А.А.Роденің топырақ қалыптасуы туралы идеялары

А. А. Роденің топырақ қ алыптасуы туралы идеялары

Ылғ ал топырақ қ а ауадан тү скен жауын-шашын мен жер бетіндегі судан жә не жер астының ыза суынан келетіні туралы баяндалады. Ылғ алданудың бірнеше тү рлері мен формалары, яғ ни химиялық байланысқ а тү скен су, бу кү йіндегі су, гигроскопиялық су, қ атты кү йіндегі су т. б. туралы ғ ылыми тұ рғ ыдан, салыстырмалы тү рде теоретикалық идеялар жан-жақ ты қ арастырылады.

Топырақ морфологиясы

Тақ ырыпта топырақ тың морфологиялық қ ұ рылымының сыртқ ы бейнесі, пішіні, топырақ тың ә ртү рлі морфологиялық кө ріністері монументтер арқ ылы тү сіндіріледі. Сонымен қ атар топырақ ө лі жә не тірі денеден қ ұ ралғ ан табиғ и болмыс, материалдық дене бола отырып, қ асиеттілігінің жан-жақ ты екендігі яғ ни, топырақ тың тү сі, қ ұ рылымы, тығ ыздығ ы, механикалық қ ұ рамы, ә ртү рлі қ осылыстардың бары немесе жоғ ы, НСІ-мен ә рекеті т. б. жататыны туралы тү сіндіріледі.

Топырақ тың грануламетриялық (механикалық ) қ ұ рамы

Топырақ тың механикалық қ ұ рамы, кө лемі жө нінен ә ртү рлі тү йіршек бө лшектерден тұ ратынын (майда, ірілі-ұ сақ ты, қ ұ м-балшық ты) жә не топырақ қ ұ рамындағ ы тү йіршектер ө здерінің кө леміне қ арай бө лінетіндігі туралы тү сіндіріледі. Топырақ тың механикалық қ ұ рамының топырақ тү зуде, топырақ ты ауыл шаруашылығ ы жә не басқ а мақ саттарғ а пайдалануда маң ызы зор екені қ арастырылады. Н. А. Качинскийдің топырақ тардың механикалық қ ұ рамына байланысты қ ұ растырғ ан топтарын, 1965 жылғ ы кө рнекілілігі жеке тү сіндіріледі.

Топырақ коллоидтарының қ ұ рамы мен қ ұ рылымы

Топырақ тү зілу қ ұ былыстарының нә тижесінде жалпы тау жыныстарының қ ұ рамын сақ тай отырып, кө птеген элементтердің мө лшеріне ө згерістер енгізетін жә не топырақ тың химиялық қ ұ рамы ө зін тү зген тау жыныстарының химиялық қ ұ рамынан айырмашылығ ы бар екенін, органикалық элементтердің мө лшерлері ә ртү рлі болатыны мен ә ртү рлі химиялық қ осындылар тү рінде топырақ қ ұ рамына еніп, топырақ типтерін қ ұ райтыны туралы айтылады. Коллоидттар дегеніміздің ө зі ө те майда жоғ арғ ы дисперсті (ұ нтақ талғ ан) органикалық жә не қ атты зат екендігі тү сіндіріледі.