5. Курсқа қысқаша шолу

5. Курсқ а қ ысқ аша шолу

5. 1. Пә ннің сипаттамасы

Экология – қ оршағ ан орта жағ дайын жақ сартуғ а, биосферадағ ы тепе тең дікті сақ тауғ а, Тіршілік қ ауіпсіздік негіздері – адамның тө тенше жағ дай кезіндегі ө мір сү ру ортасы мен қ ауіпсіз қ арым-қ атынасының, шаруашылық объектілерінің тұ рақ ты жұ мыс істеу ә дістерін, табиғ и жә не техногендік сипаттағ ы тө тенше жағ дайларды ескерту мен оны болдырмау салдарын жою жә не осы заманғ ы зақ ымдау қ ұ ралдарының қ олданылу мә селелерін зерттейді.

5. 2. Курстың мақ саты: Студенттерде қ оршағ ан ортағ а жə не ө з денсаулығ ына ұ қ ыптылық пен қ арау сезімін қ алыптастыру. Мұ ндай кө зқ арас болашақ жоғ ары білімді мамандардың экологиялық тұ рғ ыдан сауатты шешімдер қ абылдап, сол арқ ылы биосфераның тұ рақ ты дамуына кө мектесуіне септігін тигізеді. Табиғ аттың жə не қ оғ амның тұ рақ ты дамуының негізгі заң дылық тары туралы біртұ тас тү сінік қ алыптастыру.

- Ө мір тіршілігіне қ ауіпсіз жә не зиянсыз жағ дайларын жасау;

- Техникалық жү йлерде жә не шарушылық жү ргізу объектілерін тұ рақ тылығ ын есепке ала отырып, қ азіргі талаптарғ а сә йкес жаң а техника мен технологиялық процесстерін қ ауіпсіз жағ дайларын жобалау;

- Табиғ и аппатардың, зілзалалардың мү мкін болатын апат салдарынан халық ты жә не шаруашылық нысандарын ө ндіріс қ ызметшілерін, ал сондай-ақ олардың жою барысындағ ы қ орғ аныс бойынша тө тенше жағ дайларды болжау жә не сауатты шешімдер қ абылдау.

5. 3. Курстың міндеті:

- биосфера компоненттерінің ө зара ə серлесу заң дылық тары жə не адамның шаруашылық ə рекеттерінің, ə сіресе табиғ атты қ арқ ынды пайдалану кезіндегі салдарлары туралы білімдерді қ алыптастыру;

- ə ртү рлі мемлекеттердегі жə не Қ азақ стан Республикасындағ ы тұ рақ ты дамудың тұ жырымдамалары, стратегиясы жə не практикалық міндеттері туралы заманауй тү сініктерді қ алыптастыру;

- студенттердің экологияның, қ оршағ ан ортаны қ орғ аудың жə не тұ рақ ты дамудың кү рделі жə не шиеленіскен мə селелерін талқ ылауда ауқ ымды кешенді, объективті жə не шығ армашылық кө зқ арасын қ алыптастыру;

-қ азіргі теориялық, классикалық экологияның ө зекті мә селелерді сараптау Тө тенше жағ дайларды жә не олардың тү рлерін;

- Қ ылмыстық тө тенше жағ дайды;

- Қ азақ стан Республикасындағ ы Азаматтық қ орғ аныс жү йесін;

- Алғ ашқ ы медициналық кө мек беруді;

- Салауатты ө мір салты жә не оның компоненттерін білу;

- Жеке бас гигенасы, оны қ адағ алау тә ртібі;

- Қ алыпты дені сау жағ дайдан ауруғ а ө тетін аралық ты сараптау.

Курстың мазмұ ны:

- тірі ағ залардың, ə ртү рлі дең гейде ұ йымдастырылғ ан экожү йелердің, бү кіл биосфераның қ ызмет атқ аруының негізгі заң дылық тарын жə не олардың тұ рақ тылығ ын оқ ып-білу;

- Қ оршағ ан орта компоненттері (атмосфера, гидросфера, литосфера, биоценоз) туралы ақ параттарды пайдалана отырып, олардың қ азіргі уақ ыттағ ы жай-кү йіне мониторинг жасай алу;

- Экологиядағ ы ә ртү рлі заң дылық тардың, заң дардың тұ жырымдамаларын талдау;

А. Студент курсты оқ ып, аяқ тағ ан соң мына мә селелерді білуі жә не тү сінуі тиіс:

студент курсты оқ у нә тижесінде мына мә селелерді білуі керек:

- тірі ағ залардың тіршілік ортасымен қ арым-қ атынастарының жалпы заң дылық тарын;

- тірі ағ залардың кең істікке таралуын жə не сан динамикасын, қ ауымдастық тардың қ ұ рылымы мен динамикасын;

- энергияның тірі жү йелер арқ ылы ағ ып ө туі жə не заттар айналымының заң дылық тарын, экологиялық жү йелердің жə не бү кіл биосфераның қ ызмет атқ ару заң дылық тарын;

- табиғ атты қ орғ ау мен табиғ атты ұ тымды пайдаланудың негізгі ұ станымдарын;

- антропогендік ə рекеттің ə леуметтік – экологиялық салдарларын;

- тұ рақ ты дамудың тұ жырымдамасын, стратегиясын, проблемаларын, оларды ə лемдік, аймақ тық жə не жергілікті дең гейде шешуге қ атысты кө зқ арастарды.

- Адамның мекендеу ортасының жағ ымсыз факторлары, олардың ә сер ету салдары, оларды сә йкестендіру жә не адамдарды қ орғ ауды қ амтамасыз ету принцптері, нысандардың жұ мыс істеуінің тұ рақ тылығ ын арттыруды зерттеу ә дістері, ТЖ болжау жә не апаттардың, табиғ и апаттардың салдарын жоюғ а ә зірлігін анық тайтын модельдерді ә зірлеу туралы тү сінігі болуы қ ажет;

- Қ Р негізгі заң дарын жә не тіршілік ә рекетінің қ ауіпсіздігі жә не қ оршағ ан ортаны қ орғ ау облысындағ ы нормативтік заң дарды; зиянды жә не зақ ымдаушы факторлардың адам ү шін анатомия-физиологиялық салдарын, қ орғ ау тә сілдерін;

- ТЖ дағ ы шаруашылық нысандарының жұ мыс істеу тұ рақ тылығ ын арттыру жолдары мен тә сілдерін; тө тенше жағ дайларды болжау жә не олардың салдарын жою ә дістерін білу керек;

В. Игеруі тиіс:

- табиғ и жə не антропогендік экологиялық процестерді анық тап, талдауы жə не олардың реттелуінің ық тималды жолдарын болжауы;

- биосфераның тұ рақ тылығ ын сақ тау жə не адамзат қ оғ амының апатты кү йзелістерсіз дамуын қ амтамасыз ету мақ сатында, шаруашылық жү ргізудің дə стү рлі формалары мен адамдардың тіршілік салттарын жоспарлы тү рде ө згертуге бағ ытталғ ан, адамзаттың тұ рақ ты дамуының осы заманғ ы тұ жырымдамалары мен стратегияларын ажырата білуі;

- тірі организмдер мен қ оршағ ан ортаның ə серлесу заң дылық тары туралы алғ ан білімдерін кү нделікті қ ызметінде экожү йелердің тұ рақ ты дамуын сақ тау ү шін қ олдана білуі тиіс.

- Ө мір сү ру ортасында адамның тіршілік қ ауіпсіздігінің теориялық негіздері, тіршілік қ ауіпсіздігінің қ ұ қ ық тық жә не нормативті – техникалық негіздері, тө тенше жағ дайларды бағ алау ә дістерін жә не олардың салдарын жою, тө тенше жағ дайлар кезінде шаруашылық нысандарының тұ рақ тылығ ын арттыру жолдары мен ә дістерін мең геру;

С, D. Машық тануы тиіс: экологиялық процестерді талдап, табиғ ат қ орғ ау қ ызметінде нақ тылы міндеттер қ ойып басым бағ ыттарды белгілеуге жə не алғ ан білімдерін экологиялық мə селелерді шешу ү шін пайдалануғ а машық тануы тиіс; биосфераның даму заң дылық тары, оның тұ рақ тылығ ының сақ талу шарттары, сондай-ақ, ə ртү рлі мемлекеттерде, соның ішінде Қ азақ стан Республикасында, тұ рақ ты даму идеясының іске асырылуы жө нінде білімдер жинақ тауы тиіс. Қ ауіпсіздік пен экологиялық ты арттыру бойынша шараларды ә зірлеу, қ ұ тқ ару жә не басқ а да шұ ғ ыл жұ мыстарғ а қ атысуды жасай білулері керек;

Е. Оқ у қ абілеті: Қ оршағ ан орта компоненттерінің ластану жағ дайын біле отырып, табиғ и ресурстарды тиімді пайдалану мә селелерін мең геріп, ө мір сү ру ортасында адамның тіршілік қ ауіпсіздігінің теориялық негіздерінбіле отырып, адамның ө мір сү ру ортасымен қ ауіпсіз қ атынысы ә дістерін, тө тенше жағ дайлар кезінде шаруашылық нысандарының тұ рақ тылығ ын арттыру жолдары мен ә дістерін мең геріпө з бетімен жұ мыс істеу барысында ізденушілікке, мә ліметтерді тү сінуге, сараптауғ а, ойды тұ жырымдауғ а, бейімделеді.

⇐ Предыдущая 123 4 5 6 7 8 Следующая ⇒