Дәрiс жұмыстарының конспектiсі

Дә рiс жұ мыстарының конспектiсі

1 дә ріс. Кiрiспе. Жалпы мә лiметтер, арнайы крандардың сыныпталуы жә не конструкциясы

Тиеп-тү сіру, қ ойма, технологиялық, орнату жә не басқ а да жұ мыстарды

механикаландырудың бірден-бір қ ұ ралы арнайы крандар болып табылады. Арнайы крандар кө теру-тасымалдау немесе технологиялық операцияларды

орындауғ а арналғ ан, мысалы, ірі тонналық контейнерлерді тиеу, сө релі қ ойма ұ яшық тарына жү ктерді орнату, балқ ытылғ ан немесе қ ыздырылғ ан металдарды, жарылатын немесе ө ртке қ ауіпті заттарды тасымалдау, мартен қ орытпаларын шешіндіру жә не т. б.

Арнайы крандарды қ ұ рылысы бойынша кө пірлі жә не жебелі тү рдегі крандар деп шарты тү рде бө луге болады.

Кө пірлі тү рдегі арнайы крандарғ а: кө пірлі, тө рт тағ анды, жартылай тө рт тағ анды, арқ анмен тасымалдаушы, кабелді жә не кө пірлі-кабелді крандар, кран-штабелерлер, кө пірлі қ айта тиегіштер жатады.

Жебелі тү рдегі арнайы крандарғ а: жебелі, мұ наралы, порталды, жартылай порталды, мачталық, ванталық, қ атаң аяқ ты, консолды жә не жү згіш крандар жатады.

Кө пірлі арнайы крандар ө неркә сіптің ә ртү рлі салаларында қ олданылады. Кө біне грейферлі жә не магнитті-грейферлі крандар кең інен қ олданылады.

1 сурет. Арнайы крандардың жіктелуі

Металлургиялық крандар металлургиялық заводтарда жә не машина жасау заводтарының металлургиялық цехтарында қ олданылады. Бұ л крандарғ а қ ызмет кө рсету ү шін стропальщиктер қ ажет емес.

Тө рт тағ анды крандар дара жә не тө кпелі жү ктердің қ оймаларында, гидроэлектростанцияларда, кеме жасауда жә не т. б. жұ мыстарда пайдаланылады. Тө рт тағ анды крандардың кө пірлі крандардан айырмашылығ ы олардың кө пірлері тіректік тіреуіштердің кө мегімен кран жолына тіреледі, ал кө пірлі кранның кө пірі жер ү стіндегі жолғ а немесе арқ алық қ а бекітілген кран жолына тікелей тіреледі. Тө рт тағ анды кранның қ ұ рылысы ә ртү рлі болып келеді. Тек қ ана металл қ ұ рылысының тү рі бойынша олар тө рт тағ анды жә не жартылай тө рт тағ анды, консолды жә не консолсыз, аспалы немес тіректі арбашалы жә не т. б. болып бө лінеді. Орын ауыстыру мү мкіндігіне қ арай олар тұ рақ ты жә не қ озғ алмалы болып бө лінеді.

Штабелдеуші крандар кө бінесе дара жү ктерге арналғ ан қ оймаларда қ олданылады. Олар кө пірлі жә не сө релі штабелдеуші крандар болып бө лінеді.

Қ айта тиегіш крандар кө пірлі қ айта тиегіштер қ ұ рылысы бойынша тө рт тағ анды крандарғ а ұ қ сас болып келеді. Оларды кө бінесе дара жә не тө кпелі жү ктерге арналғ ан қ оймаларда қ олданады. Қ айта тиегіштер кран жолы бойынша жү ретін екі тірекке тірелетін кө пірден тұ рады. Тө рт тағ анды крандарғ а қ арағ анда кө пірлі қ айта тиегіштердің пролеті 100м жә не одан да жоғ ары келеді. Оларды кө бінесе консолды етіп жасайды. Жоғ арғ ы температуралық деформацияларғ а байланысты қ айтатиегіштердің кө пірінің бір тірегі кө бінесе «иілмелі» болады, яғ ни бұ л тіректі цилиндрлік немесе шарлы топса кө мегімен кө пірге жалғ астырады.

Жебелі тү рдегі арнайы кранның қ олдану салаларын қ арастырайық. Бұ л крандардың кө птеген топтарын порталды крандар қ ұ райды, олар дара жә не тө кпелі жү ктерді тиеу ү шін кө бінесе кө лдермен ө зендердегі порттарда, сонымен қ атар қ ұ рылыста, кеме жасаудақ олданылады. Порталды крандар - толық бұ рылатын жебелі крандар, бұ рылмалы бө лігі порталда орнатылып, кран рельсімен қ озғ алады. Порталды крандардың иін ө згерту траекториясы кезінде жү к қ озғ алысы горизонталғ а жақ ындайды.

Жебелі ө здігінен жү ретін крандар қ оймаларда, темір жол мен порттарда, қ ұ рылыста, сонымен қ атар темір жол станцияларында тиеу жә не тү сіру жұ мыстары ү шін қ олданылады.

Вертикалды орналасқ ан мұ нарағ а бекітілген жебелі мұ наралы крандар қ ұ рылыста, сонымен қ атар қ оймаларда қ олданылады.

Қ алқ ымалары бар жү згіш крандар порттардағ ы қ ұ рылыста, мұ най жә не газ қ азбалары жә не т. б. ү шін бұ рғ ылау қ ондырғ ыларында орнату, тиеу жұ мыстарында қ олданылады.

Ә дебиет: 1 нег. [12-18], 2 нег. [20-25].

Бақ ылау сұ рақ тары:

1. Арнайы крандардың арналуы.

2. Арнайы крандардың ерекшелігі.

3. Арнайы крандардың классификациясы.

12 3 4 5 6 7 8 9 10 Следующая ⇒