CATONIS MONOSTICHA. ЛЕКСИЧЕСКИЙ МИНИМУМ. Урок 5. Упражнения.. IN SCHOLA

CATONIS MONOSTICHA

Parentes ama. Datum serva. Cum bonis ambula. Mundus esto. Saluta libenter. Maiori concede. Magistratum metue. Verecundiam serva. Diligentiam adhibe. Familiam cura. Mutuum da. Quod satis est, dormi. Pugna pro patria. Libros lege. Liberos erudi. In judicio adesto. Ad praetorium stato. Consultus esto. Aleam fuge. Litteras disce. Maledicus ne esto. Aequum judica. Pauca in convivio loquere. Miserum noli inridere. Minime judica. Alienum noli concupiscere. Illud adgredere, quod justum est. Itaque deo supplica. Iracundiam rege.

ЛЕКСИЧЕСКИЙ МИНИМУМ

absum, afui, —, abesse отсутствовать
adsum, affui, —, adesse присутствовать; помогать
amī cus, i m друг
clarus, a, um ясный, светлый; знаменитый
discipŭ lus, i m ученик
forum, i n площадь; рынок
latus, a, um широкий
liber, bri m книга
magister, tri m учитель
monstro 1 показывать
niger, nigra, nigrum черный
oppĭ dum, i n город
optĭ me очень хорошо, прекрасно
possum, potui, —, posse мочь, быть в состоянии
primus, a, um первый
publĭ cus, a, um общественный
pulcher, chra, chrum красивый, прекрасный
respondeo, ndi, nsum 2 отвечать
salū to 1 приветствовать
salve! salvē te! здравствуй! здравствуйте!
schola, ae f школа
studium, ii n старание, усердие; занятие
varius, a, um пестрый; разный, разнообразный, различный
vester, vestra, vestrum ваш
via, ae f дорога, улица
video, vidi, visum 2 видеть

Урок 5. Упражнения.

ТЕКСТ

IN SCHOLA

Schola nostra haud procul a foro oppĭ di nostri sita est. In schola sunt multa auditoria. Auditoria sunt magna et clara. De fenestris auditorii nostri vias latas et stratas rectas, aedificia magnifĭ ca, theatrum pulchrum et hortum publĭ cum discipŭ li vidē re possunt.
In auditorio nostro tabŭ la nigra et charta terrae nostrae, mensae et sellae magistri et discipulō rum sunt.
Hora studii instat. Jam cuncti discipŭ li adsunt. Magister in auditorium intrat, discipŭ li surgunt et magistrum salū tant.
Magister. Salvē te, amī ci! Assidĭ te! Quis hodie abest?
Discipŭ li. Nemo abest, cuncti hodie adsŭ mus.
Magister. Bene. Silentium! Quis hodie respondē re potest?
Discipuli. (passim) Ego possum! Ego possum! Cuncti possŭ mus!
Magister. Tacē te, discipŭ li, nolī te clamā re, dum in auditorio estis. Cuncti potestis? Optĭ me! Tu, Petre, potesne * conjugā re verbum Latī num " adesse"?
Petrus. Ita est, magister, possum.
Magister. Veni, quaeso, ad tabŭ lam et scribe.
Petrus venit ad tabŭ lam et cretā in tabŭ la scribit:
" Praesens indicativi. Singularis: adsum, ades, adest; pluralis: adsŭ mus, adestis, adsunt".
Magister. Bene. Assĭ de! Tu, Julia, surge et declī na: " oppĭ dum parvum".
Julia declī nat.
Magister. Tu, Claudia, monstra, si potes, in charta magnos fluvios, insŭ las et paeninsŭ las Eurō pae.
Claudia venit ad chartam et monstrat.
Magister. Discipŭ li, libros vestros aperī te, tu autem, Paule, lege capitŭ lum primum.
Paulus legit.
Magister. Nunc, Marce, potesne * narrā re discipŭ lis de natū ra patriae nostrae? Dic, quaeso, distincte!
Marcus narrat patriam nostram magnam et pulchram esse, silvis densis abundā re, multos fluvios, campos agrosque habē re, herbas varias in pratis terrae nostrae crescĕ re et multas bestias in silvis habitā re.

* -ne -- постпозитивная вопросительная частица ли: potesne можешь ли ты?