цилиндріненплунжердіңшығып кету көрінісінқайсуретсипаттайды.

{дұ рысжауабы}=Е

Мұ нда салынбайтын сорап ү шін плунжердің цилиндрден шығ ып кетуі, динамограммада в жоғ ары ө лі нү ктесі қ асында, Р=Р ш + Р ж тө мен, кү штің кү рт тө мендеуі арқ ылы кө рсетіледі.

№2 Тапсырма (ə р сұ рақ қ а нақ ты қ ысқ а жауап берің із)

1-сұ рақ: Ұ ң ғ ының жұ мыс режимін ө згерту ү шін плунжердің жү ріс ұ зындығ ын

жə не балансирдің тербеліс санын қ алай ө згертеді?

Балансир басының қ озғ алу амплитудасын (сағ а штогының жү ріс ұ зындығ ы) айналу осіне қ атысты кривошип пен шатунның байланысқ ан жерін ауыстыру (кривошип саусағ ын басқ а саң ылауғ а ауыстыру) арқ ылы реттейді. Балансирдің бір толық жү рісі кезінде тең селмелі-станокқ а тү сетін жү ктеме бірқ алыпсыз болып келеді. Тең селмелі-станок жұ мысын тең геру ү шін балансир, кривошип немесе балансир мен кривошипке қ арсы салмақ орнатады. Сонда тең геру сə йкесінше балансирлі, кривошипті (роторлы) немесе аралас деп аталады. Басқ ару блогы апатты жағ дайларда (штангілердің ү зілуі, редуктор, сораптың бұ зылуы, қ ұ быржолдарының жарылуы жə не т. с. с. ) тең селмелі-станок электрқ озғ алтқ ышын басқ аруды, сонымен қ атар электрэнергияның берілу ү зілісінен кейін СК-ң қ айта қ осылуын қ амтамасыз етеді. Тең селмелі-станоктарды балансир басындағ ы жү к кө тергіштігі бойынша 2 т-дан 20 т-ғ а дейін шығ арады. Жер асты жабдығ ы Штангалы ұ ң ғ ымалы сораптар Сораптарды СКҚ тізбегіне бекіту ə дісі бойынша салынбалы (НСВ) немесе салынбайтын (НСН) болып бө лінеді. Салынбалы (қ ұ бырлы) сораптарда цилиндрді сору клапанының ершігімен ұ ң ғ ымағ а СКҚ арқ ылы тү сіреді. Плунжерді тоғ ыту жə не сору клапандармен ұ ң ғ ымағ а штангімен тү сіріп, цилиндр ішіне енгізеді. Плунжер арнайы шток кө мегімен сору клапанының шаригімен байланысқ ан.

Плунжерді сорап цилиндріне дұ рыс отырғ ызу мақ сатымен штангалар тізбегінің ұ зындығ ын реттеу ү шін, ұ зындығ ы 1; 1, 2; 1, 5; 2; 3 м болатын қ ысқ артылғ ан штангалар (футовкалар) бар. Штангалар муфталармен жалғ анады. Сонымен қ атар олар қ ұ быр сияқ ты (сыртқ ы диаметрі 42 мм, қ алың дығ ы 3, 5 мм) болады. Қ азіргі уақ ытта коррозияғ а тұ рақ тылығ ы жоғ ары жə не электрэнегияны тұ тыну 20%-ғ а тө мендетуге мү мкіндік беретін ə йнекпластикті сорапты штангалар шығ арылады. Сонымен қ атар ү здіксіз Кород штангалары (барабанғ а оралғ ан, қ имасы жартылай элипсті) қ олданылады. Ерекше штанга штангалар тізбегін арқ анды алқ амен байланыстыратын жылтыратылғ ан сағ а штогы. Оның беті жылтыратылғ ан. Ол бастиексіз жасалады, ал шеттерінде стандартты бұ рандасы бар. Коррозиядан қ орғ ау ү шін оны бояу, цинкпен қ аптау, т. с. с. шараларды жү ргізеді жə не ингибиторларды қ олданады. Газды жə не газқ ұ мды якорьлер. Штангалар жұ мысына газ бен қ ұ мның зиянды ə серін тө мендетуге бығ ытталғ ан бү кіл режимдік жə не технологиялық шаралар сорап қ абылдауында қ орғ аныс қ ұ рылғ ылары газ, қ ұ м немесе аралас газ-қ ұ м якорьлерін қ олданумен толық тырылады.

2-сұ рақ: Салынатын (НГН) жə не салынбайтын (НГВ ) сораптардың

айырмашылығ ы, сорап цилиндрінің қ андай номиналды диаметрлері болады:

ü Салынатын сораптарда(НГН) Цилиндр плунжер жә не клапанмен бірге, штанга арқ ылы тү сіріледі. Ал Салынбайтын сораптарда(НГВ )    Цилиндр ұ ң ғ ымағ а сорап қ ұ бырларымен плунжерсіз тү сіріледі.

ü Салынатын сораптарда(НГН)  Жө ндеу кезінде салынатын сорапты шығ ару ү шін, тек штангаларды шығ ару жеткілікті, сол арқ ылы барлық сорап шығ арылады. Ал Салынбайтын сорапты(НГВ )  алмастыру немесе жө ндеу кезінде шығ ару ү шін, алдымен аяғ ында плунжер ілінген штангаларды, содан кейін аяғ ында сорап цилиндрі ілінген сорап қ ұ бырларын шығ ару қ ажет.

ü Салынатын сорапта(НГН)  берілген диаметрлі қ ұ бырлар арқ ылы тек плунжер ғ ана емес, сонымен қ атар қ апталмен (кожух) цилиндр жіберіледі, сондық тан салынатын сораптың плунжер диаметрі қ ұ быр диаметрінен бірнеше есе аз болу керек. Сол ұ шін берілген диаметрдегі қ ұ бырда салынатын сорапты жіберу ә рқ ашан салынбайтын сорапқ а қ арағ анда аз. Ал Салынбайтын сорапта(НГВ )  Плунжерді цилиндр сорабына қ ұ бырлар арқ ылы еш зақ ымсыз жеткізу ү шін, қ ұ бырдың ішкі диаметрі плунжердің сыртқ ы диаметрінен (6 мм шамасында) ү лкен болу керек.

Сораптарцилиндрының келесідейноминалдыдиаметрлеріболады:

o НГН-1 – 28; 32; 43; 55; 68;

o НГН-2 – 28; 32; 38; 43; 55; 68; 82; 93;

o НГВ-1 – 28; 32; 38; 43; 55; 68.

3-сұ рақ: Тербелмелі- қ ондырғ ыны (СК) не ү шінтең естіреді, қ андай

тең естірутү рлерінбілесіз

Тербелмелі қ ондырғ ыны тең естіру арқ ылы (СК) оның жұ мыс істеу барысын бір қ алыпты жү йеде ұ стап тұ руғ а қ олданады.

· Балансирлі тең естіру - жү к кө терілімдегі аз тербелмелі станокта қ олданылады.

· Кривошипті тең естіру - жү к кө терілімдегі ү лкен тербелмелі станокта қ олданылады.

· Аралас тең естіру жү к - кө терілімі орташа тербелмелі станокта қ олданылады.

4-сұ рақ: Эхолот (уровномер) не ү шінқ ажетжə не Динамометрлеуді не ү шін

жү ргізеді, динамографтық айдаорнатады

Эхолот – қ олментасымалданатынаспап, кішкентайжə шік-қ ораптажиналғ ан. Дыбысимпульсынжасауү шінжə нешағ ылысқ ансигналдардыұ стауү шінқ ұ быраралық кең істіктің фланец ысырмасынажалғ асқ анарнайық ысқ ақ ұ быршаболады, жə не аз қ уаттыоқ дə рілізарядпенатудышығ аратынударнигіболады. Қ азіргі эхолоттарда бө геттерді сө ндіру жə не ө лшенетін сигналдарды айқ ындау ү шін ү шканалды фильтры бар электронды кү шейткіш пайдаланылады. Кү шейткіш тұ рақ ты ток батареясынан қ оректенеді. Кү шейткіштің сезімталдығ ын реттегіш жə не қ ағ аз лентаның тұ рақ ты қ озғ алыс жылдамдығ ын қ амтамасыз етуге арналғ ан электрсозылың қ ы механизмі болады. Ү шпозициялы переключательді бұ руымен орнатылатын, ү ш канал, жоғ арғ ы муфтадан шағ ылысқ ан сигналдарды айқ ындау, ү лкен терең діктегі муфталар сигналдарын айқ ындау, жə не ү лкен терең дік кезінде, сұ йық дең гейінен сигналдың айқ ындалуын қ амтамасыз етеді.

Ал енді динамометрлеуге келетін болсақ, тү сірілген динамограммалар теориялық пен салыстырылады, бұ л жалпы қ ондырғ ының қ алыпты жұ мыстан ауытқ уларын жə не ШҰ С ө зінің жұ мыстағ ы ақ ауларын анық тауғ а мү мкіндік береді. Динамограмма, сонымен қ атар, игеру режимін дə л анық тау жə не оны жақ сарту мү мкіндіктерін жасауғ а береді. ШҰ СҚ стандартты жабдығ ы арқ анды алқ а траверсалар арасына динамографты орнату мү мкіндігін қ амтиды. Столик немесе барабан қ озғ алтқ ыш механизмі, бау кө мегімен қ озғ алмайтын нү кте – сағ алық жабдық тың сальнигімен жалғ асады.

5 -сұ рақ: Штангінің іліну нү ктесіндегі (арқ анды алқ адағ ы) максималды жү ктеме

қ андай жү ктемелерден тұ рады жə не қ ай нү ктеге сə йкес келеді

1. Статикалық кү штер - сорапты штангалардың ауырлық кү шінен, сұ йық

бағ анасы жə не сорап цилиндріндегі плунжердің ү йкеліс кү шінен, жə не сорапты

штангалардың қ ұ бырғ а жə не сұ йық қ а ү йкеліс кү шінен пайда болады.

2. Динамикалық кү штер – штанга бағ анасы (колонна) жə не сұ йық

бағ анасының қ озғ алысы кезінде болатын – дірілдеу (вибрация) кү штерінен, екпінді

кү штерденжə неинерциялық кү штерденпайдаболады.