1-тарау. Жалпы ережелер. 2-тарау. «Өлкетану» оқу курсының мазмұнын ұйымдастыру

Қ азақ стан Республикасы
Білім жә не ғ ылым министрі міндетін атқ арушысының 2017 жылғ ы «25 » қ азандағ ы № 545 бұ йрығ ына
29-қ осымша

Қ азақ стан Республикасы
Білім жә не ғ ылым министрінің
2013 жылғ ы 3 сә уірдегі

№ 115 бұ йрығ ына 218-1-қ осымша

Негізгі орта білім беру дең гейінің 5-7-сыныптарына арналғ ан

«Ө лкетану» пә нінен жаң артылғ ан мазмұ ндағ ы ү лгілік оқ у бағ дарламасы

1-тарау. Жалпы ережелер

1. «Ө лкетану» – «Қ азақ стан тарихы», «Қ азақ ә дебиеті» (қ азақ тілді емес мектептерге «Қ азақ тілі мен ә дебиеті»), «География», «Музыка» жалпы білім беретін оқ у пә ндерін толық тыратын кіріктірілген оқ у курсы жә не туғ ан ө лкенің тарихын, табиғ атын, мә дениетін оқ уғ а ық пал етеді.

2. Курстың мақ саты – туғ ан ө лкенің қ алыптасуы мен дамуын кешенді сипаттайтын географиялық, тарихи, мә дени, табиғ и жә не басқ а да факторлар туралы білім қ алыптастыру; туғ ан елге деген сү йіспеншілік сезімге, қ оршағ ан табиғ и ортаны аялауғ а тә рбиелеу болып табылады.

3. Оқ у пә нінің міндеттері:

1) Қ азақ стан тарихы, география, қ азақ ә дебиеті жә не музыка пә ндері сабақ тарында алынғ ан білімдері мен дағ дыларын кең ейту, терең дету;

2) ежелгі дә уірден бастап қ азіргі уақ ытқ а дейінгі туғ ан жер аумағ ында болып жатқ ан тарихи процестердің негізгі кезең дері мен ерекшеліктері туралы білім қ алыптастыру;

3) туғ ан ө лкенің табиғ и байлық тары, тарихи ескерткіштері жә не мә дени нысандары туралы білімдерін кең ейту;

4) туғ ан ө лкенің дә стү рлі қ олө нері, мә дени жә не ә деби мұ ралары мен ө ң ір мақ танышына айналғ ан адамдар туралы білімдерін кең ейту;

5) туғ ан ө лкенің бірегей табиғ аты, тарихы мен мә дениетіне деген қ ұ рмет сезімдеріне тә рбиелеу; оларды қ орғ ауғ а жауапкершіліктерін арттыру.

2-тарау. «Ө лкетану» оқ у курсының мазмұ нын ұ йымдастыру

4. «Ө лкетану» оқ у курсы бойынша оқ у жү ктемесінің кө лемі:

1) 5-сыныпта – оқ у жылында 5 сағ ат;

2) 6-сыныпта – оқ у жылында 7 сағ ат;

3) 7-сыныпта – оқ у жылында 8 сағ ат. Барлығ ы – 20 сағ ат.

5. «Ө лкетану» кіріктірілген оқ у курсының материалдары

5-7-сыныптардағ ы «Қ азақ стан тарихы», «Қ азақ ә дебиеті» (қ азақ тілді емес мектептерге «Қ азақ тілі мен ә дебиеті»), «География», «Музыка» оқ у пә ндерінің аясында оқ ытылады.

6. «Ө лкетану» курсының оқ у жү ктемесін сыныптар мен пә ндерге бө лу:

1) 5-сыныпта:

«Қ азақ стан тарихы» – 4 сағ ат;

«Музыка» – 1 сағ ат;

2) 6-сыныпта:

«Қ азақ стан тарихы» – 4 сағ ат;

«Қ азақ ә дебиеті» (қ азақ тілді емес мектептерге «Қ азақ тілі жә не ә дебиеті») – 2 сағ ат;

«Музыка» – 1 сағ ат;

3) 7-сыныпта:

«Қ азақ стан тарихы» – 4 сағ ат;

«Қ азақ ә дебиеті» (қ азақ тілді емес мектептерге «Қ азақ тілі мен ә дебиеті») – 2 сағ ат;

«География» – 2 сағ ат.

7. «Ө лкетану» курсының 5-сыныптағ ы базалық мазмұ ны:

1) «Туғ ан ө лкенің аң ыз-ертегілері»;

2) «Біздің айналамыздағ ы тарихи ескерткіштер»;

3) «Ө ң ірдің тарихи тұ лғ алары: билер, батырлар мен палуандар»;

4) «Жә дігерлер сыр шертеді (ө лкетану мұ ражайына бару)»;

5) «Туғ ан ө лке симфониясы».

8. «Ө лкетану» курсының 6-сыныптағ ы базалық мазмұ ны:

1) «Топонимдер – ө ткен заманнын куә герлері (ө лке тарихы атауларында)»;

2) «Мә дени-тарихи дә стү рді сақ таушылар: ө лкенің ұ лттық қ олө нері»;

3) «Бір ел – бір тағ дыр (менің ө лкемнің халық тары)»;

4) «Туғ ан ө лке тарихының тірі куә герлері»;

5) «Менің туғ ан ө лкем ө лең дер мен прозада»;

6) «Ө лкені сипаттау ө нері»;

7) «Туғ ан жердің таланттары».

9. «Ө лкетану» курсының 7-сыныптағ ы базалық мазмұ ны:

1) «Туристік маршруттар»;

2) «Жомарт жү рек»;

3) «Туғ ан ө лкенің жылнамасы»;

4) «Менің мектебімнің тарихы»;

5) «Туғ ан ө лке публицистика беттерінде»;

6) «Менің туғ ан ө лкем» электрондық энциклопедиясы;

7) «Туғ ан ө лкенің флорасы мен фаунасы»;

8) «Менің ө лкемнің визит карточкасы: ө лкетанудың деректер базасын ә зірлеу».

3-тарау. Оқ у мақ саттарының жү йесі

№	Пә н	Тақ ырыптар	Оқ у мақ саттары
5-сынып
Білім алушылар:
	Қ азақ стан тарихы	Туғ ан ө лкенің аң ыз-ертегілері	туғ ан ө лке туралы аң ыз-ертегілерді білу; аң ыз-ертегілердің мә н-мағ анасын тү сіну жә не талдау; ө ткен ұ рпақ тың тарихи жә не мә дени мұ расын сақ тау мен толық тыруды ұ ғ ыну
		Біздің айналамыздағ ы тарихи ескерткіштер	туғ ан ө лкедегі ескерткіштерді білу; туғ ан ө лкедегі тарихи ескерткіштердің қ ұ ндылығ ын тү сіну; туғ ан ө лкенің маң ызды ескерткіштерінің ә рқ айсысының пайда болу тарихын тү сіндіріп айта білу
		Ө ң ірдің тарихи тұ лғ алары: билер, батырлар мен палуандар	туғ ан ө лкенің тарихына кірген билер, ақ ындар, батырлар мен палуандарды білу; бұ л тұ лғ алардың туғ ан ө лке тарихына бекер кірмегендігін дә лелдей білу
		Жә дігерлер сыр шертеді (ө лкетану музейіне бару)	тарихи жә дігердің не екендігін білу; тарихи мұ раны жеткізудегі жә дігердің рө лін білу; нақ ты жә дігерлер нені білдіретінін тү сіндіре білу
	Музыка	Туғ ан ө лке симфониясы	туғ ан ө лкедегі музыкалық ө нердің ерекшеліктері туралы тү сінігінің болуы; «Менің туғ ан ө лкемнің 30 ә ні мен ә уені» аудиокаталогын ұ жымдық жұ мыс нә тижесінде қ ұ растыру ү шін электрондық музыкалық каталог қ ұ растырудың бастапқ ы дағ дыларының болуы
6-сынып
Білім алушылар:
	Қ азақ стан тарихы	Топонимдер – ө ткен заманның куә герлері (ө лке тарихы атауларында)	жергілікті жер, қ алалар, ө зендер, кө лдер, таулар атаулар нені білдіретінін білу; бұ л атаулардың пайда болу тарихын тү сіндіре білу
		Мә дени-тарихи дә стү рді сақ таушылар: ө лкенің ұ лттық қ олө нері	жергілікті жерге қ андай дә стү рлі қ олө нер тә н екендігін білу; туғ ан ө лкенің дә стү рлі кө ркем мә дениетін жандандыруғ а ү лесін қ осқ ан шеберлерді білу
		Бір ел – бір тағ дыр (менің ө лкемнің халық тары)	туғ ан ө лке халқ ының қ алыптасу тарихын білу; туғ ан жеріндегі ұ лттардың салт-дә стү рін білу жә не қ ұ рметпен қ абылдау
		Туғ ан ө лке тарихының тірі куә герлері	туғ ан ө лке тарихының тірі куә герлерін саралау категорияларын білу: Ұ лы Отан соғ ысы ардагерлері, тыл ардагерлері, ең бек ардагерлері, ауғ ан-ә скерлері, тың игерушілер, қ ұ рметті тұ рғ ындар, ең бегі сің ген педагогтер мен дә рігерлер; соғ ыс жә не тыл ардагерлерінің ерліктері туралы білу
		Менің туғ ан ө лкем ө лең дер мен прозада	туғ ан ө лкенің табиғ аты жә не тарихы сипатталатын поэтикалық жә не прозалық шығ армаларды білу; туғ ан ө лкенің ақ ындары мен жазушыларының шығ армашылығ ын білу, олардың шығ армашылығ ы туралы деректер жинау жә не презентация дайындау; туғ ан ө лкеге арналғ ан бір ө лең ді жатқ а мә нерлеп оқ у
		Ө лкені сипаттау ө нері	мә тіннің ақ параттылық, оның кө ркемдік, тілдік ерекшеліктері негізінен ө лкетану сипаттамаларын талдау; ө лкетану аясында прозалық ү зінділер жазудың алғ ашқ ы дағ дыларын мең геру.
		Туғ ан жердің таланттары	туғ ан ө лкенің жыршы-термеші, ә нші жә не сазгерлерінің шығ армашылығ ы туралы ә ң гімелей білу
7-сынып
Білім алушылар:
	Қ азақ стан тарихы	Туристік маршруттар	туристік маршрут дегеннің не екенін білу; туристік маршруттар қ ұ растырудың алғ ашқ ы дағ дыларын мең геру
		Жомарт жү рек	демеушілік жә не меценаттық дегеннің не екенін білу; нақ ты адамдардың істеген жақ сылық тары туралы жә не ө зінің туғ ан жерін қ олдау ү шін не істеуге болатынын білу
		Туғ ан ө лкенің жылнамасы	дереккө здер негізінде ө лке дамуының тарихи маң ызды кезең дерін анық тау; туғ ан ө лкенің шежіресін білу; мұ ражайлардан, мұ рағ аттардан, кітапханалардан, интернеттен туғ ан ө лкеге (ауыл, аудан, қ ала, облыс) қ атысты қ ажетті ақ паратты табу; тарихи оқ иғ алардың хронологиясын қ ұ растыра білу
		Менің мектебімнің тарихы	тү рлі дереккө здерден қ ажетті ақ паратты табу; сұ хбаттасуғ а қ ажетті сұ рақ тар қ ою жә не сұ хбат жү ргізу; ө з мектебінің тарихын ә ң гімелей білу
	Қ азақ ә дебиеті/ Қ азақ тілі мен ә дебиеті	Туғ ан ө лке публицистика беттерінде	ө ң ірде шығ атын газет-журналдарды білу; туғ ан ө лке туралы, шындық кө зқ арас тұ рғ ысынан адамдар туралы мақ алалар мен очерктерді ақ параттылығ ы, мазмұ нының терең дігі, эмоционалдық ә сері тұ рғ ысынан талдау
	Қ азақ ә дебиеті/ Қ азақ тілі мен ә дебиеті	«Менің туғ ан ө лкем» электрондық энциклопедиясы	энциклопедия ұ ғ ымын тү сіну; энциклопедияғ а қ ажетті материалдарды іріктей білу; ө лкетанудың бағ ыттарын анық тау; ө лкетанудың бағ ыттары бойынша электрондық энциклопедия қ ұ растырудың ұ жымдық жұ мысына қ атысу
	География	Туғ ан ө лкенің флорасы мен фаунасы	ө лкенің ө сімдік жамылғ ысын білу; ө лкеге тә н жануарлар дү ниесін білу; Қ ызыл кітап деген не екенін жә не ө ң ірдің Қ ызыл кітабына кірген жануарларды білу
	География	Туғ ан ө лкемнің визит карточкасы: ө лкетанудың деректер базасын ә зірлеу	материалды ұ сыну формасын анық тау; ө лке туралы негізгі анық тамалық мә ліметтерді қ амтитын тү рлі форматтағ ы ақ параттық материалдарды ә зірлеу; оқ ырманғ а/тың дарманғ а эмоционалдық ә сер ету мақ сатында материалдарды жинақ тай білу

10. Оқ у бағ дарламасы 2018-2019 оқ у жылынан бастап енгізіледі.