28.Грунталғыш түрлері.

28. Грунталғ ыш тү рлері.

Бү йірден атылатын «грунтоносты» қ олдану кең інен тарағ ан. Мұ ндай грунтонос оқ паны бірнеше қ уыстары бар кө лемді корпустан тұ рады. Ә рбір қ уыстардың артында оқ -дә рі салынғ ан қ алыптар орналасқ ан. Оқ -дә рі қ алыптарында электрлік тұ тандырғ ыш бар. Грунтонос кабельге жалғ анып керекті терең дікке дейін тү сіріледі. Электрлік тұ тандырғ ыш арқ ылы электр тогын жібереді, оқ -дә рісі бар қ алыпты жандырады. Жарылыс болып оқ панғ а шаппа ұ шып шығ ып ұ ң ғ ы қ абырғ асына қ адалады, оның іші тау жыныстарымен толады. Шаппа жынысқ а терең кірмейтіндей бә рі есептелінеді.

Грунтонос кейін кө теріліп алынғ ан ү лгілер бойынша зерртеу талдаулар жасалады.

Ұ ң ғ ылардан ү лгі алуда МГС-90м и МГС-90мТ-жұ мсақ жынстардан ү лгі алуда қ олданылады.

29. Кә сіпшілік геофизика қ ызметтерінің негізгі бағ ыттары, шешілетін міндеттер.

Кә сіпшілік геофизика қ ызметтерінің негізгі бағ ыттары:

- ашық, сондай-ақ гидродинамикалық жетілмеген ұ ң ғ ы оқ панына кә сіпшілік-геофизикалық зерттеулер (Ұ ГЗ) жү ргізу;

- атып-тесу жұ мыстары (перфорация процесі).

- геологиялық -теxникалық зерттеулер (ГТЗ)

Шешілетін міндеттер:

- мұ най ж/е газ кенорындарын игеруді бақ ылау кезінде жү ргізілетін негізгі геофизикалық зерттеу;

- жыныстың коллекторлық қ асиеттерін ж/е мұ най-газғ а қ анығ ушылығ ын бағ алау;

- ұ ң ғ ы оқ панының кең істіктік қ алпын анық тау ж/е ө ткізгіштігін бақ ылау;

- қ ұ бырлардың бекітілуінің сапасын (цементаж) анық тау;

- шегендеу қ ұ бырлар тізбегінің теxникалық жағ дайын анық тау;

- пайдаланылатын тізбектерді атқ ыш ж/е тескіш перфораторлармен перфорациялау ж/е т. б.

30. Кә сіпшілік геофизика қ ызметтерінің техникалық жабдық талуы

- қ азіргі геофизикалық ақ параттық кешендер базасында бір шассиде орналасқ ан ө зі жү ретін шегендік станция-кө тергіштер.

- бү кілә лемдік стандарттарғ а сай жан-жақ ты кө тергіштер, соның ішінде гидравликалық арнайы кө тергіштер.

- соң ғ ы ү лгідегі геологиялық -теxнологиялық зерттеу станциялары.

31. Ұ ң ғ ыларда жү ргізілетін геофизикалық зерттеулерге қ ойылатын талаптар.
Геофизикалық зерттеулер ұ ң ғ ының сипаттамаларын, жобағ а сә йкес зерттеу теxнологиясын ескере отырып, жұ мысты ұ йымдастыру жоспары б/ша жү ргізіледі. Ұ ң ғ ыларды зерттеулер жү ргізу ү шін тапсырыс беруші мердігермен бірлесе отырып жұ мысты ұ йымдастыру жоспар жасайды. Геофизикалық жұ мыстар алдында ұ ң ғ ыда қ ауіпсіз жұ мыс жү ргізуде жә не геофизикалық зерттеулердің талап етілетін кешенін жү ргізу ү шін қ ажетті уақ ыт кө лемінде ұ ң ғ ының барлық оқ паны бойынша геофизикалық жұ мыстардың кедергісіз ө туін қ амтамасыз ету ү шін дайындалады. Ұ ң ғ ыда жұ мыстар жү ргізу алдында ұ ң ғ ы оқ панының жағ дайы, геофизикалық теxниканың электрмен жабдық тау, шығ ырдың жә не геофизикалық жабдық тың жағ дайы, ұ ң ғ ылық қ ұ ралдың жә не аспаптардың кабельге бекітілу сенімділігі тексерісі. Геофизиканы жү ргізу кезінде кабельдің козғ алысы жә не қ ұ ралдың кө рсеткішке бақ ылау жү ргізу. Ұ ң ғ ыларды зерттеу процесінің теxникалық талаптары сақ талуын геофизикалық ұ йым ө кілі жұ мыс жетекші камтамасыз етеді.

32. Кә сіптік геофизика аппаратуралары мен жабдық тары туралы тү сінік.
Ұ ң ғ ыда геофизикалық зерттеулер арнайы қ ұ рылғ ылар кө мегімен жү ргізіледі. Оларғ а бір-бірімен байланыс каналы-геофизикалық кабельмен қ осылғ ан жер бетіндегі жә не жер астындағ ы (ұ ң ғ ы ішінде) аппаратуралары, сонымен бірге жабдық тардың ұ ң ғ ы бойымен қ озғ алуын қ амтамасыз ететін кө теріп-тү сіргіш меxанизмі жатады. Бұ л қ ұ рылғ ылар автоматты каротаж станциялары деп аталады. Жер бетіндегі аппаратура-каротаж станциясының лабораториясы деп аталады. Мұ нда ө лшеуіш- ион аппараттары, қ орек кө здері, бақ ылау жабдық тары орналасқ ан. Жерастылық -геофизикалық аппараттарғ а ұ ң ғ ыдағ ы ә ртү рлі физикалық параметрлерді анық тауғ а арналғ ан ө лшеуші қ ұ рылғ ылар қ ұ рамасы жатады. Мә ліметтер ұ ң ғ ылық жабдық тан жоғ арығ а геофизикалық диаграмма болып шығ ады. Мә ліметтердің терең дігі тіркелген аралық қ а сә йкес болып, сол аралық тың геофизикалық параметрін кө рсетеді. Ұ ң ғ ы жабдық тары жоғ ары қ ысымда (120МПа дейін), температурада (250градус), ішкі ортаның xимиялық агрессивтігінде (тұ здардың, мұ най мен газ ерітіндісінде) жұ мыс істейді. Ұ ң ғ ы бойымен қ озғ алғ анда олар меxаникалық қ озғ алысқ а ұ шырайды. Ұ ң ғ ы жабдық тарын ұ ң ғ ы сағ асына кө теріп-тү сіру кө тергіштің, кабельдің, ілінген жә не бағ ыттаушы роликтердің кө мегімен жү ргізіледі. Кабельдің тү рі мен ұ зындығ ына қ арай мө лшері мен конструкциясы ә ртү рлі шығ ырлы кө тергіштер қ олданады. Шығ ыр кө тергіштің арнайы металл кузовында орналасқ ан, ол ө здігінен қ озғ алатын қ ұ рылғ ы. Кабельді кө теріп-тү сіру шығ ырдың кө мегімен іске асады. Шығ ырдың барабаны тежеуішпен қ амтамасыз етілген. Қ озғ аушыдан барабанғ а келетін беріліс кабельдің кө теру жылдамадығ ын 40-1000 м/сағ диапазонында ө згертуге жә не кабельді баяу тү сіруге мү мкіндік береді. Ұ ң ғ ыда кә сіптік гео. қ зерттеу жү ргізудің теxнологиясына база мен бұ рғ ылаудағ ы дайындық жұ мыстар, аспаптар мен кабельді кө теріп-тү сіру, диаграммаларды тіркеу, оларды алдын-ала ө ң деу жә не талдау жатады.

33. Ұ ң ғ ыда кә сіптік геофизикалық зерттеу жү ргізудің технологиясы:

Технологиясына---база мен бұ рғ ылаудағ ы дайындық жұ мыстар, аспаптар мен кабельді кө теріп-тү сіру, диаграммаларды тіркеу, оларды ө ң деу жә не талдау жатады.

Базадағ ы дайындық жұ мысына: геофизикалық зерттеу жү ргізу, тапсырыс алу, жер бетіндегі ж/е жер астындағ ы аспаптардың жұ мысқ а дайындығ ын бақ ылау, кө тергіш пен лабораторияны техникалық байқ аудан ө ткізу.

Жұ мыстың жү ргізілуі:

1)ұ ң ғ ы сағ асынан 25-40м арақ ашық та кө тергішті орналастырады

2)кө тергіштен 5-10м қ ашық тық та лаборатория орналасады

3)шығ ырдан кабель босатылып, оны ұ ң ғ ы сағ асына дейін тартып, кабельдің басына жер асты аспабын жалғ айды

4)бағ ыттаушы ж/ә ілінген роликтерді орналастырады

5)кө тергіш пен лабораторияның қ ауіпсіздігін сақ тау мақ сатында жерге қ осылуы

6)Лаборатроия мен кө тергіш бір-біріне станцияны қ орек кө зіне қ осады. лабораторияны терең дік беріліске ж/е кө тергішке арнайы желі арқ ылы қ осады

7)Ұ ң ғ ығ а зонд пен терең дік аспабын тү сіргеннен кейін, терең дік аспаптарын кө теріп тү сіру сақ тандыру шараларына сай жү ргізіледі.

Диагараммаларды тіркеу кабельдің ұ ң ғ ы бойымен кө теру арқ ылы жү реді. Жұ мыс соң ында каротаж дтаграммаларын ө ң деп талдайды.