Главная

Контакты

Случайная статья

• Автоматизация
• Антропология
• Археология
• Архитектура
• Биология
• Ботаника
• Бухгалтерия
• Военная наука
• Генетика
• География
• Геология
• Демография
• Деревообработка
• Журналистика
• Зоология
• Изобретательство
• Информатика
• Искусство
• История
• Кинематография
• Компьютеризация
• Косметика
• Кулинария
• Культура
• Лексикология
• Лингвистика
• Литература
• Логика
• Маркетинг
• Математика
• Материаловедение
• Медицина
• Менеджмент
• Металлургия
• Метрология
• Механика
• Музыка
• Науковедение
• Образование
• Охрана Труда
• Педагогика
• Полиграфия
• Политология
• Право
• Предпринимательство
• Приборостроение
• Программирование
• Производство
• Промышленность
• Психология
• Радиосвязь
• Религия
• Риторика
• Социология
• Спорт
• Стандартизация
• Статистика
• Строительство
• Технологии
• Торговля
• Транспорт
• Фармакология
• Физика
• Физиология
• Философия
• Финансы
• Химия
• Хозяйство
• Черчение
• Экология
• Экономика
• Электроника
• Электротехника
• Энергетика

5.1. Ұйымдастыру және талдамалық сипаттағы іс-шаралар

Қ азақ стан Республикасында нашақ орлық қ а жә не есірткі бизнесіне қ арсы кү рестің 2009 - 2011 жылдарғ а арналғ ан бағ дарламасы туралы

Қ азақ стан Республикасы Ү кіметінің 2009 жылғ ы 27 мамырдағ ы № 784 Қ аулысы

«Қ азақ стан Республикасында нашақ орлық қ а жә не есірткі бизнесіне қ арсы кү рестің 2006 - 2014 жылдарғ а арналғ ан стратегиясын бекіту туралы» Қ азақ стан Республикасы Президентінің 2005 жылғ ы 29 қ арашадағ ы № 1678 Жарлығ ына сә йкес Қ азақ стан Республикасының Ү кіметі Қ АУЛЫ ЕТЕДІ:

1. Қ оса беріліп отырғ ан Қ азақ стан Республикасында нашақ орлық қ а жә не есірткі бизнесіне қ арсы кү рестің 2009 - 2011 жылдарғ а арналғ ан бағ дарламасы (бұ дан ә рі - Бағ дарлама) бекітілсін.

2. Орталық атқ арушы органдар, сондай-ақ Қ азақ стан Республикасының Президентіне тікелей бағ ынатын жә не есеп беретін мемлекеттік органдар (келісім бойынша), облыстардың, Астана жә не Алматы қ алаларының ә кімдері Бағ дарламада кө зделген іс-шаралардың іске асырылуын қ амтамасыз етсін жә не жыл сайын 30 маусымғ а жә не 30 желтоқ санғ а қ арай Қ азақ стан Республикасы Ішкі істер министрлігіне олардың орындалуы жө нінде ақ парат берсін.

3. Қ азақ стан Республикасы Ішкі істер министрлігі жыл сайын 20 шілдеге жә не 20 қ аң тарғ а қ арай Қ азақ стан Республикасының Ү кіметіне Бағ дарламаның орындалу барысы туралы жиынтық ақ парат берсін.

4. Осы қ аулы қ ол қ ойылғ ан кү нінен бастап қ олданысқ а енгізіледі.

Қ азақ стан Республикасы

Ү кіметінің

2009 жылғ ы 27 мамырдағ ы

№ 784 қ аулысымен

бекітілген

Қ азақ стан Республикасында нашақ орлық қ а жә не есірткі бизнесіне

қ арсы кү рестің 2009 - 2011 жылдарғ а арналғ ан бағ дарламасы

1. Бағ дарламаның паспорты

2. Кіріспе

Қ азақ стан Республикасында нашақ орлық қ а жә не есірткі бизнесіне қ арсы кү рестің 2009 - 2011 жылдарғ а арналғ ан бағ дарламасы Қ азақ стан Республикасы Президентінің 2005 жылғ ы 29 қ арашадағ ы № 1678 Жарлығ ымен бекітілген Қ азақ стан Республикасында нашақ орлық қ а жә не есірткі бизнесіне қ арсы кү рестің 2006 — 2014 жылдарғ а арналғ ан стратегиясының екінші кезең ін іске асыру мақ сатында, сондай-ақ нашақ орлық қ а жә не есірткі бизнесіне қ арсы кү рес «Қ азақ стан азаматтарының денсаулығ ы, білімі мен ә л-ауқ аты» атты ұ зақ мерзімді 4-басымдық тың қ ұ рамдасы болып табылатын Қ азақ стан Республикасы Президентінің «Қ азақ стан - 2030. Барлық қ азақ стандық тардың ө сіп-ө ркендеуі, қ ауіпсіздігі жә не ә л-ауқ атының артуы» атты Қ азақ стан халқ ына Жолдауына сә йкес ә зірленді.

3. Проблеманың қ азіргі жай-кү йін талдау

Қ азіргі уақ ытта Қ азақ стан Республикасы Президентінің 2005 жылғ ы 29 қ арашадағ ы № 1678 Жарлығ ымен бекітілген Қ азақ стан Республикасында нашақ орлық қ а жә не есірткі бизнесіне қ арсы кү рестің 2006 - 2014 жылдарғ а арналғ ан стратегиясының (бұ дан ә рі - Стратегия) бірінші кезең і аяқ талды, оның қ орытындысы елімізде есірткіге қ арсы жү йенің негізгі буындарының қ ұ рылуы болды.

Наркологиялық, психотерапевтік, медициналық -ә леуметтік кө мек жү йесінде наркология, психотерапия, клиникалық жә не консультативтік психология, ә леуметтік жұ мыс бейіндері бойынша мамандарды диплом алды жә не дипломнан кейін даярлаудың жаң а біліктілік жә не білім беру стандарттары бекітілді.

Наркологиялық емдеу-профилактикалық мекемелердің қ ұ рылымын, технологиясын, штаттық кестесін жә не материалдық -техникалық базасын қ азіргі заманғ ы наркологиялық кө мекті ұ йымдастырудың заң намамен бекітілген стандарттарына сә йкес келтіру жө ніндегі жұ мыс басталды.

Есірткіге тә уелділер профилактикасының, диагностикасының, оларды емдеудің, оң алтудың, ә леуметтендірудің қ азіргі заманғ ы технологиялары ә зірленді.

Бастапқ ы профилактикалық бағ ытта:

ә рбір тестіленетін адамның химиялық жә не психологиялық тә уелділікке тартылу қ аупінің дә режесін анық тай отырып, автоматтандырылғ ан психологиялық тестілеудің компьютерлік бағ дарламасын енгізу басталды, онда осы қ ауіптерді тө мендету жө нінде неғ ұ рлым оң тайлы ұ сынымдар беріледі;

есірткіге қ арсы мектептік жә не отбасылық бейнеханалар, қ ағ аз жә не магниттік тасығ ыштарда мектептік есірткіге қ арсы кітапхана қ ұ рылды;

«Тиімді отбасының ө з бетімен ү йрену қ ұ ралы» жә не «Тиімді ата-ананың ө з бетімен ү йрену қ ұ ралы» дайындалды.

Екінші профилактикалық бағ ытта есірткіге тә уелділерді диагностикалаудың, емдеудің, оң алтудың бірқ атар клиникалық хаттамалары (стандарттары), сондай-ақ наркологиялық кө мектің жә не наркологиялық қ ызметтердің тү р-тү рінің ә ртү рлі бағ дарламалары ә зірленді.

Ү шінші профилактикалық бағ ытта:

«нашақ орлық » диагнозы бар адамдарды медициналық -ә леуметтік оң алтуғ а бағ ытталғ ан бағ дарламалар жә не қ ызметтердің тиісті тү р-тү рі ә зірленді;

Павлодар жә не Теміртау қ алаларында «метадондық » алмастыру терапиясын енгізудің пилоттық жобалары басталды.

Жастарды жә не ү кіметтік емес ұ йымдарды тарта отырып, республикалық жә не ө ң ірлік дең гейлерде мемлекеттік органдардың есірткіге қ арсы қ ызметін ү йлестіру жө ніндегі жұ мыс басталды.

Қ азақ стан Республикасы Денсаулық сақ тау министрлігінің Нашақ орлық тың медициналық -ә леуметтік проблемалары республикалық ғ ылыми-практикалық орталығ ы (бұ дан ә рі - РҒ ПО) Біріккен Ұ лттар Ұ йымының Есірткі жә не қ ылмыс жө ніндегі басқ армасының

(бұ дан ә рі - БҰ Ұ ЕҚ Б) Treatnet наркологиялық ауытқ у саласындағ ы наркология жә не психотерапия проблемалары жө ніндегі ресурстық орталық тарының ә лемдік желісіне қ осылды. Білім беру циклдары, оқ у семинарлары, сондай-ақ халық аралық ғ ылыми-практикалық конференциялар ө тінімдер бойынша жә не БҰ Ұ ЕҚ Б-ның қ аржыландыруымен РҒ ПО-ның базасында ө ткізіледі.

Республиканың жә не шекаралас мемлекеттердің есірткіге қ арсы қ ұ рылымдары арасында уақ тылы ақ парат алмасуғ а жә не талдауғ а ық пал ететін есірткі жө ніндегі ведомствоаралық деректер банкі қ ұ рылды.

Кейіннен жақ ын жә не алыс шетелдердің қ атысушы мемлекеттерінің осығ ан ұ қ сас жү йелерімен ық палдасу мақ сатында:

Ресейдің Есірткіні бақ ылау жө ніндегі федералдық қ ызметінің мамандары ә зірлеген бағ дарламалық тұ ғ ырнама тұ рғ ысынан Ұ жымдық қ ауіпсіздік туралы шарт ұ йымына (бұ дан ә рі - Ұ Қ ШҰ ) қ атысушы елдердің Есірткі жө ніндегі біріккен деректер банкін қ ұ ру бойынша іс-шаралар жалғ астырылуда;

БҰ Ұ ЕҚ Б-ның қ олдауымен Алматы қ аласында қ ұ рылғ ан Есірткінің заң сыз айналымына қ арсы кү рес жө ніндегі Орталық Азия ө ң ірлік ақ параттық ү йлестіру орталығ ымен (бұ дан ә рі - ОАӨ АҮ О) ө зара іс-қ имыл ұ йымдастырылды.

Стратегияның бірінші кезең ін іске асыру нә тижелерін талдау тұ тастай алғ анда алғ а қ ойылғ ан міндеттердің орындалғ аны туралы қ орытынды жасауғ а мү мкіндік береді.

Сонымен бірге, Стратегияның бірінші кезең інің негізгі бағ ыттарының бірі - шекарадағ ы бақ ылауды кү шейту жө ніндегі міндет шешілген жоқ.

Есірткінің заң сыз айналымынан тү сетін кірістерді заң дастыруғ а қ арсы кү рес саласындағ ы ө зара іс-қ имыл мен қ абылданғ ан шаралар жеткіліксіз болып қ алды.

Қ азақ стандағ ы заң сыз есірткі нарығ ының серпінін ү ш негізгі келең сіз фактор негіздейді:

«ауғ андық » опиаттардың есірткілік экспансиясының қ арқ ын алуы. Халық аралық мамандардың бағ алауы бойынша соң ғ ы жылдары Ауғ анстандағ ы апиын-шикізат ө ндірісі 3 есеге жуық ө сті (2002 жылғ ы 3, 4 мың тоннадан 2008 жылы 10 мың тоннағ а дейін) жә не оның кө лемі бұ дан ә рі де ө се тү седі;

қ ұ рамында есірткі бар ө сімдіктердің шикізат базасының ө зімізде болуы. Тек Жамбыл облысының Шу алқ абында ғ ана сораның ө су ошағ ы шамамен 145 мың гектар жерді алып жатыр. Осы алқ аптардан жылына 140 мың тонна марихуана немесе 5-6 мың тонна гашиш алуғ а болады;

еуропалық мемлекеттерден жә не Ресейден синтетикалық есірткілердің (экстази, ЛСД жә не т. б. ) ә келінуі, мұ ны олардың тә ркілену фактілері айғ ақ тайды.

Қ азақ стан Республикасы Бас прокуратурасының Қ ұ қ ық тық статистика жә не арнайы есепке алу комитетінің деректері бойынша 2009 жылғ ы 1 қ аң тардағ ы жағ дай бойынша есірткі қ ұ ралдарын, психотроптық заттар мен прекурсорларды теріс пайдаланатын (бұ дан ә рі - есірткі тұ тынушылар) 54669 адам, оның ішінде 4743-і ә йел, 3836-ы кә мелетке толмағ андар, олардың ішінде 723 он тө рт жасқ а дейінгі жасты қ оса алғ андағ ылар есепте тұ рғ ан.

Соң ғ ы ү ш жылда есірткі тұ тынушылардың саны 2 %-ғ а, 2005 жылғ ы 53, 6 мың нан 2008 жылы 54, 7 мың адамғ а дейін ө сті.

Сонымен бірге, 100 мың тұ рғ ынғ а шақ қ андағ ы есірткі тұ тынушылар санының кө рсеткіші 2, 7 %-ғ а тө мендеп, 352-ні қ ұ рады.

Кә мелетке толмағ андар арасындағ ы есірткі тұ тынушылар санының жыл сайын 6, 5 - 9 %-ғ а тө мендеу ү рдісі сақ талуда.

Кө рсетілген кезең ішінде есепте тұ рғ ан героин тұ тынушылардың саны 24, 2 %-ғ а ө сті (22991-ден 28559-ғ а дейін), ал апиын қ олданатын адамдардың саны керісінше 2, 2 есе (11936-дан 5416-ғ а дейін) азайды. Каннабистік топтың есірткілерін теріс пайдаланушылардың саны шамалы ө скенімен, жалпы бұ рынғ ы дең гейінде қ алды.

Нашақ орлық пен уытқ ұ марлық бойынша: 2006 жылы - 9 816 (немесе тіркелген есірткі тұ тынушылардың жалпы санының 18, 4 %), 2007 жылы - 9 728 (немесе 17, 6 %), 2008 жылы - 8 360 (немесе 15, 3 %) адам емдеуден ө тті.

Бақ ылаудағ ы адамдар қ атарындағ ы тұ рақ ты ремиссия кө рсеткіштері (2 жылдан жоғ ары) 2006 - 2008 жылдары 5, 6 % - 6, 5 %-ды қ ұ рады.

Ресми есепте тұ рғ ан есірткі тұ тынушылардың ө лімі жыл сайын 2, 2 - 2, 3 %-ды қ ұ райды.

2009 жылғ ы 1 қ аң тарда республикада ЖҚ ТБ жұ қ тырғ ан 11 709 адам тіркелді. Ү ш жылда ЖҚ ТБ жұ қ тырудың барлық тіркелген жағ дайларының арасында инъекциялық есірткі тұ тынушылардың ү лесі 4, 3 %-ғ а тө мендеді жә не 70 %-ды қ ұ рады.

Соң ғ ы ү ш жыл ішінде есірткі қ ұ ралдарын жә не психотроптық заттарды теріс пайдаланудың салдарынан қ ылмыс жасағ ан адамдардың саны шамамен бір дең гейде қ алып тұ р (2006 жылы - 259, 2007 жылы - 247, 2008 жылы - 269). Осы қ ылмыстардың қ ұ рылымында Қ азақ стан Республикасы Қ ылмыстық кодексінің 259-бабында кө зделген (2006 жылы - 74, 1 %, 2007 жылы - 77, 7 %, 2008 жылы - 83, 6 %) қ ылмыстар жә не жеке меншікке қ арсы қ ылмыстар (2006 жылы - 15, 8 %, 2007 жылы - 14, 2 %, 2008 жылы - 7, 4 %) басым.

2006 - 2008 жылдары қ ұ қ ық қ орғ ау органдары есірткі қ ұ ралдары мен психотроптық заттардың заң сыз айналымы саласындағ ы 30 990 қ ылмысты, оның ішінде 14 535 есірткі ө ткізу фактісін, 1 191 контрабанда фактісін анық тады. 27 ұ йымдасқ ан қ ылмыстық топ ә рекетінің жолы кесілді.

Осы кезең де заң сыз айналымнан 76, 5 тонна, оның ішінде 70, 3 тонна марихуана, 2 715, 7 кг героин, 989, 7 кг апиын тә ркіленді.

Осылайша, қ азіргі уақ ытта Қ азақ стан Республикасындағ ы есірткі ахуалы мыналармен:

есірткіні заң сыз таратуғ а байланысты қ ылмыстар санының ұ лғ аюымен;

заң сыз айналымнан алынатын героин кө лемінің жә не осы есірткіні тұ тынатын есірткіге тә уелділер санының ұ лғ аюымен;

кә мелетке толмағ андар арасында есірткі тұ тынушылардың азаюымен қ атар, героинге тә уелді адамдар санының ұ лғ аюымен сипатталады.

Мемлекеттік жә не қ оғ амдық институттар тарапынан нашақ орлық пен есірткі бизнесіне қ арсы іс-қ имыл жасау шаралары мыналармен:

есірткіні ә келу мен транзиттеуге, сондай-ақ есірткі қ ылмысының ұ йымдасқ ан нысандарына қ арсы кү рес тиімділігінің жеткіліксіздігімен;

қ ұ зыретіне есірткінің заң сыз айналымынан тү сетін кірістерді заң дастыру фактілерінің жолын кесу кіретін мемлекеттік органдардың ө зара іс-қ имыл жасау тетігінің бастапқ ы қ алыптасу сатысымен;

есірткіге тә уелділіктен зардап шегетін адамдарғ а емдеу жә не оң алту кө мегінің жеткіліксіз дамуымен;

есірткіге тә уелді адамдарды ә леуметтік-психологиялық оң алту жү йесін дамытудың бастапқ ы сатысымен;

есірткіге тә уелді адамдарды, оның ішінде бас бостандығ ынан айыруғ а сотталғ андарды, сондай-ақ бас бостандығ ынан айыру орындарынан босатылғ андарды ә леуметтік-психологиялық оң алту жә не ә леуметтендіру жү йесінің болмауымен;

ө ң ірлік дең гейде есірткіге қ арсы саясатты тиімді іске асырудың жеткіліксіздігімен сипатталады.

4. Бағ дарламаның мақ саты мен міндеттері

Бағ дарламаның мақ саты Қ азақ стан Республикасы тұ рғ ындарының арасында психикалық белсенді заттарғ а тә уелділіктің таралуының ә леуметтік қ ауіпті ө су ү рдісін қ ұ рсаулау жә не кері бағ ыттау жө ніндегі іс-шараларды іске асыру болып табылады.

Бағ дарламаның міндеттері:

ө ң ірлік дең гейде есірткіге қ арсы қ ызметті ү йлестіруді жә не оның тиімділігін арттыру, нашақ орлық тың бастапқ ы алдын алу жә не халық тың салауатты демалу жү йелерін дамыту;

нашақ орлық қ а қ арсы насихатты кү шейту;

Қ азақ стан Республикасының денсаулық сақ тау жә не ә леуметтік саласына есірткіге қ арсы инновациялық технологияларды кең кө лемде енгізу;

нашақ орлық саласындағ ы профилактикалық қ ызмет тиімділігінің мониторингі;

екінші профилактикалық жә не ү шінші профилактикалық бағ ыттарда халық қ а наркологиялық кө мек кө рсету жү йесін жаң ғ ырту жә не дамыту, оларды тиімді нормативтік қ ұ қ ық тық ғ ылыми-ақ параттық сү йемелдеу, Қ азақ стан Республикасының денсаулық сақ тау жү йесіне жә не ә леуметтік саласына профилактиканың, диагностиканың, емдеудің, оң алтудың жә не ә леуметтендірудің инновациялық технологияларын енгізу, есірткіге тә уелді контингентті медициналық -ә леуметтік оң алтудың тиімді бағ дарламаларымен толық қ амтуды қ амтамасыз ету;

денсаулық сақ тау жү йесі мен ә леуметтік сала мамандарының біліктілігін арттыру жә не қ азіргі заманғ ы есірткіге қ арсы технологиялар бейіні бойынша кең кө лемде оқ ыту, ғ ылыми-педагогикалық кадрларды дайындау, тә рбие жә не білім беру жү йелерінің қ ызметкерлері ү шін есірткіге қ арсы тақ ырып бойынша арнайы білім беру циклдарын ө ткізу;

заң намалық базаны жетілдіру, нашақ орлық қ а жә не есірткі бизнесіне қ арсы кү реске бағ ытталғ ан ұ лттық заң наманы халық аралық қ ұ қ ық тық актілердің ережелерімен жә не қ оғ амдық ұ йымдардың ұ сынымдарымен одан ә рі ү йлестіру;

уә кілетті мемлекеттік органдардың, сондай-ақ нашақ орлық тың алдын алуғ а жә не емдеуге мамандандырылғ ан медициналық мекемелердің материалдық -техникалық жә не кадрлық ә леуетін нығ айту;

есірткі бизнесіне қ арсы кү ресте ведомствоаралық ө зара іс-қ имыл жасасуды нығ айту, елдің оң тү стік шекараларын нығ айту арқ ылы есірткі трафигінің арналарын жабудың, есірткі бизнесінен тү сетін кірістерді заң дастыруғ а қ арсы кү рестің тиімділігін арттыру;

нашақ орлық қ а жә не есірткі бизнесіне қ арсы кү ресте халық аралық ынтымақ тастық ты кең ейту;

Орталық Азия ө ң іріндегі Ресурстық ғ ылыми-ақ парат орталығ ының белсенді қ ызметі;

Қ азақ стан Республикасында есірткіге қ арсы халық аралық жобаларды іске асыру, Қ азақ станның жә не Орталық Азия ө ң ірлерінің мү дделерін ескере отырып, БҰ Ұ -ның есірткіге қ арсы кү рес саласындағ ы шешімдерін ә зірлеуге қ атысу мақ сатында Біріккен Ұ лттар Ұ йымының Есірткі қ ұ ралдары жө ніндегі комиссиясында жә не оның қ осалқ ы органдарында Қ азақ станның жұ мысын жандандыру.

5. Бағ дарламаны іске асырудың негізгі бағ ыттары мен тетіктері

Алғ а қ ойылғ ан мақ саттарғ а қ ол жеткізу жә не басым міндеттерді шешу ү шін Бағ дарламада есірткіге қ арсы жұ мыстың тиімділігін арттыруғ а жә не республикалық жә не ө ң ірлік дең гейлерде нашақ орлық пен есірткі бизнесіне қ арсы кү рес саласындағ ы ведомствоаралық ө зара іс-қ имыл жасасуды жақ сартуғ а бағ ытталғ ан кешенді шараларды мына бағ ыттар бойынша іске асыру кө зделеді:

5. 1. Ұ йымдастыру жә не талдамалық сипаттағ ы іс-шаралар

орталық жә не жергілікті атқ арушы органдардың есірткіге қ арсы қ ызметін ә ртү рлі бағ ыттар бойынша талдауды жү зеге асыру жә не қ алыптасқ ан есірткі ахуалын ескере отырып, оны жақ сарту жө нінде ұ сыныстар енгізу;

тиісті комиссиялардың жұ мысын ұ йымдастыру арқ ылы республикалық жә не жергілікті дең гейлерде ведомствоаралық іс-қ имыл жасасуды жақ сарту;