ROZDZIAŁ PIĘTNASTY. Dies irae. Zbiegają się rozszalałe nurty. Brzemienny problem rury. Wraca rudowłosy Ben. Bezradność burmistrza, władza podważona. Hiacynt ratuje autorytet Pana Boga. Zajazd Pod Mieczem p

ROZDZIAŁ PIĘ TNASTY

Dies irae. Zbiegają się rozszalał e nurty. Brzemienny problem rury. Wraca rudowł osy Ben. Bezradnoś ć burmistrza, wł adza podważ ona. Hiacynt ratuje autorytet Pana Boga. Zajazd Pod Mieczem po raz ostatni.

Wiosną wezbrane wody tworzą setki strumykó w, któ re spł ywają z gó r ł ą czą c się w rwą ce potoki. Te zaś - zgromadziwszy po drodze nowe posił ki - sobie znanymi korytami suną ku rzekom, by zamienić spokojne nurty w rozszalał ą kipiel, znoszą cą wszystko co stanie na przeszkodzie. Tegoż dnia wydarzenia w Trzy-dę bach przypominał y opisane zjawisko, lecz rozwijają ce się w tempie przyspieszonym. Gdy tł um ze stadionu ruszał ku ś ró dmieś ciu, w Pewnusi pę kał y bramy - zał oga wł aś nie się dowiedział a, ż e firma został a sprywatyzowana, a wię kszoś ć udział ó w wykupił y trzy rodziny: Bukowscy, Kajdyrowie i Ma-ciarukowie. Oznajmiono jej ró wnież, iż nowi wł aś ciciele pań stwowego mienia postanowili zwolnić poł owę pracownikó w.

Polał a się krew, gdyż rozwś cieczeni ludzie szturmem wzię li budynek dyrekcji rozpę dzają c obradują cą wł aś nie radę udział owcó w. Cię ż ko pobici: kuzyn Bukowskiego, ciotka Kajdyra i szwagier Maciaruka; sam dyrektor Kajdyr oszalał y ze strach wyskoczył oknem z drugiego pię tra, wskutek czego kark skrę cił. Lokal zakł adowej „Solidarnoś ci” został barbarzyń sko zdemolowany. Wyposaż enie, sztandar, pó ł tony listó w pochwalnych, dzię kczynnych, proszalnych, donoszą cych i demaskują cych - wyrzucono na bruk i podpalono.

Przewodniczą cego, zasł uż onego kombatanta Bukowskiego odnaleziono w ubikacji, gdzie pozorował rozwolnienie. Trzą sł się jak w febrze, portek nie potrafił zapią ć rozbieganymi palcemi. Ciż ba wywlekł a go na otwartą przestrzeń, gdzie czekali już bardziej zawzię ci robotnicy ze sztachetami i dalej pał owa biedaczysko. Skó ra zsiniał a, autentyczny fiolet pokrywał przestrzeń mię dzy wymalowanymi plamami, z któ rymi się tak dumnie obnosił. Przed niechybnym linczem uratował go stary Ś liwa, zasł aniają c wł asną piersią i trafnym argumentem:

- Doś ć! Zabijecie skurwysyna, a odpowiadać bę dziecie za czł owieka!

Zaimprowizowany pochó d z biał o-czerwonymi szturmó wkami oraz dwoma transparentami Koniec rozkradania mają tku narodowego, Precz z nową nomenklaturą, pomaszerował prę ż nie ku centrum grodu. Jednakż e pod ratusz pierwsi dotarli mieszkań cy peryferii, grupa kilkudziesię ciu zaledwie osó b, lecz z bę bnem, trą bą i megafonem. Bę ben dudnił, trą ba wygrywał a hejnał y a przez urzą dzenie nagł aś niają ce Wywoł ywano natarczywie burmistrza Maciaruka. Pojawił się wreszcie na balkonie, zbiegowisko nie wyglą dał o groź nie. Wyznaczony delegat zagrzmiał w megafon:

- Komuna zał oż ył a nam wodocią gi i pię ć kilometró w kanalizacji; zabrakł o tylko ostatnich stu metró w rury. Drugi rok pan urzę duje, a tej stumetró wki ani ś ladu. Ż ą damy ukoń czenia kanalizacji! Panie burmistrzu, gó wna nas zalewają!

- Nie ma w budż ecie pienię dzy na inwestycje komunalne.

- A na goszczenie arcybiskupa się znalazł y?

- Nie wasza sprawa.

- Nasze miasto, nasza forsa. Ż ą damy ukoń czenia kanalizacji! Grozi epidemia!

Maciaruk znikną ł z balkonu; zawsze grzeszył nadmierną pewnoś cią siebie, wię c i tym razem nie docenił niebezpieczeń stwa. Zadzwonił na policję, ż eby przysł ali posterunkowych, bo natarczywi petenci gotowi wtargną ć do budynku. Policjanci stanę li w drzwiach wejś ciowych, a na rynku majó wka - bę ben wybija rytm, trą bka kwili, a ci ś mieszni faceci improwizują przyś piewkę:

Panie burmistrzu, Gó wna nas niszczą, Rurę, rurę nam daj!

Podjechał a bagaż ó wka, zaraz ochoczo doskoczyli i wył adowali pokaź ną skrzynię: czterdzieś ci koktajli Moł otowa. Uderzenia bę bna przyspieszył y, trę bacz wydmuchuje z instrumentu zwariowaną melodię, a oni uję li się za dł onie i wokó ł skrzyni - kó ł eczko w prawo, kó ł eczko w lewo. Zapiewajł o intonuje:

Z prochu powstał eś, W proch się obró cisz, Lud oklamaleś, Lud cię odrzuci.

Hopsasa, tralala. Mają czas, są dobrze poinformowani, wiedzą ż e już z trzech stron rwą ku rynkowi potoki ludzkich gł ó w - od stadionu, z Pewnusi, z podmiejskich bł oni. A propos bł oni. Po dł ugiej nieobecnoś ci wró cił do Trzydę bó w zespó ł „Bolko” z rudowł osym Benjaminem. Wł adze nie dał y zgody na wystę p w mieś cie, artyś ci musieli produkować się poza terenem zamieszkał ym, co mł odzież y nie zniechę cił o i zjawił a się tł umnie na koncercie. Repertuar mieszany: najpierw tradycyjne ballady z tą o Ateuszu Pokornym, bisowaną parokrotnie, potem szatań skie songi „Wampir”, „Miecz”, „Szatana gł os”. Entuzjazm fanó w się gną ł zenitu, gdy Ben przy wtó rze gitary zaczą ł ś piewać „Kapł ana”:

Nawiedził mnie czarnym snem.

Poczuł em go cialem.

Spalił em biblię i krzyż.

Sutannę ubrał em.

Odkrylem prawdę jego sł ó w

Poczuł em ś mierci sens.

Wieczysta sił a pochł ania mnie

Ludzkoś ci nadejdzie kres.

Pł onie krzyż na stosie krzywd

Pó jdziesz tam do piekieł bram,

Gdzie dusza zł a oś wieci cię.

Diabelskiej mszy wiruje czas...

Przy ostatnim wersie wznió sł w gó rę odwró cony krzyż, a poł amawszy symbol szczą tki rzucił mię dzy publicznoś ć. Rozległ y się okrzyki: „Niech ż yje szatan”, „Precz z Jezusem” „Lucyfer mym kró lem”. Jakaś rozhisteryzowana nastolatka domagał a się, by Pan Ciemnoś ci zabrał ją do piekł a. Ujawnił a się ró wnież tendencja przeciwstawna, mianowicie w hasł ach: „Niech ż yje Jezus”, „Precz z szatanem”, „Bó g naszym wł adcą ” Rozhisteryzowna nastolatka (koleż anka tej poprzedniej) domagał a się by Pan Ś wiatł a zabrał ją do nieba. Do konfrontacji rzecznikó w obu poglą dó w na szczę ś cie nie doszł o.

Po wystę pie zespó ł zał adował sprzę t na cię ż aró wkę, artyś ci zasiedli w fordzie kabriolecie, pomalowanym na dzikie kolory i kawalkada, poprzedzana gę stwą entuzjastó w, ruszył a w ś limaczym tempie ku przeznaczeniu. Rudowł osy Benjamin rozdawał autografy na prawo i lewo, sł oń ce grzał o, skowronki ś piewał y, a w zboż u panoszył się ką kol.

I stał o się, ż e wspomniane trzy rozszalał e nurty spię trzył y się w rynku i przyległ ych ulicach, wchł aniają c grupkę muzykalnych piromanó w od gó wnianej rury. Tł um bulgotał, wznosił okrzyki podważ ają ce rację bytu warstw rzą dzą cych, a tym samym zagraż ają ce demokratycznemu porzą dkowi. Tym prowincjonalnym kmiotkom obca bowiem był a dialektyka sprawowania rzą dó w - czuli się oszukani, wepchnię to ich z deszczu pod rynnę. Dostali się w tryby tak nachalnej indoktrynacji, o jakiej komuchom nawet się nie ś nił o, zaś etos demokracji okazał się parawanem, za któ rym odrodził się w cał ej okazał oś ci kult jednostki i pomniejszych dyspozycyjnych figur kultowych. Zostali pozbawieni wszelkiej nadziei, omotani paję czą siecią kł amstw i prawd pozornych. Sprawiedliwoś ć społ eczną zastą pił a pazerna prywata, a wolnoś ć osobistą pokorne posł uszeń stwo wobec nakazó w odgó rnych. Pozostał y im rozpacz i bunt. Oto dlaczego Trzydę by musiał y przejś ć swó j dies irae, dzień gniewu.

Burmistrz Maciaruk zwabiony zgieł kiem wyjrzał oknem i zmartwiał - rebelia panoszył a się wokó ł. Wkró tce dotarł a doń takż e wiadomoś ć o ś mierci Kajdyra, o poturbowaniu szwagra i innych osó b. Zaczą ł wydzwaniać do wojewó dztwa, najpierw do komendy policji. Wysł uchał go jakiś dyż urny nadkomisarz.

- Przykro mi, panie burmistrzu. Ż adnych oddział ó w interwencyjnych nie moż emy przysł ać. Cał y skł ad osobowy ś lubuje dziś uroczyś cie wiernoś ć Najś wię tszej Marii Pannie, wię c rozumiecie...

Wykrę cił numer garnizonu wojskowego. Po dł uż szej chwili, któ ra wydawał a się wiecznoś cią, zgł osił się puł kownik. Wysł uchał cierpliwie relacji, potakują c czasem, ż e rozumie poł oż enie. Po czym wyjaś nił:

- Mam wyraź ne rozkazy: ż adnych interwencji przeciw cywilom. Powinien pan zrozumieć, panie burmistrzu. Przez dł ugi czas wojsko był o opluwane ze wszystkich stron za wprowadzenie stanu wojennego...

- Chociaż kilka czoł gó w!

- A kto zapł aci za ropę?

- Desant z helikopteró w!

- Wykluczone. Drugi raz w to samo gó wno nie wdepniemy. Radź pan sobie sam.

- Jak?

- Perswazją.

Nietrudno zauważ yć, ż e ró ż ne osoby tego dnia uż ywał y ś mierdzą cego okreś lenia, któ re - chociaż oddaje istotę rzeczy - do eleganckich nie należ y. Czy jednak bojownicy o rurę mieli woł ać: „Panie burmistrzu, zalewają nas koń cowe produkty rozkł adu materii? ” Maciaruk by nie zrozumiał, o co chodzi. Ale nie ma reguł bez wyją tku - Felek Anarchista na przykł ad brzydził się terminologią fekaliczną, moż e dlatego, ż e uwił sobie egzystencję na wysypisku ś mieci, jakż e odległ ym od perfumerii. On ró wnież pojawił się tego brzemiennego w konsekwencje dnia na rynku. Ubrany w bojowy uniform, zwracał powszechną uwagę. Popielaty kapelusz z trupią czaszką, podkoszulek z napisem „I love Bakunin”, rozpię ty dł ugi pł aszcz z wymalowanym na. rewersie poniż ej pasa portretem wą satej osobistoś ci z pierwszych stron gazet. Kroczył z namaszczeniem wymachują c czarnym proporcem przymocowanym do ciupagi. Był rozradowany, ponieważ do tej pory obowią zywał go zakaz pojawiania się w pobliż u ratusza i koś cioł a, a obecnoś ć tł umu uwolnił a go od dotkliwej dyskryminacji. Zaczą ł wykrzykiwać anarchistyczne slogany:

- Zlikwidować skorumpowaną wł adzę! Wolny kraj dla wolnego ludu! Klecha do katakumb, burmistrz na latarnię! Rozpieprzyć ten burdel!

Z drugiego krań ca agory wsparł y go damskie gł osy z otoczenia Pelagii:

- Precz z niewolnictwem! Inkwizytoró w na stos! Ł apy won od naszych majtek!

Tam, gdzie zgromadził a się zał oga Pewnusi i widniał y transparenty, protestują ce przeciw rozkradaniu mają tku narodowego oraz nowej nomenklaturze, -zaczę to skandować:

- Ma-cia-ruk zł o-dziej! Dyk-ta-tu-ra szwa-gró w! Gra-ba-rze de-mo-kra-cji!

Ratusz milczał. Wó wczas ci od rury otwarli skrzynkę i zapalili knoty na butelkach z benzyną. Pociski poleciał y w okna - trzask rozbijanych szyb, bł ysk pł omieni, rozpaczliwe krzyki urzę dnikó w. Zaczę li uciekać drzwiami i oknami, w czym im zresztą nie przeszkadzano. Jeden burmistrz się nie pojawił, widmo stryczka zapę dził o go do piwnicy, gdzie szczę ś liwie unikną ł pł omieni. Bladym ś witem zabrał rodzinę, wyjechał w nieznane i sł uch po nim zaginą ł.

Spł onę ł y trzy budynki: ratusz, nie do koń ca odbudowana plebania, siedziba partii politycznych. Tych partii powstał o w Trzydę bach kilkanaś cie, a każ da skł adał a się wył ą cznie z miejskiego kierownictwa; lokalne sztaby bez ż oł nierzy, rzec moż na. Zresztą pospolite ruszenie nie był o wodzom potrzebne, wszystkie ż ył y w doskonał ej symbiozie. Mnoż ył y się przez pą czkowanie albo ł ą czył y się przez zlewanie; wymieniał y mię dzy sobą czł onkó w i programy, miał y wspó lną obsł ugę techniczną w postaci sekretarki, sprzą taczki, woź nego i telefonu. Wszystkie też opowiadał y się za demokracją, gospodarką rynkową i myś lą społ eczną Jana Pawł a II. Chociaż, gdyby ktoś się uparł i wzią ł deklaracje programowe pod lupę, mó gł by wykryć ś lady niuansó w. Sytuacje konfliktowe iskrzył y tylko na styku Porozumienia Centrum i Unii Demokratycznej, co ró wnież znalazł o wyraz owego pechowego dnia.

Otó ż Artysta zwoł ał na pó ź ne popoł udnie do Zajazdu Pod Mieczem wszystkich znajomych, na „inauguracyjną sesję Polskiej Partii Przyjació ł Piwa”, jak gł osił y rę cznie malowane zaproszenia. Przyszł o kilkanaś cie osó b, a takż e stary Ś liwa z synem, Benjamin z gitarą, Adam Rak z ojcem Hiacyntem Zakonnik był w habicie, co zdumiał o majstra.

- Patrzcie, nasz mnich został zmobilizowany!

- Mylisz się, Hieronimie. Doszedł em do wniosku, ż e nikt mnie z uroczystych ś lubó w zakonnych nie zwolnił, nadal jestem franciszkaninem. Relegowanie z klasztoru to tyle, co wypowiedzenie mieszkania. Ubrał em habit, bo przecież ktoś musi w Trzydę bach bronić autorytetu Pana Boga, naraż onego na szwank wskutek bezmyś lnoś ci kleru.

- Sł usznie postę pujesz - zauważ ył malarz - widzę w tym gronie szpetne gę by paru niedowiarkó w; dobry przykł ad, ba, sama twoja obecnoś ć powstrzyma ich od zł oś liwych komentarzy. Musimy w PPPP dbać o harmonię stosunkó w mię dzyludzkich, nie wystarczy ufać, ż e piwo ł agodzi obyczaje. Przył ą czysz się do nas?

- Wobec tak wymownych argumentó w...

- Czemu nie wchodzimy do ś rodka? - niecierpliwił się Rak.

- Pierwsza zmiana jeszcze urzę duje - wyjaś nił Artysta - wał ę siaki z mazowiecczykami ustalają wspó lną strategię wyborczą. Ci chcą nadać partnerom przyspieszenie, a tamci kł adą na kontrahentach grubą krechę. Kompromis niemoż liwy.

Rzeczywiś cie. Z wnę trza lokalu dochodził y odgł osy gwał townej kł ó tni i przesuwania mebli, brzę knę ł a wybita szyba. Po chwili jak wystrzelone z procy zaczę ł y wylatywać drzwiami ró ż ne postacie. Ostatni delikwent z trudem ł apią c ró wnowagę, przemierzył trawnik i gruchną ł Ś liwie pod nogi. Ten podnió sł go ż yczliwie.

- Oho, magister Markiewicz, witam witam. Ależ pana przyspieszyli!

- Z chamami pró ż na mowa. Jak papugi powtarzają slogany za Wielkim Elektrykiem i ż aden argument do nich nie dociera. Stosują przemoc fizyczną, panowie ś wiadkami.

- Mał a pró bka rzą dó w autorytarnych - skomentował Rak - kto oś miela się mieć wł asne zdanie, tego za mordę i won. Pię ś ć zamiast argumentó w.

- Pozwolę sobie zauważ yć - rzekł Piotr - iż forsowany dziś przez pewne sił y model pozorowanej demokracji został j opisany okoł o roku czterechsetnego przed naszą erą przez? greckiego skrybę, Arystofanesa, w komedii „Rycerze”. Dwadzieś cia cztery wieki temu! Ó wczesnym samozwań com, podają cym się za emanację ludu, poeta nie szczę dzi dosadnych okreś leń. Jaki jest ó w „demos”?

On wszystko widzi. Jedną stoi nogą

w Pylos, a drugą na ludowym wiecu.

A w taki sposó b rozkraczywszy lapy

kuper rodzony dzierż y nad Zamę tnią,

rę ce w Wydzierni, a myś l w Zlodziejgrodzie.

Pod koniec utworu Arystofanesowi, któ ry zapewne wnikliwie' obserwował szalbierstwa ó wczesnego reż imu, wyrywa się krzyk rozpaczy:

O niecna i plugawa gę bo, odę ta od krzyku!

Jak dlugi i szeroki ś wiat jest cał y,

wszystkie wiece, procesy, celnie, trybunał y,

bezwstydu twego peł ne!

- Nihil novi sub sole - stwierdził filozoficznie Hiacynt. - Staroż ytnym pisarzom nie moż na odmó wić bystroś ci umysł u i odwagi cywilnej. Dobry wzó r dla tych polskich autoró w, któ rzy swoje utwory dł awią wazeliną i kadzidł em.

Ś liwa przedstawił kró tko magistra Markiewicza. Pierwszy przewodniczą cy „Solidarnoś ci” w Pewnusi, wykolegowany bezceremonialnie przez Maciaruka przed dziesię ciu laty. Podczas stanu wojennego nie udzielał się w ż adnym zwią zku! zawodowym. Gdy powstał a Unia Demokratyczna, wstą pił...

- A dzisiaj wystę puję, co oznajmiam wszem wobec. Ż ycie polityczne zaczyna przypominać remizę straż acką podczas wiejskiej zabawy: wszyscy niby tań czą, a każ dy zastanawia się, kto komu przyleje, Najchę tniej zgł osił bym akces do jakiejś partii bezpartyjnej.

- Wł aś nie mamy zamiar utworzyć taki dziwolą g - powiedział Artysta - zapraszamy. Ci prawicowi centryś ci mimowoli przyspieszyli pana we wł aś ciwe miejsce.

- Kpicie ze mnie?

- Przyzwyczaisz się, Markiewicz - perswadował Ś liwa otrzepują c garnitur poszkodowanego - mię dzy nami jak w operetce: pó ł ż artem, pó ł serio. Dla sztywniakó w i nawiedzonych wstę p wzbroniony.

W wejś ciu do zajazdu przepychanka - grubas wł aś ciciel usił ował wyegzekwować należ noś ć, lecz goś cie odtrą cili go bezceremonialnie; nie miał szans, sześ ciu na jednego. Woł ał bezradnie:

- Kto zapł aci za poł amane krzesł a! Za wybitą szybę! Potł uczone szklanki!

- Mazowiecki! - odkrzyknę li wesoł o i sprę ż ystym krokiem odmaszerowali w szyku dwó jkowym.

Piwosze mogli wreszcie wejś ć do lokalu. Kleopatra sprzą tał a rozbite szkł o, a mą ż miotał ł aciną i brzuszyskiem po wszystkich ką tach.

- Gdzie się lę gną takie skurwiele? Kasta wł aś cicieli Polski, psiakrew. Jeden z drugim gnojek nie potrafi trzech zdań poprawnie sklecić, a rwie się do rzą dzenia. Ż adnego szacunku dla ludzi, ż eby ich jasna cholera!

Ledwo zdą ż yli się rozmieś cić przy stolikach - malarz przeglą dał notatki szykują c się do zagajenia, inni rozlewali z namaszczeniem piwo - a tu pod oknami rozległ a się Woł ga Woł ga, mat'radnaja, Woł ga ruskaja rieka i wtoczył o się do ś rodka dwó ch zalanych w trupa osobnikó w: ogrodnik Ś widerski i jego krewniak, hodowca drobiu. Drobiarz czkał regularnie i gł oś no, a Ś widerskiemu japa się nie zamykał a:

- Piwo dla wszystkich. Ja funduję! Ale biznes... Ludzie, cud, powiadam, cud nagł y a niespodziewany! - zachwiał się niebezpiecznie, bufet uchronił go przed upadkiem. - Sprzedał em wszystkie ró ż e. Pię ć tysię cy sztuk! Sprzedał em tonę... przejrzał ych pomidoró w! A ten... a ten facet opchną ł... przeterminowane jaja. Sto skrzynek! Szefuniu, dwa gł ę bsze. Za ten biznes. Za arcybiskupa. Niech przyjeż dż a czę ś ciej.

Dostrzegł zakonnika i poż eglował ku niemu. Z pewnym trudem trafił dł onią do kieszeni i wyją ł dwa pliki banknotó w; sienkiewicze schował na powró t, a moniuszki poł oż ył przed mnichem.

- Dla sierotek na banany!

Wychylili swoją wyborową i podtrzymują c się nawzajem opuś cili towarzystwo, choć nie od razu udał o się im wycelować w drzwi. Na dworze znó w rozlał a się Woł ga szeroko.

- Zaczynam podejrzewać - odezwał się Hiacynt chowają c pienią dze - ż e diabeł z nas drwi. Jego eminencja musiał wystawić dostojną osobę na kanonadę przejrzał ych pomidoró w i przeterminowanych jaj, abym ja mó gł moim dzieciakom pokazać, jak wyglą dają banany. Jeś li już zawadziliś my o zł ego ducha, to chcę powiedzieć panu Benjaminowi, ż e był em na koncercie. Owszem, ma pan talent, zespó ł też jest znakomity. Tylko po co brną ć w groteskowe sataniczne songi?

- Taka moda.

- To wy tworzycie modę.

- Niech socjolodzy szukają odpowiedzi na pytanie, dlaczego moje pokolenie, za komuny, pasjonował o się musicalem Jezus Chrystus super star, a te szczeniaki dziś krę cą się wcią ż wokó ł szatana? Koś ció ł tropi czerwonego luda, by na niego zwalić winę, lecz to wł aś nie duszpasterze winni posypać gł owy popioł em. Zatruli pacjenta lekarstwami.

- Popieram - wtrą cił Piotr - belferskie sł owo honoru, ż e Ben trafił w sedno.

- Nie pomniejszam winy Koś cioł a, lecz szoł biznes w piekielnej deprawacji też ma pokaź ny udział.

- Dyskusja nie na temat - przecią ł Artysta. - Proszę o uwagę. Zaczynamy inauguracyjną sesję Polskiej Partii Przyjació ł Piwa...

Tak oto owego obfitują cego w wydarzenia dnia powstał a w Trzydę bach sił a, któ rej nikt począ tkowo nie traktował poważ nie. Wkró tce miał a trzystu czł onkó w, trzykrotnie wię cej niż pozostał e partie razem wzię te. Wygrał a wybory w pię knym stylu, uzyskują c wszystkie mandaty do Rady Miejskiej. W pewnym stopniu do zwycię stwa przyczynił y się wystę py zespoł u „Bolko”, (rudy Ben okazał się zdolnym agitatorem) a takż e zawzię ta propaganda aktywistek Towarzystwa Obrony Kobiet. Chociaż przeciwnicy też nie pró ż nowali; pracowici centryś ci sprowadzili nawet jaką ś figurę z centrali. Jegomoś ć powtarzał na wiecach ż e jest mą dry mą droś cią trzydę bian i domagał się, by wł adzę uję li w swoje rę ce, po czym kazał podnosić dł oń tym, któ rzy popierają jego wizję demokracji. Ponieważ owa wizja rysował a się publicznoś ci mał o wyraziś cie, zawsze wzlatywał y w gó rę pracowite ramiona tych samych klakieró w z pierwszego rzę du. Zapytywał jeszcze pro forma, kto jest przeciw - oczywiś cie przeciwnicy ze strachu lub nieś miał oś ci się nie ujawniali, a on mó gł stwierdzić z zadowoleniem bezgraniczne poparcie: wszyscy za. Dobre samopoczucie rosł o w czł owieku jak na droż dż ach, powinien opatentować ten sposó b badania opinii publicznej, jako znakomite wsparcie psychologiczne dla politykó w, oderwanych od realió w społ ecznych.

PPPP przeprowadził a niezbę dne zmiany kadrowe - burmistrzem wybrano Adama Raka, Piotr Ś liwa obją ł kierownic two szkoł y, a magister Markiewicz został dyrektorem Pewnusi; nocniki z wizerunkami sł awnych osobistoś ci został y tam wyparte przez nocne naczynia wielokrotnego uż ytku, reklamują ce ró ż ne gatunki piwa, a odebrane trzem pazernym rodzinom udział y wykupili na raty pracownicy.

Najbardziej zdumiewają ce w tej historii jest to, ż e przedwyborcze obietnice nowa wł adza speł nił a co do joty w cią gu miesią ca. Był o ich zresztą niewiele: wprowadzenie cał odziennej sprzedaż y piwa we wszystkich sklepach; przydział - na zasadach ulgowych - terenu pod ogró dki dział kowe i budownictwo jednorodzinne; przywró cenie ulicy oddzielają cej koś ció ł od ple-banii jej dawnej nazwy, Ateusza Pokornego; ukoń czenie kanalizacji. W tej ostatniej sprawie miał swó j udział zakonnik Hiacynt - objechał kilka miejscowoś ci, w któ rych zakł adano wcześ niej instalacje burzowe i znalazł sporo porzuconych na ł askę losu rur o odpowiednim przekroju. Wyż ebrał od pewnej firmy cię ż aró wkę i ś cią gną ł zdobycz do Trzydę bó w. Mieszkań cy w czynie społ ecznym zakopali brakują cy odcinek, kanalizacja ruszył a, koń cowe produkty rozkł adu materii porzucił y gró d, a miejska kasa nie wydał a na ten cel nawet zł otó wki.

Pewnego razu do pokoiku Hiacynta w sierociń cu wtargną ł ksią dz Pyrko - wzrok dziki, wł os zmierzwiony, portki cywilne, koszula w pepitkę. Padł na kolana:

- Bracie, ratuj! Jestem apostatą, porzucił em Koś ció ł. Jawnogrzeszę z Pelagią! Jam zgubiony dla Boga i parafian...

- Nie przesadzajmy - powiedział mnich - aniś pierwszy, ani ostatni. Napisz do biskupa, ż e wypowiadasz posadę. Chuć czy mił oś ć?

- Ż yć bez niej nie potrafię. Opę tał mnie diabeł poł udniowy.

- Wcale czę ste są w wieku dojrzał ym nawroty zainteresowań seksualnych. A ona?

- Zakochana. Listy mił osne sł ał a bez przerwy. Przygarnę ł a w swoim mieszkaniu. Co począ ć?

- Urzą dził em w¹ sierociń cu kapliczkę. Mogę dać wam ś lub.

- Bez zgody Koś cioł a?

- Nie mieszajmy bezdusznych urzę dnikó w Pana Boga do sakramentu mał ż eń stwa. Ś lubujesz wobec Stwó rcy.

- Bracie, przywracasz mi ż ycie!

- Wstań z klę czek i zachowuj się normalnie, jeś li do szczę tu nie zgł upiał eś w koś cielnym kieracie. Ustalmy datę...

Jakoż pobrali się, weselisko wyprawili huczne w Zajeź dzie Pod Mieczem, a potem otwarli przy gł ó wnej ulicy pizzerię; cieszył a się umiarkowanym powodzeniem i dochó d też przynosił a raczej skromny. Szyld namalował wł asnorę cznie Artysta; obok napisu Pizzeria Poludniowy Diabeł widniał frywolny szatanik, serwują cy gł ó wne danie. Malarz dokonał ró wnież korekty swego dzieł a w hollu szkoł y - zamalował czarta, a zamiast niego posadził na taczance przy kulomiocie bolszewickiego komisarza w skó rzanej kurtce. Miejmy nadzieję - pomyś lał - ż e Lucyfer nie wyszuka mi najgorszego miejsca w otchł ani, bo zwolnił em jego wysł annika od przywileju ustrzelenia księ dza Skorupki i zapę dził em do roznoszenia pizzy...

Ż ycie w Trzydę bach normalizował o się, tylko koś ció ł pozostawał dł ugo osierocony, ponieważ kuria nie mogł a znaleź ć kandydata na proboszcza. Nic dziwnego, któ ż by kwapił się do parafii, gdzie nad plebanią znę cał się czerwony kur i moce piekielne, a bezboż ny lud nawet arcybiskupa oś mielił się obrzucić nieś wież ymi produktami spoż ywczymi? Wysuwano wprawdzie sugestię, ż e chwilowo mó gł by speł niać posł ugi duchowne franciszkanin Hiacynt; lecz wzglę dy doktrynalno-dyscyplinarne przemawiał y przeciw osobie. Czym zresztą on się nie przejmował - chrzcił dzieci, odprowadzał umierają cych na ostatnią drogę, udzielał ś lubó w i celebrował w ś wią tyni zbiorowe modł y. No i chwał a Bogu.

1991