MAPINFOДАҒЫ НЕГІЗГІ ТҮСІНІКТЕР

1. Игеру жең ілдігі. Қ олданушығ а MapInfo жү йесі тү сінікті жə не оң тайлы интерфейс ұ сынғ ан. Деректер қ орымен байланысты жə не қ арым-қ атынасты сү йемелдейтін операциялар қ арапайым жə не тү сінікті тү рде берілген.

2.  Деректерді қ анша кө п болса да оларды ү ш терезе арқ ылы кө рсетуге болады – Карта, Список (тізім), График.

3. Деректерді кө рсетудің синхронды технологиясы бірнеше терезе ашуғ а мү мкіншілік береді. Ол терезелерде мазмұ ндары бірдей деректер сақ талады. Егерде бір терезеде деректер кө рсетуі ө згеріске ұ шыраса, ол ө згеріс автоматты тү рде басқ а терезеге де таралады.

4. Растрмен жұ мыс істеу. MapInfo жү йесінде растрлық деректерді тиімді тү рде енгізу жə не оны таң дап алынғ ан географиялық проекцияғ а байлау қ олайлы тү рде жасалғ ан. Мұ ндағ ы ең маң ыздысы, қ олданушы кем дегенде ү ш нү ктенің дə л координатын енгізсе болғ аны.

5. Деректерді бейнелеу. Тұ тынушының кестедегі деректерді картағ а тү рліше бейнелеуге мү мкіншілігі бар. Мысалы, масштабталғ ан символдар, диаграммалар, боялғ ан аймақ тық нысандар, сызық тар тү рінде, т. б. Яғ ни деректерді қ ұ рғ ақ цифр емес, карта тү рінде кө рсету тұ тынушығ а тү сінікті жə не картадағ ы кө ріністі терең ірек тү сінуге мү мкіншілік береді.

6. Геоақ параттық сараптау қ ұ ралдары. MapInfo жү йесінде буферлік зона, нысандарды тү рліше қ ұ ру, нысандарды қ ұ ру жə не ө згерту редакторы, т. б. басқ а қ ұ ралдармен жабдық талғ ан. Картадағ ы нысандарды параметріне байланысты бояп, ө ң деп, тұ тынушы ə р тү рлі тақ ырыптық

7.  Географиялық нысандарды топтастыру. Қ ұ рал жə не процедуралар пайдаланып тұ тынушы ə р тү рлі оперативті жағ дайды сараптай жə не болжай алады.

8. Ақ парды қ ұ растыру жə не басып шығ ару. MapInfo жү йесінде есеп беруді қ ұ растыру жə не картаны тү гел шығ ару немесе сол картаның бір бө лігін, кестелерін, диаграммаларымен басып шығ аруғ а болады. Басып шығ аруда стандартты драйверлер пайдаланады.

9. Ə р тү рлі есептеу жү йесінде жұ мыс істеу мү мкіншілігі. MapInfo PC (Windows 95/NT), Macintosh, Sun O/S, HP UNIX жə не т. б. Платформаларда жұ мыс істей алады.

10. MapInfo-да ө зіндік ГАЖ жасау ү шін арнайы MapBasic тілі жасалғ ан. Бұ л тіл ө зіндік интерфейс қ ұ руғ а, бағ дарламаларды басқ ару қ ұ ралдары, процестердің арасында MapInfo геоақ параттық жү йеге кіріспе 5 деректерді алмастыруды демеу, SQL – сұ рау механизмдері, т. б. мү мкіншілігі бар.

11. Біріктірілген OLE. MapInfo-ның OLE-бағ дарламаларының қ ұ жаттарында карталар қ ұ ру жə не картографиялық нысандарғ а ө зінің кө птеген қ ызметтерін беруге мү мкіндігі бар. MapInfo терезесі OLE-контейнеріне қ ойылғ ан кезде ол біріктірілген OLE-нысанғ а айналады. Егер алатын-бағ дарлама OLE хаттамасын қ олдайтын болса, бұ л жағ дайда тікелей «тышқ анның » кө мегімен картаның орнын ауыстыруғ а болады. OLE-контейнері Microsoft Word, Microsoft Excel, Corel Draw жə не басқ аларымен тек қ ана картамен операцияларды жү зеге асыруғ а болады. Контейнер тақ ырыптық карталарды қ ұ ру жə не оларды модификациялау, панельдер мен легендаларды қ осу немесе ө шіру, кестелерді ашу немесе жабу, қ абаттарды басқ ару сияқ ты бірнеше сипаттамағ а ие.

MAPINFOДАҒ Ы НЕГІЗГІ ТҮ СІНІКТЕР

*     ГАЖ-да деректер ү ш тү рлі сипаттамада ұ сынылады: тұ рғ ан орны, уақ ыты жə не тақ ырыбы. Алайда, деректер ү лгісін қ ұ рғ ан кезде жоғ арыдағ ы сипаттаманың екеуі пайдаланылады, олар – тұ рғ ан орнын анық тайтын кең істік деректері жə не тақ ырыпты, уақ ытты сипаттайтын деректер атрибуты.

*     Кең істік деректері векторлық модельдер арқ ылы сипатталады жə не олар ү ш тү рлі деректер тү рімен ұ сынылады:

•  Нү кте (нү ктелік нысандар)

• Сызық (полилиния немесе сызық тық нысандар)

• Полигондар (ареалдар, аудандық немесе аймақ тық нысандар)

*     Бір текті векторлық деректер жиынтығ ы (нү ктелік, сызық тық, ареалдық ) – ө зіндік жеке қ абат қ ұ райды. Мысалы, нү ктелік қ абат жиынтығ ы, сызық тық қ абаттар жиынтығ ы, т. б. Деректер кестесін кө рсетудің негізгі тү рі – Карта. Сондық тан MapInfo-да карта бірнеше қ абаттан тұ руы мү мкін. Векторлық қ абаттан басқ а Карта терезесінде растрлық, тақ ырыптық жə не Косметикалық қ абаттарды кө рсету мү мкіншілігі бар.

*     MapInfoда негізгі ақ паратты ө лшем – Кесте (Таблица). Кү нделікті таныс кестеге қ арағ анда бұ л Кесте, MapInfo-да қ абат тү рінде кө рсетілген жə не деректер қ орымен байланысқ ан қ абат. Деректер қ оры кестесінің ə рбір жолы жекеленген географиялық нысан деректерін сақ тайды, ал кесте бағ анасы сол нысан туралы анық тама (атрибут) мə ліметін кө рсетіп тұ рады. Деректерді мұ ндай тү рде кө рсету кең істік-уақ ыт деректерін кө рсетудің жаң аша тү рі. Сондық тан MapInfo-да кесте деректерін кө рсету ү шін Список (Тізім) атты термин қ олданылады.

* Жұ мыс жинағ ы, кү рделі карта тұ рғ ызуғ а мү мкіншілік беретін деректер жиынтығ ы (Кесте жə не Қ абат) – Жұ мыс Жинағ ы (Рабочий набор) деп аталады. Жұ мыс Жинағ ында кесте аттары, терезе, қ осымша терезе, т. б. сақ талады. Демек, қ олданушы жұ мысты Жұ мыс Жинағ ында сақ тап кез-келген уақ ытта оны шақ ырып алуына мү мкіншілігі бар.

*     Графика мен картада пайдаланатын шартты белгілер тізімі – Легенда деп аталады.

*     Басып шығ аруғ а дайындалғ ан графикалық деректер – Есеп беру (Отчет) деп аталады. Ақ пар бірнеше терезеден қ ұ рылады жə не онда карта, легенда графика, қ осымша деректер, т. б. орналасады.

*     Проекция – жер бетіндегі ə рбір нү ктені картағ а проекциялаудың математикалық моделі. Проекцияның таң дағ ан тү ріне байланысты таң дағ ан карта ə р тү рлі кө рсетілуі мү мккін.

* Жү йе (грек тілінен systema – бү тін, бө лшектерден қ ұ ралу, бірлесу), кө птеген элементтердің бір-бірімен байланысы мен қ атынасы, белгілі бір бү тіндік бірлік қ ұ райды. Қ ысқ аша, жү йе – элементтер мен процестердің ө зара байланысқ ан тобы.

*     «Ақ парат» барлық ə дістер, техникалар, амалдар, қ ұ ралдар, теориялар, бағ ыттар жə не т. б. ақ паратты жинауғ а, ө ң деуге жə не ақ паратты қ олдануғ а жұ мылдырғ ан технологияның барлығ ы ақ паратты

* технологиялар деп аталады.

*     Ақ паратты технология –бұ л ақ паратты сақ тау, енгізу, іздеу, сиыстыру жə не ақ паратты шығ ару процедурасымен жабдық талғ ан технология.

*     Геоақ параттық Жү йе – географиялық координаттанғ ан деректерді жинау, енгізу, сақ тау, басқ ару, сараптау жə не математика-картографиялық модельдеу жə не геокең істік ақ параттың кейпін кө рсететін алгоритмдік процедуралар мен аппараттық бағ дарламалар қ ұ ралдарының жиынтығ ы.

Геоақ параттық жү йенің жалпы схемасы