Хелпикс

Главная

Контакты

Случайная статья





9. ФРЕНЕЛЬ АУМАҒЫН ЗЕРТТЕУГЕ АРНАЛҒАН ҚҰРЫЛҒЫ / АУМАҚТЫҚ ПЛАСТИНКА



9. ФРЕНЕЛЬ АУМАҒ ЫН ЗЕРТТЕУГЕ АРНАЛҒ АН Қ Ұ РЫЛҒ Ы / АУМАҚ ТЫҚ ПЛАСТИНКА

9. 1. Жұ мыстың мақ саты

Паралель сә улелермен жарық тандырылғ ан аумақ тық пластинканың фокустық қ ашық тық тарын анық тау

9. 2. Қ ысқ аша теориялық кіріспе

Френель бойынша нү ктелік кө збен қ оздыратын жарық толқ ыны толқ ындық беттің элементтерімен сә улеленетін когерентті екінші ретті толқ ындардың суперпозиция нә тижесі ретінде қ арастырыла алады. Толқ ындық беттің зоналарғ а бө лінуі екі кө ршілес зоналардан шығ атын толқ ындардың оптикалық жү ріс айырмасы Р бақ ылау нү ктесінде тең болатын жә не бұ л толқ ындар Р нү ктесіне кері фазалармен келеді де, жартылай бір-бірін сө ндіреді.

Бірін бірі ауыстыратын жарық жә не қ ара концентрлік сақ иналардан тұ ратын, Френель зоналардың орналасу принципі бойынша қ ұ рылғ ан аумақ тық пластинканы қ олдану толқ ындық беттің бө лінуін эксперименталды дә лелдейді. Жарық жә не қ ара зоналардың саны 2 к болса, онда амплитуда нү ктесінде тең:

                             (9. 1)

Сол уақ ытта P нү ктесінде амплитуда  аумақ тық пластинкасыз  тең (бірінші зонаның жартысының салымы). Сондық тан аумақ тық пластинканы қ олдану Р нү ктесіндегі жарық интенсивтілігін коэффициентімен кө бейтуге мү мкіндік береді. Бұ л аумақ тық пластинканы жинағ ыш линза ретінде қ олдануғ а болатынын кө рсетеді.

9. 1-суретте аумақ тық пластинканың бірінші сақ иналарының жазық толқ ынмен жарық тандыруы кө рсетілген. Р нү ктесі жә не аумақ тық пластинканың ортасымен қ ашық тығ ы  болсын, онда Р нү ктесі ү шін радиустар ү шін келесі тең деу орындалады :

, мұ нда            (9. 2)

Сонымен,  аумақ тық пластинканың радиустары жә не фокустық қ ашық тық ү шін:

     (9. 3)

 

 

9. 1-сурет. Жазық толқ ынмен қ абатшаның бірінші зоналарын жарық тандыруы

 

Егер Р бақ ылау нү ктесін ОР бағ ытымен аумақ тық пластинкағ а қ арай жылжытсақ, онда жарық жә не қ араң ғ ы бейнелерді кө руге болады, бұ л аумақ тық пластинка бірнеше фокустары бар екенін кө рсетеді.

                                      (9. 4)

Эксперимент ү шін қ олданылатын аумақ тық пластинкада 20 аумақ бар, бірінші ортасындағ ы қ араң ғ ы шең бердің радиусы . Сонымен келесі шең берлердің радиустары:

                                               (9. 5)

Кестеде эспериментте шық қ ан жә не λ =632, 8нм ү шін (9. 3), (9. 4) жә не (9. 5) формулармен есептелген орта шамалар келтірілген. 9. 2-суреттеm фокус ретіне кері шаманың функциясы ретіндегі қ ашық тық тар келтірілген.  

 

9. 1-кесте.

m fтеор, см fэксп, см n rтеор, мм rэксп, мм
56, 9   0, 6 0, 61
19, 0   0, 85 0, 86
11, 4   1, 04 1, 05
8, 1   1, 20 1, 21
6, 3   1, 34 1, 35

 



  

© helpiks.su При использовании или копировании материалов прямая ссылка на сайт обязательна.