Тақырып: № 10 Пайдалы қазбаларды пайдаланушылардан алынатын салық.Шығыс шикі мұнайға ренттік салық

Тақ ырып: № 10 Пайдалы қ азбаларды пайдаланушылардан алынатын салық. Шығ ыс шикі мұ найғ а ренттік салық

Мақ сат – пайдалы қ азбаларды пайдаланғ аны ү шін салық тың, шығ арылатын шикі мұ найғ а ренттік салық тың жалпы сипаттамасын беру. Кө рсетілген салық тү рлерінің негізгі элементтерін қ арастыру.

Жоспар:

1 Жер қ ойнауын пайдаланушыларғ а салық салу

2 Экспортталатын шикі мұ найғ а, газ конденсатына салынатын рента салығ ы

1 сұ рақ Жер қ ойнауын пайдаланушыларғ асалық салу

Осы бө лiмде реттелетiн қ атынастар

Осы бө лiмде мұ най операцияларын қ оса алғ анда, жер қ ойнауын пайдалану бойынша операцияларды жү ргiзу жө нiндегi қ ызметке салық салудың ерекшелiктерi реттеледi жә не жер қ ойнауын пайдаланушылардың мынадай салық тары мен арнайы тө лемдерiн:

1) ү стеме пайда салығ ын;

2) жер қ ойнауын пайдаланушылардың арнайы тө лемдерiн:

а) бонустарды (қ ол қ ойылатын, коммерциялық табу);

б) роялтидi;

в) ө нiмдi бө лу бойынша Қ азақ стан Республикасының ү лесiн септеу мен тө леу тә ртiбi белгiленедi. Салық Кодексте " жер қ ойнауын пайдалану бойынша перациялар", " мұ най операциялары", " мұ най" жә не " келiсiм-шарттық аумақ " ұ ғ ымдарының Қ азақ стан Республикасының жер қ ойнауы жә не жер қ ойнауын пайдалану туралы жә не мұ най туралы заң дарында айқ ындалғ ан маң ызы бар.

Мұ най операцияларын қ оса алғ анда жер қ ойнауын пайдалану бойынша операциялар жү ргiзу жө нiндегi қ ызметке осы Кодексте белгiленген тә ртiппен салық салынуғ а тиiс.

Пайдалы қ азбалар ө ндiрудi жер қ ойнауын пайдалануғ а келiсiм-шарт жасалғ анғ а дейін жү зеге асыратын жер қ ойнауын пайдаланушылар жер қ ойнауын пайдаланғ аны ү шiн республикалық бюджеттің кiрiсiне Қ азақ стан Республикасының Yкiметi белгiлейтiн мө лшерде роялти тү рiнде аударымдар жасайды.
Бұ л ретте салық салу объектiлерi мен осы аударымдарды тө леу мерзiмдерiн айқ ындау осы Кодексте роялти тө леу ү шiн белгiленген тә ртiппен жү ргiзіледi.

Салық жә не бюджетке тө ленетiн басқ а да міндеттi тө лемдер бойынша салық мiндеттемелерiн есептеу оларды тө леу жө нiндегi міндеттемелер пайда болғ ан кезде қ олданылып жү рген Қ азақ стан Республикасының салық заң дарына сә йкес жү ргізіледi.

Мiндетті салық сараптамасынан ө ткен, Қ азақ стан Республикасының Ү кiметi немесе қ ұ зыретті орган мен отандық немесе шетелдiк жер қ ойнауын пайдаланушылар арасындағ ы жер қ ойнауын пайдалануғ а арналғ ан келiсiм-шарттарда айқ ындалғ ан салық салу шарттары олардың қ олданылуының белгіленген бү кiл мерзiмi ішiнде сақ талады жә не қ олданылады ә рі Қ азақ стан Республикасы салық заң дарының ө згеруіне байланысты тараптардың келісімі бойынша тү зетiлуi мү мкiн.

Осы Кодекстiң 283-бабында кө рсетілген екiншi ү лгі бойынша салық салу шарттары ө нiмдi бө лу туралы Қ азақ стан Республикасының заң дарында белгіленген тә ртіппен жасалғ ан келісім-шартта ғ ана айқ ындалады.
ө нiмдi бө лу туралы келiсім-шартта белгіленетiн салық салу шарттары келісім-шартқ а қ ол қ ойылғ ан (жасалғ ан) кү ні қ олданылатын жеке жә не заң ды тұ лғ алардың салық жә не бюджетке тө ленетін басқ а да міндетті тө лемдерді тө леуiн реттейтiн Қ азақ стан Республикасының салық заң дарының ережелерiне сә йкес болуғ а тиіс.

Салық сараптамасы жү ргізілген кү н мен ө німді бө лу туралы келісім-шартқ а қ ол қ ойылғ ан кү н аралығ ындағ ы кезең де Қ азақ стан Республикасының салық заң дары ө згерген жағ дайда қ айтадан сараптама жү ргізіле отырып, салық режимi осы ө згерістерге сә йкес келтірілуге тиiс.

Ө німді бө лу туралы бiр келiсiм-шарт бойынша жер қ ойнауын пайдалануды бiрнеше салық тө леушi жү зеге асыратын жағ дайда келісім-шартта белгіленген салық режимi олардың барлығ ы ү шін ортақ болып табылады. Бұ л ретте:
1) осындай келiсім-шарт аясында жү зеге асырылатын қ ызмет бойынша салық тө леушiлер салық салу мақ сатында бірың ғ ай шоғ ырландырылғ ан есеп жү ргізуге жә не келісім-шартта белгіленген барлық салық пен тө лемдерді тө леуге міндетті;

2) бiр келісiм-шарт бойынша қ ызметті жү зеге асыратын резидент eмec жер қ ойнауын пайдаланушыларғ а келiсiм-шартта белгіленген салық тар бойынша осы Кодекстің 184-186-баптарына сә йкес салық салынуғ а тиіс.
Жер қ ойнауын пайдаланушы келісiм-шарт аясында жү зеге асырылатын қ ызмет бойынша салық міндеттемелерін eceптеу жә не осы келісiм-шарт аясынан тыс қ ызмет бойынша салық мiндеттемелерiн eceптeу ү шін бө лек есеп жү ргізуге міндетті.

Осы ереже кең таралғ ан пайдалы қ азбаларды жә не (немесе жер асты суларын ө ндiру жө ніндегі келісім-шарттарғ а қ олданылмайды.
Жер қ ойнауын пайдаланушыларғ а салық салу келiсiм-шарттардың негiзгi тү рлерiне қ арай екi ү лгiге бө лiнедi:

1) бiрiншi ү лгi, ө німді бө лу бойынша Қ азақ стан Республикасының ү лесін қ оспағ анда, жер қ ойнауын пайдаланушының осы Кодексте кө зделген салық пен басқ а да мiндеттi тө лемдердi тө леуiн кө здейдi;

2) екiншi ү лгі жер қ ойнауын пайдаланушының ө німді бө лу бойынша Қ азақ стан Республикасының ү лесiн тө леуiн (беруiн), сондай-ақ осы Кодексте кө зделген салық жә не бюджетке тө ленетін басқ а да міндетті тө лемдердің барлық тү рлерінің тө ленуін кө здейді, оларғ а: экспортталатын шикi мұ найғ а салынатын рента салығ ы; газ конденсатын қ оса алғ анда, шикi мұ найғ а салынатын акциз; ү стеме пайда салығ ы; жер салығ ы; мү лiк салығ ы қ осылмайды.