8)Jaka jest główna przyczyna przemieszczania się czynników produkcji przez granicę

1) Omow pojecie miedzymiedzynarodowego podzialu pracy MPP. Jaka jest roznaca miedzy Mpp i handelem zagranicznym. Mię dzynarodowy podział pracy – jest to szczegó lny typ społ ecznego podział u pracy, polegają cego na tym, ż e poszczegó lne jednostki oraz zbiorowoś ci ludzkie specjalizują się w pewnych rodzajach dział alnoś ci, wytwarzają produkty lub usł ugi w iloś ci przekraczają cej wł asne zapotrzebowania, a rezygnują c z innych prac. Rezultatem a jednocześ nie warunkiem podział u pracy jest wymiana towaru i usł ug (handel).

Ró ż nice pomię dzy społ ecznym a mię dzynarodowym podział em pracy: ró ż nicowanie produkcji odbywa się w skali krajó w, a nie w społ ecznoś ci lokalnych; przedmiotem wymiany mię dzynarodowej w MPP są dobra i usł ugi stanowią ce specjalizację poszczegó lnych krajó w, a nie nadwyż ki produkcyjne poszczegó lnych gospodarek, tak jak to miał o miejsce w społ ecznym podziale pracy, któ ry zakł adał sprzedaż tylko nadwyż ek; MPP ma charakter strukturalny i polega na trwał ych powią zaniach mię dzynarodowych gospodarek wynikają cych z ich zró ż nicowania w strukturach gospodarczych; pań stwo za pomocą zagranicznej polityki ekonomicznej zachę ca lub zniechę ca wytwó rcó w do produkcji na potrzeby rynku ś wiatowego, bę dą c gł ó wnym podmiotem MPP.

2) Jakie czynniki kzstaltuja i okrezslaja MPP Wyró ż niamy dwa rodzaje determinant MPP:

Czynniki wewnę trzne wią ż ą się ze specyficznymi warunkami poszczegó lnych krajó w, np. z klimatem, dostę pnoś cią bogactw naturalnych, potencjał em demograficznym, poziomem rozwoju cywilizacyjnego czy ustrojem politycznym.

Czynniki zewnę trzne są niezależ ne od poszczegó lnych pań stw i stanowią efekt rozwoju MPP oraz zmian w strukturze gospodarki ś wiatowej. Wyró ż niamy 4 rodzaje: strukturalne, techniczne, instytucjonalne, koniunkturalne.

3)Omow klasyczne i wspolczesne teorie MPP Wspó ł czesne teorie MPP.

1. Teorie neoczynnikowe - rozszerzenie rozważ ań E. Heckschera, B. Ohlima na wię ksza liczbę czynnikó w produkcji nie tylko kapitał i praca. Kł adzie ona nacisk na podaż owe, produkcyjne warunki panują ce w ró ż nych krajach jako podstawę uruchomienia handlu mię dzy krajami. Jako punkt wyjś cia przyjmuje zał oż enie iż motywem uruchomienia handlu są ró ż nice w ich warunkach produkcyjnych co obrazują odmienne krzywe moż liwoś ci produkcyjnych. Uważ ają oni za celowe uwzglę dnienie dodatkowych zasobó w naturalnych oraz niejednorodnoś ci czynnikó w pracy i kapitał u( pracę proponują podzielić na prostą i zł oż ona a kapitał na rzeczowy i ludzki) Uogó lnienie zasady obfitoś ci zasobó w – każ dy kraj powinien eksportować towary któ rych wytwarzanie wymaga wię kszego zastosowania relatywnie obfitych czynnikó w produkcji i jednocześ nie importować towary któ rych produkcja wymaga wię kszego zastosowania czynnikó w wzglę dnie nie mał o obfitych. 2. Teorie neotechnologiczne - uwzglę dniają zmiany spowodowane wię kszym rozwo-jem postę pu technicznego. W teorii luki technologicznej – jest nacisk na moż liwoś ci rozwoju korzystnego handlu dzię ki mię dzynarodowych ró ż nicach w poziomie wiedzy technicznej i w tempie postę pu technologiczne-go. 3. teoria cyklu ż ycia produkcji – handel mię dzynarodowy stanowi pochodną przechodzenia danego produktu przez 3 fazy: Faza innowacyjna, faza dojrzewania, faza standaryzacji Teoria korzyś ci skali, produkcji i zbytu – nastę pują wtedy gdy rozmiary produkcji i zbyt rosną szybciej niż nakł ady czynnikó w produkcji (moż na mó wić o staty-cznych korzyś ciach skali) wskutek specjalizacji zwię -kszają się serie produkcyjne i sprzedaż y i obniż ają jednostkowe koszty wytwarzania. Nastę puje poprawa technologii wytwa-rzania i zwię kszenie zdolnoś ci produkcyjnej. 4. Teorie popytowo – podaż owe- jedną z istotnych korzyś ci z rozwoju handlu mię dzynarodowego jest lepsze zaspokojenie potrzeb konsumentó w i inwe-storó w, istotne jest rozwijanie handlu wewną trz gał ę ziowego – jednoczesny import i eksport wyrobó w tych samych gał ę zi i branż. 5. Teoria J. Milla – doktryna popytu. Wprowadza ona do doktryny handlu nową pł aszczyznę zwią zaną z warunkami mię dzy-narodowego popytu. Wg niego strefa produkcji wyznacza podstawowe kryterium mię dzynarodowej specjalizacji. Jakim jest ró ż nica wzglę dnych kosztó w produkcji wynikają ca z odmiennego poziomu produ- kcyjnoś ci pracy i kapitał u w ró ż nych krajach. Zatem koszty produkcji okreś lają granicę opł acalnoś ci handlu w ramach któ rych ustala się mię dzynarodowa wartoś ć wymienna. Eksport i import każ dego kraju wzajemnie za siebie pł acą. W rezultacie o wysokoś ci ceny decydują warunki popytu na rynkach poszcze- gó lnych krajó w a wię c wielkoś ć i rozszerzalnoś ć ich popytu na dobra mię dzynarodowe A. Marshall – rozszerza tę teorię nadają c jej cał oś ciowy kształ t.

4)Omow wspolzaleznosc miedzy zasada kosztow wzglendnych kosztow absolutnych. Teoria kosztó w absolutnych A. Smitha. A. Smith przyjmuje zał oż enie a) Jeś li dwa kraje podejmują wzajemny handel bez przymusu to obydwa osią gają korzyś ci b) Podstawą specjalizacji mię dzynarodowej i ź ró dł em osią gania korzyś ci z wymiany mię dzynarodowej jest wystę powanie mię dzy dwoma krajami lub wię ksza liczbą krajó w bezwzglę dnych ró ż nic w kosztach wytwarzania mierzonych nakł adami pracy. Smith uważ a, ze rozwó j mię dzynarodowego podział u pracy zgodnie z przewagą absolutną prowadzi do lepszego wykorzystywania mocy produkcyjnych w poszczegó lnych krajach powoduje takż e wzrost produkcji w obydwu krajach. Co ł ą czy się z okreś lonymi korzyś ciami. A. Smith zauważ ył, ż e podstawą MPP jest przewaga jednego kraju nad drugim w produkcji pewnych towaró w i wynika to z warunkó w naturalnych i z przewagi kapitał u.

Teoria kosztó w wzglę dnych Ricardo i Torrensa. Zał oż enia klasycznej teorii handlu zagranicznego: a) Korzyś ci krajó w z wymiany mię dzynarodowej polegają na specjalizowaniu się krajó w w produkcji na wł asne potrzeby i eksport tych towaró w, któ re mogą być każ dym z nich wytwarzane wzglę dnie taniej niż w innych krajach b) Specjalizacja i wymiana mię dzynarodowa umoż liwia bardziej racjonalne wykorzystanie czynnikó w produkcji każ dego kraju c) Istnieje wolny handel pozwalają cy na swobodną konkurencję zaró wno w kraju jak i na rynku mię dzynarodowym. Co z kolei wpł ywa na powstanie najbardziej korzystnego mię dzynarodowego podział u pracy. Torreus i Ricardo uważ ali, ż e specjalizacja jest zawsze korzystna dla kraju A w dziedzinie produkcji, któ rej ma on stosunkową przewagę w wydajnoś ci pracy nad krajem B, a niekorzystną jest specjalizacja w dziedzinie, w któ rej dany kraj nie ma wzglę dnej przewagi nad swoim partnerem. Np. rodzaj handlu mię dzynarodowego zgodny z teorią kosztó w komperatywnych.

5)Jakie korzyszci w handlu zagranicznym mozemy wyniesc w oparciu o teorie... Teorie neotechnologiczne. Uwzglę dniają zmiany spowodowane wię kszym rozwojem postę pu technologicznego i technicznego. W teorii luki technologicznej – jest nacisk na moż liwoś ci rozwoju korzystnego handlu dzię ki mię dzynarodowych ró ż nicach w poziomie wiedzy technicznej i tempie postę pu technicznego. Podstawowym czynnikiem rozwoju handlu są zró ż nicowane poziomy zaawansowania technicznego poszczegó lnych gospodarek. Kraje o duż ej innowacyjnoś ci mają przewagę technologiczną – ł atwiej im eksportować nowe produkty i technologie. (Kraje opó ź nione stają się imitatorami, kraje o duż ej innowacyjnoś ci – innowatorzy)Wś ró d wspó ł czesnych teorii są też inne teorie np. koncepcja ż ycia produktu wg. Któ rej nowy produkt przechodzi przez trzy fazy: innowacji, dojrzewania, standaryzacji.

6)Podaj czynniki ktore wplywaja decydujaca na kokurencejnosc towarow w eksporcie. Teoria cyklu ż ycia produkcji. Handel mię dzynarodowy stanowi pochodnią przechodzenia danego produktu przez 3 fazy: faza innowacyjna, faza dojrzewania, faza standaryzacji.

Teoria korzyś ci skali. Nastę puje wtedy, gdy rozmiary produkcji i zbyt rosną szybciej, niż nakł ady czynnikó w produkcji (moż na mó wić o statycznych korzyś ciach skali) wskutek specjalizacji zwię kszają się serie produkcyjne i sprzedaż y i obniż ają jednostkowe koszty wytwarzania. Nastę puje poprawa technologii wytwarzania i zwię kszenie zdolnoś ci produkcyjnej.

Teorie popytowo-podaż owe. Jedną z istotnych korzyś ci z rozwoju handlu mię dzynarodowego jest lepsze zaspokojenie potrzeb konsumentó w i inwestoró w, istotne jest rozwijanie handlu wewną trz gał ę ziowego – jednoczesny import i eksport wyrobó w tych samych gał ę zi i branż.

Teorie mię dzynarodowej komplementarnoś ci. Komplementarnoś ć gospodarki jest bardzo waż nym czynnikiem MPP. Chodzi o to, ż eby dwie gospodarki był y do siebie dopasowane. Rodzaje komplementarnoś ci: komplementarnoś ć mię dzygał ę ziowa; komplementarnoś ć wewną trzgał ę ziowa.

Teoria J. Milla – doktryna popytu. Wprowadza ona do doktryny handlu nową pł aszczyznę zwią zaną z warunkami mię dzynarodowego popytu. Wg niego strefa produkcji wyznacza podstawowe kryterium mię dzynarodowej specjalizacji. Jakim jest ró ż nica wzglę dnych kosztó w produkcji wynikają ca z odmiennego poziomu produkcyjnoś ci pracy i kapitał u w ró ż nych krajach. Zatem koszty produkcji okreś lają granicę opł acalnoś ci handlu w ramach któ rych ustala się mię dzynarodowa wartoś ć wymienna. Eksport i import każ dego kraju wzajemnie za siebie pł acą. W rezultacie o wysokoś ci ceny decydują warunki popytu na rynkach poszczegó lnych krajó w a wię c wielkoś ć i rozszerzalnoś ć ich popytu na dobra mię dzynarodowe. A. Marshall rozszerza tę teorię nadają c jej cał oś ciowy kształ t.

7)Omó w wpł yw mechanizmu mnoż nikowego na przyrost gospodarczy w warunkach gospodarki zamknię tej i otwartej.

Mnoż nik- wspó ł czynnik okreś lają cy rozmiary cał kowitego wpł ywu, jaki zmiana jednej wielkoś ci ekonomicznej wywiera na druga wielkoś ć, któ rej ta pierwsza jest skł adnikiem. Mnoż nik w gosp. zamknię tej: Ł ą czna wielkoś ć dochodu powstał ego w wyniku impu-lsu zależ y w gosp. zamknię tej od tego, jaką czę ś ć dodatkowego dochodu społ danego kraju przeznaczy na dodat-kową konsumpcję a jaką na dodat-kowe oszczę dnoś ci. Mnoż nik w gosp. otwarte j: Informuje, o ile zmieni się globalny popyt, a co za tym idzie- poziom produkcji, w wyniku zmiany autonomicznego skł adnika popytu globalnego o jednostkę.

8)Jaka jest gł ó wna przyczyna przemieszczania się czynnikó w produkcji przez granicę

Gł ó wną przyczyną przemieszczania się czynnikó w produkcji przez granicę jest chę ć uzyskania wł asnego docho-du. Ludzie chcą godziwie ż yć, chcą mieć się z czego utrzymać i nie być zależ nymi od innych. Wię c gdy w kraju nie ma pracy to wyjeż dż ają za granicę by tam ją znaleź ć.

9) Jakie są motywacje bezpoś inwestycji zagrani? Omó w ich skutki dla gospod obu krajó w.

Inwestycje zagraniczne postrzegane są jako jeden z najważ niejszych czynnikó w wzrostu gospi regionalnej. Ich obecnoś ć sprzyja transferowi nowoczesnych technol oraz poprawia sytuację na lokalnym rynku pracy. We wszystkich wojewó dztwach znaczna czę ś ć obrotu eksportu generowana jest przez firmy z udział em kapitał u zagrani. Cechy inwestycji:

- wyrzeczenie w postaci rezygnacji z bież ą cej konsumpcji, któ re jest niezb-ę dne dla osią gnię cia zamierzonej korzyś ci,

- element czasu, któ ry jest nieod-ł ą cznym czynnikiem inwestowania

- ryzyko, któ re towarzyszy każ dej inwestycji. Wpł yw inwestycji bezpoś rednich na gosp. kraju wywoż ą cego i przywoż ą cego kapitał.

Gosp. kraju wywoż ą cego kapitał w postaci inwestycji bezpoś r moż e osią gną ć z tego tytuł u zaró wno korz-yś ci jak i straty. W kró tkim okresie inwestycje dokonywane za granicą prowadzą przede wszystkim do pogo-rszenia bilansu pł atniczego. Po to aby zał oż yć zagraniczną filię wł asnego przedsię biorstwa, konieczny jest transfer za granicę ś rodkó w finanso-wych niezbę dnych m. in. do wykupu czę ś ci cał oś ci już istnieją cych zakł -adó w. Tego rodzaju transfer bę dzie prowadził do pogorszenia bilansu pł atniczego. Jednak w dł uż szym okresie tendencja ta moż e ulec odw-ró ceniu. Stanie Się tak wó wczas, gdy filie lub przedsię biorstwa powstał e dzię ki inwestycjom zagran zaczną ponosić zysk. Jeż eli czę ś ć tego zysku bę dzie nastę pnie transferowana do kraju pochodzenia kapitał u, to wpł ynie to na poprawę bilansu pł atniczego. Inwestycje bezpoś r wpł ywają na wie-lkoś ć zatrudnienia. W krajach przyw-oż ą cych kapitał, któ re się rozwijają pł yną ce z dopł ywu inwestycji bezpo wią ż ą się przede wszystkim z niedost-atecznym wyposaż eniem tej grupy pań stw w kapitał. W takiej sytuacji inwestycje zagre stają się waż nym ś rodkiem zwię kszają cym fundusz inw-estycji, a co za tym idzie ró wnież poz-iom aktywnoś ci gosp. i zatrudnienia. W takich krajach inwestycje bezpo stanowią takż e szansę bilansu pł atnic-zego zaró wno w kró tkim jak i dł ugim okresie. W krajach rozwinię tych, ze wzglę du na relatywnie bogate zasoby kapitał u, korzyś ci z inwestycji zagran mają nieco inny charakter. Tutaj też mogą być ź ró dł em transferu technolo. Ze wzglę du na wyż szy poziom zaaw-ansowania techni, nie ró ż nią cy się na ogó ł od poziomu kraju eksportera kapitał u, w transferze tym widzi się przede wszystkim ś rodek wzbogaca-ją cy istnieją cą wiedzę, a nie zasadni-czo podnoszą cy jej poziom.

10)Przedstaw przyczyny i motywacje zagranicznych inwestycji portfelowych. Omó w ich rodzaje.

Inwestycje portfelowe - forma przepł ywu kapitał u, któ re charakteryzują się duż ą zmiennoś cią i spekula-cyjnym motywem ich tworzenia. Przyś pieszone i wzmoż one przepł ywy kapitał owe w zwią zku z globalizacją i deregulacją rynku finans są bardzo korzystne, bowiem zaró wno inwestycje bezp. Jak i inwestycje portfelowe zagraniczne( w tym ró wnież kró tkoterminowe w warunkach zró wnoważ onego wzrostu gospod) wspierają ekspansję inwestycyjną kraju – lokaty na skalę wię ksza niż pozwolił yby na to wewnę trzne oszczę dnoś ci w kraju, nadto neutralizują one deficyty salda obrotó w bież ą cych w bilansie pł at-niczym, są też jednakż e ubezpieczone, zwł aszcza jeś li chodzi o inwestycje portfelowe powstał e z motywó w spekulacyjnych, Odnotowanie istnienia i nasilenia się inwestycji portfelowych spekulacyjnych odzwierciedla zjawisko tzw. Gorą cego pienią dza, czyli takiego któ re-go wielkoś ć zależ y od zmiany koniunktury, przepł ywa-ją cego mię dzy ró ż nymi krajami, a zwł aszcza centrami bankowo-finansowymi. Inwestycje portfelowe stosuje się w celu uruchomienia produkcji. Teoria portfolio - w myś l tej koncepcji inwestor moż e osią gną ć stopę zysku przy danym ryzyku lub daną stopę przy mniejszym ryz-yku w sytuacji, gdy dysponuje portfelem akcji zró ż nico-wanych w ś cić le okreś lony sposó b. (wg. Ksią ż ki dr. J. Biernata) Inwestycje portfelowe (zaliczamy tu zakup aktywó w finansowych o okresie wykupu dł uż szym niż rok, a szczegó lnie zakup/sprzedaż akcji i obligacji) Kró -tkoterminowe inwestycje portfelowe obejmują obroty papierami wartoś ciowymi o czasie wykupu kró tszym niż rok (np. certyfikaty depozytowe i bony skarbo-we). Transakcje dzieli się na debetowe i kredytowe. Jeż eli coś opuszcza kraj jest to transakcja kredytowa księ gowana znakiem „+”. Jeż eli coś opuszcza kraj jest to transakcja debetowa księ gowana znakiem „-„

Przyczyny takich transferó w moż e być : 1. Poszukiwanie wię kszego dochodu niż daje dochó d z lokaty bankowej 2. Wysokoś ć stopy procentowej 3. Rozwó j portfolio 4. Wejś cie na rynek 5. Ucieczka przed spadkiem wartoś ci pienią dza lub poszukiwanie pienią dza mają cego prze-wagę operacyjną 6. Poszukiwanie bezpiecznego miejsca dla inwestycji kapitał owej w zwią zku z napię ciami polit-społ

11)Jakie sa Korzyś ci z mię dzynarodowych przepł ywó w kapitał owych: przyczyny historyczne ( przepł yw kapitał u do kolonii z kraju, któ ry ma kolonię ); bezpieczeń stwo lokat; wywó z pozwala na zwię kszenie eksportu towaró w i usł ug(kredyt celowy); na skutek importu kapitał u nastę puje wzrost podaż y kapitał u, oż ywienie gospodarcze, nizsze stopy procentowe, inwestycje.

Zagroż enia z mię dzynarodowych przepł ywó w kapitał owych: ró ż nice w poziomie stó p zysku, spada krajowa podaż kapitał u; mogą rosną ć stopy procentowe w bankach, co powoduje ż e kredyty są droż sze; ograniczenie inwestycji; osł abienie aktywnoś ci gospodarczej w efekcie ograniczenie wzrostu gospodarczego; eksport kapitał u prowadzi do pogorszenia się bilansu obrotó w kapitał owych; przyczynia się do wzrostu dochodu z tytuł u oprocentowania.

12)Jakie sa przyczyny Przepł ywy sił y roboczej.
Ze wzglę du na ró ż ny poziom pł ac w szczegó lnych krajach powinniś my mieć do czynienia z bardzo duż ą mobilnoś cią sił y roboczej. Mię dzynarodowe przepł ywy sił y roboczej raczej odbywają się na mniejszą skalę i z mniejszym napę ż eniem niż przepł ywy kapitał owe.

Rodzaje migracji: mię dzykontynentalna; wewną trzkontynentalna.

Przyczyny migracji mię dzynarodowych: prześ ladowania religijne, narodowe, rasowe; przyczyny ekonomiczne; przyczyny polityczne; przyczyny pozaekonomiczne.

Ekonomiczne skutki migracji sił y roboczej. Migracje sił y roboczej, podobnie jak wywó z kapitał ó w, powoduje istotne konsekwencje ekonomiczne. Najważ niejszą pozytywną stroną migracji zarobkowej dla kraju pochodzenia sił y roboczej jest zmniejszenie podaż y na wewnę trznym rynku. Ponieważ są to w wię kszoś ci kraje mają ce nadwyż ki sił y roboczej, emigracja zwię ksza moż liwoś ć zatrudnienia czę ś ci ludnoś ci dotą d bezrobotnej. Migracja zarobkowa moż e takż e wpł ywać na gospodarkę kraju. Wś ró d zjawisk pozytywnych moż emy wymienić: transfer czę ś ci zarobkowej dla kraju macierzystego emigrantó w, racjonalne przesunię cie czynnika pracy, wzrost efektywnoś ci produkcji w obu krajach. Jednocześ nie przynosi ona też straty - na emigrację czę sto decydują się ludzie mł odzi, któ rzy z jednej strony skorzystali już z niektó rych ś wiadczeń dostę pnych nieodpł atnie w ich kraju rodzinnym. Na emigracje udają się osoby o wysokich kwalifikacjach. Wzrost podaż y sił y roboczej w kraju imigranckim moż e takż e przyczynić się do spadku poziomu pł ac, zwię kszają c trudnoś ci z otrzymaniem pracy, wzrost dyscypliny pracy.

13)Przedstaw istote i korzysci Mię dzynarodowych przepł ywow wiedzy technicznej. Rozwó j pań stwa nie moż e dokonywać się w izolacji od innych pań stw. Oznaczał oby to stagnację gospodarczą, lub wzrost ograniczają cy się do powielania struktury produkcji lub nieznacznej modyfikacji. Aby pań stwo mogł o przejś ć do wyż szego poziomu rozwoju gospodarczego konieczne jest szersze korzystanie z mię dzynarodowej technologii.
Umię dzynarodowienie badań naukowych i rozwoju technicznego dą ż y do podniesienia wzrostu gospodarczego. Wysokie koszty badań naukowych stwarzają potrzebę mię dzynarodowego podział u pracy i to w rezultacie prowadzi do przepł ywu technologii i czynnikó w badań mię dzy krajami.

Mię dzynarodowy przepł yw technologii, kapitał u i informacji prowadzi do efektu naś ladownictwa we wspó ł czesnej gospodarce ś wiatowej. Na począ tku przejawiał się w naś ladowaniu sposobu ż ycia, wzorcó w i stylu. Obecnie nastę puje tzw. obiektywizacja tego efektu i pojawia się w sferze konsumpcji i produkcji. Pojawianie się efektu naś ladownictwa w sferze konsumpcji moż e spowodować zmniejszenie akumulacji, a w sferze produkcji zwię ksza się moż liwoś ć rozwoju tych krajó w. Tworzy się ró wnież wolny rynek, firmy zagraniczne wykorzystują przewagę technologiczną, któ ra nie wystę puje w stosunkach pomię dzy krajowymi producentami, by walczyć i zdobywać nowych konsumentó w.

14)Omó w wzajemne zależ noś ci mię dzy cenami oraz popytem, podaż ą oraz dochodem na rynku mię dzynarodowym.

Popyt, podaż i ceny sa podstawowymi elementami rynku. Powią zania jakie mię dzy nimi zachodzą i ich zależ noś ci okreś lane są ogó lnie mechanizmem rynkowym lub też mechanizmem popytowo-cenow-ym. Mię dzy ceną dobra a wielkoś cią popytu istnieje zależ noś ć obrotowa. Im niż sza cena- tym wyż szy popyt i odwrotnie- wyż sza cena powoduje spadek popytu. Jest to prawo popytu. Moż e jednak wydarzyć się sytuacja odwrotna – przy wzroś cie ceny roś nie popyt na dany towar. Takie zjawisko ma miejsce gdy roś nie cena np. podst art ż ywnoś ciowych a konsekwencją tego jest rozpoczę cie zakupu tych produktó w na zapas w oczekiwaniu na jeszcze wię kszy wzrost cen. Takie zjawisko nosi nazwę paradoksu Giffera. Istnieje jeszcze jedna zależ -noś ć dotyczą ca poziomu realnych dochodó w ludnoś ci a popytem. Z zasady ma ona charakter dodatni- oznacza to ż e im wyż sze są realne dochody ludnoś ci tym wyż szy jest popyt i odwrotnie. Jednak ten wzrost dochodó w nie powoduje ró wnom-iernego wzrostu popytu na wszelkie dobra. Podaż jest to iloś ć towaró w (dó br) jaką producenci zamierzają sprzedać w okreś lonej jednostce czasu. Wielkoś ć podaż y nie jest ró wna wielkoś ci produkcji z powodu zuż y-wania produkowanych dó br przez ich producentó w – przykł adem tego jest zuż ywanie wę gla w kopalniach w celach energet lub tworzenia zapasó w wł asnej produkcji przeznaczonych do pó ź niejszego wprowadzenia na rynek. Dodatkowo na podaż wpł ywa eksport oraz import danego produktu. Jednym z najważ niejszych czynnikó w wpł yw-ają cych na wielkoś ć produkcji i poda-ż y jest cena. Wyż szy poziom cen jest czynnikiem stymulują cym do zwię k-szenia produkcji i podaż y gdyż zwię k-sza poziom rentownoś ci przedsię bior-stwa. Niż sza cena wywoł uje spadek opł acalnoś ci produkcji i zmniejszenie wielkoś ci podaż y. Nie bez znaczenia dla podaż y są ceny czynnikó w produ-kcji – surowcó w, maszyn, energii a takż e sił y roboczej. Im wyż sze są te ceny tym wyż szy jest poziom kosztó w produkcji i niż szy zysk przy danej cenie gotowego produktu. W konse-kwencji powoduje to spadek poziomu produkcji i podaż y. Podobnie dział ają przewidywania odnoś nie kształ to-wania się cen zaró wno gotowej prod-ukcji jak i czynnikó w produkcji. Moż e dojś ć do sytuacji gdy producenci lub sprzedawcy przewidują c wzrost cen zmniejszają bież ą cą podaż (np. groma-dzą c zapasy) w oczekiwaniu na wzrost cen i wię kszy zysk. Prawo podaż y – wyż szej cenie danego dobra odpow-iada wzrost iloś ci tego dobra na rynku, niż szej cenie- odpowiada obniż enie wielkoś ci podaż y. W sytuacji gdy na rynku podaż zró wnoważ ona jest popy-tem kształ tuje się sytuacja, któ ra okre-ś lana jest jako ró wnowaga rynku. Wtedy kształ tuje się ró wnież cena ró -wnowagi na dane dobro, Cena ta jest stabilna do momentu gdy zmieniają się warunki po stronie popytu lub podaż y. Ceny wolnorynkowe - są wyznaczone przez rynek na podstawie dział ania praw popytu i podaż y. Ten typ cen kształ tuje się na rynku maso-wych produktó w o niewielkim stopniu monopolizacji. Klasycznym przykł -adem cen wolnorynkowych są ceny art rolnych – o tyle oczywiś cie o ile jest on samodzielny w dziedzinie wyrobu ź ró deł zaopatrzenia i nie podlega dyk-tatowi zmonopolizowanych hurtowni.

Ceny regulowane – są ustalone przez przedsię biorstwa lub ich porozumie-nia, wykorzystują ce swą pozycję ryn-kową. Należ ą do nich m. in. Ceny kartelowe ustalone przez porozumie-nia przedsię biorstw typu kartelowego a wię c zawierane w celu kontroli cen.

Ceny urzę dowe - są ustalane przez organy admin pań stw. Był y szeroko stosowane w gosp centralnie kierowa-nych, w gosp rynkowych skala ich zastosowania jest znacznie mniejsza.

Cena maksymalna – wprowadzana jest z reguł y w sytuacji braku dó br o istotnym znaczeniu społ ecznym w celu ochrony konsumentó w przed zbyt wysokimi cenami. Mogą być to np. mieszkania komunalne, budowane ze ś rodkó w budż etowych dla grup ludn-oś ci o najniż szych dochodach lub niektó re ś rodki ż ywnoś ciowe w przyp-adku dotkliwego nieurodzaju. Stawanie cen max ma na celu obniż enie pozio-mu cen pł aconych przez konsumentó w, natomiast wprowadzenie cen min zmierza do podwyż szenia cen jakie otrzymują producenci lub dostawcy. Ustalenie ceny min oznacza ż e dobra i usł ugi na któ re ustalono tego rodzaju ceny, nie mogą być prze producentó w sprzedawane poniż ej tej ceny. To zna-czy ż e nabywcy takich dó br( pań stwo lub odbiorcy prywatni) maja obowią -zek pł acenia producentom tej wł aś nie ustalonej ceny min.

15)Omow pojecie terms of trade ich rodzaje i skutki warunkow wymiany handku dla gospodarki kraju. Jest to miara stosunku, w jakim eksport jednego kraju jest wymieniany na eksport innego kraju, a tym samym wskaź nik obrazują cy ich wzajemną konkurencyjnoś ć ł. Ma na celu okreś lenie, jak w miarę upł ywu czasu zmienia się sił a nabywcza jednej grupy towarowej w stosunku do innej grupy towarowej. Konkretyzują c zaś chodzi o zmianę sił y nabył czej towaró w eksportowanych w stosunku do importowanych przez poszczegó lne kraje lub grupy krajó w; na kształ towanie się wskaź nika term of trade decydują cy wpł yw mają ceny na rynkach ś wiatowych.

Cenowe (towarowe) terms of trade. Relacje zmian cen w eksporcie na zmiany cen w imporcie danego kraju. Wskaź nik ten mnoż y się przez 100 i jest on najczę ś ciej uż ywanym miernikiem zmian cen w handlu mię dzynarodowym. Jego wzrost traktowany jest jako zjawisko pozytywne, a spadek jako negatywne. Poprawa towarowych terms of trade oznacza, ż e zmiany cen na rynku ś wiatowym są dla danego kraju korzystne.

Dochodowe terms of trade. Wskaź nik zmian cen w obrotach handlowych danego kraju otrzymany w wyniku pomnoż enia wskaź nika towarowych terms of trade przez indeks wolumenu eksportu. Są przydatne do kształ towania się analizy sytuacji gospodarczej krajó w rozwijają cych się. W wielu tych krajach odczuwana jest ogromna presja na import, któ rego wielkoś ć jest ograniczona wpł ywami z eksportu. Stą d tez kształ towanie się dochodowych terms of trade jest w tych krajach informacją o warunkach rozwoju cał ej gospodarki.

Jednoczynnikowe terms of trade. Wskaź nik, w któ rym towarowe terms of trade są waż one indeksem wydajnoś ci w przemyś le produkują cym na eksport. Wzrost tego wskaź nika oznacza, ż e za jednostkę pracy zastosowaną w sektorze produkują cym na eksport moż na kupić wię cej dó br importowanych. Wzrost tego wskaź nika moż e być interpretowany jako sygnał o wychodzenie tych krajó w z zacofania gospodarczego.

Dwuczynnikowe terms of trade. Towarowe twrms of trade są waż one nie tylko indeksem wydajnoś ci sektora eksportowego danego kraju, ale ró wnież indeksem wydajnoś ci sektora produkują cego na potrzeby importowe danego kraju w kraju partnerskim. Wzrost tego wskaź nika oznacza, ż e wymiana czynnikó w produkcji zaangaż owanych w wytwarzanie dó br produkowanych na eksport na czynniki produkcji zaangaż owane w wytwarzanie dó br sprowadzanych przez dany kraj odbywa się obecnie z wię kszą korzyś cią dla kraju eksportera, niż w okresie wyjś ciowym.

Skutki terms of trade dla gospodarki. Pogarszanie się najczę ś ciej moż na zauważ yć w krajach surowcowo-rolniczych, z powodu hamowania przez wiele krajó w ś wiata rozwoju importu w skutek prowadzenia polityki samowystarczalnoś ci ż ywnoś ciowej. Ró wnież w miarę wzrostu dochodó w popyt na artykuł y podstawowe wzrasta wolniej niż zapotrzebowanie na wyroby przemysł owe i usł ugi. Zmiany w strukturze spoż ycia sprowadzają się do wzglę dnego zmniejszenia popytu na artykuł y prostsze i tań sze, co w sumie hamuje wzrost ogó lnego popytu na podstawowe artykuł y rolno-spoż ywcze.

16) Co to jest pienią dz mię dzyn. Jakie są rodzaje walut mię dzyna i korzyś ci ich posiadania?

Waluta mię dzynarodowa – waluta akceptowana powszechnie w rozli-czeniach mię dzyna (substytut pieni-ą dza ś wiatowego) podstawowe waluty mię dzynarodowe to dolra USD, euro EUR, funt brytyjski, frank szwajc-arski, jen. Rodzaje walut:

1. Waluty transakcyjne 2. Waluty rezerwowe 3. Waluty interwencyjne 4. Waluty lokacyjne. Waluta mię dzy jest wtedy ś rodkiem rozliczeniowym (czyli miernikiem wartoś ci) oraz ś rodkiem regulowania pł atnoś ci (należ noś ci i zobowią zań ) w transakc-jach mię dzyn. Jest ona mię dzy ś rodk-iem pł atniczym i stanowi substytut pienią dza ś wiatowego. Opró cz tego sł uż y jako czynnik orientacyjny dla decyzji zagranicznych urzę dó w walutowych w dziedzinie polityki kursó w wymiennych i pienię dzy. W ś wiatowym systemie walutowym taką rolę odgrywa dolar amerykań ski, a w systemie europejskim euro.

17)Co to jest mię dzynarodowy system walutowy? Wymień istnieją ce systemy walutowe. Jaką walutą jest zł oty.

Mię dzynarodowy system walutowy - jest to zespó ł zasad, procedur, instrumentó w i instytucji niezbę dnych do wykonywania pł atnoś ci mię dzynarodowych.

Deprecjacja waluty krajowej w stosunku do zagranicznej oznacza wzrost ceny Walury zagranicznej, wyraż onej w jednostkach waluty krajowej. Deprecjacja waluty krajowej oznacza, ż e towary zagraniczne dla posiadacza waluty krajowej droż eją, zaś dla tych, któ rzy dysponują walutą zagraniczną oznacza to spadek den towaró w zagranicznych.

Aprecjacja waluty krajowej powoduje, ż e towary zagraniczne tanieją dla posiadaczy waluty krajowej, zaś dla importera towary polskie bę dą wó wczas droż ał y.

Istnieją dwa typy kursu walutowego:
stał y kurs walutowy - ustalany jest przez pań stwo. Gdy rzą d zobowią zuje się do utrzymania stał ego kursu to konieczna jest interwencja rzą du przy pomocy rezerw dewizowych gromadzonych przez Bank Centralny. Gdy rzą d zdecyduje się obniż yć kurs stał y to jest to dewaluacja. Jeż eli jest tendencja do aprecjacji waluty to rzą d moż e podważ yć kurs stał y czyli jest to rewaluacja.
pł ynny kurs walutowy - jest to sytuacja gdy kurs walutowy kształ tuje się swobodnie w zależ noś ci od popytu i podaż y walut oraz nie ma tu interwencji rzą du. Kształ towany jest w zależ noś ci od popytu i podaż y na daną walutę. W systemie kursu pł ynnego w rozliczeniach mię dzy bankami centralnymi kursem danej waluty jest kurs dnia. Te dwa typy kursó w rzadko wystę pują w czystej postaci.

18) Jakie reguł y kursowe są stosowane we wspó ł czesnym systemie walutowym?

Poję ciekursuwalutowego

1. Kurs walutowy wyraż a cenę jednej waluty wyraż onej w innej walucie

2. Wymiana walut odbywa się na rynku walutowym 3. Transakcje „spot” polegaj-ą ce na natychmiastowej wymianie depozytó w bankowych 4. Transakcje „forward” polegają na wymianie depozytó w bankowych w przyszł ym okreś lonym terminie

Kursy Walutowe: 1. Pł ynne 2. Stał e

3. stał e kró tkoterminowe 4. Stał e o okreś lonej marż y wahań 5. Sztywne

Kształ towanie się kursó w walutowych 1. Kursy walutowe kształ towane są przez oddział ywanie popytu i podaż y 2. Prawo jednej ceny- jeś li dwa kraje wytwarzają identyczne dobro, cena tego dobra powinna być identyczna na rynku ś wiatowym nie zależ nie od tego jaki kraj jest jego producentem 3. Teoria parytetu sił y nabywczej- polega na tym ż e kurs walutowy pomię dzy 2 walutami dostosowuje się tak aby odzwierciedlać zmiany poziomu cen w obydwu krajach. Gł ó wne czynniki zmiennoś ci kursu walutowego (relacje 2 krajó w) 1. Ró ż nice w tempie wzrostu pkb 2. Stan bilansó w handlowych 3. stopień restrykcyjnoś ci polityki monetarnej 4. Ró ż nice w stopie inflacji

⇐ Предыдущая 123 4 5 Следующая ⇒