмоция

-зерде

+организм iшкi ортасының тұрақты көрсеткiшiнiң өзгеруi

-ми қыртысындағы тежелу үрдiсi

-инстинкт

 

«Бұл не?» рефлексі қандай тежелу түріне жатады?

-ажыратылған

-ішкі

+сыртқы

-шектен тыс

-шартты тежелуге

 

Уақытша байланыстың түзілуі мен сақталуымен түсіндірілетін зерде теориясы

+шартты-рефлекстік

-нейрондық моделдер

-ассоциативтік

-химиялық

-глиялық

 

Негізі РНҚ мен ДНҚ молекулаларында жатқан ақпаратты кодтау болып табылатын есте сақтау теориясы

-шартты-рефлекстік

-нейрондық моделдер

-ассоциативтік

+химиялық

-глиялық

 

И.П. Павлов теориясы бойынша ОЖЖ төменгі құрылымдарына таралатын жайылған қыртыстық ішкі тежелу – бұл

+ұйқы

-гипноз

-шектен тыс тежелу

-сыртқы тежелу

-пресинапстық тежелу

 

Гистологиялық теория бойынша ұйқы пайда болады

-синапстық саңлаудың тарылуы және дендриттердің ұзаруы

-синапстық саңлаудың кеңеюі және дендриттердің қысқаруы

+синапстық саңлаудың тарылуы және дендриттердің қысқаруы

-синапстық саңлаудың кеңеюі және жасушааралық байланыстың бұзылуы

-жүйке жасушасы өсінділерінің ұзаруы және жасушааралық байланыстың жақсаруы 

 

Вазомоторлық теория бойынша ұйқының пайда болуы ненің өзгеруімен сипатталады

+ми қанайналмының

-миды қоректендіретін қан құрамының

-ликвор құрамының

-нейрондардың электрлік белсенділігінің

-нейроглия қызметінің

 

Шартты тітіркендіргішті бірнеше рет беріп, оны шартсызбен нықтамаса нені байқауға болады?

+өшуден тежелуді

-шартты рефлекстердің жинақталуын

-шартты рефлекстің тұрақтануын

-динамакалық стереотиптің қалыптасуын

-ажыратылатын шартты рефлекстің қалыптасуын

 

П.К. Анохиннің әрекеттік жүйесінің афференттік синтез кезеңінде туатын үрдіс және ол «Не істеу керек?» деген сұраққа жауап береді

-жағдайлық афферентация

-қозғаушы түрткі афферентация

-зерде

+доминанттық мотивация

-іс-әрекет бағдарламасының қалыптасуы

 

Әрекеттік жүйесінің афференттік синтез кезеңінде туатын үрдіс және ол «Қалай жасау керек?» деген сұраққа жауап береді:

-доминанттық месел

+зерде

-жағдайлық афферентация

-қозғаушы түрткі афферентация

-іс-әрекет бағдарламасының қалыптасуы

 

Әрекеттік жүйесінің афференттік синтез кезеңінде туатын үрдіс және ол «Жасауға бола ма?» деген сұраққа жауап береді

-доминанттық месел

-зерде

+жағдайлық афферентация

-қозғаушы түрткі афферентация

-іс-әрекет бағдарламасының қалыптасуы

 

Әрекеттік жүйесінің афференттік синтез кезеңінде туатын үрдіс және ол «Қашан жасау керек?» деген сұраққа жауап береді

-доминанттық месел

-зерде

-жағдайлық афферентация

+қозғаушы түрткі афферентация

-іс-әрекет бағдарламасының қалыптасуы

 

Мотивацияның қалыптасу негізі

-эмоция

-ықылас

+қажеттілік

-түсінік

-оқыту

 

Сыртқы функциялық жүйенің ЕҢ пайдалы бейімделу нәтижесі болып табылады?

+организмнің сыртқы ортамен өзара байланысын қамтамасыз ету

-гомеостаз көрсеткіштерін қамтамасыз ету

-коммуникативтік дағдыларды игеру

-әлеуметтік жетістіктерге қол жеткізу

-білім алу

 

Ішкі функциялық жүйенің пайдалы бейімделу нәтижесі

-организмнің сыртқы ортамен өзара байланысын қамтамасыз ету

+гомеостаз көрсеткіштерін қамтамасыз ету

-коммуникативтік дағдыларды игеру

-әлеуметтік жетістіктерге қол жеткізу

-білім алу

 

Ажырататын тежелу қалыптасуының бастапқы кезеңдерінде қыртыста басым болатын үрдіс

-шоғырлану

-индукция

-доминанта

+жайылу

-бітелу

 

Реципроктік тежелуге тән

-орталықтын қозуы оны Реншоу жасушасы арқылы тежейді

+бір орталықтын қозуы қарама-қарсы рефлекс орталығын тежейді 

-қозған орталық тежелу аймағымен қоршалады

-бір орталықтын тежелуі көрші орталықтардың қозуын туғызыды

-рефлекс жауабының тежелуі

 

Төменде аталған тітіркендіргіштің қайсысына шартты рефлекс ЖЫЛДАМРАҚ қалыптасады?

+ауырсыну

-тамақтану

-дыбыс

-жарық

-сусын

 

Корсетілген шартты рефлекстердің ЕҢ тұрақтысы қайсысы?

-жасанды

+табиғи

-жайылған

-теріс

-кешенді

 

Шартсыз тежелуге жатады

+шектен тыс

-шартты тежегіш

-кешіктірілген

-өшетін

-ажыратылған

 

НЕГІЗІНЕН сангвиниктерге тән қасиет

-жайбасарлық

+ашықтық

-ренжігіштік

-тынымсыздық 

-жуастық

 

НЕГІЗІНЕН флегматиктерге тән қасиет

-белсенділік

-ұяңдық

+жайбасарлық

-ашықтық

-білімпаздық

 

Шынайы немесе елес қауып туралы белгілер әсерінен пайда болатын эмоция

-ашу

+қорқыныш

-кінә

-қуаныш

-таңдану

 

Жасампаздыққа, шығармашылыққа бастайтын, қашанда қалаулы эмоция

-ашу

-қорқыныш

-кінә

+қуаныш

-таңдану

 

Өзі жасаған рухани, этикалық немесе діни қателіктер үшін жеке жауапкершулікті сезіну жағдайында болатын

-ашу

-қорқыныш

+кінә

-қуаныш

-қызығушылық

 

Биологиялық жауаптың жалпы жиынтығында қозу және тежелу үрдістерінің арақатынасын сипаттайтын қасиет

-қалпына келу

-ширығу

-жылжымалылық

+теңесу

-күш

 

Қозу және тежелу үрдістерінің айқындық дәрежесін сипаттайтын қасиет

-жылжымалылық

-теңесу

+күш

-қалпына келу

-ширығу

 

ШАРТТЫ РЕФЛЕКСТЕРДІҢ СИПАТТАМАСЫ

+жеке

-түрлік

-тұрақты

-туабіткен

+уақытша

-тұқым қуалайтын

+жүре пайда болған

 

ЖАНҒАН ШАМҒА КІРПІК ҚАҒУ РЕФЛЕКСІ

-шартты

+шартсыз

-жасанды

+қорғаныш

-вегетативтік

-кешіктірілген

 

ШАРТТЫ РЕФЛЕКС

-көз-жүрек рефлексі

-түшкіру және жөтелу

+жануардын циркте ойнауы

-тағамды көру кезінде слекейдің бөлінуі

-жарықтын әсерінен көзқарашықтын тарылуы

+старт алдында спортшының тынысының жиілеуі

 

ШАРТТЫ, ШАРТСЫЗ ТІТІРКЕНДІРУЛЕРДІҢ ҚАРЫМ-ҚАТЫНАСЫНА ЖӘНЕ ҰШТАСТЫРЫЛҒАН МЕРЗІМІНЕ СӘЙКЕС ШАРТТЫ РЕФЛЕКСТЕР

+ілеспелі

-сомалық

-аспаптық

+кідіретін

+дәлденген

-вегетативтік

-локомоторлық

 

ШАРТСЫЗ РЕФЛЕКС

+шаршаған кезде ұйқының келуі

+иттің кенеттен шыққан дыбысқа реакциясы

-иттің өз мойындырығын көрген кезде есікке қарай ұмтылуы

+қолды кенеттен шаншу кезінде тартып алуы

-старт алдында спортшының тынысының жиілеуі

-лимон корген кезде, адамның слекей бөлініунің үдеуі

-бағдаршамның жасыл түсіне жүргізушінің реакциясы 

 

ҚЫРТЫСТЫҚ ТЕЖЕЛУ ЫҚПАЛЫМЕН

-организмнің бейімделу процестері нашарлайды

-қозғалу дағдылардың қалыптасуы нашарлайды

+қыртыста қажетсіз уақытша байланыс жойылады

+сипаттама бойынша ұқсас тітіркендірулер ажыратылады

+тыйым салу сияқты әлеуметтік дағдылар қалыптасады

-координациялық рефлекстердің қалыптасуы нашарлафйды

-қуат қоры үнемделеді

 

ҚЫРТЫСТЫҚ ТЕЖЕЛУДІҢ ТҮРЛЕРІ

+өшетін

-қайтымды

+шектен тыс

-пессимумдық

-пресинапстық

+кешіктірілетін

-постсинапстық

 

МИ ҚЫРТЫСЫНЫҢ ҚАТЫСУЫМЕН ҚАЛЫПТАСАДЫ

-инстинкт

+өшетін тежелу

+шартты рефлекс

-шектен тыс тежелу

-бағдарлау реакциясы

-шартсыз тамақтану рефлексі

+бірінші реттік шартты рефлекс

 

АДАМНЫҢ ШАРТСЫЗ РЕФЛЕКСТЕРІ

+тұрақты болады

+тұқым қуалайды

-тұқым қуаламайды

-жеке түрлік болады

-жеңіл түрде жойылады

-жеңіл түрде қалыптасады

+арнайы тітіркендіргішке қалыптасады

-кез келген тітіркендіргішке қалыптасады

 

АДАМДА ШАРТТЫ РЕФЛЕКСТЕР ҚАЛЫПТАСАТЫН ҮДЕРІСТЕР

+оқу

+жеке түрде даму

-эволюциялық даму

-ұрықтын қалыптасу

-биологиялық түрдін қалыптасу

+тәжірибелік дағдылардың қалыптасу

-пренаталдық даму

 

БӨТЕЛКЕДЕГІ СҮТКЕ БАЛАНЫҢ РЕАКЦИЯСЫ ТҮРІНДЕГІ РЕФЛЕКС 

-тұқым қуалайды

+жүре пайда болады

-өмір бойы сақталады

+өмір сүру барысында әлсірейді

+қыртыстың қатысуымен қалыптасады

-қыртысасты орталықтар деңгейінде қалыптасады

-жұлын деңгейінде қалыптасады

 

ТҮШКІРУ РЕФЛЕКСІ

-шартты болып табылады

+шартсыз болып табылады

-тұқым қуаламайды

+өмір бойы сақталады

-өмір сүру барысында әлсірейді

+организмнің қорғаныс реакциясы болып табылады

-жеке организмдерге ғана тән

 

 

ШАРТТЫ РЕФЛЕКСТЕРДІ ҚАЛЫПТАСТЫРУ ҮШІН ҚАЖЕТ ЖАҒДАЙЛАР

-бөтен сигналдармен әсер ету

+бөтен сигналдардың әсерін болдырмау

-шартсыз тітіркендіргішті шартты мен нығайту

-біртіндеп шартты тітіркендіргіштің күшін үдету

+шартсыз тітіркендіргішті шарттыдан кейін беру

+шартты және шартсыз тітіркендіргіштердің ұштасуын 5-6 рет қайталау

-шартты тітіркендіргішті бергеннен кейін 2 сағаттан соң шартсызбен нықтау

 

ЕКІНШІ СИГНАЛДЫҚ ЖҮЙЕМЕН БАЙЛАНЫСЫ БАР ШАРТТЫ РЕФЛЕКСТЕР БАСЫМ БОЛАТЫН МАМАНДЫҚТАР

-биші

+әнші

-зергер

+әртіс

+дәріскер

-шаштараз

-жүргізуші

 

ЖОҒАРҒЫ ЖҮЙКЕ-ІС ӘРЕКЕТІНІҢ «ӘЛСІЗ» ТИПІНЕ ТӘН

-жоғары қозғыштыққа бейім

-бейімделу қабілеті өте жоғары

+невротикалық өзгерістерге бейім

+қоршаған ортаға бейімделуі нашар

-өмірдің ауыр жағдайларына төзімді

-флегматикке тән темпераментті көрсетеді

+меланхоликке тән темпераментті көрсетеді

-жеткіліксіз тежелуді жаттықтырып күшейтуге қабілетті

 

ЖОҒАРҒЫ ЖҮЙКЕ-ІС ӘРЕКЕТІНІҢ «ШИРАҚ» ТИПІНЕ ТӘН

-жұмсақ мінезді, әлсіз

+өзі өзін мықты үстай білу

+қыйындықтарды оңай жеңу 

-белсенділік, бірақ ұстамсыздық

-невротикалық өзгерістерге бейім

-холерикке тән темпераментті көрсетеді

+өте күшті шарттырефлекстік реакциялар

 

«ҰСТАМСЫЗ» ТИП ҮШІН ТӘН ҚАСИЕТТЕР

-өзі өзін мықты үстай білу

+ашушандық, қақтығыстық

-төмен белсенділік және әлсіз ерік

+жоғары белсенділік, ұстамсыздық

-сыртқы әсерлерге ұстамды реакция

-шартты рефлекстердің тұрақтылығы

+өте күшті шарттырефлекстік реакциялар

 

«САЛҒЫРТ» ТИП ҮШІН ТӘН ҚАСИЕТТЕР

-жұмсақ мінезді, әлсіз

+сабырлы, шабан қимылды

-жоғары қозғыштыққа бейім

-ашушандық, қақтығыстық

+күшті шарттырефлекстік реакциялар

-шартты рефлекстердің тұрақсыздығы

+қалыптасқан дағдылардың тұрақтылығы

 

И.П.ПАВЛОВТІҢ ЖОҒАРЫ ЖҮЙКЕ-ІС ӘРЕКЕТІ ТИПТЕРІНІҢ ЖІКТЕЛУІ НЕГІЗДЕЛЕДІ

-ми қыртысының құрылысына

+қозу мен тежелудің теңдігіне

+қозу мен тежелу үрдістердің күшіне

-мидағы белсенді жасушалардың санына

-ми қыртысында қызметтердің орналасуына

-нервтік импульстерді өткізудің белгілі ретіне

+қозу мен тежелу үрдістердің таралу жылдамдығына

 

МЕЛАНХОЛИКТЕР ҚАТАРЫНА ЖАТАТЫН АДАМДАРДЫҢ ЭМОЦИЯЛЫҚ КӨРІНІСІ

+қарапайым, әдепті, сыпайы

-өткір, қызба, тітіркенгіш

+ұялшақ, жұмсақ мінезді   

-сабырлы, шабан қимылды

+сезімтал, жасқаншақ

-бастамашыл, бірақ мазасыз

-парасатты, табанды

-мейірімді, көңілді

 

САНГВИНИКТЕР ҚАТАРЫНА ЖАТАТЫН АДАМДАРДЫҢ ЭМОЦИЯЛЫҚ КӨРІНІСІ

-қарапайым, әдепті, сыпайы

+мейірімді, көңілді

-сезімтал, осал

-бастамашыл, бірақ мазасыз

-байсалды, асықпайтын

-парасатты, табанды

+ақжарқын, көпшіл

+белсенді, білгенге әуес

 

ФЛЕГМАТИКТЕР ҚАТАРЫНА ЖАТАТЫН АДАМДАРДЫҢ ЭМОЦИЯЛЫҚ КӨРІНІСІ

-ұялшақ, жұмсақ мінезді

+мейірімді, көңілді

-өткір, қызба, тітіркенгіш

+байсалды, асықпайтын

+парасатты, табанды

-ақжарқын, көпшіл

-белсенді, білгенге әуес

 

И.П.ПАВЛОВ БОЙЫНША ІШКІ (ШАРТТЫ) ТЕЖЕЛУДІҢ ТҮРІ

+өшетін

-шектен тыс

-пессимумдық

+кешіктірілген

-пресинапстық

-постсинапстық 

 

СӨЙЛЕУ ОРТАЛЫҚТЫҢ ОРНАЛАСҚАН ЖЕРІ

-шүйде

-гиппокамп

-сопақша ми

-алдынғы орталық қатпар

+самай бөлімі, Вернике орталығы

+солжақ маңдай бөлімі, Брока орталығы   

 

ХОЛЕРИК ТИПІНЕ ЖАТАТЫН БАЛАЛАРДЫҢ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ

+жоғары белсенділік

-төмен жылдамдық

-жалқаулық

+тез достасып, тез ұрысып қалу қабылеті

-қорқақтық

+күрделі мінез

-ұялшақтық

 

МИ ҚЫРТЫСЫНЫҢ ҚАТЫСУЫМЕН ҚАЛЫПТАСҚАН РЕФЛЕКСТЕР

-тізе рефлексі

-нәрестенің етпеттеп аударылуы

+жануардың өз атына реакциясы

+анасын көргенде баланың күлімсіреуі

-жауап ретінде тамаққа сілекейдің бөлінуі

+туралған лимонды көрген кездегі реакция

-инемен шаншу кезінде қолды тартып алу

 

ЭМОЦИЯЛАРДЫҢ ҚЫЗМЕТТЕРІ

+реттелу

-қорғану

-тамақтану

-әлеуметтік

+сигналдық

+компенсаторлық

-қайта қалыпқа келу

 

СЫРТҚЫ ҚЫРТЫСТЫҚ ТЕЖЕЛУ ТҮРЛЕРІ

-өшетін

+бағдарлау

+шектен тыс

-кешіктірілген

-шартты тежегіш

-ажыратылатын

 



  

© helpiks.su При использовании или копировании материалов прямая ссылка на сайт обязательна.