Топтық жұмыс ұтымды және тиімді

Сабақ та топтық жұ мысты ұ йымдастырудың тиімділігі
Бү гінгі кү ні ә лем кең істігіне еніп қ оғ амғ а лайық ты ұ рпақ тә рбиелеу міндеті қ ойылып тұ рғ ан уақ ытта оқ ушыларғ а ә дебиет пә нін оқ ытуда кө п қ иындық тар кездеседі. Оқ ушылар сабақ кезең індегі тапсырмамен шектеліп қ осымша ә дебиеттерді оқ ымайды. Ө з бетімен ізденіп кө ркем ә дебиетті оқ итын оқ ушылар бірден бір. Бұ л қ иындық тарғ а мыналар жатады:
- оқ ушылардың оқ улық тағ ы мә тінмен шектелуі;
- шығ арманың тү пнұ сқ асын оқ ымауы;
- қ осымша кө ркем ә дебиеті оқ ымауы;
- ө з бетімен шығ арманы талдай алмауы;
- Ө з бетімен ізденушілік қ абілет танытпауы;
Осы қ иындық тарды жою мақ сатында топтық жұ мысты ұ йымдастырдым. Топтық жұ мыс оқ ушылар арасында ә леуметтік ө зара қ арым-қ атынасты, тиімді араласу жә не проблемаларды шешу дағ дыларын дамытуғ а ық пал етеді. Бұ л ө з кезегінде оқ ушыларды ө здерінің оқ уларына белсенді қ атысуғ а итермелейді. Оқ ушыларды алынғ ан ақ паратты ойластыруғ а жә не талқ ылауғ а ө згелердің пікірлерін тү сінуге немесе теріске шығ аруғ а ынталандырғ ан жағ дайда топтық жұ мыс тиімді болады. Мерсердің (2005) тұ жырымдамасы бойынша қ ұ рдастар тобындағ ы ө зара қ арым-қ атынас оқ уда маң ызды рө л атқ аратынын кө рсетті. Бір- біріне сұ рақ тар қ оя біледі. Ең бастысы топта оқ ушы оқ шауланып оқ ымайды. Топта бірлескен жұ мыс, бір-бірін қ олдау, топтық рух мадақ талады. Топпен жұ мыс жасағ анда, тың дау, келіспеушілікті қ ұ рметпен білдіру қ абілеттеріне назар аударылады. Нә тижесінде ө з ойы бар оқ уғ а қ абілетті тұ лғ а қ алыптасады. Топтық жұ мысты ұ йымдастырудың алдында сыныптағ ы оқ ушылардың белсенділік қ ызметін ұ йымдастыру мақ сатында топ ережесін жасау арқ ылы тә ртіп талабын жасап алдым. Ережені оқ ушылардың ө здеріне қ ұ рғ ыздым. Оқ ушылыр ережеге мынадай тә ртіп талабын жазды:
- сабақ тан кешікпеу;
- сабақ қ а тү гел, ұ йымшылдыпен қ атысу;
- бір-бірінің пікірін тың дау;
- бірін -бірі сыйлау;
- берілген тапсырманы нақ ты орындау;
- бірігіп, белсенді жұ мыс жасау;
- бә секелестікке қ абілеті болу;
Топ ережесі ә демі жазылып кабинетке ілінді. Сабақ тың алдында ә р тү рлі тә сілдерді пайдаланып, тү рлі тү стер, фигуралар, сө йлем мү шелері, сө з таптары, ә деби терминдер арқ ылы сабақ сайын ө згертіп топтарғ а бө ліп отырғ ызамын. Ә р топта жұ мыс жасағ ан оқ ушылардың бір-бірімен қ арым-қ атынасы, олардың ө згергені кө п кешікпей кө рінді. Тұ йық оқ ушылар ашыла бастады. Қ абілетті оқ ушылардың ізденіп ә деби шығ армаларды оқ уғ а кө п кө мегін тигізді. Ү лгерімі тө мен Ержан, Дә урен, Данияр, Ә ділхан, Нұ ргү л сынды оқ ушылар қ ысылмай ойларын ашық айтатын болды. Сабақ та шығ арма мә тінін мең гертуде, шығ арманы оқ ыту қ иындығ ын шешуге ЖИКСО ә дісінің кө мегі кө п болды. Оқ ушыларғ а оқ улық тағ ы мә тінді парақ тарғ а жазып жеке-жеке таратып оқ ыттым. Ә уелі жеке, содан соң жұ ппен оқ ыттым. Басында оқ ушылар ө з беттерімен жеке оқ уғ а мойынсұ нбай оқ ығ ысы келмеді. Артынан топтағ ы қ ызу талқ ыны кө ріп ө здеріне берілген бө лімді сұ рағ ан кезде оқ ымауғ а болмайтынын тү сінді. Осы жерде топтық жұ мыста ынтымақ тастық та белсенді жұ мыс жү ргізді. Ынтымақ тастық оқ у – ө зара іс-ә рекет жасау философиясы, ал бірлескен жұ мыс соң ғ ы нә тижеге немесе мақ сатқ а жетуге ық пал етуге бағ ытталғ ан ө зара ә рекеттің қ ұ рылымы болып табылады. Оқ ушылар ө здеріне берілген тапсырмағ а жауапкершілікпен қ арап басқ а топ мү шелеріне тү сіндіру ү шін суреттер салды, сахналық кө рініс қ ойды. Тү рлі дә лелдер келтіре отырып, ө мірмен салыстырды. Бір-біріне сұ рақ тар дайындап ө з беттерімен сұ рақ тарғ а жауап берді. Топта оқ ушылардың ойлау қ абілетін, сө йлеу тілін дамыту мақ сатында Б. Блумның сұ рақ қ ою ө лшемін жиі пайдаландым. Олар жең ілден ауырғ а, қ арапайымнан терең ойлауғ а жетелейді. Осындай сұ рақ тар қ ойылғ ан кезде кө шбасшылық қ а бейім, озат оқ ушылар Гү лімай, Мырзахан, Ә ділбек, Бақ ытнұ р, Самат топтың басқ а мү шелерімен ынтымақ тастық та қ арым-қ атынас орнатып, шығ армашылық пен жұ мыс жасады. Олардың кү ннен - кү нге қ осымша мә ліметтер ә келіп, ә дебиеттерден мысалдар келтіріп ө мірмен байланыстырды. Ә деби шығ армаларды ө з беттерімен оқ уғ а бет бұ рды. Кө ркем шығ армадан алғ ан білімдерін сабақ та қ олданып, жаң а ақ параттарды саралап қ орытындылап беретін болды. Топтық жұ мыстың тағ ы бір тиімділігі топ ішінде шығ арманы жан-жақ ты талдауғ а кө мектеседі.
Шығ арманы жан-жақ ты талдау ү шін топтарғ а мынадай тапсырмалар беріп жү рмін:
- І топ шығ арманың мазмұ нын айтады;
- ІІ топ шығ арманың сә тті жағ ын айтады;
- ІІІ топқ а шығ арманың сә тсіз жағ ын айтады;
- VІ топ шығ арманы кө ркемдік ерекшелігін талдайды;
- V шығ арма бойынша шығ армашылық пен жұ мыс жасайды;
- VІ топ шығ армағ а байланысты сезімдерін тұ жырымдайды;
Топта оқ ушылардың сө здік қ орын дамыту барысында топ мү шелері сө здіктермен, интернет кө здерін пайдаланады. Сабақ та топтық жұ мыстарды ұ йымдастыру арқ ылы оқ ушылардың сабақ қ а белсенділігі қ ызығ ушылығ ы артқ анын байқ адым. Оқ ушыларымның кө ркем ә дебиетті оқ и бастап, шығ арманы талдауда тө мендегі нә тижелерге қ ол жеткіздім.
- қ ойылғ ан сұ рақ тарғ а нақ ты дә лелді жауап беру ү шін ө з бетінше ізденді, дағ дыланды;
- мә тінді оқ и отырып тү сініксіз сө здер тізбегін жасап, тұ рақ ты тіркесті анық тады;
- поэзиялық шығ арманы прозағ а айналдырып жазатын болды;
- мә тін бойынша жоспар қ ұ рып шығ арманы талдай алды;
- мә тін кейіпкерлерінен бө лінетін эпизодтарынан оқ иғ а суретін салады;
- кейіпкерлерді сө збен суреттейді;
Топтық жұ мысты ұ йымдастыру арқ ылы жаң а заманғ а сай білімді, ә дебиетін сү йетін тұ лғ а қ алыптасатынына менің кө зім жетіп отыр. Сабақ ты топтастырып ө ткізу оқ ытуда жаң а нә тижеге қ ол жеткізеді. Тә рбие. орг сайтынан Сабақ та топтық жұ мысты ұ йымдастырудың тиімділігі Эссе материалды тегін жү ктеп сабақ барысында қ олдануғ а рұ қ сат етіледі. Жарияланғ ан материалғ а tarbie. org сайтының ә кімшілігі жауапты емес

Адамның адамшылығ ы – ақ ыл, ғ ылым, жақ сы ата, жақ сы ана, жақ сық ұ рбы, жақ сы ұ стаздан болады.

Абай.

Топтық жұ мыс ұ тымды жә не тиімді

Жаң а заман ағ ымына сай білім саласында жаң а технологияларды қ олданудың маң ызы зор. Қ азіргі таң да білім берудің негізгі талаптарының бірі- білімді ү здіксіз жетілдіру жә не оқ ыту ү рдісін интенсивтендіру болып табылады.

Ә рине, мектеп оқ ушыларының білімдерін бір жү йеге тү сіруде оқ у сабақ тарының ә р тү рлі тү рде ұ йымдастыру аса қ ажет. Топтық жұ мыс ө зінің барлық белгілерімен кө рініс табатын оқ у ынтымақ тастығ ының идеалды моделі болып табылады. Топтық жұ мыстардың пайдасы мен оның тиімділігін курстан кейінгі тә жірибемнен байқ адым. Себебі, биыл мен 1 сыныппен ең бек етудемін, сондық тан мектеп табалдырығ ын алғ аш аттағ ан бү лдіршіндермен бірге ө зім де ө згеріп, курстан алғ ан білімімді тә жірибеме енгізіп, біраз ө згерістерге кө зім жетті. Менің ойымша топтық жұ мыс оқ ыту процесін байыта тү седі, оқ ушылардың белсенділігін жетілдіреді, қ ызығ ушылық тарын арттырады. Ө йткені, оқ ушылар топтық жұ мыс кезінде ашылды деп айта аламын.

Топтық жұ мысты ұ йымдастыруда курстан алғ ан білімімнің тигізер пайдасы мол болды. Кішкентай бү лдіршіндер топтық жұ мыс арқ ылы бір-бірімен тез тіл табысып, мектепке деген қ ызығ ушылық тары арта тү сті. Бір-бірімен ақ ылдасып, пікір алмасып, араласып ү йренді. Ө здерін еркін ұ стап, бір-бірін бағ алай білді. Тіпті сө здік қ орлары дамып қ олданысқ а мынадай сө здер де енді: «Сен келісесің бе... », «Сен қ арсы емессің бе.. », «Қ алай ойлайсың.. » т. б.

Топтық жұ мысты енгізбес бұ рын оқ ушыларғ а мысал ретінде бір топпен жұ мысты ү лгі ретінде кө рсетіп мә н-жайды тү сіндірдім. Топқ а бө лінудің ә р тү рін қ олданып, оқ ушылардың ә р топқ а білім сапасына қ арай тең тү суіне мә н бердім. Топпен жұ мыс жасағ асын оның ережесі болатынына назарларын аудардым. Топ ережесін оқ ушылар ө здері қ ұ руын талап еттім. Топпен жұ мыс барысында оқ ушылардың дұ рыс отыруын да назардан тыс қ алдырмадым, тақ тағ а арқ асымен отырмасын деп жағ дай жасадым. Сонымен қ атар қ ажетті сигналдарды, топтағ ы ә р оқ ушының міндетін ү йреттім. Топтағ ы жеке жұ мысты да оқ ушының дең гейіне сай беруге тырысамын.

Топтық жұ мыс мынадай жетістіктерге жеткізетініне кө зім анық жетті:

1. Оқ ушылардың оқ у жә не танымдық қ абілеттері дамиды.

2. Оқ ушылардың қ орқ ыныш сезімі мен беймазалығ ы тө мендейді

3. Сабақ тың уақ ыты тиімді ү лестіріледі.

4. Сыныптағ ы психологиялық ахуал жақ сарады, жауапкершілік сезімі арта тү седі.

5. Берілген білім берік қ абылданады, алғ ан білімдерін іс-жү зінде іске асыра алады.

6. Сыныптағ ы жұ мыс сараланады.

Топпен жұ мыс жасау дағ дылары кейін есейген кезде де қ ажет болады деп есептеймін. Себебі кү нделікті ө мірде біз кө біне топпен жұ мыс жасаймыз. Сондық тан ө з пікірлерін, кө зқ арастарын жә не басқ алардың ойларын дә лелдей біледі. Сондық тан мен топтық жұ мыс ө те маң ызды деп шешіп, ө зімді де, оқ ушыларды да ө згерттім деп ойлаймын.