11. Назваць задачы пазакласнага чытання, ахарактарызаваць асаблівасці ўрокаў пазакласнага чытання

Пазакласнае чытанне – раздзел навучання чытанню, мэта якога – пазнаёміць вучняў з дзіцячай літаратурай, абавязковай для чытання сучаснага малодшага школьніка ва ўсёй яе разнастайнасці, сфарміраваць цікавасць да кніг і станоўчыя адносіны да самастойнага чытання.

Задачы пазакласнага чытання:

1. Знаёмства з дзіцячай літаратурай, якая ўваходзіць у кола сучаснага школьніка.

2. Фарміраванне цікавасці да кніг.

3. Развіццё жадання чытаць кнігі.

4. Навучанне правільнаму, арфаэпічна дакладнаму чытанню на беларускай мове ўголас і сам сабе, свядомаму і выразнаму чытанню.

5. Фарміраванне чытацкіх уменняў і першапачатковых літаратуразнаўчых уяўленняў у працэсе работы над зместам і формай літаратурнага твора.

6. Інтэлектуальнае, эстэтычнае, маральнае, патрыятычнае выхаванне і творчае развіццё вучняў.

7. Падрыхтоўка малодшых школьнікаў да актыўнай маўленчай і чытацкай дзейнасці на беларускай мове.

Асаблівасці ўрокаў пазакласнага чытання:

- Адрозніваюцца ад ўрокаў класнага чытання, таму что на іх вырашаюцца іншыя задачы.

- Структура ўрокаў залежыць ад мэты заняткаў і ад матэрыялу, які складае змест урока. З аднаго боку – гэта свабодныя ўрокі, на якіх развіваецца чытацкі інтарэс вучняў, з другога боку – выконваюцца пэўныя праграмныя патрабаванні, фарміруюцца пэўныя ўменні і навыкі. Урокі пазакласснага чытання праводзяцца рэдка, таму трэба прадугледзіць іх паступовасць, паслядоўнасць, сістэматычнасць. Кожны ўрок –гэта творчасць настаўніка і вучняў.

- На кожным уроку праводзіцца ўлік таго, што дзеці чыталі самастойна. Яны прыносяць свае кніжкі, перыёдыку (часопіс “Вясёлка”).

- На кожным уроку ёсць элементы аналізу твора ў форме гутаркі або вольных выказванняў дзяцей. Выдзяляецца галоўная думка твора “Што вы можаце сказаць пра гэтую кнігу? Што вам спадабалася? ”

- На такіх уроках дзеці часта чытаюць услых, праводзіцца чытанне па ролях, інсцэніраванне, чытанне на памяць.

- Слоўнікавая работа. Не трэба тлумачыць усе незразумелыя словы, а толькі найбольш цяжкія, аналізуюцца найбольш яркія вобразы. Дзеці вучацца самастойна карыстацца рознымі слоўнікамі, спасылкамі, даведнікамі.

- Пераказ. Вучні сцісла перадаюць сюжэт, расказваюць, што спадабалася. На ўроках пазакласнага чытання ствараюцца ўмовы для творчай работы вучняў: малюнкі, лепка, аплікацыя, водзывы.

- Усе віды работ павінны адпавядаць важнейшай задачы – выхаванню чытацкай самастойнасці.

- На ўроку пазакласнага чытання павінна быць самастойная работа.

4-5 выступленняў вучняў аб прачытанным, выступленні ацэначнага характару.

На кожным уроку дзеці набываюць новыя ўменні:

1) падабраць звесткі аб пісьменніку;

2) зрабіць выстаўку;

3) арыентавацца у кнізе па загалоўку;

4) напісаць водзыў.

- Гутарка. Праводзіцца на больш высокім узроўні, не дапускаецца дробязныя пытанні. Пытанні патрабуюць разгорнутых адказаў. Высвятляецца галоўная думка, сюжэт, прычына-выніковыя сувязі.

- Элементы займальнасці (конкурсы, віктарыны, загадкі, прыказкі).

- Рэкамендуюцца новыя кнігі:

1) дэманстрацыя;

2) чытанне ўрыўкаў з новых кніг;

3) дзеці расказваюць, якія кнігі яны чыталі самі.