Qəzəbdən, sərt rəftardan зəkinək!

Dini tə `limlə rdə qə zə b və ə sə biliyin qarş ı sı nı n alı nması barə də bir зox tə `kidli gö stə riş lə r vardı r. İ mam Zeynə l-Abidində n (ə ) nə ql olunmuş rə vayə tdə deyilir ki, udulmuş qə zə b damlası ndan də yə rli bir damla yoxdur. [20] Hə zrə t Ə li (ə ) buyurmuş dur: “Qə zə binə hakim olmayan bizdə n deyil. ”[21]

Qə zə bə nə zarə t ьзьn iki nö qtə yə diqqə t yetirmə liyik. Birinci nö qtə odur ki, qə zə bin nə ticə lə rinə diqqə tli olaq. Belə bir agahlı q qə zə blə mьbarizə də insanı gьclə ndirir. Digə r nö qtə budur ki, qə zə bi cilovlamaq ьзьn hazı rlı ğ a ehtiyac var.

Ş ьbhə siz ki, qə zə b və ə sə b insanı n fiziki və psixoloji sağ lamlı ğ ı na dağ ı dı cı tə `sir gö stə rir və ağ ı r xə stə liklə rlə nə ticə lə nir. Bundan ə lavə, qə zə b bizim baş qaları ilə rabitə lə rimizə zə rbə vurur, ş ə xsiyyə timizi alзaldı r. Bir an ə sə bilə ş mə k elə bir problem yaradı r ki, hə min problemi aradan qaldı rmaq зox зə tin olur. Bundan ə lavə, ə sə bilik zamanı insanı n hə rə kə tlə ri ağ ı l və mə ntiqdə n yox, psixoloji hə yə candan qaynaqlanı r. Adə tə n, ə sə bilikdə n sonra peş manlı q gə lir. Bə `zə n bu peş manlı q o qə də r ş iddə tli olur ki, ə sə b sarsı ntı sı na gə tirib зı xardı r. Digə r bir tə rə fdə n, qə zə b və ə sə b baş qaları ьзьn narahatlı q yaradı b onları n hьquqları nı n tapdanması na sə bə b olduğ undan, onun ağ ı r axirə t cə zaları da var. Uyğ un zə rə r-ziyanı nə zə rə alan ə sə bi fə rd ö z ə xlaqı ndakı bu zə if nö qtə ni aradan qaldı rmalı, ə n azı hisslə rini nə zarə t altı na almalı dı r.

Dini tə `limlə rimizdə tö vsiyə olunmuş dur ki, ə sə bi halda qə rar зı xarmayı n, ə sə binizi soyutmaq ьзьn və ziyyə tinizi də yiş in. Mə sə lə n, ə yə r ayaq ьstə sinizsə oturun, ə gə r oturmusunuzsa durun. Ə sə bilə ş ə n zaman də stə maz almaq da tö vsiyə olunmuş dur. [22] Yə `ni də rhal reaksiya vermə yin, arada fasilə yaradı n. Bu fasilə qə zə bin nə zarə t altı na alı nması nda tə `sirlidir.

Ə lbə ttə ki, bə `zilə rinin ə sə bi bir anlı qdı r. Onlar tez qə zə blə nib, tez də tə bii halları na qayı dı rlar. Amma bə `zilə rində qə zə b ş ə xsiyyə tin bir зaları na зevrilmiş və vьcuda hopmuş dur. Belə lə rinin islahı asan olmur. Onları n uzun mьddə t ciddi mьbarizə yə ehtiyacı var. Belə lə ri ilə yanaş ı yaş amaq olduqca зə tindir. Onlar, adə tə n, ö zlə rini tə qsirkar bilmir və buna gö rə də islaha sə `y gö stə rmirlə r. Onlar daim gьnahı baş qaları nı n boynuna atı r və зox vaxt ə trafdakı ları n xeyirxah nə sihə tlə rinə qulaq asmı rlar.

Ə gə r zö vcə lə rdə n biri ə sə bi olsa, ikinci tə rə f зalı ş malı dı r ki, onun ə sə blə rini qı cı qlandı rması n və ö z dö zьmь ilə ona ə sə bini nə zarə tə almaqda yardı mзı olsun. Qə zə b soyuduqdan sonra mьnasib bir mə qamda hə yat yoldaş ı ilə danı ş ı q, ona ə sə blə ş mə mə yi tö vsiyə etmə k olar. Adə tə n, ə sə bi insanlar yorğ unluq zamanı daha tez ə sə bilə ş irlə r. Belə mə qamda onları yola vermə k zə ruridir.