Сабақтың тақырыбы
Ұ зақ мерзімді жоспар бө лімі: 9. 1А бө лім: Екі айнымалысы бар тең деулер, тең сіздіктер жә не олардың жү йелері
| Мектеп: №28 жбб орта мектеп
| Кү ні: 08. 09. 21ж
| Мұ ғ алімнің аты-жө ні: Тө леуғ алиева Г. О.
| Сынып: 9А
| Қ атысқ андар саны:
Қ атыспағ андар саны:
| Сынып: 9A
|
Сабақ тың тақ ырыбы
| Екі айнымалысы бар сызық тық емес тең деулер
|
Оқ у мақ саттары
| 9. 2. 2. 1
екі айнымалысы бар сызық тық емес тең деулерді ажырату
|
Сабақ тың мақ саттары
| екі айнымалысы бар сызық тық емес тең деулерді ажырату
|
Сабақ барысы
| Сабақ тың кезең і/ уақ ыт
|
Педагогтің ә рекеті
|
Оқ ушының ә рекеті
|
Бағ алау
| Ресурстар
| Басы
5 минут
| Амандасу, оқ ушыларды тү гелдеу, ү й жұ мысын тексеру
Қ ос шең бер қ ұ рып оқ ушыларғ а кө терің кі кө ң іл кү й сыйлайтын сө здер айтамын, сабақ қ а ә зірлігін анық тау. Тең деулер тү рлері бойынша топқ а бө лу. Оқ ушылар алдарына бірнеше тең деулер жазылғ ан қ ағ аздар таратып, алғ ан тең деу тү рлері бойынша топқ а бө лінеді.
Топтарғ а бағ алау парақ тарын тарату. Топ басшысы тө мендегі критерийлер бойынша +, - таң басымен белгілеп отырады
| Ү й жұ мысында оқ ушылар жіберген қ ателер олардың есінде сақ талып қ алмау ү шін оны тү зету.
1-топ. Бір айнымалысы бар сызық тық тең деу
2-топ. Биквадрат тең деу
3-топ. Толымсыз тең деу
4-топ. Квадраттең деу
|
|
|
Негізгі бө лім Тақ ырыпты ашу
10 минут
| Жаң а сабақ . Егер тең деудің қ ұ рамында бір емес, бірнеше айнымалы бар болса, онда бұ л тең деуді бірнеше айнымалысы бар тең деу деп атайды. Мысалы, x2+y2+z2xy+xz+2yz+2=0, xyz+9=0 тең деулерінің ә рқ айсысы – ү ш белгісізді тең деулер. Ал, x2+2xy-x+2=0, 3xy=4, 2x+y2-y=0 - екі айнымалысы бар тең деулер. Кө п айнымалысы бар тең деулердің дә режелерін анық тау ү шін оның қ ұ рамындағ ы ә рбір қ осылғ ыштағ ы айнымалылардың дә режелерін қ осады. Осыдан шық қ ан сандарды салыстыра отырып, олардың ең ү лкенін анық тайды. Осы анық талғ ан сан тең деудің дә режесі деп аталады. Мысалы, x2+y2+z2xy+xz+2yz+2=0– ү ш айнымалысы бар ү шінші дә режелі тең деу; xy2+x2-4=0– екі айнымалысы бар ү шінші дә режелі тең деу; ал x2+3xy-y+4=0, 2xy=5, 2x-y2-y=0–екі айнымалысы бар екінші дә режелі тең деу.
Біз осығ ан дейін бір айнымалысы бар сызық тық тең деуді, квадрат тең деуді, рационал тең деуді жә не т. б. қ арастырдық. Ал, екі айнымалылы тең деулерді, атап айтпағ анымызбен, xжә не y айнымалыларының арасындағ ы функционалдық тә уелділік ретінде қ арастырдық. Мысалы, y=kx+n – сызық тық функция, y=ax2+bx+c – квадраттық функция, y=k/x - кері пропорционалдық функция жә не т. с. с.
| Актуальдау.

Пулеметтен атылғ ан оқ тың ұ шу траекториясының графигі жермен парабола тә різдес болып келеді.
Сұ рақ:
1. Қ андай тең деулер берілген?
2. Олардың айырмашылығ ы неде деп ойлайсыздар?
|
| Сұ рақ тарғ а жауап берген оқ ушыларды ә р тү рлі смайликтермен мадақ тау
Слайд5
Слайд6
Слайд 7
| 15 минут
| Осы келтірілген x жә не y айнымалыларының арасындағ ы тә уелділікті орнататын тең деулердің барлығ ы да екі айнымалылы тең деулердің мысалы болады. Сонымен қ атар, функционалдық тә уелділікті анық тамайтын кейбір екі айнымалылы тең деулерді де қ арастырдық. Мысалы, центрі (x0; y0)нү ктесінде, ал радиусы R-ге тең шең бер тең деуі (x-x0)2+(y-y0)2=R2тү рінде жазыладытынын жақ сы білеміз.
| Оқ ушы айнымалылардың дә режелерін қ осу арқ ылы, тең деудің дә режесін анық тауды ү йренеді.

|
| Интерактивті тақ ста, интернет ресурстары (сайттар, видеолар, есептер), таратпа материалдар, кө рнекі-демонстрациялық қ ұ ралдар, фигуралар
| 10 минут
|
Жалпы, екі айнымалылы сызық тық тең деу ax+by+c=0
тү рінде жазылады. Мұ нда, a, b, c – берілген нақ ты сандар жә не aмен b коэффициенттері екеуі қ атарынан нө лге тең емес. Егер b нө лге тең емес болса, онда y=kx+nтү ріне оң ай келтіруге болады: k=-a/b; n=-c/b. Ал, екі айнымалысы бар екінші дә режелі тең деу ax2+bxy+cy2dx+ey+k=0тү рінде жазылады. Мұ ндағ ы, a, b, c, d, e, k – берілген сандар жә не a, b, c – сандары бә рі бірдей нө лге тең болмайды деп есептейміз, ө йткені a=b=c=0 болғ анда екінші дә режелі тең деу болмайды. k саны бос мү ше деп аталады
| Центрі (x0; y0)нү ктесінде, ал радиусы R-ге тең шең бердің тең деуін жазың дар: 1) (0; 0), R=4; 2) (-1; 0), R=2; 3) (2; 3), R=3.
Параболанын тө бесін анық таң дар:
1) 3x2-2x+y-5=0
2) 2x2+3x-y+5=0
|
|
| Соң ы
5 минут
|
Сабақ ты бекіту
Ү йге тапсырма:
1) Теорияны оқ у;
| . Сабақ соң ында оқ ушылар рефлексия жү ргізеді: карточканың сыртына сабақ тың мақ сатын жазу керек.
- Мен тү сінген жоқ пын....
- Мен ү шін ө те кү рделі...
- Мен бә рін тү сіндім жә не орындай аламын...
|
| Алдамұ ратова Т. А., Байшоланов Е. С. Математика: Жалпы білім беретін мект. 5-сыныбына арн. / Т. Алдамұ ратова, Е. Байшоланов. 4-басылымы. - Алматы: Атамұ ра, 2015)
№76, № 78-81
| | | | | | | | | |
Саралау – оқ ушыларғ а қ алай кө бірек қ олдау кө рсетуді жоспарлайсыз? Қ абілеті жоғ ары оқ ушыларғ а қ андай міндет қ оюды жоспарлап отырсыз?
| Бағ алау – оқ ушылардың материалды мең геру дең гейін қ алай тексеруді жоспарлайсыз?
| Денсаулық жә не қ ауіпсіздік техникасының сақ талуы
| Саралау іріктелген тапсырмалар, бір оқ ушыдан кү тілетін нә тижелер, оқ ушығ а дербес қ олдау кө рсету жұ мыстары.
| Тапсырманы толық дұ рыс орындағ ан оқ ушыларды марапаттау
| Нұ сқ аулық пен жү ргізіледі.
|
Сабақ бойынша рефлексия
Сабақ мақ саттары/оқ у мақ саттары дұ рыс қ ойылғ ан ба? Оқ ушылардың барлығ ы ОМ қ ол жеткізді ме?
Жеткізбесе, неліктен?
Сабақ та саралау дұ рыс жү ргізілді ме?
Сабақ тың уақ ыттық кезең дері сақ талды ма?
Сабақ жоспарынан қ андай ауытқ улар болды, неліктен?
| Бұ л бө лімді сабақ туралы ө з пікірің ізді білдіру ү шін пайдаланың ыз. Ө з сабағ ың ыз туралы сол жақ бағ анда берілген сұ рақ тарғ а жауап берің із.
|
Жалпы бағ а
Сабақ тың жақ сы ө ткен екі аспектісі (оқ ыту туралы да, оқ у туралы да ойланың ыз)?
Сабақ ты жақ сартуғ а не ық пал ете алады (оқ ыту туралы да, оқ у туралы да ойланың ыз)?
Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқ ушылардың жетістік/қ иындық тары туралы нені білдім, келесі сабақ тарда неге кө ң іл бө лу қ ажет?
|
|