Бронх демікпесі

Бронх демікпесі

Диагностикалық критерийлер

Жөтел: қайталанатын және ұзақ сақталатын үнемсіз, түнде нашарлауы немесе қашықтықтанған қырылмен еруі немесе тыныс алудың қиындауы мүмкін жөтел; жөтел физикалық жіктеме, күлу, жылау кезінде немесе ағымдағы кезеңде тыныс алу жолдарының инфекциясы жоқ болған жағдайда темекі түтінімен байланысқанда пайда болуы мүмкін; жаңа туған кезеңде ұзаққа созылған жөтел және суық тию жоқ болғандағы жөтел.

Қашықтықтанған қырылдар: қайталанатын қырылдар, ұйқы кезіндегі немесе триггерлар әсер еткендегі (физикалық жүктеме, күлу, жылау, темекі түтіні, ластанған ауа) қырылдарды қосқа кезде.

Қиындатылған тыныс алу немесе ентігу: физикалық жүктеме, күлу, жылау кезінде пайда болады.

Белсенділіктің төмендеуі: жүгірмейді, бірақ басқа балалармен ойнай немесе күле алады, тура сол қарқында; серуендеу кезінде шаршайды (қолға көтеруге сұранады).

Анамнез немесе отбасылық анамнез: басқа аллергиялық аурулардың бар болуы (атопиялық дерматит немесе аллергиялық ринит); бірінші қатардағы туысқандарда демікпенің болуы

Шағымдар:

кезеңдік экспираторлық ентігудің пайда болуы, көбінесе түнгі немесе таңертеңгі уақытта, жылдың суық уақытында, аллергендермен (шаң, өсімдіктер тозаңы, жануарлар түктері) байланысқан кезде, немесе суық тиіп ауыру кезінде қиындай түсетін; қашықтыққа естілетін ысқырықты тыныс алу, бастан кешкен суық тиіп ауырғаннан кейін айтарлықтай себептерсіз ұзақтығы екі аптаға созылатын қалмайтын жөтел. Отбасыда атопиялық аурулармен ауыратын туыстардың бар болуы – поллинозбен, демікпемен, жыл бойғы аллергиялық ринитпен, атопиялық дерматитпен, созылмалы немесе қайталанып жатқан есекжеммен.

Физикалық қарап-зерттеу: сырткөзге кеуде қуысының үрленуі; қабырғалардың «көлденең» тұруы, қабырға араларындағы кеңістіктің кеңеюі; перкуссия кезінде қораптық дауыс; ЖЖЖ, ТҚЖ анықтау; аскультация кезінде – дем алудың әлсіздеуі немесе құрғауы, екі жақтан да симметриялы болып анықталатын ысқыратын, майда көпіршікті ылғал қырылдар.

Зертханалық зерттеулер:

· Е (IgE) иммуноглобулинның жалпы деңгейін зерттеу – жоғарылауы мүмкін, ол қабынудың аллергиялық негізіне, сенсабилизация дәрежесіне (аллерголог/пульманолог көрсетілімдері бойынша) көрсетеді;

· арнайы иммуноглобулиндердің (sIgE) деңгейін анықтау диагнозды растауы, әсерлерін шектеген дұрыс (мамандандырылған клиникада жүргізіледі) себепті-тәуелді триггерлерді анықтауы мүмкін;

Аспаптық зерттеулер:

· пульсоксиметрия – қанның оттегімен қанығуы дәрежесін анықтау әдісі, демікпенің асқыну кезінде жүргізіледі. Оксигемоглобин сатурациясының деңгейінің төмендеуі көбіне өкпенің желдету функциясына қарағанда, желдету-перфузионды бұзылушылықтарды қайтарады;

· пикфлоуметрия – дем шығарудың шыңдық жылдамдығын анықтау. Кестелер немесе номограммалар арқылы анықталатын ДШЖ көрсеткіштерінің төмендеуін анықтау пикфлоуметриясын жүргізу кезінде төмендеуі, күтілетінге қарағанда 20% көп; ДШЖ-ның 200 мкг сальбутамолмен ингаляциядан соң бастапқы деңгейінен 15% аса өсуі; 20% аса таңертеңгі және кешкілік ДШЖ көрсеткіштері арасындағы айырмашылық (5 жастан үлкен балаларға жүргізіледі);

· спирография – сыртқы дем алудың функцияларын зерттеуге мүмкіндік беретін әдіс. Спирометрияны өткізген кезде (5 жастан үлкен балаларда) ТӨТС және КДК1 бастапқы көрсеткіштері, сондай-ақ 200 мкг сальбутамолмен ингаляциядан соң КДК1 өсімі бағаланады. КДК1 > 15% өсімінің ұлғаюы БД диагностикасының критерийлерінің бірі болып табылады (5 жастан үлкен балаларға жүргізіледі);

· кеуде қуысы ағзаларының рентгенологиялық зерттеулер (көрсетілімдер бойынша). Асқыну кезеңінде гипержелдету белгілері, қабырғалардың көлденең орналасуы, көкет күмбезінің жайпақтауы, қабырғалар арасындағы кеңістіктің кеңеюі анықталады;

Дәрі-дәрмексіз емдеу:

Режим: гипоалергендік тұрмысты жасау (басқалардан жиірек астмалық мәртебеге трансформацияланатын тұрмыстық, эпидермальді, тозаңдық аллергендерді алып тастауға негізделген).

Диета: гипоаллергенді диета (тағамдық аллергендерді, тағамдық қоспаларды қолданбау).

· Демалу жаттығулары және науқаста демікпенің ұстамааралық кезеңінде (балаларда күшейтілген демалумен демалу жаттығуларына басымдық беріліп көрсетілген);

· психотерапия (науқастардық психологиялық ерекшеліктерін анықтауға, жүйке-психикалық мәртебесін уақтылы диагностикалау мен психотерапиялық түзетуге жәрдемдеседі)

Дәрі-дәрмекпен емдеу

Дәрі-дәрмекпен емдеу жас мөлшеріне, аурудың ауырлық дәрежесіне және оны бақылау деңгейіне қарай жүргізіледі және 5 сатыға бөлінеді.

1 сатыдағы терапия: қажеттілік бойынша (УД D) симптомдық терапия. Тек қана күндізгі уақытта пайда болатын және аз ғана уақытқа созылатын (бірнеше сағатқа дейін) сирек сипмтомдары бар пациенттерге ұсынылады (аптасына 2 реттен кем)

терапияның бірінші сатысында-ақ БД жайсыз аяқталу қаупінің факторлары бар пациенттерге ИГКС төмен дозаларын тағайындау ұсынылуы мүмкін

2 сатыдағы терапия: базистік терапия препараттарының төмен дозалары және қажеттілік бойынша симптомдық терапия (ҚӘБА). Базистік терапия ретінде ИГКС (УД A) қолдану артық көріледі. Лейкотриенді рецепторлардың антагонисттері (ЛТРА) баламалы нұсқа болып табылады

3 саты терапиясы: ҰӘБА және ҚӘБА құрамдастырылған қажеттілік бойынша бір немесе екі базистік препарат

4 сатыдағы терапия: екі немесе одан да көп базистік препарат және қажеттілік бойынша симптомдық терапия. 6-11 жастағы балаларға ИГКС-тің төмен дозаларын формотеролмен (УД A) үйлесімде базистік, сондай-ақ симптомдық терапия ретінде қолдану мүмкін

5 саты терапиясы (6 жастан және одан ересек балаларда)

E иммуноглобулинына*(УД A) моноклональді қарсыденелер препараты тағайындалады

Жедел тыныс жетіспеушілігі дегеніміз газ алмасудың бұзылысы мен гипоксемия,гиперкапния әсерінің бірнеше минуттан бірнеше күнге дейін күшеюі болып табылады. Клиникалық көріністері:Тахипноэ дамуы,яғни ентікпе. Тыныс жетіспеушілігіне шағымданады. Цианоз дамуы-бұл симптом тек күш түскенде,кейін тыныш күйдеде болады. Науқас мәжбүрлі қалыпта болады,отырғанда қолын орындыққа тіреп отырады,осылай отыру арқылы науқас тыныс алу жүйесінің жұмысын жақсартады және истерикалық ұстамалардың алдын алады. Диагностика. Спирография арқылы тексергенде өкпенің минуттық желдетуінің және өкпенің жылдамдаған өмірлік сыйымдылығының айқын төмендеуімен қатар, өкпенің өмірлің сыйымдылығының төмендеуі жатады

Эргоспирография

· Пневмотахометрия

· Пневмотахография

Тыныс алу көлемін өлшеу

⇐ Предыдущая 12