Сәгыйдулла ХАФИЗОВ 3 страница

– Мин бер хә бә р ишеттем ә ле, Ә дһ ә м Зиннурович... Сез солидный ир, нә чә льник кеше, саескан Лә йсә н сү зен тың лап, ниндидер очраклы хатыннар белә н танышып-кү решеп йө рисез икә н? Мә схә рә бит бу. Ә лбә ттә, Лә йсә н корган мә схә рә! Телә сә кемне тагып Сезнең кү ң елне кайтарырга, аннан: - ярар, эзлә мим инде, ү зең генә миң а кияү гә чык Лә йсә н, дидертә се килгә н. Сазаган кыз, нафталинга баткан. Ир-атка сусагандыр шул... Менә кем кармагына элә ккә н кеше сез, Ә дһ ә м Зиннурович!

Ир колагына һ ич ятмаган сү злә рне ишетеп, ни ә йтергә дә белми аптырап калды. Мә гә р кантур хатыннарының Вә зирә белә н очрашуы хакында гайбә т сатулары хак. Тик хә зер нишлә ргә? Минем шә хси эшкә тыгылмагыз! – дип керпе кебек тырпаергамы? Бә лки бу ханымның, кем ә йтмешли, конструктив тә къдиме бардыр? Порукага алырга җ ыенган тө сле бит.

– Соң, Маһ ирә Сә хиевна, мин-буйдакның гаилә хә ле шундый ә һ ә миякә ия булгач ник ә ле Лә йсә н белә н генә чиклә нергә? Сезгә тә къдим ясый калсам ни ә йтерсез? Ә нә рсә, яшь бер тирә дә. Уртак тел табарбыз ә ле?!..

Ә дһ ә м бу сү злә реннә н соң кырку хатын ү зен, ө стенә бер чилә к салкын су томырылган сыман тотар дип кө тте. Яисә елан ө стенә баскан кебек булыр... Ә мма, ни гаҗ ә п, хатынның коң гырт кү злә рендә бер зә һ ә рлек чаткысы шә йлә нмә де. Киресенчә, ә ллә каян, тө птә н саран елмаю килеп чыкты:

– И, Ә дһ ә м, соң гарак калгансың шул... Гаилә м бар! Югыйсә ике дә уйламый барган булыр идем. Хатын шаркылдап, рә хә тлә неп кө лде. Һ ә м аннары янә баягы җ итди, эшлекле кыяфә тенә кайтып ө стә п куйды. – Ну ничего, сиң а мына дигә н кә лә ш табабыз. Хә бә р бирермен, кө т!

Шаярта, дип уйлаган иде Сә хә пов. Ә мма эшлекле хатын сү зне җ илгә очырмый икә н.

– Ә дһ ә м Зиннурович, смотринага чакырам. – Телефонны тутырып кө леп алгач, ул аң а кө не җ иткә ч, кая барасын аң латты. - Ике куянны атабыз... Ә дһ ә м Зиннурович. Смотрина да, чыршы бә йрә ме дә. Ә йдә, вперед!

Берничә атнадан соң “ике куян” атарга ул бик кү тә ренке кә еф белә н барды. Җ илкә дә н йө к тө ште. Объектны вакытына ө лгерттелә р, 145 фатирлы йортны комиссия “яхшы” билгесенә кабул итте... Инде хә зер бераз ү зе ө чен дә яшә п алсын Сә хә пов!

Тө ргә клә р кү тә реп, елмаеп бусага аша ү ткә н олпат кунакны ө й тө рле тө стә ге утлар белә н уйнап һ ә м якты йө з белә н балкып каршылады:

– Ә йдү к, Гө бә йдү к!

Ярый ә ле, Маһ ирә Сә хиевна шаяра белә. Югыйсә кыз кү злә ргә килгә н кеше ят мә җ лес эченә ничек кереп китә р иде.

Ө с-башын салгач та, Маһ ирә кунакка кыш бабай битлеге кидереп куйды һ ә м ирне җ итә клә п залга атлады.

– Менә җ ә мә гать, Кыш бабай! Тө лке, бү ре, аю һ ә м башкалар ү з урыннарыгызга рә хим итегез! Мә җ лесне башлыйбыз. Кыш бабай, син менә монда утыр! Тартынма! Сиң а пар Кар кызы бит инде. Снегурочка! Ягез, тотыгыз бокалларны. Башлыйбыз бә йрә м кичә сен!

Менә шулай яң а елны каршылау тантанасы ә кияткә охшап серле, гаҗ ә п кызык тө с алды. Ну, Маһ ирә... дип баш чайкыйсы гына калды. Аның ө стә лбаш белә н соклануы артыккарак киткә н кү рә сең, колак тө бендә ук пышылдау ишетте:

– Бездә кавалерлар кызлар артыннан ухаживать итә лә р, Кыш бабай... Снегурочка артыннан бигрә к тә... һ ә м Кар кызы чыркылдап кө леп куйды. – Деревня!..

Ишетмә сә ң – ишет! Ө стенә салкын су койдылармы? Ул ирексездә н сул ягына кылтаеп купшы чә чә толымына уралган битлеккә текә лде. Арык кына, корышкан гына бер кемсә... Мондыйның, ә лбә ттә, тел ә че... Инде Сә хиевна да аның белә н шаярырыга җ ыенамы? Тапкан Челә н!

– Виноват, мадам! Тө зә лермен... Сезгә нә рсә кирә к? Ә йлә, нә рсә яратасыз?

– Ә нә, тегендә рә к... Тавык боты... Кызара тө шкә нен сайла. Балык та алып куй. Семга, ә нә ө стә л уртасында, кү рә сең ме?

Ә дһ ә м кыз кушканны эшлә де.

– Рә хмә т!

Тавышына караганда бу бик яшь, бит, мө гаен, егерме дә тулмагандыр...

– Снегурочка... сең елем. Сиң а ничә яшь?

Җ ете зә ң гә р кү злә р битлек ярыгыннан Ә дһ ә мгә текә леп тордылар. Аларда аптыра катыш гаҗ ә плә нү тө смерен тойды ир.

– Хатын-кызның яшен сорамыйлар. Ә шнә лек яшьлектә тә дә, картлыкта да була, абзый һ ә м кыз чыркылдап кө леп җ ибә рде. – Хә зер бит яшь арасына табу юк. Син согласна, мин согласна, ник йө рибез напрасно, дилә р бездә...

Кыш бабай телен тешлә рдә й булды. Нинди сукыр тә кә уены соң бу? Ичмасам, туташның йө зен кү рә се иде. Бә лки кү ң елгә ятыр?

Ө стә лбаш тә нә фес игълан итте. Ашкынулы бию ритмнары яң гырауга, Кар кызын шундук чакырып алдылар. Ә дһ ә мгә ничектер җ иң ел булдып калды, башын кү тә реп тирә -юненә карады. Ә ллә соң яхшы чакта берә р сә бә п табып ычкыныргамы моннан?

– Нә рсә балтаң суга тө ште, Кыш бабай? – Янына Маһ ирә Сә хиевна килеп баскан икә н, ү зе кө лә. – Молодец, сынауны “отлично”га, ү ттең. Снегурочка утка-шутка! Аң ладың мы? Мадам тикшерергә телә де. Бабник тү гелме... Ә йдә, хә зер минем арттан!

Һ ә м хатын шаулы залдан чыгып, Ә дһ ә мне ябык бү лмә каршына алып килде. Җ иң елчә генә кагылып битлеген салдырды.

– Монда аулак, танышыгыз! Бар, кер. Тульке уң аягың белә н ү т!

Ишек ничек ачылып-ябылганын абайламады, мә гә р ул тонык яшькелт яктылыкка чумган бү лмә эчендә торып калды. Аның каршына зифа буйлы, кү злекле ханым атлады һ ә м кү решергә дип кулын сузды:

– Лилия Нә биевна, педагог!

Ир ү з чиратында исем-шә рифлә рен атагач, беркавым Лилиягә текә леп торды. Кү злек пыяласы аша балкыган сусыл кө рә н кү злә ренең булмышы Ә дилә нең карашын хә терлә тте. Ул да шулай кешегә тутырып, томырылып карый иде. Һ ә м кыз нә кь ә нә шул ихлас йө з кыяфә те белә н йө рә ккә ягылып калды да... Моның да ә сир итү кө че шунда, томырылып каравында бугай.

– Нишлә п аяк ө сте торабыз ә ле, утырып сө йлә шик, – диде ханым һ ә м икесе дә ө стә л янына урнашкач, сү згә сү з ияреп гә п ачылды.

– Сез тө зегә нсез, ә мин китап корты булдым. Ә ти-ә ни гап-гади эш кешесе, югыйсә. Ү рнә к алам, нә сел эшен дә вам итә м дияселә р юк иде минем. Тик без ү скә ндә уку культы зур булды бит. Мә ктә пне алтын медальгә бетердем. Университеттан кызыл диплом алып чыктым. Аннары гади укытучы булып эшлә п, диссертация да якладым мин. Тауга менелгә н, дә рә җ ә дә бар. Шулай да дө ньям китек... Ахирә тлә рнеке кебек тү гел. Дискомфорт. Тормыштан канә гатьлек юк. Хатын-кыз кү ң елен тү гә рә кли, кө йли торган нә рсә лә р минем шә хси тормыштан читтә калган шул... Хатын тынып калды, йө зенә гасабилык тө смерлә ре калыкты. – Ә й, Ә дһ ә м Зиннурович, мин инде Маһ ирә Сә хиевна бик кыстагач, сезнең белә н кү решергә килдем дә, бик куркам шул. Инде соң дыр, мө гаен... Ир холкы бик кырку була бит. Яраклашырга да кирә к.

– Алай димә гез ә ле сез, Лилия. Иң мө һ име кү ң еллә р тартылсын Бер-беребезгә ошап яшә п китсә к, гаилә сезгә һ ич тә комачау булмас. Мин бер дә куркыныч тү гелмен... Ышаныгыз!

– Ә дһ ә м Зиннурович, турысын гына ә йтегез ә ле. Нигә ө йлә нә сез? Арка җ ылытучы кирә кме сезгә, хуҗ абикә ме? Ә бә лки гаилә йө ген бергә кү тә рү че кеше булсын янымда диясездер. Дө рес, акчага сусау юктыр сездә. Тик алдагысын кем белә бит. Терә к кирә к, Страховка, кем ә йтмешли. Йә, кайсы мө һ им?

– Сез бигрә к кызык инде, Лилия ханым. Ничек бә ялим сез ә йткә ннә рне? Хатын кирә к миң а дисә м, барысы да бергә укмаша инде...

– Юк, соравым бик урынлы. Хә зер бит ир белә н хатын мө нә сә бә тлә рен брачный контракт тө зеп беркетү челә р бар. Алдан ук ачык, кем нә рсә гә ия. Нә рсә тели, нә рсә гә хокуклы... Милек якларын ничек килештерә лә р?

– Миң а зур эш йө клә нгә н, йортлар салабыз, Лилия. Вазифамны яхшы башкарыйм дисә м, иртә дә н алып кичкә кадә р йө герергә кирә к миң а. Димә к, яхшы тылың булу шарт. Җ ә мә гатең диюем инде...

– Аң лыйм. Тик хатынны ү зегезгә тыл дип кенә карыйсызмы? – Лилиянең тавышында сагаю сизелде. Ә ул ү зе дә җ итди эш кешесе булса, нишлә ргә?

– Минем авыз пеште инде. Хатынга олтан булырга исә п юк. Ныклы гаилә дә атабаш кә сеп итә, мал таба, ә хатын учак уты тота, бала ү стерә. Ул Сез ә йткә н вазифа дигә ннә ргә ничек кенә карасаң да, хатын бала белә н мә шгуль кеше инде. Кыз булса бигрә к тә... Ә ни кирә к аң а. Дон Жуанлык тү гел, шул хә срә т йө ртә мине.

– Алай... кызың а ничә яшь соң ә ле? Ә нисен һ аман сагынамы? Ө йдә ә ле кем карый аны? Холкы ничек?

Ә дһ ә м тынычланып Фә ридә хакында байтак нә рсә лә р сө йлә де. Быел инде мә ктә пкә тө шә се елы, ү зенә аерым игътибар бирергә кирә клеге ачык дип тә ө стә де ул. Янә се педагог булмаса да, ата кеше белә инде бала мә шә катьлә рен. Ә ү зе эчтә н юанып уйлап куйды. Фә ридә синең кебек тә рбия белгече кулына элә ксә, ө стә н тау тө шә р иде дә бит..

-Бала һ ә рчак педагогиканың иң катлаулы проблемасы инде, Ә дһ ә м Зиннурович. Иң куркытканы да кызың...

– Сабый булмаса, педагогика нә рсә гә соң? - дип ү зе дә сизмичә ычкындырды ир. – Педагог бала ө чен яратылган бит!

Галимә хатын бу репликадан ә ллә нокаутка элә ккә н боксер кебек миң герә ү лә неп калды, ә ллә инде ү з эчендә берә р кискен борылыш булды, эндә шми торды. Аннары кисә к урыныннан кү тә релде:

– Ярар, таныштык... Безне югалтканнардыр, залга чыгыйк!

Ә дһ ә м ә ле генә кү ң ел кылларын йомшак чиерткә н, ымсындырган мө лаем хатынның ашыкынып, башын югары кү тә реп, кә с-кә с басып ишеккә юнә лү ен кү реп, кинә т сыкрап куйды. Бетте, юкка ө метлә нгә н... Хә зер урамга чыгып хә ер ө стә гә н саилчы хә лендә тойды ул ү зен. Бала хакына... Ярдә м итегез! Шулай булмый ни, ката башлаган агачтан дуга бө гә ргә тырышкан кебек, буйдакның гаилә тергезү телә ге дә исә рлек дип санала бугай. Монда яр-яр уены коручы юк. Каршың да ү з мә нфә гатеннә н чыгып исә п коручы кеше генә бар. Җ итмә сә, синең бала дигә н шү рлә ткеч нә рсә ң дә ө стә лә, буйдак... Кө т, ыргытты ди берә ү шытырдап торган сә манны синең бү реккә! Кысыр хатын шә фкатен кү птә н май каплаган. Ялгыз ир, ү ксез бала гамьнә ре ни аң а? Халкым дип, хә бә ре хынҗ ыймы аның? Ир шундый уйлар белә н ү ртә леп бү лмә дә н кузгалды. Бә йрә м шавыннан гө рлә п торган залга ялгызы килеп чыгуның мә гънә се юк иде. Кунагын кунак тик тегең ә сыланып, моң а сө ртелеп йө рергә кү негелмә гә н шул. Яң а ел тө нен кызы, ә нисе белә н ү ткә рү саваплырак, дө ресрә к булыр, ир ишек катына юнә лде. Ә мма киенеп чыгарга ө лгермә де, каршына кү злә рен шарландырып Маһ ирә Сә хиевна килеп басты:

– Ә дһ ә м Зиннурович ни хә л бу? Нә рсә, ошатмадың мыни?

– Матур хатын, галимә, ү з-ү зен бик сө я...

– Соң?

– Синең педагог, дө ресен ә йткә ндә, минем кыздан шү рлә де, Маһ ира Сә хиевна...

– Син аң а бү тә н яр эзлә инде. Тик ү зенә шуны җ иткер. Танышырга җ ыенса, ә ллә нинди сынаулар кормасын. Кә мит ясап... Тестлар да тө земә де микә н ә ле, сора? Гыйлем иясе!

Урамда тыныч һ ә м декабрь тө не ө чен гадә ттә н тыш җ ылы иде. Тиздә н Яң а ел сә гате дә сугар.

Ө йлә рдә ге хисапсыз тә рә зә лә рдә дә, урамның ү зендә дә бә йрә м шаукымы сизелә. Буасын ерган елга тө сле, менә -менә хислә р ташкыны ыргылыр. Шатланырлар, котлашырлар, тә бриклә рлә р... Тик Ә дһ ә м генә монда дө нья ятиме. Яр табам дип хыялланып килде дә, янә кө лделә р ү зеннә н, мыскылладылар. Чынлап та, нишлә п мондый каһ кә һ ә ле хә лгә тарыды ә ле ул. Ә ллә соң рә нҗ еш, каргыш, лә гънә т дип сө йлә ү лә ре дө рес, хак нә рсә ме? Җ анын актарып, кү ң елен айкап аң а янә Ә дилә томырылып карады...

Тол ирнең Себердә ге Какчырлы авылы кызы Ә дилә Карачуринаны еш-еш искә алуына карап, тынны куырырылык мә хә ббә т кыйссасы ишетергә телә ү урынсыз булыр. Барысы да бик гади һ ә м “Широка страна моя родная... ” дип җ ырлап яшә гә н чорның романтик рухлы егет, кызларына хас булганча ифрат гадә ти. Мең тугыз йө з сиксә ненче елның җ ә ендә тө зелеш институтының дү ртенче курс студенты Ә дһ ә м Сә хә пов стройотряд комиссары сыйфатында Тө мә н җ иренә урман кисә ргә барды һ ә м Татар авылы Какчырлыда очратты да инде кө лтә чә ч Ә дилә не.

Хә ер, отрядтагы егетлә рнең һ ә ркайсы Себер кызлары белә н танышып, йө решеп ү злә ренчә ә веш-тә веш килделә р. Ә дһ ә м белә н Ә дилә нең болардан аермасы тик шунда, тегелә ре аерылыштылар да сү релештелә р, ә Ә дһ ә м исә Мә җ нү н сыман сө ю хислә реннә н айный алмыйча, янә җ ә йне кө теп акча юнә теп Ә дилә се янына юл тотты. Мә хә ббә т утында янган ике йө рә к мә ң ге бергә булырга, берчакта да бер-берсен ташламаска булып вә гъдә лә ште... Бары шул, берничә җ ө млә гә сыярлык тарих. Ә менә йө рә ктә ге уелышын, уйлардагы кайтавазын иң лә рлек тү гел.

Ә дһ ә м белә н Ә дилә нең танышуын мө гаен, чуаш егете кабырсык һ ә м юан Ү лә масовның корыган агач богатына бә реп аяк балтырын ертудан башлап китә ргә кирә ктер. Ул Тукай шү рә лесе кебек акрып җ ибә ргә ч тә, янына бә рә м-берә м агач бунап яткан иптә шлә ре килеп җ итте. Фонтан булып кан сиптергә н аякка жгут салып яраны тегеннә н-моннан йолыккан чү прә к белә н бә йлә п куйдылар. Ә мма моның ашыгыч рә вештә врач ярдә менә мохтаҗ булуы ачык. Инструкция кушканча эш итсә лә р, стройотряд штабыннан медик Алешинны чакырып китеререгә кирә к. Эштә ге бә хетсезлек очракларын хә л итү аның кулында. Бу пунктуаль адә м яралыны дә валап кына калмый, аны терки, башлыкларга җ иткерә. Шуннан сү з китә, Соловьевның линейный отрядында боец Ү лә масов шундый-шундый аяныч хә лгә тарыган, имеш, чө нки монда саклану кагыйдә лә ре ү тә лми... Командир дисциплина талә п итми. Комиссар тә рбия эшлә рен тиешенчә алып бармаган. Һ ә м тагын да аянычлысы шул, ә леге бә хетсезлек очрагы “Факел” линейный отрядының хисабында минус булып саналып, аласы акчаларына сугачак. Уставта, югары хезмә т хакы аласың килсә, бә хетсезлек очрагына юл куйма! ” дигә н пункт бар. Боларның барысын истә тотып, мыек-сакалга чумган Соловьев егетлә ргә эндә шергә мә җ бү р булды: “Нишлибез? ”

Мондый гадә ттә н тыш хә ллә рдә, ә лбә ттә, командирдан тыш иң элек комиссар баш ватарга тиеш. Һ ә м Сә хә пов кө телмә гә н шундый тә къдим ясады:

– Беренчедә н Ү лә масовны жгут белә н озак тотарга ярамый, икенчедә н, моннан ө ч чакрым ераклыкта медпунктлы авыл бар. Какчырлы. Шунда алып барыйк яралыны, Андрей!

– Тактика дө рес, дә гъва куючы булмас. Сә хә пов, ә йдә машинага утырт та, Ү лә масовны медпунктка алып кит!

Ярты сә гать тә ү тмә де, кү ә тле вездеход машинасында ә леге пункт каршына килеп тә туктадылар. Бә хеткә ул ачык, эшли. Комиссар кеше эчкә кереп уралып тормады, шофер егет ярдә ме белә н бә лага тарыган студентны носилкага сузып салып, ишеккә ыргылдылар:

– Доктор, доктор кая? Ашыгыч ярдә м кирә к!

Коридорда Ә дһ ә м кү зенә ак халатлы яшь кенә шә фкать туташы чалынды:

– Иптә ш, нә рсә шә рран ярасың? Ишетә без. Менә бу бү лмә гә кертегез яралыны.

Берничә минуттан ә леге сылу кыз инструментлар белә н коралланып ө стә лдә яткан Ү лә масовка операция ясарга керешкә н иде инде...

Ярты сә гатьлә п вакыт узгач, чуваш егете бү лмә дә н ү з аягы белә н килеп чыкты. Елмайган булды:

– Докторның куллары шифалы, пү чтә к тә авыртмады. Ә ллә матурлыгын кү реп сизмә дем инде. Вә т, чибә р!

Бераздан ак халатлы туташ бү лмә сеннә н чыгып отряд вә киленә кү рсә тмә лә рен бирде:

– Авыруга катгый постельный режим. Канын кү п югалткан. Виноград согы эчерегез. Һ ә йбә т каллорияле ашау булсын. Бер кө ннә н соң перевязка ясармын... Китә ргә мө мкин.

– Рә хмә т доктор!

– Мин доктор тү гел, иптә ш... Фельдшер Ә дилә Карачурина!

Ү лә масовны ө ч рә т медпунктка китереп Ә дһ ә м Ә дилә гә тә мам иялә ште. Инде бү тә н Какчырлы юлын таптамаска кирә клеген аң лагач, ни булса шул булыр дигә ндә й, кызга туры карап пышылдады:

– Ә дилә, минем йө рә к сызлый. Тө ннә рен керфек какмый чыгам. Дә вала ә ле мине!

Кыз томырылып карап куйды:

– Кил соң... Дә валарбыз!!!

Ничә кат шулай булды инде. Мә гыйшә тенең сыкраулы кө ннә ре калкып, кү ң елле ү рсә лә нсә, кыерсытылса ул җ аны белә н Ә дилә гә сыенды. Ә нисенең кочагында да тоймаган җ ылылык, тынычландыра торган ә ллә нинди хуш ислә р, тел белә н ә йтеп булмаслык илаһ и бер якынлык сирпелде бу кыздан. Тавышында да кү ң елне арбый торган гаҗ ә еп бер аһ ә ң тибрә лә сыман. Тың лыйсы да тың лыйсы гына килә ү зен...

– Бик еш догалар укып, Аллаһ ыга ялварам мин. И, Ходаем бер Аллам димен, мине ә йбә т егет белә н кавыштыр. Ул мине ү леп яратсын. Мин дә падишаһ ым-солтаным, дип гомерем буе хә лә лемне сө еп торыйм. Туачак балаларыбыз кү ң еленә дә миһ ербанлылык, шә фкатьлелек утлары сал, Ходаем. Картлык кө ннә рендә икебезгә дә оныклар белә н юанып, һ аман да сө енеп яшә ргә язсын, димен. И, Ходаем бер Аллам, алтын телә мим, зиннә т сорамыйм синнә н, зинһ ар, ялварган шушы телә клә ремне гамә лгә ашыр!

Догага охшаш сө йлә мнә н соң медпункт бү лмә се беразга тынып кала. Кызның йө рә к тибеше генә стенада текелдә гә н сә гать тавышын куә тли кебек..

– Ә дилә, телең шифасы пинцетың нан да кодрә тлерә к синең. Каян оттың боларны?

– Минем пациентлар ө лкә н яшьтә гелә р бит. Ә билә р белә н серлә шә м, бабайларны тың лыйм да килә чә гемә карата ү з телә клә рем туа.

– Менә синең янда нишлә п рә хә т икә н!

– Терелдең ме? Рә хә тең нә н тә мам эреп китә кү рмә . Инде кузгал, ә нә караң гы да тө шеп килә... Урманда артың а аю тө шмә сен тагын! – Ул гадә тенчә егеткә тутырып карап елмая. – Йә хуш!.. Сө йлә гә ндә безне дә куш!..

Кеше кү ң еленә ничаклы тирә н ү теп керсә, аның белә н аерылышу шул чаклы кыен, сагышлы, икә н... Бу – Ә дилә сабагы! Моң арчы кул болгашуларга ул ү тә җ иң ел карады. Хә ер, Качкырлы авылын, Тө мә н җ ирен калдырып киткә н беренче мә лендә егет кыз белә н хушлашу сагышын ә ллә ни авыр кичермә де дә. Ул янә дә н монда ә йлә неп кайтасын белде, ә кыз кө тә ргә вә гъдә бирде... Гашыйк ярлар ө стенә тө шкә н җ итди сынауның ә җ ере кавышу булгачагы да ап-ачык иде. Ә дилә Ходайдан ялварганча, ир белә н хатын булып, балалар ү стереп, чө кердә шеп яшә рлә р иде хә зер... Кайда Ә дһ ә мнең хатасы? Нишлә п тимерне кызуында сукмады соң ул?

Ә бит Какчырлы авылы аны кияү дип таныды. Авызың а капканны нишлә п йотмадың, Ә һ дә м? Язның бер кө не ел туйдыра дигә н сыман, ярлар бә хете дә тә вә ккә л егет адымыннан торгандыр. Бер адым... Гомерлек ү кенечлә р, аһ -зарлар, китек язмышлар чыганагы шул бит, шул, ү з вакытында кыюлык җ итеп ясалмаган бер адым...

Эх, Какчырлыга сә яхә тен кабатлап булса! Теге чакта Мә җ нү н студент, сә фә ре хакында иртә рә к сө рә н салды бугай. Очам, фә лә н вакытта, фә лә н рейсны каршыла, дип Ә дилә гә телеграмма сукты. Кү решү кинодагы сыман булсын дигә ндер инде. “Як-40” самолетына утырып Тө мә нгә килгә нче, аннары Какчырлы тарафына очучы кукурузникка менеп кунаклаганчы сә гать теллә ре аэропорттагы табло кушканча тү гел, кырыс һ ава шартларына карап йө реде. Ачыклап кына ә йткә ндә, кызны ө ч сә гать аэродромда кө ттерде егет. Министр килә диярсең!... Ә бә лки хә бә р бирми генә сюрприз ясарга кирә к булгандыр аң а. Менә ул ниһ аять медпункт баскычына килеп баса да ишек кага: “Тук, тук! ”

– Кем анда? Керегез!

Һ ә м ул ялт итеп ак халатлы кө лтә чә чле чибә р кыз каршына килеп баса:

– Ә дилә, җ анкисә гем, йө рә гемне дә вала!

Нинди матур кү решү, нинди татлы кочаклашу булыр иде бу!

Какчырлыга кунакка ө ч кө нгә генә килсә дә, Ә дһ ә мгә кая торасын да уйларга кирә к булгандыр. Авылда гостиница фә лә н юк бит! Шул булса, башкаладан килдем, командировка, дип паспортын сузар иде дә, кү згә -башка чалынмыйча яшә р иде ә ле. Билгеле, Ә дилә аны пунктына фатирга кертә алмый ө йлә ренә алып кайтса, мосафирны кем дияр? Ярый ә ле, шыпырт кына сө йлә шеп, Самания ә бине тың латкан кыз. Шә һ ә рчә ыспай киенгә н, сумка аскан яшь кешегә ә леге кортканың йө тә с йонлы, карлыккан тавышлы “Пират”ыннан башка игътибар итү че булмады кебек. Ә мма ө йгә кереп, туфляларын сала башлагач та, Самания ә би кунагыннан сорамый тү змә де:

– Какчарлыга кияү буласың инде, бә бкә м! Ә дилә не монда туйлап аласың мы, кый... Ә ллә шә һ ә рең ә алып китә сең ме?

Менә телне, терсә кне тешлә р сә бә п кая. Кың гыраулар кагып, Ә дһ ә м ү зен авыл каршында кияү итеп таныткан лә баса... Ә дилә кияве! Мондагыларны алдый алмыйсың, ә ллә нинди самолетларда очып, акча тү геп бушка гына йө рмилә р. Ө йлә нергә кайткан бу егет. Башлы-кү зле булырга. Мә хрү м калабыз инде духтырдан... Ә дилә нең тең кә сенә тигә ннә рдер, ә ллә нә рсә лә р сорап тинтерә ткә ннә рдер инде...

Мә гә р Какчырлыда ү ткә н ө ч кө н татлы тө ш кенә булып тоелды. Ә ллә бар дө нья, ә ллә юк Ә дһ ә м – Ә дилә ө чен. Табигать – болар чатыры, җ ә ннә т! Кемдер аларның кү л буенда кызынып ятканнарын кү ргә н. Кайсыдыр ә леге ярларның Плә тә н урманы аланында тә гә рә шеп җ илә к җ ыюларын искә ргә н. Ә ө ченчесе безнең Ә дилә ниндидер бер ят егет белә н райү зә к кафесыеда сыйланып утыра иде, дип сө йлә п ята. Ул сиң а гына җ иде ят, безнең фельдшерга җ анаш, энем. Сарафан радиосын тың ламыйсың мыни, Уфадан ө йлә нергә кайткан мә гьшук ул, диеп тө зә тә лә р.