3.2. Газ қауіпті жұмыстар
3. Газбен жабдық тау кезіндегі қ аіпсіздік техникасы
3. 1. Ерекше табиғ и жә не климаттық жағ дайларда газбен қ амтамасыз ету жү йелерін пайдалану кезіндегі қ осымша талаптар
353. Ерекше жағ дайдағ ы аумақ тардағ ы газ қ ұ бырларын жобалау, салу жә не пайдалану газ қ ұ бырларының болуы жә не олардың ә серінің маң ызымен байланысты жердің рельефімен, топырақ тың геологиялық қ ұ рамына, гидрогеологиялық тә ртібіне, газ қ ұ бырларын салу аумағ ының ә зірлемесіне, климаттық жә не сейсмологиялық жағ дайларғ а, сондай-ақ ө зге де ә серлер мен олардың уақ ыт бойынша ө згеру мү мкіндігін ескере отырып, жү зеге асырылады. 354. Болаттан жасалғ ан су газ қ ұ бырларын, сондай-ақ жер асты газ қ ұ бырларын салу ү шін қ айнағ ан болаттан жасалғ ан қ ұ бырларды қ олдануғ а жол берілмейді. 355. Ә ртү рлі мақ саттағ ы жер асты коммуникация коллекторларымен жә не каналдарымен газ қ ұ бырларының қ иылысқ ан жеріндегі, сондай-ақ газ қ ұ дық тарының қ абырғ алары арқ ылы газ қ ұ бырын жү ргізу орындарындағ ы газ қ ұ бырларын футлярда салып қ ою қ ажет. Футлярдың ұ штары қ иылысқ ан қ ұ рылғ ылар мен коммуникациялардың сыртқ ы қ абырғ аларының екі жағ ынан кемінде 2 м қ ашық тық та, газ қ ұ дық тарының қ абырғ алары қ иылысқ ан кезде – кемінде 2 см қ ашық тық та шығ арылады. Футлярдың ұ штары гидроизоляциялық материалмен жабылады. Ең істің жоғ арғ ы бө лігіндегі футлярдың (қ ұ дық тардың қ абырғ аларының қ иылысқ ан жерлерін қ оспағ анда) бір бө лігінің ұ шында қ орғ аныш қ ұ рылғ ысына шығ атын бақ ылау телефонын кө здеген жө н. Футляр мен газ қ ұ бырының қ ұ быраралық кең істігінде газ тарату жү йелеріне қ ызмет кө рсетуге арналғ ан пайдаланудың 60 В дейінгі кернеулі кә білін (байланыс, телемеханика жә не электр қ орғ ау) салуғ а рұ қ сат беріледі. 356. Электр ө ткізгіші немесе электр кә білінің газ қ ұ бырына беку конструкциясы трубалар қ озғ алғ ан жағ дайда қ осылыс мық тылығ ын қ амтамасыз етеді. 357. Қ ұ бырларды қ осу электрмен доғ алап дә некерлеу ә дісімен жү ргізіледі. Диаметрі 100 мм аспайтын, қ ысымы 0, 3 МПа (3 кгс/шаршы см) жабыны бар жер бетіндегі газ қ ұ бырын ғ ана газбен дә некерлеуге жол беріледі. Жер астындағ ы газ қ ұ бырларындағ ы дә некерленген қ осылыстар физикалық ә діспен 100% бақ ылауғ а тартылады. Дә некерлеу қ осылыстарының кез келген ұ зындық та жә не терең дікте бірікпей қ алуына жол берілмейді. 358. Жақ ын дә некерлеу жапсарының ғ имараттың іргетасынан арақ ашық тығ ы кемінде 2 м болады. 359. Газ қ ұ быры қ алың дығ ы кемінде 200 мм қ ысылмағ ан топырақ тың негізінде тө селеді жә не кемінде 300 мм биіктікке осы топырақ тө селеді.
367. Ерекше табиғ и жә не климаттық жағ дайларда газ тарату жү йелері мен газ тұ тыну объектілерін салу кезінде нормативтік актілер талаптарына қ осымша мынадай шаралар қ олданылады: 1) сейсмикалығ ы 7 балдан жоғ ары аудандарда газ қ ұ дық тарын салу кезінде темір бетон қ ұ дық тарының плита негіздері жә не кірпіш қ абырғ алары бар қ ұ дық тардың монолитті темірбетон негіздері қ алың дығ ы 100 мм тығ ыз топырақ тө семіне тө селеді; 2) жылым топырақ қ а салынғ ан газ қ ұ дық тары жинақ талғ ан, темір бетонды жә не монолитті болуы тиіс, темір аралас сылақ пен сыланады. Қ абырғ алар мен қ атып қ алғ ан топырақ арасындағ ы ілінісуді азайту ү шін шайыр материалдардан жабын немесе қ иыршық қ ұ мның ү стіне қ айта тө сем немесе қ ұ м шиыршық ты топырақ ты тө сеу ұ сынылады. Қ ұ дық ты жабу ү шін барлық жағ дайларда қ ұ м топырақ жә не басқ а да жылым емес топырақ тө селеді; 3) отырғ ызылатын барынша ұ сақ топырақ қ а салу кезінде қ ұ дық тардың негізі астындағ ы топырақ тығ ыздалады.
3. 2. Газ қ ауіпті жұ мыстар
410. Газдалғ ан немесе газ шығ уы мү мкін ортада орындалатын жұ мыстар газ қ ауіпті болып есептеледі. Газ қ ауіпті жұ мыстарғ а: 1) қ айта салынғ ан газ қ ұ бырларының жұ мыс істеуші газ желілеріне қ осылуы; 2) газбен қ амтамасыз ету жү йелерін пайдалану, жө ндеуден кейін жә не оларды консервациялағ аннан кейін, сондай-ақ жіберу жө нге келтіру жұ мыстарынан соң газ қ ұ бырларына жә не басқ а да объектілерге газ жіберу; 3) газ қ ұ бырларына, ГРП жабдық тарына (газ реттейтін қ ондырғ ы), газ пайдаланушы агрегаттарғ а техникалық қ ызмет кө рсету мен жө ндеу, сондай-ақ жарылыстан қ орғ алғ ан электр жабдық тарына техникалық қ ызмет кө рсету жә не жө ндеу; 4) бітеуіштерді алып тастау, тығ ындарды орнату жә не алып тастау, жұ мыс істеп тұ рғ ан газ жабдық тарынан, қ ұ ралдар мен аппараттардан газ қ ұ бырларын ажырату; 5) газ қ ұ бырларын ажырату, ү рлеу жә не демонтаждау; 6) резервуарлы қ ондырғ ыларда, ГТС, ГТП, АТҚ С, СМГ, сондай-ақ СМГ тө гу-қ ұ ю операцияларын орындау, ақ аулы жә не толып кеткен баллондардан тө гу; 7) қ ұ дық тарды жө ндеу, қ арау жә не желдету, сыртқ ы газ қ ұ бырларындағ ы суды жә не конденсатты тексеру жә не жою, тү зелмеген қ алдық тарды сору жә не тө гу; 8) резервуарларды дайындау жә не техникалық куә ландыру жү ргізу; 9) газ кеміп қ алғ ан жерде топырақ ты толық жою ү шін оларды жағ у; 10) ГРП, ГТС, ГТП, АТҚ С отпен жұ мыстар жү ргізу; 11) баллондарды жә не газ баллонды машиналарды толтыру жатады. 411. Дә некерлеуді қ олданбай жеке газ қ ұ ралдарын жә не аппараттарын, жеке баллонды қ ондырғ ыларды пайдалануғ а енгізуден, диаметрі 50 мм аспайтын тө мен қ ысымды газ қ ұ бырларында дә некерлеуді жә не газбен кесуді қ олданбай жө ндеу жұ мыстарын жү ргізуден, диаметрі 50 мм аспайтын газ қ ұ бырларын демонтаждаудан, қ ұ дық тарды пайдалану, қ арау, жө ндеу жә не желдету процесінде резервуарлар мен баллондарды толтырудан, сыртқ ы газ қ ұ бырларында суды жә не конденсаторды тексеру мен жоюдан, ГТС, ГТП, АТҚ С, газ қ ұ ралдары мен аппараттарының жарамсыз қ алдық тарын тө гуден басқ а, газ қ ауіпті жұ мыстар басшының немесе маманның жетекшілігімен орындалады. Аталғ ан жұ мыстар бойынша жетекшілікті аса білікті персоналғ а тапсыруғ а жол беріледі. 427. Газ қ ауіпті жұ мыстар ә детте кү ндізгі уақ ытта орындалады. Аварияларды жою жә не оқ шаулау жө ніндегі жұ мыстар кез келген уақ ытта маманның немесе басшының тікелей басшылығ ымен орындалады. 446. Жұ мыс істеп тұ рғ ан газ қ ұ бырларында, оларғ а газ қ ұ бырларын қ осу жә не жө ндеу кезінде дә некерлеу немесе газбен кесу газдың 40-150 даПа (150 мм су бағ. ) қ ысымымен жү ргізіледі. Аталғ ан қ ысымның болуы барлық жұ мыстардың орындалу уақ ыты ішінде тексерілуге тиіс. Қ ысым 40 даПа (40 мм су бағ. ) тө мен тү скенде жә не 150 даПа (150 мм су бағ. ) асқ анда кесуді немесе дә некерлеуді тоқ татқ ан жө н. Жұ мыстардың қ ауіпсіздігін жә не орындалу сапасын қ амтамасыз ететін арнайы саймандарды қ олдану кезінде қ ысымды тө мендетпей газ қ ұ бырын қ осуғ а жол беріледі. Жұ мыстардың жү ргізілу орындарында қ ысымды бақ ылау ү шін манометр орнатылады немесе жұ мыс жү ргізу орнында 100 м астам қ ашық тық та орналасқ ан манометр пайдаланылады.
|