9. Көлік құралдарын жолдың жүру бөліктерінде орналастыру

1. Рельссіз кө лік қ ұ ралдарына арналғ ан жү ру жолақ тарының саны таң балармен немесе 5. 8. 1, 5. 8. 2, 5. 8. 7, 5. 8. 8 белгілерімен айқ ындалады, ал егер олар болмаса, жолдың жү ру бө лігінің енін, кө лік қ ұ ралдарының кө лемін жә не олардың арасындағ ы қ ажетті аралық ты ескере отырып, жү ргізушілердің ө здері айқ ындайды. Бұ л ретте, егер жол жү рісін ұ йымдастыру ө згеше жү ру тә ртібін айқ ындамаса, сол жақ та орналасқ ан жолдың жү ру бө лігінің (не жолдың жү ру бө лігінің шетін айқ ындау мү мкін болмағ анда, жол полотносының ) жарты ені қ арсы жү руге арналғ ан жағ ы болып табылады. Қ арсы жү руге арналғ ан жақ тарды бө летін шартты сызық ты айқ ындау кезінде жолдың жү ру бө лігінің (жол полотносының ) бір жерінде енінің кең еюі назарғ а алынбайды.

2. Тө рт немесе одан да кө п жолағ ы бар екіжақ ты жү ру жолдарында жолдың қ арсы жү руге арналғ ан жағ ына шығ уғ а тыйым салынады. Мұ ндай жолдарда солғ а бұ рылуды немесе кері бұ рылуды кө ше қ иылыстарында жә не бұ ғ ан Қ ағ идалармен, белгілермен жә не (немесе) таң бамен тыйым салынбағ ан жерлерде орындауғ а болады.

3. Ү ш жолағ ы бар, екіжақ ты жү ру жолдарында қ арсы жү руге арналғ ан шеткі сол жақ тағ ы жолақ қ а шығ уғ а тыйым салынады.

4. Елді мекеннен тыс, сондай-ақ елді мекендерде 5. 1 жә не 5. 3 белгілерімен белгіленген жолдарда немесе 80 км/сағ. жоғ ары жылдамдық пен жү руге рұ қ сат етілген жерлерде кө лік қ ұ ралының жү ргізушілері мү мкіндігіне қ арай оларды жолдың жү ру бө лігінің оң жақ шетіне жақ ын жү ргізеді, бұ л ретте оң жақ бос болғ ан кезде сол жақ пен жү рмейді.

Елді мекендерде Қ ағ идалардың осы тармағ ының жә не осы бө лімінің 5-тармағ ының, 16-бө лімі 1-тармағ ының жә не 24-бө лімі 2-тармағ ының талаптарын ескере отырып, кез келген жолақ пен жү ру жү зеге асырылады, алайда, сол жақ жолақ тың бойымен рұ қ сат етілгеннен тө мен жылдамдық пен келе жатқ ан кө лік қ ұ ралының жү ргізушісі осы жолақ тың бойымен неғ ұ рлым жоғ ары жылдамдық пен артынан жақ ындап келе жатқ ан жә не Қ ағ идалардың 19-бө лімі 13-тармағ ына сә йкес ескерту сигналын берген кө лік қ ұ ралына оң жақ қ а қ атар ауыстыру арқ ылы жолақ ты босатады.

Осы бағ ытта жү ру ү шін ү ш жә не одан кө п жолағ ы бар кез келген жолда, басқ а жолақ тар бос болмағ ан кезде сол жақ шеткі жолақ қ а неғ ұ рлым қ арқ ынды жү ріс кезінде, сондай-ақ басып озуғ а, солғ а бұ рылуғ а немесе кері айналу ү шін шығ уғ а, ал рұ қ сат етілген ең жоғ ары массасы 3, 5 т артық болатын жү к автомобильдеріне - тек қ ана солғ а немесе кері бұ рылуғ а рұ қ сат етіледі. Бір жақ ты жү ру жолының, аялдау немесе тұ ру ү шін, сол жағ ына шығ у тек қ ана Қ ағ идалардың 12-бө лімі 1-тармағ ына сә йкес жү зеге асырылады.

Кө лік қ ұ ралдарының кө рші жолақ қ а қ арағ анда ү лкен жылдамдық пен бір жол жолағ ында жү руі басып озуғ а жатпайды.

5. Жү ру жылдамдығ ы 40 км/сағ. аспайтын немесе техникалық себептерге байланысты мұ ндай жылдамдық ала алмайтын кө лік қ ұ ралдары айналып ө ту, басып озу, солғ а, кері бұ рылу немесе рұ қ сат етілген жағ дайларда жолдың сол жағ ында аялдау (тұ ру) алдында қ атар ауыстыру жағ дайларынан басқ а, осы кө лік қ ұ ралының оғ ан керек бағ ытта жү руіне арналғ ан шеткі оң жақ жолақ пен жү реді.

6. Жолдың жү ру бө лігімен бір дең гейде сол жақ та орналасқ ан бір бағ ыттағ ы трамвай жолымен жү руге осы бағ ыттағ ы барлық жолақ тар бос болмағ ан кезде, сондай-ақ Қ ағ идалардың 8-бө лімі 6-тармағ ын ескере отырып айналып ө ту, озып шығ у, солғ а бұ рылу немесе кері айналу кезінде рұ қ сат етіледі. Бұ л ретте трамвайғ а кедергі жасалмауы керек. Қ арсы бағ ыттағ ы трамвай жолдарына шығ уғ а, сондай-ақ жолда 5. 8. 1 немесе 5. 8. 2 белгілері орнатылса, трамвай жолымен жол қ иылысы арқ ылы жү руге рұ қ сат етілмейді.

7. Егер жолдың жү ру бө лігі таң балау сызық тарымен жолақ тарғ а бө лінсе, кө лік қ ұ ралдарының жү руі қ атаң тү рде белгіленген жол жолақ тары бойынша жү зеге асырылуы тиіс. Ү зік сызық ты таң баларғ а қ атар ауыстырғ ан кезде ғ ана шығ уғ а рұ қ сат етіледі.

8. Реверстік жү ріс жолына бұ рылғ ан кезде, жү ргізуші кө лік қ ұ ралын жолдың жү ру бө лігінің қ иылысынан шық қ ан кезде кө лік қ ұ ралы оң жақ шеткі жолақ қ а шығ атындай жағ дайда жү ргізеді. Жү ргізуші осы бағ ыттағ ы жү ріске басқ а жолақ тар бойымен жү руге рұ қ сат етілетіндігіне кө з жеткізгеннен кейін ғ ана қ атар ауыстыруғ а рұ қ сат етіледі.

9. Кө лік қ ұ ралдарының жол жиегімен, тротуарлармен жә не жаяу жү ргіншілер жолымен (Қ ағ идалардың 12-бө лімі 1-тармағ ында жә не 24-бө лімі 2-тармағ ында кө зделген жағ дайларды қ оспағ анда), ал елді мекендерде - бұ дан басқ а, жолдың жү ру бө лігінен тыс жерлермен жү руіне рұ қ сат етілмейді. Жол-пайдалану жә не коммуналдық қ ызмет машиналарының жү руіне, жол жиегіне, тротуарларғ а немесе жаяу жү ргіншілер жолына тікелей жақ ын орналасқ ан объектілерге жү ктерді апаратын кө лік қ ұ ралдарының қ ысқ а жолмен баруына, басқ а кіру жолы болмағ ан кезде рұ қ сат етіледі. Бұ л ретте жол жү рісі қ ауіпсіздігі қ амтамасыз етілуі тиіс.

10. Жү ргізуші жү ру жылдамдығ ына орай алда жү ріп бара жатқ ан кө лік қ ұ ралымен соқ тығ ысудан сақ тануғ а мү мкіндік беретін қ ашық тық ты, сондай-ақ қ озғ алыс қ ауіпсіздігін қ амтамасыз ететін қ ажетті бү йірлік аралық ты сақ тайды.

11. Елді мекендерден тыс жерде екі жолағ ы бар екіжақ ты жү ру жолдарында олар ү шін жылдамдық қ а шектеу белгіленген кө лік қ ұ ралдарының, сондай-ақ ұ зындығ ы жеті метрден асатын кө лік қ ұ ралдарының (кө лік қ ұ ралдары қ ұ рамының ) жү ргізушілері ө з кө лігі мен алда кетіп бара жатқ ан кө лік қ ұ ралының арасында оларды басып озатын кө лік қ ұ ралы бұ лар жү ріп келе жатқ ан жол жолағ ына кедергісіз қ атар ауыстыра алатындай аралық ты ұ стайды. Бұ л талап, егер жү ргізуші басып озуды орындауғ а ә зірленіп келе жатса, сондай-ақ ү демелі жү ріс кезінде жә не ұ йымдасқ ан кө лік легінің кезінде қ олданылмайды.

12. Екіжақ ты жү ру жолдарында жү ру бө лігінің ортасында орналасқ ан қ ауіпсіздік аралдарының жолдың бө лу жолағ ы, тумбалар жә не жол қ ұ рылыстарының элементтері (кө пір тіректері, жол ө ткізгіштері жә не сол сияқ тылар) болмағ ан кезде, егер белгілер мен таң ба ө згеше нұ сқ амаса, жү ргізуші оң жағ ынан айналып ө теді.