|
|||
-аккомодация 5 страница
Қуыс веналарда сызықтық жылдамдық тең см/сек +- -- -- -0, -0, --
Капиллярлардағы қан ағысының сызықтық жылдамдығы тең,см/сек -- +0,-0, -- -- --
Артериялық пульс дегеніміз - тамырлар қабырғасының тербелісі +жүрек жұмысы кезіндегі артерия қабырғасының тербелісі - артериялық қысымның төмендеуіне байланысты қан тамырлар қабырғасының тербелісі -қысымның көтерілуіне байланысты қан тамырлар қабырғасының тербелуі -қан ағысының толқындары
Компрессиялық тамырларға жатады - +қолқа және ірі эластикалық артериялар - қабырғасында қалың ет талшықтары бар артериялар - артерия-веноздық анастомоздар - капиллярлар - веналар
Қан қысымының бірінші ретті толқынның пайда болуы байланысты - тыныс алғандағы көкірек қуысының қозғалысына - +пульстік тербеліске - тамыр қозғалтқыш орталығының тонусының өзгеруіне - қанның тамырлар арасында қайта бөлінуі - тыныс алу орталығының қозғыштығының өзгеруіне
Қан қысымының екінші ретті толқынның пайда болуы байланысты - +тыныс алғандағы көкірек қуысының қозғалысына - пульстік тербеліске - тамыр қозғалтқыш орталығының тонусының өзгеруіне - қанның тамырлар арасында қайта бөлінуі - тыныс алу орталығының қозғыштығының өзгеруіне
Қан қысымының үшінші ретті толқынның пайда болуы байланысты - тыныс алғандағы көкірек қуысының қозғалысына - пульстік тербеліске - +тамыр қозғалтқыш орталығының тонусының өзгеруіне - қанның тамырлар арасында қайта бөлінуі - тыныс алу орталығының қозғыштығының өзгеруіне
Резистивтік тамырларға жатады -қолқа және ірі эластикалық артериялар +бұлшықетті артериялары -артерия-веналық анастомоздар -капиллярлар -веналар
Алмасу тамырларына жатады -қолқа және ірі эластикалық артериялар -бұлшықетті артериялары -артерия-веналық анастомоздар +капиллярлар -веналар
Көлемді тамырларға жатады -қолқа және ірі эластикалық артериялар -бұлшықетті артериялары -артерия-веналық анастомоздар -капиллярлар +веналар
Қан айналымының толық мерзімі тең, сек/систол + / - / - / - / -/
Қолқадағы қан ағысының сызықтық жылдамдығы тең, см/с +- -0,-0, -- -- --
Ұсақ веналардағы қысым тең, сын.бағ. +5- -9- -0, 2, 5 -- --
Орта калибрлы веналардағы қысым тең, сын.бағ. -5- +9- -0, 2, 5 -- --
Қуыс веналардағы қысым тең, сын.бағ. -5- -9- +0, 2, 5 -- --
Капиллярлардың артериялық жағындағы қысым тең, сын.бағ. -5- -9- -0, 2, 5 +- --
Капиллярлардың веналық жағындағы қысым тең, сын.бағ. +6- -9- -0, 2, 5 -- --
Капиллярлардың негізгі қызметтері -резистивтік - қан ағысын реттеу +зат алмасу -сыйымдылық -қанның қышқылдығын реттейді
Сфигмограммада катакротаны көрсетіңіз А АБ +Б БВ В
Сфигмограммада анакротаны көрсетіңіз + А АБ Б БВ В
Тамырқозғалтқыш орталықтың орналасқан жері +Сопақша ми - жұлын -гипоталамус -ми қыртысы -ортаңғы ми
Қан ағысының сызықтық жылдамдығы ең төмен - қолқада - артерияларда - артериолаларда - +капиллярларда - веналарда Қан тамырлар саңылауы қай жүйкені тітіркендіргенде тарылады -шонданай нерві B. бет нерві C. тіл-жұтқыншақ нерві -холинергиялық симпатикалық нервті +адренергиялық симпатикалық нервті
Қан қысымы тәуелді - қанның сызықтық жылдамдығына және эритроциттердің осмостық резистенттілігіне - жүрек жұмысына және эритроциттердің осмостық резистенттілігіне - + жүрек жұмысына және қан тамырларының перифериялық кедергісіне - тамырлардың базальды тонусына және қан рН-ына - жүрек жұмысына және өкпенің тіршілк сыйымдылығына (ӨТС)
Органдағы қан ағысының көлемдік жылдамдығы байланысты - тыныс алу еттерінің жұмысына - тамырлардың көлденең кесіндісіне - тамырлардың қабырғасының эластикалық қасиетіне - васкуляризацияның дәрежесіне және иннервациясына - + васкуляризациясының дәрежесіне және ағзаның атқаратын қызметіне
Қоян құлағы симпатикалық жүйке талшығын мойын тұсынан кескенде - құлақ сұрғылт болады +тамырлары кеңейеді - тамырлар алдымен тарылады, сонан кейін кеңейеді - тамырлары әуелі кеңейеді, сонан соң тарылады - құлақ қызуы төмендейді
Жүрек жұмысына рефлекстік әсерлерді зерттейтін әдіс - Минор тәжірибесі - Вертгеймер тәжірибесі - шынтақ рефлексі - +Данини-Ашнер рефлексі - Гальвани тәжірибесі
Қан қысымы тәуелді - қан ағысының сызықтық жылдамдығына - + жүрек жұмысына және перифериялық кедергіге - тамырлардың тонусына және қанның рН көрсеткішіне - жүрек жұмысына және өкпенің тіршілік сыйымдылығына - жүрек жұмысына және қанның осмостық қысымына
Қан тамырларының саңылауын кеңейтеді, жүйке -шонданай +дабыл ішегі -көз қозғалтқыш -орталық -үшкіл
Қан тамырларының саңылауын кеңейтеді, жүйке -шонданай +тіл-жұтқыншақ -көз қозғалтқыш -орталық -үшкіл
Қан тамырларының саңылауын тарылтады: -шонданай нерві +симпатикалық нерв -көз қозғалтқыш нерві -орталық нерв -үшкіл нерв
Қолқа барорецепторларының және ұйқы артериясының қозуы мына рефлекстерді тудырады +депрессорлы -прессорлы -дермато-висцеральді -висцеро-дермальді -висцеро-висцеральді
АРТЕРИЯЛЫҚ ҚЫСЫМНЫҢ МӨЛШЕРІНЕ ӘСЕР ЕТЕТІН ФАКТОР - +тамырлардың шеткі кедергісі - қанның рН - +жүрек жұмысына - белок буфері - фосфат буфері - плазмин
ҚАННЫҢ СИСТОЛАЛЫҚ КӨЛЕМІ, МЛ --0 +- +- +- -- -- -- --
ҚАННЫҢ МИНУТТЫҚ КӨЛЕМІ,Л -3,0-3,5 -3,5-4,0 +4,5-5,0 +4,0-5,0 -2,3-3,0 +5,0-5,5 -6,5-7,0 -7,0-
ҚАЛЫПТЫ ЖАҒДАЙДА АДАМДА АРТЕРИЯЛЫҚ ҚЫСЫМ ТЕҢ, ММ.РТ.СТ -5/5 -0/0 +0/ +5/ +0/ -0/ -/
ҚОЯННЫҢ ҚҰЛАҒЫНЫҢ СИМПАТИКАЛЫҚ НЕРВІН ТІТІРКЕНДІРГЕНДЕ БАЙҚАЛАДЫ - +құлақ сұрғылт болады - тамырлар кеңейеді - тамырлар алдымен тарылады, сонан кейін кеңейеді - тамырлар алдымен кеңейеді, сонан кейін тарылады - +құлақ қызуы төмендейді - құлақ қызуы жоғарылайды
МИКРОЦИРКУЛЯТОРЛЫ АЙМАҚҚА ЖАТАДЫ +Артериолалар, метартериолалар +Капиллярлар -Орта калибрлі веналар -Бұлшықетті артериялар -Ұсақ калибрлі веналар -Магистральді артериялар
ВАЗОКОНСТРИКТОРЛАРҒА ЖАТАДЫ +Адреналин, норадреналин +Вазопрессин +Серотонин -Гистамин -Калий йонының артық мөлшері -Ацетилхолин -Медуллин
ВАЗОДИЛАТАТОРЛАРҒА ЖАТАДЫ +Гистамин +Ацетилхолин +Простагландиндар -Адреналин -Вазопрессин -Кальци йондарының артық мөлшері -Серотонин
ҚАННЫҢ ВЕНА АРҚЫЛЫ ЖЫЛЖУЫН ҚАМТАМАСЫЗ ЕТЕДІ - + кеуде қуысының қанды өзіне қарай соруы - +вена қабырғасындағы тегіс еттің жиырылуы - қанның осмос қысымы - +қаңқа етінің жиырылуы - қанның онкотикалық қысымы - қанның меншікті салмағы - қанның тұтқырлығы
Физикалық жылу реттелу механизмі -жылутүзілу +конвекция -теріні түктенуі -арнайы тамақтың динамикалық әсері -зәр шығару
Физикалық жылу реттелу механизмі: -зат алмасу қарқындылығы -негізгі алмасу мөлшері -арнайы тамақтың динамикалық әсері -бұлшықет белсенділігі +тер шығару
Адамда жылу шығару үрдісі мына жолмен жүзеге асады: -жылу түзілу -бұлшықет пен бауырдағы тотығу-тотықсыздану үрдістері күшейеді -терінің түктенуі -негізгі алмасудың күшеюі +сәулелену, конвекция, булану
Адам денесiндегi температураны бiрі қалыпты сақтайтын механизм -тек физикалық термореттелу -химиялық терморегуляция және май гидролизi -бауырдағы жылу түзiлу мен тотығу-тотықсыздану үрдiсiнiң күшеюi +физикалыі және химиялық термореттелу -тербөлiну мен конвекция
Организмнiң ең төменгi температурасы тәуліктің қай сағатында байқалады +таңғы 3-4 сағатта -- сағатта -- сағатта -- сағатта -- сағатта
Орта бойлы салмағы кг (ккал) ер адамның негiзгi алмасудағы тәулiктiк мөлшерi - - + - -
Тыныс коэффициентi 0,-ке тең болғанда, оттегiнiң калориялық эквивалентiнiң мөлшерi -3,0 -4,0 -4,6 +4,3 -5,0
Аралас тамақтанудағы тыныс алу коэффициентiнiң мөлшерi +0,-0,9 -0,-0,8 -0,-0,5 -0,-0,9 -0,-0,8
Қандай үрдістерде энергия шығындалмайды? -физикалық жұмыс кезінде -мимен жұмыс жасағанда -дене температурасын сақтау кезінде -протоплазманың құрамын синтездеуде +заттарды пассивті тасымалдау түрінде
Көмiрсулардың көзі болып табылады -су -өсімдік майы -минералды заттар +жануар майлары -өсімдіктен жасалған тағамдар
Сәулелену, конвекция, булану жолдарымен жүзеге асады -жылутүзілу -бұлшықет пен бауырдағы тотығу-тотықсыздану үрдістері күшейеді -терінің түктенуі -негізгі алмасудың күшеюі +жылу шығару үрдісі
Химиялық терморегуляция -терi қантамырларының реакциясыныµ өзгеруi +жылудың түзілуі -конвекция мен радиация -өкпелiк вентиляция -тердiң бөлiнуi арқылы
Жылу түзіледі -тердің бөлінуімен -конвекция және жылу сейілдіру арқылы -өкпенің желденуі арқылы +химиялық жылуреттелу жолымен -физикалық жылуреттелу жолымен
Шеткi терморецептор орналасады -ми жасушаларында -iшкi ағзаларда -бұлшықеттерде +терiде -жұлында
Орталық терморецепторлардың орналасқан орны -таламуста -жұлында -сопақша мида +гипаталамуста -бас миы қабығында
Жылу шығару және жылу өндіру орталығы орналасады -қыртыста -жұлында -ортаңғы мида +гипоталамуста -мишықта
Изотермия тән +адамға -рептилийге -қосмекенділерге -гетеротермдік жануарларға -пойкилотермдік жануарларға
Жылудың түзілуі ең жоғарғы деңгейде байқалады -теріде -бауырда -өкпеде -бүйректе +бұлшықетте
Ең жоғарғы температура белгіленеді +бауыр -өкпе -бүйрек -тері -бұлшық ет
Суыққа сезiмтал терморецепторлар -меркел дискiлерi -руффини денешiктерi +краузе сауытшалары -мейснер денешiктерi -фатер - пачини денешiктерi
Жылуға сезiмтал терморецепторлар -меркел дискiлерi +руффини денешiктерi -краузе сауытшалары -мейснер денешiктерi -фатер - пачини денешiктерi
Ересек адамның белок қабылдауының тәулiктiк нормасы (грамм бойынша) -- -- +-0 -0-0 -0-0
Ересек адамның көмірсуды қабылдауының тәулiктiк нормасы (грамм бойынша) --0 -0-0 -0-0 -0-0 +0-0
Ересек адамның майды қабылдауының тәулiктiк нормасы (грамм бойынша) +-0 г -- г -0-0 г -0-0 г -- г
Конвекция дегеніміз -булану -жанасу -тер бөлiну + ауа айналымы арқылы тасымалдау -инфрақызыл толқындары арқылы жылуды сейiлдiру
комфорттық, тыныштық, тамақтанғаннан кейін - сағат өткен соң анықталатын зат алмасу деңгейі қалай аталады? -жалпы алмасу +негізгі алмасу -энергиялық алмасу -жылу алмасу -жұмысшы алмасу
Жанама калориметрия әдісі -спирография -пневмография +оксиспирография -спирометрия -пневмотахометрия
Қоршаған орта температурасы жоғарылағанда ағзадағы үрдіс -алмасу үрдісінің күшеюі -жылу шығарудың төмендеуі -ішкі мүшелер тамырларының тарылуы +тамырлардың кеңеюі -өзгеріс болмайды
Қоршаған орта температурасы төмендегенде ағзадағы үрдіс -алмасу үрдісінің күшеюі -жылу шығарудың төмендеуі +тамырларының тарылуы -тамырлардың кеңеюі -өзгеріс болмайды
Гипоталамустың алдыңғы ядросын тітіркендіргенде +дене температурасы төмендейді -дене температурасы жоғарылайды -дене температурасы қалыпты -экзотермиялық реакциялар жүреді -белок тотығуы жүреді
Парасимпатикалық жүйке жүйесі -көмірсу шығарылуын күшейтеді -мицелла түзілуіне -белок жиналуына +май жиналуына -май ыдырауына
Симпатикалық жүйке жүйесін тітіркендіргенде -көмірсу шығарылуын күшейтеді -мицелла түзілуіне -белок жиналуына -май жиналуына +май ыдырауына
Тыныс коэффициентi дегенiмiз +бөлiнген көмiқышқыл газының сiңiрiлген оттегiнiң мөлшерiне қатынасы -сiңiрiлген оттегiнiң мөлшерi -көміріышқыл газының ағзадан бөлiнген мөлшерi -1 л ауаны сiңiрiлу кезiндегi бөлiнетiн жылудың мөлшерi -уақыт бiрлiгiндегi сiңiрiлген ауаның мөлшерi
Организмге күш түскендегi энергияның негiзгi көзi +көмiрсулардың тотығуы -майдың ыдырауы -организмнiң ыдырауы -организмнiң синтезделуi -ферменттердiң синтезделуi
Қоректiк заттын калориялык коэффициентi - бұл қоректiк затты өртеген кезiнде шығаратын энергия мөлшерi -0 г +1 г - г - г - г
Симпатикалық жүйке жүйесiнiң зат алмасуына әсерi +тотығу-тотықсыздандыру процесстердi күшейтедi -зат алмасу деңгейiн төмендетедi -әсерi болмайды -тотығу-тотықсыздандыру процесстердi азайтады -фермент өндiрiлуiн төмендетедi
Зат алмасуда тотығу-тотықсыздандыру процесстері күшейедi +симпатикалық жүйке жүйесімен -парасимпатикалық жүйке жүйесімен -висцеро-вицералды рефлекс арқылы -кезеген жүйкенің екінші нейронымен -гипоталамустың аралық нейроны арқылы
Шөлейт жағдайда гомеозтаздың тұрақтылығы тұрақталады -конвекциямен -жылу радиациясымен +денедегі тердің булануымен -бауырдағы зат алмасу үрдісінің күшейуімен -тері астындағы қан тамырларының тарылуымен
Тағамның арнайы-динамикалық әсері байқалады -май алмасудың күшеюі -көмірсу алмасуының күшеюі -тотығу-тотықсыздану үрдісінің күшеюі -ферменттік жүйенің белсенділігінің күшеюі +тамақтанудан кейінгі зат алмасудың күшеюі
Ассимиляция үрдiсi дегенiмiз -қоректiк заттардың организмге түсуi +жоғары молекулярлы заттардың синтезi -қоректiк заттарды iшек арқылы сiңiрiлуi -төменгi молекулалы байланыстардың ыдырау үрдiсi -организмде қорытылмайан, тотықпаған өнiмдердi шығару
Диссимиляция үрдiсi дегенiмiз -қоректiк заттардың сiңiрiлуi -қоректiк заттардың денеге түсуi -күрделi органикалық заттардың синтезi +күрделi органикалық заттардың тотығуы -өнiмдердiң организмнен сыртқа шығуы
Адамның температурасының тұрақтылығын қамтамасыз етеді -физикалық терморегуляция -химиялық терморегуляция -бауырдағы жылу түзілуімен -конвекциямен және тербөлінуімен +физикалық және химиялық терморегуляция
Оң азотты баланс анықталады -ақуыздың және майдың ашығу кезiнде -майлық және көмiрсулық ашығу кезiнде -физикалық күштерiнiң болмауының әсерінен -тағамдағы аминқышқылының жетiспеушiлiгi кезiнде +өсiп жатқан, жүктiлiк,ауыр сырқаттан жазылу кезеңiнде
Терiс азотты баланс анықталады -жүктiлiк кезiнде -өсiп жатқан ағзада +ақуыздық ашығуда -ауыр сырқаттан жазылу кезiнде -спортпен үнемi шұғылданғанда
Азоттық тепе-теңдiк дегенiмiз -ағзаға түскен азоттың көбеюi -физикалық күштiң көп әсерінен -ағзадан шыққан азоттың көбеюi -шектен тыс белокпен тамақтанған кезде + сiңген азот пен шыққан азоттың теңесуі
Ағзадағы глюкагонның физиологиялық ролі -май синтезіне әсер етеді -белок синтезіне әсер етеді -қандағы қанттың деңгейін төмендетеді +бауырдағы гликогеннің ыдырауын күшейтеді -бұлшықеттегі гликогеннің ыдырауын күшейтеді
Қоректік заттардың пластикалық маңызы мынада -зат алмасу күшейеді -ағзада энергия жинақталады -бөлінеді және энергия шығыны болады -дене температурасы қалыпты деңгейде сақталады + химиялық үрдістен кейін жаңа байланыстар түзіледі
Оттегiнiң калориялық эквивалентi дегенiмiз – тотығуы кезiнде бөлiнген энергия мөлшерi +1л -1л -1мл -1 мл -1л және 1л
Физикалық терморегуляцияның орталығы орналасқан -сопақша мида -гипофизда -ортаңғы мида -гипоталамустың артқы ядросында +гипоталамустың алдыңғы ядросында
Химиялық терморегуляцияның орталығы орналасқан -сопақша мида -гипофизда -ортаңғы мида +гипоталамустың артқы ядросында -гипоталамустың алдыңғы ядросында
ПАРАСИМПАТИКАЛЫҚ ЖҮЙКЕ ЖҮЙЕСІ ӘСЕР ЕТЕДІ -майдың ыдырауына +майдың жиналуына -мицеллалардың түзілуіне -лимфаның сіңірілуіне -қан сарысуының түзілуіне +ассимиляция үрдістерін күшейтеді
СИМПАТИКАЛЫҚ ЖҮЙКЕ ЖҮЙЕСІ ӘСЕР ЕТЕДІ -мицеллалардың түзілуіне -белоктың жиналуына -майдың жиналуына +майдың ыдырауына -көмірсу шығарылуын күшейтеді +диссимиляция үрдістерін күшейтеді
ҚАНДАҒЫ ГЛЮКОЗАНЫҢ ДЕҢГЕЙІН РЕТТЕЙТІН ГОРМОНДАР -тироксин, гипофиздің антидиуретикалық гормоны -паратгормон, глюкагон, тирокальцитонин -вазопрессин, андрогендер, ваготониндер -минералокортикоидтар, адреналин +бүйрекүстібезі гормоны +соматотропты гормон +инсулин, глюкагон
НЕГІЗГІ АЛМАСУДЫ СТАНДАРТТЫ ЖАҒДАЙДА АНЫҚТАЙДЫ +сергек кезде бұлшықет және эмоцияалық тыныштық кезеңінде -тамақтанғаннан кейін 2 сағаттан соң, -С температурада -орташа дәрежедегі бұлшықет жүктемесі кезінде +комфортты температуралық жағдайда -С +тамақтанған соң - сағаттан кейін -қосымша тітіркендіргіштің әсерімен -ашқарынға, -С температурада
ЭНЕРГИЯ ШЫҒЫНЫ МЫНА ӘДІСПЕН АНЫҚТАЛАДЫ +жанама калориметриямен +тікелей калориметриямен -қисық калориметриямен -бертло калориметрімен -динамометриямен -спирометриямен
ОҢ АЗОТТЫ БАЛАНС АНЫҚТАЛАДЫ -тағамдағы аминқышқылының жетiспеушiлiгi кезiнде -ақуыздан және майдан ашығу кезiнде
|
|||
|