3.Сөздікпен жұмыс жасау әдістемесі.

3. Сө здікпен жұ мыс жасау ә дістемесі.

Бастауыш мектептерде жү ргізілетін тіл дамыту жұ мысы негізінен мынадай мақ саттарды кө здейді:

1. Оқ ушылардың ойлау қ абілеті мен тілін, дү ниетанымын дамыту, ә р нә рсені салыстыра отырып, оларды ажырата білу, ө з беттерімен қ орытынды жасай білу.

2. Оқ ушылардың қ азақ ә деби тіл нормасына сай ө з сезімін, ойын дұ рыс айтып жә не жазып бере алатындай дә режеге жетуі тиіс.

3. Қ азақ тіл ғ ылымының зерттеу жұ мысының негізінде оқ ушылардың жазу тілін дамытуғ а, сө йлеу шеберліктерін жақ сартуғ а септігі тиетін жұ мыстарды, ә сіресе мазмұ ндама мен шығ арма жазу жұ мыстарының оң ай да тиімді жолдарын іріктеп ұ сынып, оларды орындау.

4. Тіл дамыту жұ мыстары арқ ылы балаларды адамгершілікке тә рбиелеу. 5. Оқ ушыларды ана тілін сү юге, оның алтын қ орын, тамаша сырлы, кө ркем де нә зік сө з байлығ ын қ олдана білуге жә не оны сезініп қ ұ рметтей білуге тә рбиелеу.

4. Байланыстырып сө йлеу жә не оны дамыту міндеттері.

Байланыстырып сө йлеу мен байланыстырып жазу – сө йлеудің аса қ ажетті компоненттері. Бұ л термин қ азақ тіліне орыс тілі арқ ылы енген. “Связная речь” дегенді ә дебиеттерде “байланыстырып сө йлеу” делініп жү р. Алайда аталғ ан грамматикалық термин біршама анық тауды керек етеді. Ежелгі жазу-сызу болмағ ан заманда сө йлеу (речь) деген ұ ғ ым тек ауызша сө йлеуге тә н қ олданылғ ан. Жазу мә дениеті қ алыптаса бастағ аннан кейін сө йлеу ұ ғ ымы да ө зінің алғ ашқ ы тар мағ ынасын ө згертіп, кең мағ ынада (ә рі сө йлеу, ә рі жазу мағ ыналарын қ амтып) қ олданыла бастады. Сондық тан қ азір байланыстырып сө йлеу (связная речь) деген термин сө йлеу мен жазуда бірдей грамматикалық термин ретінде қ олданылады. Солай бола тұ ра, мұ ғ алімдерге тү сінікті болу ү шін бұ л ұ ғ ымды “байланыстырып сө йлеу жә не байланыстырып жазу” деп даралап берілгені жө н.