CASE-папка. МАЗМҰНЫ. КІРІСПЕ

Стр 1 из 2Следующая ⇒

Қ азақ стан Республикасының ауыл шаруашылық министрлігі

С. Сейфуллин атындағ ы Қ азақ Агротехникалық университеті

CASE-папка

Тақ ырыбы: Биогербицидтер

Проблема: Егіс алқ абына зиянын тигізетін арамшө птердің биогербицидтердің кө мегімен жою.

Орындағ ан: Бисенбай С. Б

16-11 топ

Тексерген: б. ғ. д., доцент Беккужина С. С.

Нұ р-сұ лтан 2020

МАЗМҰ НЫ

КІРІСПЕ
«ПЕРСПЕКТИВЫ РАЗРАБОТКИ БИОЛОГИЧЕСКИХ И БИОРАЦИОНАЛЬНЫХ ГЕРБИЦИДОВ» мақ аласы бойынша ЭССЕ
«ПОЛУЧЕНИЕ ВИРУЛЕНТНОГО ГЛУБИННОГО МИЦЕЛИЯ Stagonospora cirsii C-163 — ПОТЕНЦИАЛЬНОГО МИКОГЕРБИЦИДА ДЛЯ БОРЬБЫ С БОДЯКОМ ПОЛЕВЫМ Cirsium arvense (L. )Scop. *» мақ аласы бойынша ЭССЕ
«БИОГЕРБИЦИДЫ: ПРОШЛОЕ, НАСТОЯЩЕЕ И БУДУЩЕЕ» мақ аласы бойынша ЭССЕ
Қ ОРЫТЫНДЫ
Қ ОЛДАНЫЛҒ АН Ә ДЕБИЕТТЕР

КІРІСПЕ

Гербицидтер- арамшө птерді жою ү шін кең інен қ олданылатын химиялық заттар. Ауыл шаруашылығ ында егіс алқ аптарында пайдаланылатын жерлерде мекендейтін, жабайы ө сетін ө сімдіктер. Арамшө птер шаруашылық та зиянын кө птеп тигізеді. Арам шө птер топырақ қ ұ нарлылығ ын тө мендетеді, топырақ тан су мен ө сімдік қ оректену элементтерін ө зіне сің іріп алады. Арам шө птердің басым бө лігі кү шті тамыр жү йесі бар, бұ л оларғ а кө птеген мә дени ө сімдіктерді тұ тынудан гө рі су мен қ оректену элементтерін едә уір кө п тұ тынуғ а мү мкіндік береді. Арам шө птердің ө німнің кө лемі мен сапасына жанама тү рде зиянды ә сері олардың ауыл шаруашылығ ы дақ ылдарының кө птеген аурулары мен зиянкестерін кө бейту жә не дамыту ү шін негіз болып табылатыны байқ алады. Сондай-ақ арамшө птер кө птеген ауыл шаруашылығ ы жұ мыстарын жү ргізуді қ иындатады. Егін шаруашылығ ы жыл сайын ауыл шаруашылығ ы дақ ылдарының арамшө птерден, тү рлі ауруларынан жә не зиянкестерінен егіннің ү лкен шығ ынына ұ шырайды. Гербицидтер арамшө птермен кү ресте тамаша кө мекші болып табылады[1].

Қ азіргі уақ ытта арамшө птермен кү ресудің негізгі ә дістері- ранцты оттың кө мегімен кү йдіру; шабу; гербицидтердің тү рлі тү рлерін пайдалану болып табылады. Химиялық гербицидтерге де, пестицидтерге де бірдей кемшіліктер тә н. Сондық тан биогербицид жасау қ ажеттілігі анық талды. Оларғ а микроорганизмдер - ө сімдіктердің патогендері, ферменттер, сондай-ақ биоконверсиямен алынатын жартылай ө німдер жатады.

Химиялық препараттарғ а тө зімді арамшө птердің жекелеген тү рлерімен кү ресу ү шін олар ү шін ерекше уытты микроорганизмдер - саң ырауқ ұ лақ фитопатогендері жә не саң ырауқ ұ лақ фитотоксиндер қ олданылады. Оларды пайдалану аясын кең ейту ү шін сыртқ ы ортаның ө згермелі жағ дайларына қ атысты неғ ұ рлым тұ рақ ты саң ырауқ ұ лақ нысандарын алу қ ажет. Бактериялық фитопатогендер сыртқ ы орта факторларына сезімтал емес, ө сімдікті аз дә режеде зақ ымдайды. Жапония Strepromyces hydroscopicus штаммымен ө ндірілетін билафос негізінде биогербицид ө ндірісін бастады[2].

1901 жылы Бейеринк Azotobacter бактериясын еркін ө мір сү ретін азотфик ашты. Azotobacter-де азотфиксацияның жоғ ары ө німділігі азот ресурстарын толық тыру мақ сатында осы бактерияларды топырақ қ а интродукциялауғ а себеп болды. Практикалық қ олдану бұ ршақ ө сімдіктерінің тү йнектерінде дамитын Rhizobiwn симбиотикалық бактерияларын тапты. Бұ л микроорганизмдерді топырақ қ а енгізу тә сілдерін, сондай-ақ тұ қ ымдарды инокуляциялау ү шін ә зірлей бастады. Бұ л ә дістерді қ олдану кезінде шығ ындар аз, қ олдану техникасы ө те қ арапайым, ал ә сері маң ызды болды. Бұ ршақ ты ө сіру топырақ тың азотты тең геріміне оң ә сер ете отырып, эрозиямен кү ресті жең ілдетеді жә не сарқ ылғ ан жерлерді қ алпына келтіруге кө мектесті.

Азотты тың айтқ ыштардың аналогы азотфиксациялаушы бактериялардың басқ а препараты болып табылады - " Азотобактерин", ол ө неркә сіпте бірнеше нұ сқ ада шығ арылады. Azotobacter текті бактериялар азотфиксациялаушы микроорганизмдер болып табылады жә не азотфиксацияның жоғ ары ө німділігіне ие (20 мг/г пайдаланылғ ан қ антқ а дейін). Атмосфералық азотты байланыстырудан басқ а, бұ л бактериялар биологиялық белсенді қ осылыстарды (витаминдер, гиббериллин, гетероауксин жә не т. б. ) шығ арады. Нә тижесінде азотобактеринмен инокуляция тұ қ ымдардың ө суін ынталандырады жә не ө сімдіктердің ө суі мен дамуын жеделдетеді. Сонымен қ атар, Azotobacter фунгицидтік заттарды экскретациялауғ а қ абілетті. Бұ л ө сімдіктер ризосферасында микроскопиялық саң ырауқ ұ лақ тардың дамуы бә сең дейді, олардың кө пшілігі ө сімдіктердің дамуын тежейді. Azotobacter тектес бактериялар орта жағ дайларына, ә сіресе топырақ тағ ы фосфаттар мен микроэлементтердің концентрациясына аса талап етеді жә не қ ұ нарлы топырақ тарда белсенді дамиды.

Жол бойындағ ы ө сімдіктердің фосфаттармен қ оректенуін жақ сарту ү шін фосфоробактерин тиімді болуы мү мкін. Препарат Bacillus megaterium var мә дениет дау негізінде алынады. phosphaticum. Бұ л бактериялар қ иын тү зілетін минералдық фосфаттар мен фосфорорганикалық қ осылыстарды (нуклеин қ ышқ ылдары, нуклеопротеидтер) ө сімдіктер ү шін қ ол жетімді қ алыпқ а айналдырады. Фосфоробактерин фосфорлы тың айтқ ыштарды алмастырмайды жә не оларсыз жұ мыс істемейді. Фосфоробактеринді қ олданудың оң ә сері сің ірілетін фосфаттарды ө сімдіктерге жеткізумен ғ ана емес, сонымен қ атар биологиялық белсенді заттардың (тиамин, биотин, никотин жә не пантотен қ ышқ ылы, В12 витамині жә не т. б. ) ә серімен байланысты. Осы биологиялық белсенді заттар тұ қ ымдардың бетіне, содан кейін ө сімдік тіндеріне тү сіп, фосфорлы жә не азотты тамақ тануды ынталандырады, яғ ни ө мірдің алғ ашқ ы кезең дерінде ө сімдіктердің дамуына қ олайлы ә сер етеді[3].

Мақ саты; гербицидтерді, олардың тү рлері мен оларды қ олдану спектрін зерттеу болып табылады.

«ПЕРСПЕКТИВЫ РАЗРАБОТКИ БИОЛОГИЧЕСКИХ И БИОРАЦИОНАЛЬНЫХ ГЕРБИЦИДОВ» мақ аласы бойынша ЭССЕ

Гербицидтердің пайда болуын біз, шаруашылық та химиялық препараттарды қ олдануғ а тыйым салумен жә не егістікке зиянын тигізетін жабайы, зиянды ө сімдіктердің кө зін жоюмен байланыстыра аламыз. Яғ ни кө птеген жабайы ө сімдіктер егістікке ө зінің зиянын тигізеді, атап айтқ анда ө сімдікке қ ұ йылғ ан суды ө зіне сің іріп алу, байлап тастау т. с. с. Ә рине бұ л проблеманы шешу ү шін қ азіргі уақ ытта микробиологиялық препараттар (биогербицидтер) жә не табиғ и қ осылыстар негізінде биорационалды гербицидтер ә зірленуде.

Биогербицид (БГБ)- арамшө птермен кү ресуге арналғ ан микробты препараттар, олар арамшө птердің популяцияларында кү шті локальды эпифитотияларды тудыруғ а бағ ытталғ ан. Оларғ а фитотоксикалық қ асиеттері бар ө сімдік немесе микробтық экстракттар, тазартылғ ан микробтық фитотоксиндер, сондай-ақ табиғ и фитотоксикалық қ осылыстардың синтетикалық аналогтары жатады.

БГБ-ның жұ мыс істеп тұ рғ ан басы ретінде ең алдымен фитопатогенді саң ырауқ ұ лақ тар, сондай-ақ бактериялар мен вирустар қ олданылады. БГБ ә зірлеу бойынша табысты жобалардың саны классикалық препараттар сияқ ты ү лкен емес, бірақ оларғ а жеке компаниялардың қ ызығ ушылығ ы жоғ ары. Қ азіргі кезде 10 биогербицидтер тіркелген, алайда олардың бірде-біреуі кең інен қ олданылмайды. Себебі олардың кө пшілігі арамшө птердің нақ ты проблемалы тү рлерін ажырату ү шін ә зірленген селективті препараттар. Бірінші БГБ бірі Collego Colletotrichum gloeosporioides f. sp, aeschynomene негізіндегі еритін ұ нтақ тү рі. 1982 жылы АҚ Ш-та lockdown ™ сауда маркасымен қ айта тіркелді, алайда оның қ олданылуы аз сұ ранысқ а байланысты шектелген.

«ПОЛУЧЕНИЕ ВИРУЛЕНТНОГО ГЛУБИННОГО МИЦЕЛИЯ Stagonospora cirsii C-163 — ПОТЕНЦИАЛЬНОГО МИКОГЕРБИЦИДА ДЛЯ БОРЬБЫ С БОДЯКОМ ПОЛЕВЫМ Cirsium arvense (L. )Scop. *» мақ аласы бойынша ЭССЕ

Биогербицидтер дала жағ дайында тұ рақ ты тиімділікті кө рсетіп, басқ а препараттармен ү йлесімді іс-ә рекетте ерекше жә не жылдам болуы жә не нарық тық сұ ранысты қ анағ аттандыруы тиіс. Кө п жағ дайда ө німнің қ ұ ны мен сапасы инфекциялық материалды алу технологиясымен анық талады. Жұ қ палы материал мицелия жә не оның модификациялары ретінде, сондай-ақ конидия ретінде пайдаланылады. Мицелийдің кебуге аса сезімталдығ ы жиі рецептураның негізі ретінде оны пайдаланудың басты кемшілігі деп аталады. Сонымен қ атар, конидияларды алудың технологиялық процесі жиі кү рделі, ал дала жағ дайында тиімділігі мицелияғ а қ арағ анда аз. Stagonospo-ra cirsii J. J. Davis, Asteraceae тұ қ ымдас жарты жылдық арамшө птер жапырақ тарының кетіру қ оздырғ ышы болып табылатын фитопатогенді саң ырауқ ұ лақ Cirsium arvense (l. ) Scop канадалық шегіршін микогербицид болып саналады. Алайда Cirsii C-163 мицелийдің стандартты қ оректік орталарда шығ уы биотехнологияда (3 г/л) қ олданғ аннан ә лдеқ айда тө мен. Біздің жұ мысымызда алғ аш рет сұ йық қ оректік ортамен манипуляциялар s. cirsii мицелийдің патогендігін жә не эксикацияғ а тө зімділікті айтарлық тай арттыруғ а мү мкіндік береді. Зерттеу сұ йық фазалы терең ферментация параметрлерін оң тайландыруғ а, сондай-ақ ө сіру ұ зақ тығ ы мен қ оректік ортаның қ ұ рамын жақ сартуғ а арналғ ан.

Бұ л жұ қ палы материал кө п жылдық арамшө птермен кү ресу ү шін жеке жә не басқ а да қ орғ аныс қ ұ ралдарымен бірге пайдаланылуы мү мкін рецептураларды ә зірлеу ү шін жақ сы негіз болып табылады.

Жұ мыста пайдаланылғ ан тә сілдің артық шылығ ы ферментация параметрлерін оң тайландыру кезінде кептіруге орнық тылық қ осымша ескерілді-негізінен гербицидтерді қ олданудың табыстылығ ын, сондай-ақ вируленттілігі мен мицелийдің шығ уын анық тайтын маң ызды технологиялық параметр. Cirsii C-163 штаммын қ олданды. 10 кү ндік инокулята картопты декстроздың агаризацияланғ ан ортада Петридің пластикалық тостағ андарында алынды. Мицелий 250-мл Эр-ленмейер колбаларында, қ ұ рамында 50 мл орта бар, 130 об / мин жә не 24±2 ° С 2-7 кү н бойы инкубацияланғ ан. Негізгі сұ йық қ оректік ортаның қ ұ рамында кө міртегі кө зі (20 г/л), органикалық (10 г/л) немесе бейорганикалық (3, 5 г/л) нитрогендік кө зі, ашытқ ы автолизаты (1 г/л), KH2PO4 (1 г/л), MgSO4 (0, 5 г / л) болды. Дульцит, рамноза, L-инозит, L-арабиноза, D-сорбит, глюкоза, трегалоза жә не сахароза кө зі болды кө міртегі. Азоттың кө зі-казеин, соя пептон, ферментті пептон, соя ұ ны, желатин, лецитин, аммоний дигидрофосфаты, аммоний хлориді, аммоний сульфаты жә не натрий нитраты. Барлық сұ йық қ оректік ортаның РН 6, 0 дейін жеткізілді. Ашытқ ы автолизаты (1 г/л), KH2PO4 (1 г/л), MgSO4 (0, 5 г/л) бар қ оректік ортада сахароза мен соя ұ нының оң тайлы концентрациясын анық тау ү шін сахароза мө лшері 10 г/л қ адаммен 10 г/л-дан 70 г/л-ғ а дейін ө згертті жә не соя ұ нының концентрациясын 5-тен 20 г / л-ғ а дейін 2, 5 г / л қ адаммен ө згертті. Жайсыздық тан туындағ ан жапырақ тардың зақ ымдану дә режесін табақ ты дискілердің немесе бү тін ө сімдіктердің некрозының ауданы бойынша (5-6 осы жапырақ тар) бағ алады. Хар-Веста мицелийін кептіру, ылғ алдылығ ы 85-87 %, 3 сағ ат бойы протекторсыз 30 ° С ағ ынды ауамен жұ қ а қ абатта (1-2 мм) жү ргізілді. Мицелийдің ең жоғ ары шығ уы nu-триент ортасындағ ы кө міртегінің кө зі L-инозитол болғ анда байқ алады. Инозитолды сахарозамен немесе D-сорбитпен алмастыру кезінде биомассаның шығ уы 25% тө мендейді. Сонымен қ атар, бұ л қ оректік орта ең агрессивті мицелия берді. Азот кө здерінің арасында мицелийдің максималды шығ уы казеинге, соя ұ нына жә не ферментативті пептонғ а келеді. Мицелді кептіру процесінде кө беюдің ө міршең дігін жоғ алту айтарлық тай болды. Сахароза-соя қ оректік ортада алынғ ан Мицелий кебуге барынша тө зімді болып табылады. Ең ө міршең жә не агрессивті мицелий соево-сахарозды қ оректік ортада колбаларда ө сіру кезінде 3-ші тә улікте пайда болғ ан экспоненциалды ө су фазасының ортасында қ алыптасты. Соя ұ нының (15 г/л) жә не сахарозаның (60 г / л) шоғ ырлануын оптилизациялау мицелийдің шығ уын жә не агрессивтілігін Чапек ортасымен салыстырғ анда тиісінше 12 жә не 4 есе арттыруғ а мү мкіндік береді. Осылайша, осы зерттеуде ө сімдікке жоғ ары агрессивті жә не кептіру кезінде ө мір сү руге қ абілетті болу мү мкіндігі бар мицелияны алу ә дісі ұ сынылғ ан. Инфекциялық материалды алудың мұ ндай тә сілінің артық шылық тары дә лелденді.

«БИОГЕРБИЦИДЫ: ПРОШЛОЕ, НАСТОЯЩЕЕ И БУДУЩЕЕ» мақ аласы бойынша ЭССЕ

Қ азіргі заманғ ы экстенсивті егіншілік қ оршағ ан ортағ а айтарлық тай зиян келтіреді жә не ауыл шаруашылығ ы ө німдерінің сапасының тө мендеуіне ә келеді. Егіншілікті қ арқ ындату салдарынан адамзат соң ғ ы жылдары шаруашылық ты жү ргізудің балама ү лгілеріне кө шуге мә жбү р болды. Экологиялық немесе органикалық егіншілік дә л осындай нысан болып табылады. Органикалық егіншіліктің тә н сипаты биологиялық препараттардың кө мегімен арамшө птермен жә не ауыл шаруашылығ ы дақ ылдарының ә ртү рлі зиянкестерімен кү рес болып табылады.

ЕО жә не АҚ Ш ү кіметтері импорттық азық -тү лік ө німдеріндегі пестицидтер қ алдық тарының максималды шегін (MRL) қ атаң реттейді. Бірнеше ірі азық -тү лік бө лшек сауда компаниялары пестицидтердің толық болмауын талап етеді. Нә тижесінде биопестицидтер нарығ ы неғ ұ рлым ө сіп келе жатқ ан жә не сұ ранысқ а ие Органикалық ауыл шаруашылығ ы секторының бірі болды [8].

Химиялық пестицидтердің ө ндірісі жыл сайын 1-2% - ғ а артып отырса, органикалық қ ұ ралдардың сегменті 10-15% дең гейінде тұ рақ ты ө суді кө рсетіп отыр, ал оның кө лемі 300 млн. долларғ а бағ аланады. Сарапшылардың болжамы бойынша ә лемдік биопестицидтер нарығ ы 2020 жылғ а қ арай $ 6, 2 млрд. жетеді. Еуропалық биопрепараттар нарығ ы жыл сайын орта есеппен 16, 6% - ғ а ө седі.

Украинада биопестицидтер нарығ ы ЕО жә не АҚ Ш елдерінде сияқ ты дамумен мақ тана алмайды. 2013 жылы 60 биопестицид тіркелді. Олардың ішінде ең танымал актофит, планриз, триходермин, фитофторин, лепидоцид. Биогербицидтер іс жү зінде жоқ. Украина фермерлерінің кө пшілігі биологиялық негіздегі препараттарды тиімділігі аз деп санайды. Мұ ндай препараттардың тиімділігі синтезделгендерге қ арағ анда 50% - ғ а аз болғ андық тан, олардың ауа райына тә уелділігі 30-40% - ғ а кө п. Алайда биопестицидтердің бағ асы 30-40% арзан. Органикалық ө нім ө ндірушілер ұ зақ уақ ыт бойы биопестицидтерді пайдаланады. Олардың тә жірибесі кө рсеткендей, мұ ндай препараттар дұ рыс агротехникалық ә дістермен кешенді тү рде синтетикалық емес ә рекет етеді. Биопрепараттардың ә сер етуінің басты шарттарының бірі ө ң деу санының 2 есе артуы жә не 28-29°С жоғ ары емес енгізген кезде температура болып табылады[9].

Сондық тан қ азіргі уақ ытта бактериялар мен саң ырауқ ұ лақ тардың фитопатогенді тү рлері негізінде биогербицидтер жасау перспективалы бағ ыт болып табылады.

Ө сімдіктердің ә ртү рлі ауруларының қ оздырғ ыштары химиялық гербицидтерді пайдаланумен бір мезгілде арамшө птерге қ арсы кү ресте кең інен қ олданылады. Биогербицид термині кез келген тірі организмдер (саң ырауқ ұ лақ тар, бактериялар, вирустар, қ арапайым) негізінде алынғ ан гербицидтер препараттары ү шін пайдаланылады. Саң ырауқ ұ лақ тарды жә не олардың тіршілік ету ө німдерін қ олдану негізінде алынғ ан биогербицидтер микогербицид деп аталады.

Ауыл шаруашылығ ында арамшө птерді бақ ылау ү шін микогербецидтерді іздеу 1940 жылы басталды. Алғ ашқ ы зерттеулер мақ сатты арамшө птерге қ арсы кү ресте абориген микромицет штаммдарын пайдалану арқ ылы жү ргізілді. Мысал Fusarium oxysporum саң ырауқ ұ лағ ы негізінде биопрепарт бола алады, оның ә рекеті Гавайядағ ы кең таралғ ан арамшө п ө сімдігіне қ арсы бағ ытталғ ан (Opuntia ficus - indica). 1950 жылы Ресейде Alternaria cuscutacidae дауысын алып, оларды арамшө птерге (Cuscata spp) қ арсы қ олданады. ). 1963 жылы қ ытайлық тар Colletotrichum gloeosporioides f. sp микроскопиялық саң ырауқ ұ лағ ын шығ арады. сол арамшө птерге қ арсы кү рес ү шін cuscutae. Олар " LuBao" микогербецидін атады жә не оның жақ сартылғ ан формуласы аграриялардан жә не бү гінгі кү ні пайдаланылады [7].

Осы уақ ыттан бастап бү кіл ә лемде биогербецидтерді алу бойынша 100-ден астам ә ртү рлі зерттеулер жү ргізілді, бірақ олардың аз ғ ана пайызы коммерциялық қ ол жетімді жә не тіркелген препараттарды алуғ а ә келді (кесте. 1). Кө птеген биогербицидтердің ә сері ауыл шаруашылығ ы арамшө птерімен кү реске бағ ытталғ ан, бірақ олар сондай-ақ ауыл шаруашылығ ы емес аумақ тардағ ы арамшө птермен кү ресу ү шін пайдалы болуы мү мкін (демалыс аймақ тары, ормандар, кө галдар, бақ тар, гольф жә не т. б. ү шін алаң дар).

12 Следующая ⇒