Пәннің қысқаша мазмұны

Микробиология кафедрасының «Жалпы медицина» мамандығ ы бойынша студенттерге қ оятын басты талаптарына теориялық материалдар мен тә жірибелік дағ дыларды оқ удағ ы жалпы жә не жеке микробиология сұ рақ тарының маң ызды бө ліктерін ө з дең гейінде мең геру, пә ннің басты тү сініктерін анық тай білу, сондай-ақ инфекциялық ауруларды тудыратын қ оздырғ ыштарының биологиялық қ асиеті мен рө лі, қ алыпты, патогенді жә не шартты-патогенді микрофлора туралы мә ліметтер мен қ азіргі заманғ ы зертханалық диагностикасын, алдын-алуы мен емін жете мең геру.

Кафедра студенттердің сыртқ ы сырт-кө рінісіне де қ атал талап қ ояды: міндетті тү рде халат, колпак жә не ауыстырып киетін екінші аяқ киім киюлері тиіс. Зертханалық жұ мысты орындау барысында техникалық қ ауіпсіздік ережелерін сақ тау қ ажет: қ олданғ ан заттық шыны, шыны тү тікшелер, бактериологиялық ілмек залалсыздандырылуы қ ажет.

Тірі микроб дақ ылдарымен жұ мыс жасағ андағ ы басты міндет студенттердің қ ауіпсіздігі мен қ оршағ ан ортаны патогенді микроорганизмен зақ ымдалудан сақ тауды қ амтамасыз етуболып табылады, ол басты екі элементпен қ амтамасыз етіледі: «техникалық » (қ ұ ралдар жабдық тар т. б. ) жә не «адамдық » (кә сіби дағ дылар мен білім). Қ Р Ү кіметінің Қ аулысы бойынша №13 10. 01. 2012ж. Санитарлық ережесі бойынша «Зертханаларғ а санитарлық -эпидемиологиялық талаптар».

Кафедра студенттердің ө зіндік дайындалу мү мкіндіктерін ұ йымдастыру мақ сатында келесі жағ дайларды ұ сынады, студенттерге арналғ ан ә дістемелік нұ сқ аулар мен «Микрообиология» пә ні бойынша басты жә не қ осымша ә дебиеттердің болуы, дә рігер-бактериолог кө мегімен кафедраның бактериологиялық зертханада жеке жұ мыс жү ргізу. Кафедрада студенттердің ғ ылыми ү йірмесі бар, оның жетекшісі кафедра доценті Абдулина Г. А., кураторы оқ ытушы Г. А. Назаренко болып тағ айындалғ ан.

Кіріспе

Микробиология микроорганизмдердің морфологиясын, систематикасын жә не физиологиялық ерекшеліктерін, олардың ө мір сү руі, табиғ аттағ ы жә не адамның қ алыпты жә не патологиялық процессі кезіндегі маң ызын зерттейді.

Микробиология – бірнеше дербес пә ндермен (бактериология, вирусология, микология, протозоология жә не иммунология)бірітірілген интегральды пә н жә не олармен ө те тығ ыз байланысты, сондық тан пә н біртұ тас жү йеде кешенді тү рде оқ ытылады.

Пә ннің мақ саты «Микробиология» пә нін аяқ тағ анан кейін студент адамда инфекциялық жә не соматикалық ауруларды тудыратын бактерияларды, вирустарды, қ арапайымдыларды, саң ырауқ ұ лақ тарды атап, анық тап, идентификациялай білу қ ажет.

Оқ ытудың міндеттері:

• патогенді жә не шартты-патогенді микроорганизмдердің биологиялық қ асиеттері жә не жіктелуі жө нінде мағ лұ мат беру;

• микробтық этиологиясы бар инфекциялық жә не инфекциялық емес ауруларды тудыратын қ азіргі заманғ ы микробиологиялық диагностикалық ә дістерді зерделеу;

• микроорганизмдер тудырғ ан аурулардың патогенезі, инфекциялық иммунитет қ алыптасу негізі, арнайы профилактика жә не ауруды емдеу принциптерін жайында тү сіне білу;

• макро- жә не микроорганизмнің молекулалық ө зараә рекеттесу механизмдері туралы тү сінік қ алыптастыру;

• микробиологиялық зерттеуге арналғ ан биологиялық материалды алу ережесі жайында тү сінік беру.

Пә нді оқ ытудың соң ғ ы нә тижесі:

Дескрипторлар		Дескриптор бойыншаоқ ытудың соң ғ ынә тижелері	Қ ұ зыреттілік
А	Осы саладаең озық білімдерэлементтерінқ осқ андазерттеусаласындабілімінжә нетү сінікдең гейін кө рсету	Адамғ а патогенді жә не шартты-патогенді микроорганизмдерді атау, тану жә не ажырата білу, оларды анық тау ә дістері жә не идентификациялау, арнайы емі жә не алдын-алуы.	1, 2, 3, 4, 5
В	Осы білімдер мен тү сініктерінкә сіби дең гейде қ олдану	Адамда негізгі жұ қ палы аурулар қ оздырғ ыштарын жіктеу, ағ заның антимикробтық қ орғ аныш факторларын сипаттау, асептика жә не антисептика, залалсыздандыру жә не зарарсыздандырудың микробиологиялық негіздерін ажырату, микроорганизмдерді салыстыру, бактериологиялық, бактериоскопиялық, вирусологиялық жә не иммунологиялық диагностикалау ә дістерінің нә тижелерін интерпретациялау.	1, 2, 3, 4, 5
С	Зерттеусаласындағ ымә селелердішешужә недә лелдерінтұ жырымдау	Алынғ ан нә тижелерді бактериологиялық, вирусологиялық жә не иммунологиялық диагностикалау ә дістері жә не антибиотикограмма бойынша сараптау, антибиотиктерді жә не иммунобиологиялық препараттарды қ олдануда ө зіндік нұ сқ ауларғ а сү йену.	1, 2, 3, 4, 5
D	Ә леуметтік, этикалық, ғ ылымипайымдардыескереотырып, пайымдамалардық алыптастыруү шінақ параттаржинаужә неталдаудыжү зегеасырады	Жалпы жә не жеке микробиологияның қ арауындағ ы адамғ а жұ қ палы ауруларының қ оздырғ ыштарының биологиялық қ асиеті жө нінде ақ парат алу, оларды алдағ ы клиникалық пә ндерді оқ удағ ы қ ажеттілігін презентация ретінде талдау.	1, 2, 3, 4, 5, 6
D	Мамандарғ аақ параттарды, ойлары мен мә селелерінжә нешешімдерінхабарлау	Студенттерге/оқ ытушыларғ а/емтихан қ абылдаушыларғ а алынғ ан білімі негізінде ө зінің жеке тү сінігін жеткізе алады, зерттелу аймағ ындағ ы ақ паратты ө ң дейді жә не сараптайды, оны кө пшілік алдында жариялауғ а.	1, 2, 3, 4, 5, 6, 7
Е	Ә рі қ арай ө здігінен оқ уды жалғ астыру қ абілеттілігі	Алынғ ан білімін саралап, бағ алап жә не келешекте ө зі бетімен жұ мыс жасауғ а жә не алдағ ы физиология-2, хирургиялық аурулар, ішкі аурулар, эпидемиология, жалпы иммунология, жалпы гигиена, балалар аурулары дейінгі пә ндерді оқ удағ ы қ ажеттілігі.	1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8

Қ ұ зыреттілік тізімі: 1. Жалпы білімділігі. 2. Биомедициналық ғ ылымды білу. 3. Коммуникативті дағ дылар. 4. Ө зін ү немі тә жірибелік дағ дыларын жетілдіру. 5. Ғ ылыми зерттеу дағ дылары. 6. Топпен жұ мыс істей алуы. 7. Профессионализм. 8. Клиникалық дағ дылар.

Пререквизиттер молекулярлық биология жә не медициналық генетика, экология жә не тұ рақ ты даму, химия, гистология-1, медициналық биофизика, биохимия.

Постреквизиттер физиология-2, хирургиялық аурулар, ішкі аурулар, эпидемиология, жалпы гигиена, жалпы иммунология, балалар аурулары.

Пә ннің қ ысқ аша мазмұ ны

Пә ннің тақ ырыптық жоспары:

Дә ріс тақ ырыбының жоспары:

№	Тақ ырып атаулары	Ө ту формасы	Ұ зақ тығ ы
№1кредит
1.	Адам патологиясында микроорганизмдердің рө лі. Микроорганизмдердің жіктелуі. Бактериялардың морфологиясы, физиологиясы.	Кіріспе
2.	Микроорганизмдер экологиясы. Адам микробиотасы - негізгі физиологиялық ағ за ретінде.	ақ параттық -дә ріс
3.	. Бактериялар мен вирустардың генетикалық аппаратының ерекшелігі. Бактерия мен вирустардың генетикалық рекомбинациясы.	ақ параттық -дә ріс
4.	Химиотерапияның микробиологиялық негіздері. Антибиотиктер. Бактериялардың дә рі-дә рмекке тұ рақ тылық механизмдері.	мә селелік
	Барлығ ы 4 сағ.
№2 кредит
5.	Клиникалық микробиологияның міндеттері мен мақ саттары. Грам оң кокктар (стафилококктар, стрептококктар, пневмококктар). Грам оң кокктар - госпитальді инфекция қ оздырғ ыштары.	Кіріспе
6.	Патогенді жә не шартты-патогенді коринебактериялар. Бордетеллалар.	ақ параттық -дә ріс
7.	Энтеробактерия тұ қ ымдасына жалпы сипаттама. Эшерихия. Бактериальді қ антышқ ақ, іш сү зегі мен парасү зек жә не басқ а да сальмонеллездердің микробиологиялық диагностикасы	ақ параттық -дә ріс
8.	Тырысқ ақ тың микробиологиялық диагностикасы. Тырысқ ақ вибрионы. Кампилобактерия. Геликобактериялар.	ақ параттық -дә ріс
	Барлығ ы 4 сағ.
№3 кредит
9.	Зоонозды инфекция қ оздырғ ыштары. Бактериологиялық қ ару	Мә селелік
10.	Патогенді жә не шартты-патогенді микобактериялар. Туберкулез жә не микобактериоздың микробиологиялық диагностикасы. Алапес.	Мә селелік
11.	Патогенді анаэробтар (клостридиальді жә не клостридиальді емес).	шолу
12.	Венерологиялық аурулар қ оздырғ ыштары.	Мә селелік
	Барлығ ы 4 сағ.
№4кредит
13.	Вирустар - респираторлық аурулар қ оздырғ ыштары. Ортомиксовирустар. Парамиксовирустар. Қ ызамық вирусы.	Кіріспе
14.	Вирустық гепатит қ оздырғ ыштары	ақ параттық -дә ріс
15.	Герпесвирустар	Мә селелік
16.	Адамиммунитет тапшылығ ы вирусы. Онковирустар	Мә селелік
	Барлығ ы 4 сағ.
	Барлығ ы 20 сағ.

Тә жірибелік сабақ тар тақ ырыбының жоспары:

№	Тақ ырыптың аты	Ө ту формасы	Сағ ат саны	Қ ұ зыреттілік
№1кредит
1.	Микроорганизмдер систематикасының, жіктелуінің жә не номенклатурасының принциптері. 3-4 топтағ ы патогенді микроорганизмдермен жұ мыс істеу қ ауіпсіздігі. Бактериялардың морфологиясы. Спирохетталардың, актиномицеттердің, қ ышқ ылғ атө зімді бактериялардың, риккетсиялардың, микоплазмалардың, саң ырауқ ұ лақ тардың морфологиясы. Микроскоптың тү рлері.	Тә жірибелік сабақ		1, 2, 4
2.	Бактерияжасушасының қ ұ рылысы: нуклеоид, цитоплазма, қ осындылар, қ абығ ы, капсула, спора, оларды анық тау ә дістері. Бактерияларды тірі кү йінде зерттеу.	Тә жірибелік сабақ		1, 2, 4
3.	Бактериологиялық ә діспен аң қ а жұ ғ ынын зерттеу кестесі. Аэробты микробтардың таза дақ ылын бө ліп алу (зерттеудің 1-ші кү ні). Бактерияны идентификациялау принциптері.	Тә жірибелік сабақ		1, 2, 4
4.	Бактериялардың дақ ылдық, тинкториальдық жә не биохимиялық қ асиеттерін оқ у. Бактерияның идентификациясы. Саң ырауқ ұ лақ ты дақ ылдандыру ерекшеліктері.	Тә жірибелік сабақ		1, 2, 4
5.	Инфекция. Инфекциялық ү рдістің сипаттамасы. Бактериялардың патогенділігі жә не вируленттілігі. Микроорганизмдердің персистенциясы. Бактерияның вируленттілігін анық тау.	Тә жірибелік сабақ		1, 2, 4
	Барлығ ы
№2 кредит
6.	Залалсыздандыру, асептика, антисептика жә не зарарсыздандырудың микробиологиялық негіздері. Антибиотиктер. Бактериялардың дә рі-дә рмекке тұ рақ тылық механизмдері. Микроорганизмдердің антибиотиктерге сезімталдылығ ын анық тау.	Тә жірибелік сабақ
7.	Жұ қ палы аурулар кезінде клиникалық материал алу мен тасымалдау. Грам оң кокктар (стафилококктар, стрептококктар): жіктелуі, биологиялық қ асиеті, патогенділік факторы, лабораториялық диагностика принциптері, арнайы емі мен алдын – алуы.	TBL (Team-based Leaning - командалық -бағ ыттағ ы оқ ыту)зертханалық жұ мыс		1, 2, 4, 5, 6
8.	Коринебактериялар, бордетелла. Жіктелуі, биологиялық қ асиеті, патогенділік факторы, лабораториялық диагностика принциптері, арнайы емі мен алдын – алуы. (Ішек инфекциясы тобына егу)	Тә жірибелік сабақ		3, 6, 7, 8
9.	Энтеробактериялар. Эшерихия. Шигеллалар. Сальмонелллар. Жіктелуі, биологиялық қ асиеті, патогенділік факторы, лабораториялық диагностика принциптері, арнайы емі мен алдын – алуы. (тырысқ ақ ты анық тауғ а егу)	Тә жірибелік сабақ		1, 2, 4
10.	Патогенді жә не шартты – патогенді вибриондар. Иерсиния. Кампилобактерия. Хеликобактерия. Жіктелуі, биологиялық қ асиеті, патогенділік факторы, лабораториялық диагностика принциптері, арнайы емі мен алдын – алуы.	Тә жірибелік сабақ		1, 2, 4
	Барлығ ы
№3 кредит
11.	Зооноздық инфекциялардың қ оздырғ ыштары (оба, сібір тү йнемесі, туляремия, бруцеллез, лептосипроз, листериоз): биологиялық қ асиеті, патогенділік факторы, лабораториялық диагностика принциптері, арнайы емі мен алдын – алуы.	Тә жірибелік сабақ		1, 2, 4,
12.	Патогенді жә не шартты-патогенді микобактериялар. Туберкулез, алапес қ оздырғ ышы: жіктелуі, биологиялық қ асиеті, патогенділік факторы, лабораториялық диагностика принциптері, арнайы емі мен алдын – алуы.	TBL (Team-basedLeaning - командалық -бағ ыттағ ы оқ ыту)		1, 2, 4, 6
13.	Клостридиальді жә не клостридиальді емес патогенді анаэробтар қ оздырғ ышы (сіреспе, газды гангрена, ботулизм жә не т. б. ): биологиялық қ асиеті, патогенділік факторы, лабораториялық диагностика принциптері, арнайы емі мен алдын – алуы.	Тә жірибелік сабақ		1, 2, 4,
14.	Венерологиялық аурулар қ оздырғ ыштары(трепонема, микоплазма, хламидия): жіктелуі, биологиялық қ асиеті, патогенділік факторы, лабораториялық диагностика принциптері, арнайы емі мен алдын – алуы.	Тә жірибелік сабақ		1, 2, 4,
	Барлығ ы
№4 кредит
15.	Вирустар. Қ ұ рылысы мен жіктелуі. Вирустаррепродукциясы. Вирустарды дақ ылдандыру, индикация мен идентификациялық ә дістер. Бактериофагтар.	Тә жірибелік сабақ		1, 2, 4
16.	Вирустар респираторлық инфекциялардың қ оздырғ ыштары. Ортомиксовирустар (тұ мау вирусы). Парамиксовирустар (парагрипп, эпидемиялық паротит, қ ызылша, респираторлы-синцитиальді). Аденовирусы. Жалпы сипаттамасы. лабораториялық диагностика принциптері, арнайы емі мен алдын – алуы.	Тә жірибелік сабақ		3, 6, 7, 8
17.	Вирустық гепатиттер А, В, С, Д, Е, G, TTVқ оздырғ ыштары. Жалпы сипаттамасы. Лабораториялық диагностика принциптері, арнайы емі мен алдын – алуы.	Тә жірибелік сабақ		3, 6, 7, 8
18.	Герпесвирустар. Жіктелуі. Жалпы сипаттамасы. Герпесвирустар тудырғ ан аурулар. Лабораториялық диагностика принциптері, арнайы емі мен алдын – алуы. Адамның иммунитет тапшылық вирусы. Жалпы сипаттамасы. Лабораториялық диагностика принциптері.	Тә жірибелік сабақ		3, 6, 7, 8
19.	Поксвирустар. Рабдовирустар. Арбовирустар. Жалпы сипаттамасы. Лабораториялық диагностика принциптері, арнайы емі мен алдын – алуы.	Тә жірибелік сабақ		3, 6, 7, 8
	Барлығ ы
	Барлығ ы

Зертханалық сабақ тардың тақ ырыптың жоспары:

№	Тақ ырыптың аты	Ө ту формасы	Сағ ат саны	Қ ұ зыреттілік
№1кредит
1.	Жұ ғ ынды дайындау, жасушаның жекеленген қ ұ рылымын анық тау ү шін кү рделі бояу ә дістерін қ олдану. Грам, Бурри-Гинс, Циль-Нильсен ә дісі бойынша бояу. Микроорганизм дақ ылының қ озғ алғ ыштығ ын анық тау.	Зертханалық жұ мыс		2, 4, 5, 6, 7
№2 кредит
2.	S. aureus тасымалдаушылық қ а студенттердің ауыз қ уысы мен аң қ асының микрофлорасын зерттеу.	Зертханалық жұ мыс		2, 4, 5, 6, 7
№3 кредит
3.	Анаэробты инфекцияның микробиологиялық диагностикасы	Зертханалық жұ мыс		2, 4, 5, 6, 7
№4 кредит
4.	Жедел респираторлық вирустық инфекциялардың зертханалық диагностикасы	Зертханалық жұ мыс		2, 4, 5, 6, 7
	Барлығ ы

⇐ Предыдущая 123 4 5 6 7 8 9 10 Следующая ⇒