Беренче пәрдә

Илмира Ә летдинова.

“Ә ти»

трагикомедия

Катнашалар:

Марат- Башта 15 яшьлек, аннары кү п балалы ә ти
Ә ни - Маратның ә нисе.
Ә ти - Маратның ә тисе
Ахирә – Маратның ә нисенең иптә ш кызы.

Укытучы- Маратның беренче мә хә ббә те инглиз укытучысы 23 яшьлә рдә

Марина- Маратның хатыны.

Дустым- Маринаның ахирә те
Журналист.
Хулиган 1-Башта яшү смер хулиган атаман, аннары дунгыз ү рчетү белә н мавыга.

Хулиган 2- Башта яшү смер атаманның хезмә тчесе, аннары куян ү рчетү белә н мавыга.

Хулиган 3-. Башта яшү смер атаманның хезмә тчесе, аннары тавык ү рчетү белә н мавыга.

Эпизодларда: яшү смерлә р яшлә р була ала.

Вакыйга безнең кә ннә рдә бара.

Беренче пә рдә

Беренче кү ренеш

Зур булмаган шә һ ә р дә булырга мө мкин, авылда да. Залда кунак бү лмә сендә ә ни ноутбукта һ ә м телефонда җ итди кыяфә ттә эш эшлэп утыра. Классика кө е уйный.

МАРАТ. (Мә ктә птә н шатланып Марат кайтып керә. ә нисен кочаклап ә йлә ндереп ала ) Ә ни мин гашыйк булдым…. ( җ ырлый, кө йли)

Ә НИ. ( Ноутбукта нә рсә дер эшлә п утыра. ) Чынмы?

МАРАТ. Мин аның турында гына уйлыйм…. Ә ни ул сиң а ошаган!

Ә НИ. Ярар, миң а ошагач ә йбә т булган. (елмая).

Пауза

Тик улым онытма, башта белем алырга, гайлә не ашатырлык хезмә т хакы алырга кирә к, аннары ө й салырга, аннары гына гаилә турында уйларга кирә к, ү бешеп нитеп йө рмә. Чын ир-атларның сө йгә не берә ү генә була....

МАРАТ. Ә йе ә ни онытмадым, хә теремдә ... ул ә ү лия!

Ә тисе кайта.

Ә ТИ. Безгә тагын бер йорт тө зергә кирә к.

Ә НИ. Нә рсә гә кирә к ул кадерлем? (Кочаклап ала, аның алдында бии)

Ә ТИ. Беренчедә н, бу ә ти ә нидә н калган иске йорт. Икенчедә н, мө мкинлеклә р бар, җ иребез бар, ө ченчедә н тик утырып булмас. Менә дигә н улыбыз бар...

Ә НИ. Син хаклы. Тө зергә икә н тө зергә.

Ә ТИ. Синең планна ничек? Кү ң ел ачу ү зә ген тө зергә рө хсә т иттелә рме?

Ә НИ. Ә лбә ттә! Миң а юк дигә н кеше юк бит ул. Мин бит ү земнекенә ирешмичә туктамыйм. Мине бу идеядан бары тик улем генә аера ала. (Кө лә һ ә м ирен коча )

Ахирә те керә .

АХИРӘ Т. Сә лам, Бү генге очрашу шә п утте! Сокланам мин сиң а! Дө ньяң тү гә рә к, бә хетле син! (Кочаклый)

МАРАТ. Ә нисе мин кабинетыма кереп киттем. Чә й ә зер булгач чакырырсыз.

Ә НИ. Ярый кичен бергә ө йлә р карарбыз.

МАРАТ. Ә йе кичкә эш бар.

Ә ТИ. Мин яң а йорт проектын эзли торыйм. (Ноутбукны ала да кабинетына кереп китә. )

АХИРӘ Т. Йорт проекты? Сезнең бу йортыгыз да менә дигә н...

Ә НИ. Ә йе. Мин дә шулай дип уйлыйм. Ирлә ргә каршы килмим. Ирлә р бит баш!

АХИРӘ Т. Бә хет ө чен бө тен нә рсә ең бар. Изге идеяң да бар хә ттә! ... Син боларны ү зең дә бик яхшы белә сең. Ә йдә инстаграмга бергә тө шеп фото куяек. (Фотога тө шә лә р. )

Ә НИ. Ярар булды... ә йе, белә м. Кем белә н таныштың ә ле син? Кичә ге очраштыгыз бит?

АХИРӘ Т. Миң а җ ү нне ир карыймени... УЗИга бардың мы?

Ә НИ. Анализлар да бирдем.

АХИРӘ Т. Ничек?

Ә НИ. Ә легә билгеле тү гел. Авырлыкларны ходай тү зә алган кешегә генә бирә ди.

АХИРӘ Т. Ни ө чен син борчыласың, билгеле тү гел дисең бит....

Ә НИ. Белә м…

Икенче кү ренеш

Класс яки бер бү лмә. Англиский дә ресеннә н соң. Марат һ ә м укытучы.

МАРАТ. Мин кө ндә сезнең белә н дә фтә р тикшерә чә кмен.

УКЫТЧЫ. Нигә?

МАРАТ. Сезгә кемдер ярдә м итергә тиеш бит. Сезнең эшегез кү п бит. Ә мин ярдә м итә алам.

УКЫТУЧЫ. Кызык... (Дә фтә р тикшерү ен давам итә )

МАРАТ. Сез матур. (Дә фтә р тикшерә 0

УКЫТУЧЫ. Ү скә ч син дә укытучы буласың мы?

МАРАТ. Юк

УКЫТУЧЫ. Нигә алай булгач миң а ярдә м итеп утырасың бар кайт. Ә ти- ә ниең югалтакндыр инде.

МАРАТ. Ә ни минем кайда икә немне белә.

УКЫТУЧЫ. Аха... (Инглис телендә җ ыр җ ырлый. Телефонын алып музыка куя. Моцарт музыкасы. Шекспирның Ромео һ ә м Джульетта ә сә реннә н ө зек укый, инглиз телендә булса бө тенлә й шә п була. )

Она затмила факелов лучи!

Сияет красота её в ночи,

Как в ухе мавра жемчуг несравненный.

Редчайший дар, для мира слишком ценный!

Как белый голубь в стае воронья —

Среди подруг красавица моя.

Как кончат танец, улучу мгновенье —

Коснусь её руки в благоговенье.

И я любил? Нет, отрекайся взор:

Я красоты не видел до сих пор!...

УКЫТУЧЫ. (Бү лдереп) Алай ярамый. Тикшереү ең не дә вам ит.

МАРАТ. (каушап) Мин тикшерә м... апа.

УКЫТУЧЫ. Ярамый. Мин гомеремдә дә мондый хислә ргә бирешермен дип уйламаган идем. Лә кин бирештем. (Уң айсызланып) Нигә ярдә м итә сең син миң а. Бар кайт.

МАРАТ. Мин бары тик ярдә м генә итә м.

УКЫТУЧЫ. Мин бит эшли генә башладым... миң а моннан кү чеп китергә туры килер микә нни.

МАРАТ. Нигә ?

УКЫТУЧЫ. Сиң а 15, миң а 23 яшь. Мин Алла Пугачева тү гел.

Кө лешә лә р.

МАРАТ. Сез мине кө теп торыгыз. Бер 10 елдан миң а 25 була бит.

УКЫТУЧЫ. Син бит мине иртә гә ү к онытачаксың. Мин хыялыйрак шул, зрә синең белә н аралашам.

МАРАТ. Мин бит ү зем сезгә ярдә м итә м.

УКЫТУЧЫ. Җ итте. Марат ярдә м итү ең ө чен зур рә хмә т. Минем белә н йолдызлар санаганың ө чен дә рә хмә т.

Пуза

Иртә гә башка кешегә ярдә м итергә кушырмын пажалуй.

Марат атылып чыгып китә. Укытучы елый.

Ө ченче кү ренеш

Бер ел ү ткә н. Детдомда Маратның бү лмә се. Ахирә т белә н Марат. Маратның ө стә л тулы китап дә фтә р ө йгә эш эшли.

АХИРӘ Т. Тик ү лем генә безне аерачак, дигә н иде синең ә ниең.

МАРАТ. (Елап җ ибә рә ) Мине моннан алып китегез, ү зегезгә ул итеп алыгыз, мин сезгә гел ярдә м итә чә кмен...

АХИРӘ Т. Юк, алмыйм… Пауза бик кү п документлар рә смилә штерергә кирә к. Ирем дә, иремнең туганнары да каршы. Вакытым булган саен синең янга килермен... Мө дир белә н сө йлә штем, ул синең белә н бик канә гать, ә фә рин Марат
МАРАТ. Их... (ү з-ү зен тынычландырып) Монда тагын бер ел тү зә ргә калды. Мондагы балалар барсыда училищега укырга бара. Ә мин уемверситетка барачакмын. Сез ярдә м итә чексез бит миң а, ә йеме? Мин бар фә ннә н дә бишле алып барам. Шул мө дирне генә кү ндерә се калды.
АХИРӘ Т. Ә лбә ттә, ярдә м итә м итергә тырышырмын, сө йлә шермен. Синең гел кешечә тү гел инде. Барсы белә н бергә училищега бар. Мө дир кушканны гына эшлә сә ң ярамыйммени соң. Менә монда документларга кул куерга кирә к иде. ( Документларга кул куйдыра. ) Яра сине шул берә р педагогическии университетка укырга кертергә тырышырбыз...
МАРАТ. Рә хмә т (шатланып кочаклый) мин тагын да кү брә к тырышачакмын. Пауза. Бү ген бердә н бер дустымны хастаханә гә алып киттелә р. Кичә аны хулиган пацаннар тә рә зә дә н чыгарып ыргытканнар... ө й эше дә бармый бү ген. Ни ө чен тормыш шундый ул ә.... Минем бу тормышка планнар зур... Моннан чыккан балалар мө стакыйль рә вештә берни дә эшли белмилә р. Аларны ө йрә тмилә р дә, бу шартларда бер нигә дә ө йрә нә чә клә р дә тү гел.

Китап дә фтә рен кү тә реп Марина керә
МАРИНА. Исә нмесез... (оялып, куркып исә нлә шә шулайда чыгып китми) Марат миң а, зинһ ар инглиз теле дә реслеге белә н ярдә м итче.
МАРАТ. Анда барысы да җ иң ел һ ә м гади.
МАРИНА. Бу синең ө чен җ иң ел, ә минем ө чен билгесез Марс планетасы!
АХИРӘ Т. Ярар, мин киттем менә синең яраткан алмаларың. Икенче килгә ндә сиң а нә рсә алып килергә? Ватсапта яз онытачакмын ату. Килә се атнада килә м.

Китә. Ө йгә эш эшлә ргә утыралар. Бераз утыргач, Хулиган малайлар керә лә р, 1, 2, 3.. Марат янындагы алманы алалар.
ХУЛИГАН 1. ( Марат ө стеннә н кө леп) Алма ө чен рә хмә т. Хә зер инде алма буенча план ү тә лгә н. Икенче тапкыр шоколад кө тә без!
ХУЛИГАН 2. Миң а 6 сникерс, 6 алпенгольд. Кү брә к булса да зыян итмә с.
ХУЛИГАН 3. Минем, тә мә ке бетте.

Хулиганнар Маринанын янына килеп анын белә н биегә ндә й итә лә р, Марина курка.
МАРАТ. Сез кирә гегезне алдыгыз бит инде, заказ бирдегез чыгып китсә гез дә була.

ХУЛИГАН 1. Юк ә ле алып бетермә дек, менә бу кыз да безнеке.

МАРАТ. Кай җ иренә язылган...

ХУЛИГАН 2. Син монда, кем атаман икә нен онытасың ахры.

ХУЛИГАН 3. Оныткан бугай шул. Давай тот теге кулыннан.

Кыйнамакчы булалар, лә кин Марат бик тиз ычкынып берничә селтә нү дә малайларны ө еп куя. Хулиганар алмаларны җ ыеп чыгып китә лә р.
МАРИНА. (Куркуыннан кө чкә тынычланып) Алар бит синең дусың ны да тә рә зә дә н ыргытканнар.
МАРАТ. Белә м... Син курыкма, мин монда булганда сиң а бер кем тимә с.
МАРИНА. Миң а тагын ө ч ел монда яшисе. Ә син университетка китә сең... 6 ай гына калды. Син китсә ң бу атаман минем арттан калмас…. ( Елый).
МАРАТ. Кайгырма берә р нә рсә уйлап табырбыз. (Маринаны кочаклый., тынычландырырга тырыша. ) Син бу тормыш авырлыкларына бирешмә һ ә р яң а кө ннә н шатланып яшә, шатланырга сә бә п тап ярыймы?
МАРИНА. Мин сиң а гаҗ ә плә нә м, ничек шушы мә рхә мә тсез тормышта елмая аласың син. Каян синдә шул тиклем кө ч, рухи кө ч....
МАРАТ. Без бит ни ө чендер яшибез? Гел елар ө ченмени? Елмаерга сә бә п таба белергә кирә к...
Дү ртенче кү ренеш
10 елдан соң. Беренче кү ренештә ге йорт. Марина һ ә м Маратның гайлә фотолары ө ч бала һ ә м тагын 8 тә рбиягә алган бала белә н бергә. Дустым белә н сө йлә шү.

Дустым. ( Нокталар саннар буенча сү рә т ясый) Мин аң а аш та пешерә м, кайчагында пешеренергә кө чем дә юк хә ттә . Аның белә н булыйм дип узган айда да командировкадан баш тартым. Ә ул, гомумә н, берни дә сизми миң а ө йлә нергә дә җ ыенмый. Тырышам, тырышам бер нә тиҗ ә сен дә кү рмим. Юкса, болар барысы ни ө чен... син менә ү зең ә ирне бик тиз элә ктергә нсең. Кияү гә чыкканчы кү пме очраштыгыз?
МАРИНА. (Бисер белә н картина ясый) Тугыз ай. Ул минем булачак ирем икә нен мин шундук аң ладым, бә лә кә й чакта мин булачак иремне гел шундый булыр дип кү з алдына китерә идем.
ДУСТЫМ. Ө йрә т ә ле мине. Ир кешене ничек ө йлә нергә илһ амландырырга ә? Серлә рең не ачып сал давай
МАРИНА. Минемчә, моны барысы да белә. (Кө лә ) Алар турында хатын-кызлар арасында танылган коуч-практик Валентина Красникова сө йли бит. Кү птә н тү гел ул телеграмда ү з каналын эшлә теп җ ибә рде. Шундый томанамени син?
Дустым. Нә рсә сө йли инде ул?
МАРИНА. Ә йтик, син ир-атың ө чен кә җ ә аша сикереп шпагатка утыра аласың икә н, лә кин ә ү вә л бу синең персонажың тү гел икә н, барысы да юкка гына. Шуң а кү рә кү плә рнең гайлә се берничә елдан соң таркала башлый. Ә мма гомумә н алганда, телә сә нинди мө нә сә бә тлә рне саклап калырга мө мкин. Мин гел шундый ү земә ошаган хатын кыздан ү рнә к алырга тырышам. Мә сә лә н Валентина Красникованың ире бар ү з балалары белә н бер рә ттә н приемный балалар да тә рбияли ул. Бә хетле гә йлә дә яшә ү серлә ре белә н бү лешә.

ДУСТЫМ. Нинди сер инде ул?
МАРИНА. Син Мифтах ө чен ә ллә нә рсә лә р кыйланасың . " Мине ө йлә н инде", - дип моң су эт кү злә рең белә н карыйсың. Ирлә р ө чен башкача кыйланырга кирә к. Син бит хатын-кыз!
Дустым 2. Ә йе, бик дө рес сө йлисең син. Ү зең не ничек ү згә ртергә соң ? Җ илнең каян искә нен к сизердә качар дип куркам бит мин..
МАРИНА. Ү з-ү зең ә ышанычың ү тә дә тү бә н икә нлеге сизелә. Синең артың нан ир-атлар чират торырга тиеш, ә син бер ү лә т Мифтахка табынасың. Кыскасы, сиң а ир-атларны җ ә леп итү буенча курс узарга һ ә м ү з хатын-кызлыгың ны кө чә йтергә кирә к.
Марат, аның артыннан Хулиган, 1, 2, 3нче керә лә р.
МАРАТ. Нигә? Аларга нә рсә җ итми? (Ноутбук ө стә лгә куя ачып фикер йө ртә башлый). Кешелә р баш белә н эшлә ргә тиеш бит инде. Безнең тү рә лә рдә н шулай берә р нә рсә сорый башласаң аң ламаучанлыкка тө ртелеп хә йран каласың. Кичә лекциялә р тың ладым. Бар бит ул дө ньяда акыллы кешелә р. Менә мә сә лә н Наталья Бехтерева теге дө ньяга киткә нче «акыллылар озак яши»дигә н фә нни эш язган. Мине аң ламыйлармы? Яки проблема миндә ме?
МАРИНА. Кайберә ү лә р нерв кү зә нә клә ре торгызылмый, дип һ аман кабатлыйлар, ә мма бу дө рес тү гел. Барысы да баш миен даими эшлә ргә мә җ бү р итү ебездә н тора-безгә даими рә вештә авыр булырга тиеш.
ХУЛИГАН 1. Мин дә синең белә н бергә бу лекцияне тың ладым һ ә м шундый ачыш ясадым. Син безне ү з яның а алып эш бирмә сә ң без дә кеше кыяфә тен югалткан булыр идек. Ә синең белә н бергә эшлә п, дорес аралашу булгач без бә хетле. Без мускулларга гел йө клә неш бирә без, бакчабызда яшелчә җ имеш ү стерә без. сарайда хайваннар карыйбыз. Бер минут тынлык юк. Ә гә рдә, мускулларны тиешенчә җ икмә сә к алар атрофироатҗ ся итә лә р. Баш мие белә н шул ук хә л. Баш мие максималь ә йлә нештә эшли, аң а һ ә р чак авыр эш башкарырга кирә к. Баш мие ө чен авыр эш - ул дару.
МАРАТ. Бу нә рсә лә рне мин белә м бит, шулайда искә тө шереп тору кирә к.
ХУЛИГАН 2 Бө ек ә дә бият, бигрә к тә Бө ек поэзия, кешелә р файдалана алмый торган тел мө мкинлеклә рен кү рсә тә. Тел гаять бай, ә мма бу бары тик корал гына. Куә тле корал, аны дө рес кулланырга ө йрә нергә кирә к.
МАРАТ. Ү зең не ү зең тә рбиялә ү зур кө ч тә лә п итә. Гап-гади ә йберлә р. Барысын да белә сең, Борчылырлык бер нә рсә юк? Борчылуның мә гнә се юк. Бар да утә матур яшә ү гә ни җ итә. (Марина янына барып аның белә н биегә ндә й хә рә кә тлә р ясыйлар) Бары мә хә ббә т ү тми...
(Мә хә ббә т мизгеллә рен искә алу)
Һ ә ркем сө йлә шү белә н бергә рә сем ясый, кемдер агач кисү белә н шө гыльлә нә, кемдер китап укый, мебель ясый, мә сә лә н, урындык ясый.
ХУЛИГАН1. Без кичә тың лаган лекциянең асылына ә йлә неп кайтыйк ә ле.
МАРАТ. Анда тагын нинди кызык нә рсә таптың.
ХУЛИГАН 2 Тагын бер кызыклы гипотеза бар анда. Баш мие-ул мө стә кыйль серле куә тле нә рсә. Без аны ялгыш " минем баш мием» дип ә йтә без.
ХУЛИГАН 3. Бездә бит инде тавык мие тү гел. Ничек инде ул, минем баш миң а буйсынмый димә кче буласың мы син?

ХУЛИГАН 2 Баш мие карар кабул итә. Ә кеше аны мин шулай итергә дип уйладым дип уйлый.
МАРАТ. Чыннан да, куркыныч фикер бит бу. Ә чынлыкта йорт хуҗ асы кем соң алайса?

ХУЛИГАН1. Алар артык кү п: геном, психосоматик тип, бик кү п башка ә йберлә р, шул исә птә н рецепторлар. Кемнең карар кабул иткә нлеген белә се килә ә лбә ттә. Подсознание турында гомумә н, беркем дә белми.
МАРИНА. Без баш мие белә н җ итә кчелек итмибезмени?
МАРАТ. Ул бездә н артык куә тле булып чыга.
Дустым 2. Сез баш мие һ ә м мин икесе ике тө рле нә рсә дип ә йтергә телисезме?
МАРАТ. (Ноутбукта сорауларга җ аваплар эзли. ) Баш миендә хакимият юк, ул

ү зе карар кабул итә. Тик акылның бер хә йлә се бар: баш мие ү зе бө тен карарларны кабул итә, бө тен нә рсә не ү зе эшли. Шуннан кешегә сигнал җ ибә рә - янә се син, борчылма, болар барысын да син эшлә гә нсең, бу синең карарың иде ди.
Дустым 2. Без баш миенә җ итди карарга тиеш. Бу бред. Ә й кешелә р!? Бө тенлә й боталып беткә нче кайтым ә ле, ахирә тем. (Чыгып китә )
МАРАТ. Галлюцинация? Глюк тоткан кеше ө чен Галлюцинация шулай ук реаль. Менә хә зерге минутта минем ө чен бу стакан бар бит. Шуның кебек.
ХУЛИГАН 2. Ә ачышлар ничек ясала? Гадимнә р дә ү злә ре ачыш ясамый булып чыга тү гелме соң ?
МАРАТ. Ачышны план буенча ясарга ярамый. Дө рес, алар ә зер акылга килә. Менделеев таблицасы да синең белә н миң а килми. Безнең баш миенә тавык, куян, дуң гызның акылы гына килә ала (Барсы бергә кө лә лә р)
ХУЛИГАН1. Менделлевның акыллы башына бер вакыт ачыш ү зе килергә карар кыла. Шулай галим ачыш ясаган булып чыга.
ХУЛИГАН 2. Кеше баш мие яныннан ү ткә н бө тен мә гълү матны саклый, борын сизгә н ислә р, ашаган нә рсә лә р, эчкә н эчемлеклә р һ. б., барысы да баш миендә ята. Менә бу инде бү генге мә гълү мә тнең тискә ре яклары. Ә гә р мин ү земә ү сә ргә дигә н максат куям икә н, ү з ө стемдә даими рә вештә эшлим, кирә кле акыллы кешелә р белә н аралашам. Баш миемне кирә кле мә глү мә т белә н тутырам.

2 бү лек

МАРИНА. Ә гә р без берә р нә рсә не хә терлә мибез икә н, бу баш миендә юк дигә нне аң латмый. Шуң а кү рә мин гел ә йтә м: ахмак китаплар укырга, придуркалар белә н аралашырга, начар музыка тың ларга, сыйфатсыз ризык ашарга, булдыксыз фильмнар карарга ярамый. Ү зең не тә рбиялә ргә кирә к.

МАРАТ. Ә менә бү генге хакимияттә яшә ү челә рнең баш тартуы проблемалар һ ә рвакыт булачагы турында сө йли. Проблеманың булуы мө һ им тү гел, безнең аң а мө нә сә бә тебез мө һ им. Ә гә р сиң а яшә ү кү ң елсез икә н - син бө тенлә й ахмак.

ХУЛИГАН 1. Лекциядә шулай ук иҗ атчыларның баш мие чыннан да башка дип ә йтелә: томографлар мә гълү матлары аларның кайбер ө лешлә ре башка кешелә ргә караганда активрак эшли, дип кү рсә тә.

МАРИНА. Мин ышанам... һ ә р кечкенә баланы музыкага ө йрә тергә кирә к, чө нки бу нейрон челтә ренең нечкә нә закә тле кө йлә ве. , ул профессионал булырмы юкмы монсы мө һ им тү гел. Бу хакта бө тен җ ирдә сө йлә ргә кирә к. Оныкларымны һ ичшиксез музыка мә ктә бенә йө ртә чә кмен. Балаларымны ө йрә ттем оныкларымны да ө йрә тә чә кмен.

ХУЛИГАН 3. Сез барысын да дө рес эшлә дегез. Шулай кирә к тә. Ә гә р баш мие тупой журналлар укыса, юлә рлә р белә н аралашса, җ иң ел мә гънә сез музыка тың ласа һ ә м тупас фильмнар караса, зарланырлык ә йбер юк ү зең сайлаган язмыш.

МАРИНА. Менә ни ө чен мин позитивлыкта.

МАРАТ. Кемдер аң ламаган китапны, икенче берә ү су кебек эчә. Аң лашылмаган фильм баш миен зур бер эшкә җ игә чә к.

ХУЛИГАН 1. Баш мие - ул челтә рлә р, пульсациялә ү че челтә рлә р. Анда аерым бер нә рсә эшли торган " урын" юк. Шуң а кү рә без баш миендә корбанлык, мә хә ббә т, намус зоналарын тапсак та, бу безгә тормышны берничек тә җ иң елә йтмә с иде.

МАРИНА. Бу урында мин бө тенлә й буталдым... Минем ө чен кешелә р җ итез һ ә м ә кренгә бү ленә.

МАРАТ. Мә сә лә н, кү п тел белү че кешенең баш мие ө стенлек ала. Теллә рне белү баш мие ү сеше ө чен бик тә файдалы, бу " Альцгеймер чире" белә н чирлә мә скә ярдә м итә Шулай булгач, безнең алда торган бурычыбыз - баш мие ө чен татар телен ө йрә нү, ә тә н ө чен без шө гыль табып торабыз. Сү з уң аеннан сорап алыйм ә ле. Килә се сезонда сыерларны сө тлә ре артсын ө чен нә рсә белә н ашатачакбыз?

ХУЛИГАН 1. Ә легә махсус витаминлы ө стә мә лә р эзлибез, бу продуктны кайсы илдә н сатып алу отышлырак булыр икә н дип чутлыйбыз.

ХУЛИГАН 2. Гадә ттә гечә җ ә йне бик кү п тө рле ү лә н ә зерлә ячә кбез. Ә мма заманча методлардан башка булмас. Лә кин продуктның натуральлеген югалтырга ярамый. Безнең заманда кибеттә ге продуктлар нә рсә дә н ясалганы аң лашылып бетми. Сыйфатлары мактанырлык тү гел.

МАРИНА. Безнең тормыш ул бер генә, без ике тапкыр яши алмыйбыз. Шуны аң лап яшә ргә кирә к. Бер нә рсә не дә дө реслә п булмый, хаталарың ө чен һ ичшиксез җ авап тотачаксың. Шуны аң лап белем диң гезендә йө зеп яшә ргә кирә к.

МАРАТ. Шул ук лециядә ясалма интеллект турында ә йтелә... Һ ә м минем ө чен иң куркынычы, ясалма интеллект ү зен ниндидер индивидуальлек итеп тойган вакыт ерак тү гел. Бу вакытта аның ү з планнары, ү з максатлары барлыкка килә чә к. Ясалма интеллектка без кирә к тә булмаячакбыз.

МАРИНА. Ягъни бө тен фантастика чынбарлыкка ә верелә чә к?

ХУЛИГАН1. Нә к шулай.

МАРИНА. Ходаем, мин куркам. Ә леге моментта моһ им булган нә рсә лә р белә н шө геллә ним ә ле. ( чыгып китә )

ХУЛИГАН 2. Лә кин безнең белә н кем җ итә кчелек итә соң? Алламы?

ХУЛИГАН 3. Кем аны алла ди, кемдер башка сү з белә н аң лата. Мә гнә се бер аның. Без һ ә р вакыт нинди эш эшлә ргә икә нен белеп, уйлап эшлә ргә тиешбез.

МАРАТ. Ярый бү генгә булды бу. Физик эш булды, баш миендә яхшы эшлә ттек, булдырдык. Иртә гә яң а теманы карарбыз. Минем бү генге уң ышсызлык шул баш миен эшлә тү гә мә ле генә. Авырлыкларсыз тормыш тормыш тү гел.

БИШЕНЧЕ КҮ РЕНЕШ

Дустым. Бү ген тагын мә хә ббә т тө нендә йө здек Мифтах белә н.

МАРИНА. Чыннапмы? Син тагы Валентина Красникованы тың ладың мы ә ллә.

ДУСТЫМ. Мин аны тың лау гына тү гел, яттан белә м инде мин аны ахры. (Наушниклар кидереп лекцияны тың лата)

МАРИНА. Точно менә бу темасын мин дә бик яратам аның . Мин синең һ чен бик шат. Нихаят ү з бә хетең не таптың. Ә фә рин!

ДУСТЫМ. Рә хмә т. Алар да бит ятим балалр тә рбиялилә р икә н. Мин шушылай белемемне арттырып торсам. Сезнең белә н аралашсам бар да ә йбә т булыр дип яшим.

МАРИНА. Без бер каяда югалмыбйз. Кү реп торасың бит кү пме кө ч салынган. Дуң гыз фирмасы ба, тавык, ү рдә к, тавык, арендага бирелгә н йортлар, мунчалар. Бу хуҗ алыкны кемгә калдырасың.

ДУСТЫМ. Сез булмасагыз бу нә рсә лә рне шундук талап чыгып китерлә р сымак. Берә р ышанычлы кеше тә рбиялә ргә кирә к ә йе бит?.

МАРИНА. Ә нә бит безнең егетлә р бездә н калышмаска тырышалар. Ә тилә ренең һ ә р бер сү зен тың лап эш итә лә р...

ДУСТЫМ. Марат кү ргә н авырлыкларны дошманыма да телә мә с идем.

МАРИНА. Кызык бу тормыш, элек сугыш революция белә н кеше кырылган. Хә зер менә шул акча дип кайгырып кеше гомеренең кадере юк. Ә Маратның кешелеклелеге бар кешене тад калдыра.

ДУСТЫМ. Ярый менә сайт ясадыгыз. Андагы мә рхә мә тле кешелә р сү злеге бигрә к озын.

МАРИНА. Ә йе ул исемлек кө ннә н кө н артып тора. Дә ү лә тебез безне аң лап бетермә сә дә., гади халык безнең эшне кү рә. Без бергә.

ДУСТЫМ. Марат кебек кешелә р кү брә к булсын иде ә лбә ттә.

МАРИНА. Ансы шулай. Кеше ү зен ниндидер изге эшкә багышлап шуннан бә хет табып яшә сә. Бик дө рес булыр дип уйлым.

ДУСТЫМ. Иң мө химе җ ан һ ә м тә н хә рә кә те ( кө лешә лә р).

Беренче пә рдә тә мам.

ИКЕНЧЕ ПӘ РД

АЛТЫНЧЫ КҮ РЕНЕШ

Шул ук йорт. Шул ук кул ә шлә ре белә н шө геллә нә лә р

МАРИНА. Ул ятим балалар ө чен «Фермерлар мә ктә бе» тө зи.

ЖУРНАЛИСТ. Бү ген Россиядә 950 мең гә якын ятим бала бар. Ел саен безнең илдә 100-130 мең шундый бала барлыкка килә. Ел саен балалар йортларынан 15 мең чыгарылыш укучысы чыга. Ә чыгарылганнан соң җ ә мгыятькә аларның 10% ы гына кушыла. Югары уку йортларына 7% тан артмый, ПТУга 70% бара, ә 20% гомумә н беркайда да укымый. 85 мең ятим баланың беркетелгә н торагы юк.

МАРИНА. Югары уку йортына керергә телә сә лә р дә кү плә рне училищега барырга мә җ бү р итә лә р. Без инде моны баштан кичердек. Без ү зебез детдомнан чыккын балалар.

ЖУРНАЛИСТ. Марат укытучы булып эшлә гә н бит. Биолог? Югары белемле?

МАРИНА. Ә йе, шулай, ул искиткеч кеше, ул куйган максатына ирешеп яши.

ЖУРНАЛИСТ. Менә 15 ел ечендә ул укытучыдан индивидуаль эшкуарга ә йлә неп балаларны тә рбияли. проблемасы барысын да аптырашта калдыра.

МАРИНА. 18 яшьтә узаллы тормышка җ ибә рә лә р. Ничек телисең шулай яшә. Менә алар «ә йлә нә »: җ инаятьчелә ргә, фахишә лә ргә ә верелә.

ЖУРНАЛИСТ. Ә техникумнарны тә мамлаучылар эшсезлә р сафын тулыландыра. МАРИНА. Алкоголизм - ул иң яхшы очракта!

ЖУРНАЛИСТ. Ә иң начарында - наркомания, токсикомания, ү з-ү зенә кул салу.

МАРИНА. Булган акчаларын тота белмилә р. Акча тиз бетә. Эш рә тен белмилә р. Ә ашыйсы килә, менә шулай урлашу башлана һ ә м азагында тө рмә.

Марат керә, тың лап тора, агачтан кашык ясый башлый.

ЖУРНАЛИСТ. Кемгә кирә к алар? Бә лки, ә ти-ә нилә ренә... яки җ ә мгыятькә?

МАРИНА. Беркемгә дә кирә кмилә р! Минем иремә генә инде.

ЖУРНАЛИСТ. Берә ү гә дә кирә кмә гә ннә рен ү злә ре дә белә лә р. Шуң а тагы да кү брә к деградировать итә лә р.

МАРАТ. Минем кебек идиотлар Россиядә башка юк. 16 млн. сум акча салдым, шушы җ инаятьчелә ргә. Башкача булдыралмыйм. Мин булмасам кем ярдә м итә р ул ә дә м затларына. Алар да бит кеше. Аларның да бит бә хетле булырга хакы бар.

ЖУРНАЛИСТ. Нә рсә генә эшлә сә ң дә безнең дә ү лә т ө чен юлә р булып каласың. Бу авыр мә сьә лә не сиң а ярдә м итү хисеннә н дә ү лә т ә гзә лә ре белә н очрашканда кү тә рсә м, " Акчаны нигә аларга тотарга? ", сорауыма, сорау белә н җ авап бирә лә р.

МАРАТ. Мин бит педагог, алар ярдә м итү хисеннә н бизнес белә н шө гыльлә ндем. 1994 елда шә һ ә рдә сә ламә тлә ндерү ү зә ге оештырдым, генераль директор булдым. Аннары" Олимпия резервы мә ктә бе" булдырырга, егетлә рне спортка профессиональ рә вештә җ ә леп итә ргә телә дем.

МАРИНА. Сиң а мә ктә п бә дрә флә ре бинасын биргә ннә р иде, шул вакыт мин сине мыскыл итеп кө лә лә р дип еладым. Шул бина белә н нишлә рсең икә н дип аптыраган идем. Нинди эшкә тотынсаң да бар да барып чыкты, лә кин дә ү лә тебез тарафыннан ярдә м булмавы мине бик гә җ ә плә ндерә.

МАРАТ. Ә мин аннан менә дигә н спорт залы ясадым.

МАРИНА. Башлыгыбыз алмашынып: «Ә йдә, ү з эшең ө чен акча бир», - диде.

МАРАТ. Ә мин беркайчан да откат бирмә дем һ ә м җ ыенмыйм да. Шулай итеп, мин генераль директордан эшче вазифасына кү чтем.

ЖУРНАЛИСТ. Дө рес эшлә дең. Куң елемне тө шермә дең, комсыз кешелә р тормышта һ ә рвакыт һ ә м һ ә ркайда булачак, ә эшне дә вам итә ргә кирә к.

МАРАТ. Менә мин дә шул хакта. Педагогик белемемне эшкә җ иктем, балалар проектын ү стерә башладым.

МАРИНА. Акылллы балалар бар җ инаят ясаган, ялгышкан балалар бар. Марат шуларны тә рбиялзр ө чен, укытучыларга 4 оклад тү лә п балаларны тә рбиялә ү эшенә ә игелде.

МАРАТ. Педагоглар ярдә мендә укучылар белә н иҗ ади һ ә м спорт конкурсларында катнаша башладык.

МАРИНА. Беренче урыннарны яулый башладылар. Аның ул вакытта инде 2000 тә рбиялә нгә нбаласы бар иде.

ЖУРНАЛИСТ. Без мондый егетлә р ө чен походлар оештырдык. Шушы хулиганнар 10-15 кө н эчендә кү з алдында ү згә рделә р.

МАРАТ. Ике атна эчендә хулиган балаларның кү злә рендә җ итди караш барлыкка килде. Алар ү з хаталарын аң лый башладылар.

Хулиган1 керә

МАРИНА. Моннан бер ай элек мин бу ятим кыз белә н исә нлә шмә гә н дә булыр идем. Лагерьда дө рес тә рбия алганнан соң аң а ышанырга да була иде.

ХУЛИГАН 1. Безнең ә тинең бар тә къдиме да ошый иде безгә. Без походларда ешрак булырга телә дек.

ЖУРНАЛИСТ. Ә мма дә ү лә т структуралары моң а тыю куйды.

МАРАТ. Балалар тә рбиялә ү лә ргә бирешә башлавы гади халыкка ошамавын да аң ламыйм мин. Бер тә рбиялә ү походын ү ткә ргә ннә н соң, анламучанлыкка дучар булып, бу проектны да ябырга мә җ бур булдык. Тагын башлаган эшне бетерергә мө мкинчелек бирмә делә р.

МАРИНА. Ә йтегез ә ле, 10 кө н эчендә кешене ү згә ртеп буламени? Бу бит тө зә тү юлында бер генә адым иде... Ул вакытта Марат туристлык бизнесы белә н шө гыльлә нә иде. Ярый, безнең җ ирлә р мө мкинлек бирә: Лена авылы, ү зенең Обва елгасы һ ә м кү ркә м табигате белә н дан тота. Сазаннар 12 кг, чуртан, алабуга, судак - балыксыз ярдан китә алмассыз.

МАРАТ. Минем хә зерге вакытта туристлар ө чен 6 йортым бар иде, елгага кадә р 100 адым. Заманында егетлә рне бу эшкә җ ә леп итә ргә мө мкин дип карар кылган идем.

ХУЛИГАН 1. Без бик рә хә тлә неп йортлар белә н шө гыльлә ндек, хуҗ алыкны ү стердек. Һ ә м безнең инде 18 яшьтә балалар йортыннан буш кесә лә р белә н чыкмау мө мкинлеге барлыкка килде. Без ү зебезне эшмә кә рлектә сынап карый алдык. Бу безнең хыялларыбызның чиге иде...

МАРАТ. Аларга кыен булачагын белә идем. Аллага шә кер тә җ рибә м миң а тагын ярдә м итте, ү зем белгә н бар нә рсә гә ө йрә тә алдым. Ятимнә р миң а тө рле элә кте, коррекцион йортлардан да шундый катлаулы балалр ала идем. Алар белә н эшлә п уң ай нә тиҗ ә лә ргә ирешкә ч. Авыл хуҗ алыгы һ ә м терлекчелек егетлә рне ү стерергә мө мкин, дип хә л иттем.

МАРИНА. Безнең проект авыл хуҗ алыгына ө йрә тү гә генә тү гел, эшкуарлык эшчә нлегенә дә юнә лтелгә н.

ХУЛИГАН 2. йомыркалар кү тә реп керә .

ХУЛИГАН 2 Ү рдә клә рне, тавыкларны карап йө ргә ндә, мин тә җ рибә генә алмыйм ү земә эш хакы да алам ү земнең хуҗ алыкны ү стерергә планнар корам, рә хмә т ә тигә.

МАРАТ. Администрация шундый эш хакы алып эшлә ү лә рен дә хупламады.

ХУЛИГАН 2. Ничек инде балалар аена 15 000сум эш хакы алырга мө мкин! " Сез балаларны акча белә н боздыгыз! Сез тә рбиянең бө тен системасын бозасыз! " диделә р.

МАРИНА. Ә малайларның урамнарда йө рмә ве, ү теп баручыларны талау, ә ү злә ренең намуслы хезмә тлә ре һ ә м ү з башы белә н акча эшлә ү лә ре турында беркем дә уйламады.

МАРАТ. Кү плә р, минем янымда эшкә ө йрә неп, аннары ү з эшен башлап җ ибә рә, уң ышлары белә н мине шатландыра.

МАРИНА. Кемдер монда безнең янда кала: торак, эш, аң лау, хө рмә т һ ә м файдалы мә глү мә тлә р арасында яшә вен дә вә м итә лә р

МАРАТ. Хә зер мин яң а цехларны булдырырга булдым. коптиль һ ә м котлет-пирожковый цех.

МАРИНА. Ә йе, башта барысы да эшне сагаеп башлыйлар, лә кин аннары кушылалар һ ә м ү злә ре дә ниндидер яң а һ ә м кызыклы нә рсә тә къдим итә лә р.

ХУЛИГАН 3. Без ә тиебез адресына даими тә нкыйть ишетә без. Кешелә р һ ә рвакыттагыча рә химсез.

МАРАТ. Ә йе, ә йе, мин ахмак эш, ө метсез балалар белә н шө гыльлә нә м, аларның тә рбиясен бозам, дилә р. Мин кү п балалы ә ти, ү земнең ө ч балам бар. Бервакыт җ ә й кө не малайлардан лагерь оештырдым, шулай ук хокук бозучылар белә н. 114 кеше җ ыйган идем, ә смена азагында 8 баланы ү з гаилә мдә калдырырга карар кылдым. Хә зер алар инде ү стелә р. Дө ресе тә рбияли алуым белә н бик шатмын. Чын ир-атлар килеп чыкты.

МАРИНА. Ө чеседә ө йлә нде инде, ө стә венә, тулы гаилә лә рдә н хатыннары. Хатыннарының ә ти-ә нилә ре " гади" балалар тү геллеген белә торып, безнең улларыбызга сө енеп яшилә р. Барысын да эшлилә р, чын хуҗ алар: ирлә р эшен эшлилә р, кирә к булса ашарга пешерә лә р, кер юалар, хатыннарын хө рмә т итә лә р.

МАРАТ. Диванда ятып, бә леш кө теп яткан заманнар ү тте. Ир-ат барысын да эшли белергә тиеш. Минем егетлә р нә къ менә шундый, мин аларда хатын-кызга, гаилә гә хө рмә т тә рбиялим, алар җ илкә сендә зур җ аваплылык ята. Минем хулиганнардан чын ирлә р ү сеп чыга. Аллага шө кер балаларым ө чен бер дә кызарырга туры килмә де.

ЖУРНАЛИСТ. Сез бит кү п тапкырлар проектларыгызны региональ статуска биргә н идегез, ү з яныгызга тә рбиялә ү гә 600 ятим бала алырга мө мкинлек бирә чә к бит.

ХУЛИГАН 1. Ә мма ә легә ирешеп булмады. Бу бит кү пме ятимнә рне мө стә кыйль тормышка ә йрә тү дигә н сү з. Ә тиебезнең хыялы тормышка ашып килә аллага шө кер.

МАРАТ. Тө рмә гә элә гергә мө мкин булган 600 кеше дә ү лә т эшчелә ре, учреждениелә р ө чен салым рә вешендә акча ала, ә шә хси проектка бирсә лә р акчадан да мә хрү м калырга мө мкин. Бу инде акчага табынган халыкка авыр мә сьә лә.

МАРИНА. Кешене тә рбиялә ү бер кайчан да туктамый, 10 кө н эчендә бу ә ле бодай салу гына, ипи булып ө стә лгә менгә нче кү пме кө ч тү гергә кирә к. Без хә р яң а кө нне эш белә н генә ү ткә рмибез галимнә рнең яң а лекциялә рен укыйбыз.

МАРАТ. Бу егет белә н без ятимнә р йортыннын таныш. Минем турыда ишетеп, ү зе мине эзлә п тапты ул. (ХУЛИГАН1 кү рсә тә. )

ХУЛИГАН 1. Мине риелторлар алдадылар һ ә м фатирымны алдылар. Ө метсезлек, кү з яшьлә ре, ү з-ү земә кул салу белә н яшә вемне тә мамларга җ ыенганда Ә тиемә элә ктем. Безнең ятимнә р йортында булган конфликтларга карамастан ул мине кабул итте, эш бирде яң а мө мкинчелеклә р ачылды минем гайлә м балалрым бар.

МАРАТ. Хә зер инде бу Хулиган егетебез турбаза идарә чесе.

ЖУРНАЛИСТ. Кү пме ятим балалар җ ыелган акчалары фатир белә н чыгып тө рле мошенникларга лә геп фатирсыз акчасыз калалар. Бу бит коточкыч хә л.

МАРАТ. Бездә 18 яшьтә н 25 яшькә кадә рге 16 бала бар. Тө рмә дә н тагы ике егет кө тә без. Андый балаларны башка беркайда да кө тмилә р.

МАРИНА. Ятимнә р кибеттә ачлыктан азык-тө лек урлыйлар һ ә м шунда ук тө рмә гә елә гә лә р. Без бит ничек фикер йө ртә без? Ятим булу, бу тамга. Ә гә р менә бү ген икмә к урлаган икә н, соң рак банк та таларга мө мкин.

ЖУРНАЛИСТ. Ятим балалар яшү смер вакыттан ук дә ү лә т " җ илкә сендә " утырган караклар, хулиганнар, ә рә мтамаклар буларак кабул итү лә рен белә лә р. Шуннан соң алар ничек җ ә мгыятькә керә алалар, нормаль яши һ ә м эшли алалар? Шуң а кү рә бө тен кешегә ачулы һ ә м рә нҗ етелгә н: бала-чагаларына, укытучыларга, барлык кешелә ргә ү пкә лә гә н корбаннар

ХУЛИГАН 2. Шулай итеп без ахмаклыклар, ә аннары җ инаятьлә р дә кыла башлыйбыз. Тупламга җ ыенабыз һ ә м ү з кануннарыбыз буенча яшибез, алар җ ә мгыять законнарыннан бик нык аерыла.

МАРАТ. Безне статистика куркыта!.. Ә балаларның урамда калуы? Балалар һ ә м яшьлә р - безнең килә чә гебез, аларны ү зебездә н соң бу дө ньяда калдырырбыз.

ЖУРНАЛИСТ. 5-10 елдан соң безнең илдә миллионнан артык ятим бала булачак. Ә сезнең методиканы алып сезнең кебек кеше булса бу ятим балалрга зур бә хет булыр иде.

ХУЛИГАН 3. Кү пме изге эшлә р эшлә сә дә безнең Ә ти бик гади кеше булып кала белә.

МАРИНА. Тагын ә ллә нинди яхшы эшлә р иде, кү пме ятимнә р йорты аның идеялә ренә каршы чыга. Менә шундый эчтә лекле сө йлә шулә р бездә һ ә р кич кабатлана. Без шулай ү ткә н кө нгә нә тиҗ ә ясыйбыз. Килгә н кунаклар ө чен мастер класслар кү рсә тә без. Без кешелә рне бик яратабыз!

Җ ИДЕНЧЕ КҮ РЕНЕШ

МАРИНА. Мин сине яратып сө еп яшим. Шул тиклем изге кеше белә н яшә вем белә н горурланам.

МАРАТ. Белә м, сизә м. Рә хмә т.

МАРИНА. Тик синең мине яратмавың ны гына аң лыйм.

МАРАТ. Син тагын шул турыда.

МАРИНА. Мин мә ң ге шул турыда уйлармын. Хатын кызгә һ ә р чак нә рсә дер җ итми.

МАРАТ. Менә бу минем ө чен мә ң гелек табышмак.

МАРИНА. Син тормышыбызда булган авырлыклар алдында аптырап тормадың. Менә дигә н бә хетле ә тиле ә ниле тормыштан мә хрү м булдың. Син ятимнә рне коткару эшэндэ адым саен аң ламучынлыкка дучар булдың. Сынмадың сыгылмадың. Минем капризларыма да тү здең, һ ә м тү зә сең. Тик син мине яратмыйсың.

МАРАТ. Яратам гафу ит кайсы бер кө нне башымдагы уйларым белә н мавыгып, сиң а яратам дип ә йтергә онытам. (Кочаклый, тагын биилә р. )

МАРИНА. Мин синең яның да бик бә хетле. Бар хатын кызга мине синең кебек ир белә н яшә ргә язсын дип телим. Сө ю хисе тө рле булырга мө мкин. Мин синең ө чен икенче урында. Беренче мә хә ббә тең не таптым бит мин синең.

МАРАТ. Минем беренче мә хә ббә тем?

МАРИНА. Аптырама, мин гел безнең арада тагын бер кеше булын сизеп яшә дем. Дусларыбыз туганнарыбыз аша мин аны таптым.

МАРАТ. Чынмы? Минем беренче мә хә ббә тем? Инглиз укытучысы?

МАРИНА. Ә йе ялгышмаганмын икә н.

МАРАТ. Кайда ул хазер

МАРИНА. Ул.... ү лгә н.

МАРАТ. Ә.... кияү гә чыкканмы? Балалры бармы?

МАРИНА. Кияү гә дә чыкмаган, балалары да булмаган.

МАРАТ. Кайчан?

МАРИНА. 27 яшендә.

МАРАТ. Нигә бу тормыш шундый аяусыз.

Пә рдә.

12 Следующая ⇒