Қолданылған әдебиеттер

АеҚ Қ арағ анды Медицина Университеті

«Морфология жә не физиология» кафедрасы

СӨ Ж

Тақ ырыбы: Беттің беткі веналық жү йелерінің бассү йек іші веналық жү йесімен анатомиялық байланысы жә не оның клиникалық маң ызы.

Орындағ ан: Қ ошан Ж. Е

2-поток(4-002) стоматология

Қ абылдағ ан: Қ айырбекова Қ. Қ

Қ арағ анды 2019

Жоспары

І. Веналық жү йе дегеніміз не?

ІІ. Негізгі бө лім

1. Беттің беткі веналық жү йелері

2. Бассү йек іші веналық жү йесі

3. Беттің беткі веналық жү йелерінің бассү йек іші веналық жү йесімен анатомиялық байланысы жә не оның клиникалық маң ызы

ІІІ. Қ орытынды

1. Қ олданылғ ан ә дебиеттер.

Венақ антамырлары (лат. vena - қ антамыр, сің ір) — мү шелерменұ лпаларданкө мірқ ышқ ылгазына, заталмасуө німдеріне, гормондарғ ажә нет. б. қ анық қ анқ анды жү реккетасымалдайды. Артерия қ антамырларынаұ ксасвеналардың дакабырғ асы 3 кабаттантұ рады. Артерияларғ ақ арағ андавеналардың бұ лшық етқ абаты нашаржетілгендіктен, қ абырғ асыжұ ка, жұ мсак, серпімділігіазболады. Вена қ антамырларының біртобытерінің астынажақ ынорналасқ андық тан, тарамдалғ анкө ктү стітамырларжайкө згеайқ ынбайқ алады. Ә сіресеқ артадамдардабадырайыпанық кө рінеді. Артерияларғ ақ арағ андавеналардақ анкозғ алысыбаяу.

Вена қ антамырларыорналасқ анорнынабайланыстытерігежақ ынжатқ анжә нетерең дежатқ андепекітопқ абө лінеді. Веналық қ антамырларыменканның ағ уынасолқ антамырлардың жанындағ ыбұ лшыкеттердің жиырылуыдакө мектеседі. Денеденжиналатынвенақ аны, алдыменұ сақ вена қ антамырларынажиналады. Ұ сақ венақ антамырлары ө зарақ осылып, ірі венақ антамырларынтү зеді. Ең соң ындабү кілденеденжиналатынвенақ антамырларыжоғ арыжә нетө менгіқ уыстывенақ антамырларынаайналады. Бұ лекі вена қ антамырлары вена қ аныноң жақ жү рекшегеә келеді.

Ө кпеденкелетін 4 ө кпе вена қ антамырларысолжақ жү рекшеге артерия қ анынтасиды.

Венатамырларының ерекшелігі - ішінде жартыайтә різдіқ ақ пақ шалары болады. Олқ ақ пақ шаларқ анның жү реккеқ арайқ озғ алуынаә серетпейді, теккеріағ уынакедергіжасайды.

Басжамылғ ысының веналарыпішініжағ ынанө теө згергіш. Оларбір-біріменкө пбайланысадыжә некө бінесетығ ызторқ ұ райды, сондық танолардың негізгібағ анасынтабуқ иынғ атү седі. Беткейвеналардың, сү йектің терең дегіжатқ анвеналарыменжә немидың қ аттық абығ ывеналарыменү штасуларының ү лкентә жірибелікмаң ызыбар. Сү йектердің кеуектізатындаорналасқ ансү йекаралық вена (v. diploecae) шығ арушывена (v. emissaria) кө мегіменбастың жамылғ ысының веналарыменжә несондай-ақ бастың қ аттық абығ ы {dura mater) веноздың синустарыменбайланысады. Нә тижесіндежамылғ ы, сү йекішіжә небасқ уысының веналарыжалпыжү йеқ ү райды. Бұ лкездевертикалдыжү ретіншығ арушывена (у. emissaria) қ анағ ысынбасқ уысыішіндегіқ ысымғ абайланыстыө згеріпотыруымү мкін. Тұ рақ тыкездесетіншығ арушывеналар (v. emissaria): тө белік, емізіктікжә нешү йделік. Тө бешығ арушысыжебетә різдестігіскежақ ынжатыржә нежебетә різдівеноздысинустытө беаймағ ының теріастыбеткейвеналарыменбайланыстырады. Емізіктікшығ арушывенаемізіктә різдіө сіндідесигматә різдісинуспен, шү йдешығ арушыкө лденең синуспенбайланыстыболады. Ә рвеналардың арасындакө рсетілгенкө птегенбайланыстардың болуынкейбірқ абынупроцестерінің, оның ішіндетромбофлебиттердің таралуынтү сіндіреді. Айталың, и. emissaria тромбозысалдарынанбасқ орабының жұ мсақ тініндеірің діошақ болса, кейкездердебассү йегіндеостеомиелитдамиды. Тромбозмидың қ аттық абық шасының тамырларынатарап, синустытромбозғ анемесемидың абсцесінеалыпкелуімү мкін.

Бетшеліндекө птегентамырлар, нервтерменмимикалық бұ лшық еттербар. Артерияларыжақ сыдамығ анторқ ұ райды. Сондың танбеттегіжаралартезжазыладыжә нетрансплантаттаржақ сыкө рінеді. Қ анменжақ сық амтамасызетілуіа. m axillaris-тыбұ тақ тарыарқ ылыіскеасырылады (a. carotis ех£ -дан). Тамыртө менгіжақ тың горизонталдыбұ тағ ының ортасынанкө здің ішкібұ рышынадейінқ иғ ашбағ ыттапроекцияланып, a. angularis тү рінде a. dorsalis n asi-мен (a. carotis int жү йесінен) анастомозжасайды. Бұ данбасқ аұ ртаймағ ында a. maxillaris-тен a. infraorbitalis тармақ талады. Веналары. Қ ан v. facialis anterior-менжә неде v. transversa facii арқ ылы v. facialis posterior-менағ ады. Оларкейдеаз, кейдекө панастомозжасап, қ ұ рылысыө згеріпотырады. Веналардың кейденегізгідінінбө луқ иынболады, олкездевеналаржақ сыжетілгентортү ріндеболады. Беткейвеналартерең дегівеналарменбайланысқ ан. Мысалы v. ophthalmicae бассү йегінің ішкінегізіндегі sinus cavernosus-uen байланысқ ан. Сондық таналдың ғ ысү йектің сыртқ ыбетвенасының тромбофлебитібеттің бү йіраймағ ының ірің діауруларының қ ауіптіасқ ынуыболыптабылады. Бұ лкездепроцессбасқ уысынатарап, миқ абық шаларыменсинустарынаірің діқ абынуынаә келуімү мкін (синус-тромбоз, менингит). Лимфатикалық тамырларлимфаныжақ астытү йіндеріне (lymphonodi submaxillaris) жә неқ ұ лақ алдындаорналасқ антү йіндерге (lymphonodi auricularis anterior) алыпкетеді.

Анатомиялық қ ұ рылымдар аты:	Проекциясы
А. и. п. frontalis	1. Кө здің медиалдыбұ рышынанжү ргізілгенвертикалдісызық. 2. Сагиталдыортаң ғ ысызық танбірелісыртқ ажү ргізілгенсызық бойы
A. v. п. supraorbitalis	Кө зү стіқ ырының ортаң ғ ыжә немедиалдіү штенбіріарқ ылыжү ргізілгенвертикалдысызық бойы
A. v. n. temporalis superficialis, n. auriculotemporalis	Қ ұ лақ жарғ ағ ының алдыменжоғ ары қ арайвертикалдісызық бойымен
A. v. n. auriculares posteriores	Қ ұ лақ жарғ ағ ыартының самайсү йегінебекігенжері
A. v. n. occipitals, a. occipitalis major	Бетсү йегінің артқ ық ырыменшү йденің сыртқ ытө мпешігіарасынанө тетінсызық бойымен
A. v. faciales	Шайнаубұ лшық етінің алдың ғ ышетімен, тө менгіжақ тың тө менгі қ уысының ортасыменкө здің ішкібұ рышынқ осатын сызық
A. maxillaris (басталғ ан жері)	Тө менгі жақ тың мойны бойымен
Sinus sagittalis superior	Шү йдеменмұ рыннегізінқ осатынсагиталдісызық бойында
Sinus transversus	Шү йденіемізіктә різдісү йектің артыменқ осатынсызық бойымен 2. Linea писһ ае superior бойымен

Қ олданылғ ан ә дебиеттер

I. Идрисов Ә. А, Клиникалық анатомия.

II. www. google. com