|
|||
ТОПЫРАҚ ГЕОГРАФИЯСЫ ПӘНІНІҢ ҚҰРЫЛЫМЫТОПЫРАҚ ГЕОГРАФИЯСЫ ПӘ НІНІҢ Қ Ұ РЫЛЫМЫ МЕН МАЗМҰ НЫ Топырақ географиясы -топырақ туралы ғ ылым» Топырақ географиясы, топырақ тану негіздерімен‖ пә ні туралы тарихи-географиялық жалпы мағ лұ мат беріледі. Топырақ генезисі, оғ ан қ осқ ан ғ алымдардың ү лестері туралы жалпы сипаттама қ арастырылады. Топырақ дамуының қ ысқ аша тарихы. Топырақ тану туралы жалпы тү сінік жә не топырақ тану ғ ылымы басқ а ғ ылымдармен салыстырмалы тү рде қ арастырылады.. Кіріспеде студенттерге топырақ тану пә нінің жас пә н ретінде қ оғ амда алатын орнының ерекше екендігі айтылады. Табиғ и-тірі жә не ө лі болмыс ретінде қ оғ амда ерекше орын алатындығ ы тү сіндіріледі. Топырақ тану қ азіргі заманның азық -тү лік, экологиялық, энергетикалық шикізат проблемалары сияқ ты проблемаларын шешудегі ролі В. В. Докучаев берген топырақ тың алғ ашқ ы ғ ылыми анық тамасы топырақ ө ндіріс қ ұ ралы биосферадағ ы топырақ тың экологиялық функциялары. Генетикалық топырақ тың басты ә діснамалық принциптері топырақ тану жү йесіндегі басты ғ ылыми бағ ыттары айтылады.
Топырақ тү зуші факторлар Бұ л тақ ырыпта студенттерге топырақ тү зуші процестердің мә ні мен топырақ қ алыптасуының факторлары тү сіндіріледі. Топырақ тү зуге негізгі факторлар: аймақ тың геологиялық жасы, климат, тау жынысы, жоғ ары жә не тө менгі сатыдағ ы ө сімдік пен жә ндіктер, жер бедері қ оғ амның ө ндіргіш кү ші – адамзаттың табиғ и болмыстағ ы атқ аратын рө лі толық баяндалады.
Топырақ тың қ алыптасу процесі туралы идеялар Жер бетінің топырақ жамылғ ысы бастапқ ыда тығ ыз қ атты тау жыныстарынан тұ ратыны, топырақ тың тү зілуіне ең алдымен, қ атты тау жыныстары майда ұ нтақ талғ ан, кеуекті тау жыныстарына айналатыны жә не жер бетіндегі қ атайғ ан тау жыныстары табиғ аттың сыртқ ы жә не ішкі кү штерінің ә серінен ғ асырлар бойы ү здіксіз, динамикалық бағ ытта бірте-бірте қ ирап, бұ зылып, опырылып, борпылдақ жыныстарғ а айналатындығ ы туралы жан-жақ ты тү сіндіріледі.
|
|||
|