Хелпикс

Главная

Контакты

Случайная статья





Ҡорама кантон Муйнаковтың шәжәрәһе



 

 

Фамилия- Алтыншина (Шангареева)

Имя – Наркиза

Отчество – Сагидулловна

Год рождения – 16 июня 1954 года

Место рождения – д. Курамино Учалинского района РБ,

 Должность- преподаватель Баймакского с/х техникума, ныне на заслуженном отдыхе

Образавание - высшее, БСХИ

Домашний адрес: с. Ургаза, Ул. Садовая 5,

                             Баймакский район,

                             Республика Башкортостан

тел: 8 909 3531 431

e-mail, aisurgasa@ mail ru

Ҡ орама кантон Муйнаковтың шә жә рә һ е

Ошо шә жә рә мде мин Бө йө к Ватан һ уғ ышының 70 йыллығ ына, ысын мә ғ ә нә һ ендә Бө йө к Ватан һ уғ ышы һ алдаты, Сталинград һ уғ ышынан яраланып, һ ың ар кү ҙ ен юғ алтып иҫ ә н ҡ айтып та Учалы районының " Они вернулись с победой" китабына ла индерелмә гә н,  ҡ артатайым Шә ң гә рә ев Сө лә ймә н Ҡ ыҙ ырғ али (1898 - 1968) улының яҡ ты иҫ тә легенә бағ ышлайым. Ҡ орама ауылынан Бө йө к Ватан һ уғ ышында бө тә һ е 92 ауылдаштарыбыҙ ҡ атнаша, шуның  50-һ е яу яландарында ятып ҡ ала, насип булғ ас  42 яугиргә ә йлә неп ҡ айтырғ а яҙ ғ ан. Бына уларҙ ың араһ ындағ ы ошо шә жә рә лә ге беҙ ҙ ең туғ андар:

· 1. Ҡ ә ипов Ә лҡ ә ф Ғ ә бдрә хмә н улы,

· 2. Ҡ ә ипов Ә хтә м Ғ ә бдрә хмә н улы,

· 3. Ҡ ә ипов Ишбирҙ е Билал улы,

· 4. Мостафин Ә хмә ҙ улла Ә лмө хә мә т улы,

· 5. Мостафин Мә улитбай Йомабай улы,

· 6. Мостафин Мө ждә бә Ғ ү мә р улы,

· 7. Мостафин Нә жип Солтан улы,

· 8. Мостафин Язар Солтан улы,

· 9. Мостафин Сә итғ ә ли Ҡ орбанғ ә ли улы,

· 10. Мостафин Сә лих Бикмө хә мә т улы,

· 11. Фатҡ уллин Фуә т Шаһ ибал улы

Ә был исемлектә ге  яугирҙ ә р  Ең еү менә н ҡ айттылар:

· 1. Исхаков Сө лә ймә н Оморҙ аҡ улы,

· 2. Ҡ ә ипов Миҙ хә т Билал улы,

· 3. Мостафин Ғ ү мә р Йомабай улы,

· 4. Мостафин Мө жә уир Дә улә т улы,

· 5. Мостафин Мө хә ррә м Дә улә т улы,

· 6. Мостафин Хашим Юлмө хә мә т улы,

· 7. Шә ң гә рә ев Сө лә ймә н Ҡ ыҙ ырғ ә ли улы.

  Ҡ орама ауылында 1998 йылда ү ткә релгә н " Һ аумыһ ығ ыҙ ауылдаштар! " байрамында ауылдың аҡ һ аҡ алы Фә тих бабай Нафиков сә хнә гә сығ ып ошо һ ү ҙ ҙ ә рҙ е ә йткә н ине:

" Ҡ орамаауылына нигеҙ һ алыусы Ҡ орама кантондың нә ҫ елен бө гө нгө кө ндә дауам итеү се берҙ ә н бер ғ аилә - Сә ғ иҙ улла Шә ң гә рә евтың ғ аилә һ е", - тип. Ошо кө ндә н башлап ауылдың тарихын ө йрә неү һ ә м шә жә рә беҙ ҙ е тө ҙ ө ү телә ге тыуҙ ы, был бик ҙ ур этә ргес булды. Атайыбыҙ ҙ ан ү ҙ ең дең кантон нә ҫ еленә н икә нең де белә инең ме тигә н һ орауғ а, ошолай яуап бирҙ е. " Ауыл ҡ арттары, кү берә ген Ә хмә твә ли бабай, һ уң ынан уның улы Фә тих ағ ай һ ө йлә й торғ айны. Тамырҙ арыбыҙ Айшан менә н Тайшандан киткә н тип. Ҡ орамала ике Сө лә ймә н булды, береһ ен ҡ аҙ аҡ Сө лә ймә н тинелә р, ә атайымды- " кантон Сә лә ймә н" тинелә р. Шул уҡ ваҡ ытта Хә ҙ исә апайымдың ҡ ушаматы бар ине " кантон малайы" тигә н, сө нки кү берә к утынғ а ул йө рө нө, ә мин Заһ иҙ улла ҡ устыны ө йҙ ә кө тө п ҡ ала инем. Тик совет йылдарында кантондар, батша офицерҙ ары тураһ ында һ ө йлә ү тугел, һ орашырғ а ла оялдыҡ, ҡ ыйманыҡ ". Ә хмә твә ли бабай Нафиков ваҡ ытында ауылдың иң абруйлы, уҡ ымышлы кешеһ е ине, кү п кенә йылдар ауылдың муллаһ ы булды. Ул ауылдың тарихын да яҙ ып барғ ан. Ата - олатайҙ арҙ ан ҡ алып, нә ҫ елдә н- нә ҫ елгә кү сеп килгә н, борондан яҙ ып барылғ ан ҡ омартҡ ы һ ә м ауылдың шә жә рә һ е лә унда һ аҡ ланғ ан булғ ан. Тик 70-се йылдарҙ а ул яҙ маларҙ ы кемдер алып тора ла кире ҡ айтармай...

Шә жә рә не ө йрә неү һ ә м яҙ ыу барышында ү ҙ енең олатаһ ының исемен белмә уселә р ҙ ә осраны, бик кү птә ргә хас кү ренеш ине был. Сә бә птә ре ниндә й булыуғ а ҡ арамаҫ тан, был халҡ ыбыҙ ө сө н ят, бик насар кү ренеш. Сө нки ата- бабаларыбыҙ беҙ гә , " һ ә р башҡ орт ү ҙ енең кә мендә ете быуынын белергә тейеш", - тигә н васыят ҡ алдырғ ан. Шә жә рә тө ҙ ө п, уның менә н халыҡ ты таныштырыу, быуындар бә йлә нешен тергеҙ еү гә булышлыҡ итә, сө нки тө рлө сә бә птә р менә н фамилиялары ү ҙ гә реп, бер береһ ен белмә гә н яҡ ын туғ андар була, белгә ндә ре лә нисек, кем яғ ынан икә нен белеп еткермә йҙ ә р. Ә иң мө һ име - йә штә ргә нә ҫ ел нә себен ө йрә теп, ырыуҙ аштарына, туғ андарына, ата- ә сә һ енә ихтирам тә рбиә лә ү ҙ ә, уларҙ а намыҫ санлыҡ, ү ҙ халҡ ы ө сө н яуаплылыҡ ү ҫ тереү ҙ ә.

 Барын-Табын ырыуы шә жә рә һ ен 1900йылдарзың башында Кә рим ауылы кешеһ е Ғ осман хә ҙ рә т яҙ ып ҡ алдырган, ә 1922йылда Мулдаҡ ай ауылының Дуғ ым аймағ ынан Гаязетдин Бә ҙ ретдин улы (1883 йылда тыуғ ан) уны кү сереп, яң ы мә ғ лү мә ттә р тө ҫ тә гә н. Шә жә рә былай башлана: " Элек беҙ ҙ ең тө п бабабыҙ Бохара шә рехендә н бей Барун Ҡ ара шейх булғ ан. Шуның ө сө н бә ғ зе бү леклә ребеҙ ҙ е " Барун башҡ орто"  тип йө рө ткә ндә р. Беренсе- Ҡ ара шейх, икенсе- Дә ули шейх, ө сө нсө - Ҡ отлошейх, дү ртенсе- Мунғ аҡ, бишенсе- Хажи Буғ а, алтынсы - Мунсә м, етенсе - Жә нсә м, Һ игеҙ енсе - Асанби, туғ ыҙ ынсы - Турғ ай. " Беҙ ҙ ең Уралдың кө ньяҡ битендә йә шә ү се башҡ орт ағ айҙ ар щул Турғ ай балаларынан таралып киткә ндә р... - тип яҙ а Рауф агай Насыров ү ҙ енең яҙ маларында. " Турғ айҙ ың Иҫ ә нбә т тигә н улының ө с улы булғ ан. Береһ е - Ҡ ә мбә р, икенсеһ е - Кү кә м, уның тармағ ы-Атанай, Ҡ аракеше, ө сө нсө һ е- Тә ң ребирҙ е. Ҡ ә мбә рҙ ә н таралғ андар: беренсеһ е - Аҡ суранан - Ҡ амайс тархан, икенсеһ е- Туҡ сура. "

Шә жә рә сама менә н 1430-1920 йылдарҙ ы эсенә ала. Һ ә м ул асылда ошо тө бә ктә ге ата - олатайҙ арҙ ың тарихына бә йлә нгә н.



  

© helpiks.su При использовании или копировании материалов прямая ссылка на сайт обязательна.