СУЧАСНАЯ БЕЛАРУСКАЯ МОВА. СІНТАКСІС. ПУНКТУАЦЫЯ

СУЧАСНАЯ БЕЛАРУСКАЯ МОВА. СІНТАКСІС. ПУНКТУАЦЫЯ

Славянская філалогія, 3 курс, 5 семестр

Экзаменацыйныя пытанні

1. Сінтаксіс як навука. Асноўныя адзінкі мікра- і макрасінтаксісу. Сінтаксіс і іншыя ўзроўні мовы.

2. Слова, словазлучэнне, сказ: параўнальны аналіз.

3. Аспекты даследавання сінтаксічных адзінак.

4. Словазлучэнні са злучальнай сувяззю.

5. Словазлучэнні з падпарадкавальнай сувяззю.

6. Спецыфіка сувязі кіравання ў сучаснай беларускай мове.

7. Сказ як камунікатыўная адзінка і яго адметныя адзнакі. Класіфікацыя сказаў у беларускай мове.

8. Сказ і выказванне. Асноўныя тыпы выказванняў.

9. Тыпы сказаў і іх агульная характарыстыка.

10. Структурная схема і парадыгма сказа

11. Прэдыкатыўнасць як граматычная ўласцівасць сказа. Сінтаксічныя катэгорыі мадальнасці, часу, асобы і сродкі іх выражэння ў беларускай мове.

12. Дзейнік і выказнік простага двухсастаўнага сказа.

13. Каардынацыя дзейніка і выказніка ў беларускай мове.

14. Асаблівасці арганізацыі прэдыкатыўнай асновы простага двухсастаўнага сказа ў сучаснай беларускай мове.

15. Даданыя члены сказа: традыцыйны і сучасны падыходы.

16. Азначэнне як даданы член сказа.

17. Дапаўненне як недэтэрмінаваны і дэтэрмінаваны член сказа.

18. Акалічнасць як даданы член сказа.

19. Семантычная структура простага сказа.

20. Актуальнае чляненне выказвання і сродкі яго рэалізацыі.

21. Аднасастаўныя сказы ў беларускай мове.

22. Дзеяслоўна-адвербіяльныя аднасастаўныя сказы: семантыка-граматычная характарыстыка.

23. Безасабовыя сказы ў сучаснай беларускай мове: семантыка-граматычная характарыстыка.

24. Субстантыўныя аднасастаўныя сказы: семантыка-граматычная характарыстыка.

25. Нечлянімыя сказы: граматычная прырода, спосабы выражэння, класіфікацыя.

26. Няпоўныя сказы ў сучаснай беларускай мове. Размежаванне няпоўных, аднасастаўных і нечлянімых сказаў.

27. Граматычная прырода і дыферэнцыяльныя прыкметы ўскладненага сказа ў беларускай мове.

28. Сказы з аднароднымі членамі. Семантыка-сінтаксічныя адносіны паміж аднароднымі членамі сказа і спосабы іх выражэння.

29. Сказы з адасобленымі членамі: граматычная прырода, умовы для адасаблення.

30. Адасобленыя параўнальныя звароты: структура, тыпы, значэнне, функцыі, адносіны і сувязь у сказе.

31. Сказы са звароткам: структура, спосабы арганізацыі, функцыя, значэнне і сувязь у сказе.

32. Сказы з пабочнымі і ўстаўнымі канструкцыямі. Размежаванне пабочных і ўстаўных канструкцый.

33. Асаблівасці арганізацыі і функцыянавання простага ўскладненага сказа ў беларускай мове ў параўнанні з рускай.

34. Дыферэнцыяльныя прыкметы складанага сказа. Сродкі сувязі ў ім. Прынцыпы класіфікацыі і тыпалагічная характарыстыка складаных сказаў.

35. Складаназлучаныя сказы ў беларускай мове: граматычная прырода, значэнне, спосабы і сродкі яго выражэння.

36. Складаназалежныя сказы ў беларускай мове: граматычная прырода, значэнне, спосабы і сродкі яго выражэння.

37. Функцыянальны прынцып класіфікацыі складаназалежных сказаў (ад формы да зместу).

38. Складаназалежныя сказы з прыслоўным характарам сувязі даданых частак.

39. Складаназалежныя сказы з прыасноўным характарам сувязі даданых частак.

40. Складаназалежныя сказы з некалькімі галоўнымі або даданымі часткамі.

41. Складаныя бяззлучнікавыя сказы: граматычная прырода, значэнне, спосабы і сродкі яго выражэння.

42. Складаныя сказы камбінаванай будовы: асаблівасці арганізацыі, спосабы і сродкі рэалізацыі граматычнага значэння.

43. Чужая мова: дыферэнцыяльныя прыкметы, спосабы і сродкі перадачы, тыпалагічная характарыстыка.

44. Граматычная прырода звышфразавага адзінства (ЗФА), крытэрыі яго вычлянення. ЗФА і абзац.

45. Сродкі і тыпы міжфразавай сувязі ў ЗФА.

46. Камунікатыўная цэласнасць ЗФА.

47. Асновы і прынцыпы сучаснай беларускай пунктуацыі. Нарматыўнасць пунктуацыі і пунктуацыйныя варыянты.

48. Класіфікацыя знакаў прыпынку, іх агульная характарыстыка, асноўныя правілы пастаноўкі ў пісьмовых тэкстах.