Главная

Контакты

Случайная статья

• Автоматизация
• Антропология
• Археология
• Архитектура
• Биология
• Ботаника
• Бухгалтерия
• Военная наука
• Генетика
• География
• Геология
• Демография
• Деревообработка
• Журналистика
• Зоология
• Изобретательство
• Информатика
• Искусство
• История
• Кинематография
• Компьютеризация
• Косметика
• Кулинария
• Культура
• Лексикология
• Лингвистика
• Литература
• Логика
• Маркетинг
• Математика
• Материаловедение
• Медицина
• Менеджмент
• Металлургия
• Метрология
• Механика
• Музыка
• Науковедение
• Образование
• Охрана Труда
• Педагогика
• Полиграфия
• Политология
• Право
• Предпринимательство
• Приборостроение
• Программирование
• Производство
• Промышленность
• Психология
• Радиосвязь
• Религия
• Риторика
• Социология
• Спорт
• Стандартизация
• Статистика
• Строительство
• Технологии
• Торговля
• Транспорт
• Фармакология
• Физика
• Физиология
• Философия
• Финансы
• Химия
• Хозяйство
• Черчение
• Экология
• Экономика
• Электроника
• Электротехника
• Энергетика

2)Хабар (خبر – есімді сөйлемнің баяндауышы) болып келеді .هذاهو

                  ( ي َ ك ت ب ، ت ك ت ب ، أ ك ت ب ، ن ك ت ب )  

ا ل ض م ي ر ا ل م ن ف ص ل ا ل م ر ف و ع

Бө лек жазылатын рафғ жағ дайында болатын есімдіктердің сө йлемде келу ерекшелігі:

1) Мубтә дә (م ب ت د أ –есімді сө йлемнің бастауышы) болып келеді.  أ ن ت َ م ج ت ه د

2)Хабар (خ ب ر – есімді сө йлемнің баяндауышы) болып келеді. ه ذ ا ه و

3) Маътуф (م ع ط و ف ) жә не маътуф ъалейһ (م ع ط و ف ع ل ي ه )бірың ғ ай мү шелер болып келеді.

  ا ن ت َ و ه و ف ا ض ل ا ن ِ    

4)Мустә снә (م س ت ث ن ى ) болып келеді. م ا ذ ه ب ا ل ا أ ن ت َ

5) Такид (ت أ ك ي د ) болып келеді. س ل ّ َ م ت ُ ع َ ل َ ي ك َ أ ن ت َ

6) ن ح ن ، ا ن ا ، أ ن ت َ ، ه ي ، ه و жасырын келетін есімдіктер етістікте жасырынып тұ рғ андық тан, сол етістіктің ف ا ع ل (істеушісі – етістікті сө йлемнің бастауышы) болып қ олданылады.

أ ح م د ح َ ض َ ر َ (ض م ي ر م س ت ت ر ت ق د ي ر ه ه و )

م ر ْ ي م ُ ذ َ ه َ ب َ ت (ض م ي ر م س ت ت ر ت ق د ي ر ه ه ي )

أ ن ا أ ز و ر ُ ك َ (ض م ي ر م س ت ت ر ت ق د ي ر ه ا ن ا )

   Сө йлемдегі أ ح م د ، أ ن ا ، م َ ر ْ ي َ م сө здері ف ا ع ل болып есептелмейді, себебі сө йлем есімнен басталғ андық тан, мубтә дә сы болады. Бұ л сө йлемдер есімді сө йлемдер болады. Ал етістіктерінің фә ғ илы - етістікте жасырын тұ рғ ан есімдіктер болып табылады.

7) Егер хабар (خ ب ر ) мубтә дә (م ب ت د أ ) сияқ ты белгілі есімнен келетін болса, араларына ل ا م ح ل ل ه ا إ ع ر ا ب тан болып табылатын есімдік келеді. Бұ л есімдіктіض م ي ر ف ا ص ل деп те атайды. ا ل ع ِ ل م ُ ه ُ و َ ا ل أ ب ُ و َ ا ل ت ّ َ ق ْ و َ ى ه ِ ي ا ل أ م

8) غ ا ئ ب ، غ ا ئ ب ة есімдіктері назар аудару жә не киная (ك ِ ن ا ي ة ) ретінде де қ олданылады.                  

ه ُ و َ ا ل ل ه أ ح د

Сө йлемдегі ه و есімдігі ض م ي ر ُ ا ل ش أ ْ ن ِ  мү бтада, ал  ا ل ل ه أ ح د ٌ есімді сө йлеміه و  есімдігінің хабары болады.  

Мысалы: ه ى ا ل د ّ ُ ن ْ ي ا ل ا ت َ ف ى ب أ ح د ( ه ى ) есімдігі – ض م ي ر ُ ا ل ش أ ْ ن ِ    болады.

                      ض َ م ِ ي ر م ن ف ص ل م َ ب ْ ن ِ ي ّ ٌ ع َ ل َ ى..... ف ِ ى م َ ح َ ل ّ ِ ر َ ف ْ ع....                       

Ұ СТАЗДЫҢ НОУТБУГІНЕН СХЕМАНЫ АЛЫП Қ ОЮ КЕРЕК

                                                                                     Талдауғ а ү лгі:

 ه ُ و َ ط ا ل ب ٌ            

ه ُ و َ - ض َ م ِ ي ر م ن ف ص ل م َ ب ْ ن ِ ي ّ ٌ ع َ ل َ ى ا ل ْ ف َ ت ْ ح ِ ف ِ ى م َ ح َ ل ّ ِ ر َ ف ْ ع  م ُ ب ْ ت َ د َ أ ٌ

  ط ا ل ب ٌ - خ َ ب َ ر ٌ م َ ر ْ ف ُ و ع ٌ و ع ل ا م ة ر ف ع ه ا ل ض م ة  ا ل ظ ا ه ر ة

ه ُ م ا ط ا ل ِ ب ا ن ِ

ه ُ م ا - ض م ي ر م ن ف ص ل م َ ب ْ ن ِ ي ّ ٌ ع ل ى ا ل س ك و ن ف ي م ح ل ر ف ع م ب ت د أ

ط ا ل ب ا ن – خ ب ر م ر ْ ف و ع و ع ل ا م ة ر ف ع ة ا ل أ ل ف ل أ ن ه م ُ ث َ ن ّ َ ى

ه م ْ ط ل ا ب

ه م ْ - ض م ي ر م ن ف ص ل م َ ب ْ ن ِ ي ّ ٌ ع ل ى ا ل س ك و ن ف ي م ح ل ر ف ع م ب ت د أ

ط ُ ل ا ب ٌ - خ َ ب َ ر ٌ م َ ر ْ ف ُ و ع ٌ و ع ل ا م ة ر ف ع ه ا ل ض م ة ا ل ظ ا ه ر ة

ه ُ م ْ م ع ل م و ن َ

 ه ُ م ْ - ض م ي ر م ن ف ص ل م َ ب ْ ن ِ ي ّ ٌ ع ل ى ا ل س ك و ن ف ي م ح ل ر ف ع م ب ت د أ

م ع ل م و ن َ - خ َ ب َ ر ٌ م َ ر ْ ف ُ و ع ٌ و ع ل ا م ة ر ف ع ه ا ل و ا و ل أ ن ه ج م ع م ذ ك ر س ا ل م

ه ن ّ َ م ع ل م ا ت ٌ

ه ُ ن ّ َ - ض َ م ِ ي ر م ن ف ص ل م َ ب ْ ن ِ ي ّ ٌ ع َ ل َ ى ا ل ْ ف َ ت ْ ح ِ ف ِ ى م َ ح َ ل ّ ِ ر َ ف ْ ع م ُ ب ْ ت َ د َ أ ٌ

م ع ل ّ ِ م ا ت - خ َ ب َ ر ٌ م َ ر ْ ف ُ و ع ٌ و ع ل ا م ة ر ف ع ه ا ل ض م ة ا ل ظ ا ه ر ة

ا ل ت م ر ي ن ا ت

1. ض َ ع ا ل ض َ م ِ ي ر َ ا ل م ُ ن ف َ ص ِ ل َ ا ل م ُ ن ا س ِ ب َ ك َ م ا َ ف ي ا ل م ِ ث ا َ ل ِ:

ا ل م ِ ث ا ل ُ : ه ُ و َ ج ا َ ل ِ س ٌ ف ي ا ل غ ُ ر ْ ف َ ة ِ.                       (ه ُ و َ – أ ن ت ُ م ا – ن َ ح ن ُ )

1. ............ ح َ ر ِ ي ص َ ة ٌ ع ل ى أ ط ْ ف ا ل ِ ه ا َ.              (ه ُ م ا َ – أ َ ن ْ ت ُ ن ّ َ – ه ِ ي َ )

2. ............ ل ا َ ع ِ ب و ن ف ي ا ل ْ ح َ د ِ ي ق َ ة ِ.                (أ ن ْ ت َ – ن َ ح ْ ن ُ – أ ن ت ُ م ا )

3. ............ ط ل ا ّ َ ب ٌ ي َ د ْ ر ُ س ُ و ن َ ف ي ا ل ج ا م ِ ع َ ة ِ.          (أ ن ت ُ م ا – ه ُ م ْ – أ َ ن ا َ )

4. ............ م ُ س ا َ ف ِ ر ٌ ب َ ع د َ أ ُ س ب و ع.                  (أ َ ن ا َ – ه ُ م ا َ – ه ُ م ْ )

5. ............. و ا ق ِ ف ت ا ن َ أ م ا َ م َ ا ل س ّ َ ي ا ّ َ ر َ ة ِ.               ( أ َ ن ْ ت ِ – ه ُ ن ّ َ – ه ُ م ا َ )

6. ............. ع ا َ م ل ا ت ٌ ف ي ا ل ْ م َ ص ْ ن َ ع ِ.               (ه ُ ن َ ّ – أ ن ت ُ م ا – ه ُ م ْ )

7. ............ م ُ ص َ ل ّ ُ و ن ف ي ه ذ ا ا ل م َ س ْ د ِ.             (أ ن ت ُ ن ّ َ – ه ُ م ا َ – ن َ ح ن ُ )

8. ............ م ُ د َ ر ّ ِ س ا َ ت ٌ ف ي ا ل ث ا ن َ و ِ ي ّ َ ة ِ.                (أ ن ت ِ – ن َ ح ْ ن ُ – ه ِ ي َ )

2. ح َ و ّ ِ ل ا ل ض ّ م ِ ي ر َ إ ل ى ا ل م ُ ث َ ن ّ َ ى و ا ل ج َ م ع ِ و غ َ ي ّ ِ ر م ا ي ل ز َ م ُ ك َ م ا ف ي ا ل م ِ ث َ ا ل ِ:

ا ل م ِ ث ا ل ُ: أ َ ن ا َ ط ا َ ل ِ ب ٌ ف ي ا ل ْ ج ا م ِ ع َ ة ِ.     ن َ ح ْ ن ُ ط ا ل ِ ب ا ن ِ ف ي ا ل ْ ج ا م ِ ع ِ ة ِ. ن َ ح ْ ن ُ ط ل ا َ ّ ب ٌ ف ي ا ل ْ ج ا م ِ ع َ ة ِ.

1. أ َ ن ا م ُ س ا َ ف ِ ر َ ة ٌ ل ل د ّ ِ ر ا س َ ة ِ.         ..............................       ..............................

2. أ َ ن ا ط َ ي ا ّ َ ر ٌ ك ا ز ا خ ي.            ..............................  ..............................

3. أ َ ن ا ت َ ا ج ِ ر َ ة ٌ ف ي أ ل م ا ط ى.           ..............................       ..............................

4. أ َ ن ا ح َ ر ِ ي ص ٌ ع ل ى ص َ ل َ و ا َ ت ي. ..............................       ..............................

5. أ َ ن ا ر َ ح ِ ي م َ ة ٌ ب ِ أ َ و ل ا د ي.         ..............................       ..............................

6. أ َ ن ا م ُ ه ت َ م ّ ٌ ب ِ ا ل ل ّ ُ غ َ ة ِ ا ل ْ ع َ ر َ ب ِ ي ّ َ ة ِ.    ..............................       ..............................

7. أ َ ن ا س ا َ ك ِ ن ٌ ف ي ش َ ق َ ّ ة ٍ.               ..............................       ..............................

8. أ َ ن ا م ُ ح ا َ س ِ ب َ ة ٌ ف ي ا ل ش ّ َ ر ِ ك َ ة ِ.      ..............................       ..............................

3 ح َ و ّ ِ ل ا ل ّ ض م ِ ي ر َ إ ل ى ا ل م ُ ث َ ن ّ َ ى و ا ل ج َ م ْ ع ِ و غ َ ي ّ ِ ر م ا ي ل ز َ م ُ ك َ م ا ف ي ا ل م ِ ث ا ل ِ.:

ا ل ْ م ِ ث ا ل: أ َ ن ْ ت َ م ُ س ا ف ِ ر ٌ إ ِ ل ى س ِ ي م َ ي أ َ ن ْ ت ُ م ا م ُ س ا ف ِ ر ا ن ِ إ ِ ل ى س ِ ي م َ ي أ َ ن ْ ت ُ م ْ م ُ س ا ف ِ ر ُ و ن َ إ ِ ل ى س ِ ي م َ ي     

1. أ َ ن ْ ت َ ذ ا ه ِ ب ٌ إ ِ ل ى ا ل س ّ ُ و ق ِ.        .............................     ............................

2. أ َ ن ْ ت ِ ع ا ئ ِ د َ ة ٌ م ن َ ا ل ع َ م َ ل ِ.          .............................     ............................

3. أ َ ن ْ ت َ م ُ ن ْ ت َ ظ ِ ر ٌ م ُ ن ْ ذ ُ س ا ع َ ة ٍ.       .............................     ............................

4. أ َ ن ْ ت ِ ا م ْ ر َ أ َ ة ٌ ص ا َ ل ِ ح َ ة ٌ.           .............................     ............................

5. أ َ ن ْ ت َ و َ ل َ د ٌ م ُ ط ِ ي ع ٌ.               .............................     ............................

6. أ َ ن ْ ت َ أ ُ س ْ ت َ ا ذ ٌ ف ي ا ل ْ ج ا م ِ ع َ ة ِ.     .............................     ............................

7. أ َ ن ْ ت ِ م ُ خ ْ ت َ ص ّ َ ة ٌ ف ي ا ل ت ا ّ َ ر ي خ ِ.    .............................     ............................

8. أ َ ن ْ ت ِ س ا ك ِ ن َ ة ٌ ف ي ش َ ا ر ع ٍ و ا س ِ ع ٍ. .............................      ............................

4. ح َ و ّ ِ ل ا ل ّ ض م ِ ي ر َ إ ل ى ا ل م ُ ث َ ن ّ َ ى و ا ل ج َ م ْ ع ِ و غ َ ي ّ ِ ر م ا ي ل ز َ م ُ ك َ م ا ف ي ا ل م ِ ث ا ل ِ:

ا ل ْ م ِ ث ا ل: ه ُ و َ ض ا ب ِ ط ٌ ف ي ا ل ج َ ي ْ ش ِ ه ُ م ا َ ض َ ا ب ِ ط ا ن ِ ف ي ا ل ج َ ي ْ ش ِ.   ه ُ م ْ ض ُ ب ّ ا ط ف ي ا ل ج َ ي ْ ش ِ.        

1. ه ُ و م ُ ت َ ح َ د ّ ِ ث ٌ ب ِ ا ل ع َ ر َ ب ِ ي ّ َ ة ِ        .........................       ..........................        

2. ه ِ ي َ م ا ه ِ ر َ ة ٌ ف ي ا ل س ّ ِ ب ا ح َ ة ِ.   .........................      .......................... .

3. ه ُ و ر ا ك ِ ض ٌ ب ِ س ُ ر ْ ع َ ة ٍ.        ..........................       ..........................              

4. ه ِ ي َ ق ا د ِ م َ ة ٌ م َ ش ْ ي ً ا.             ..........................      ..........................

5. ه ُ و ش َ د ي د ٌ ع ل ى ا ل ط ل ا ّ َ ب ِ.     ...........................       ...........................  

6. ه ِ ي َ م ُ خ ل ِ ص َ ة ٌ ف ي ا ل ع َ م َ ل ِ.    ...........................        .........................

7. ه ُ و م ُ س ْ ت َ م ِ ع ٌ إ ِ ل ى ا ل ْ م ُ د ي ر.       .........................         .........................

5. أ َ ع ِ د ا ل ج ُ م َ ل َ ا ل ت ا ّ َ ل ِ ي َ ة َ م ُ ب ْ ت َ د ِ ئ ا ً ب ِ م ا ب َ ي ن َ ا ل ْ ق َ و س َ ي ن ِ ك م ا ف ي ا ل م ِ ث ا ل:

ا ل م ِ ث ا ل ُ: أ َ ن ا َ ط ا ل ب ٌ م ِ ن ْ ك ا ز ا خ س ت ا ن                                      (ه ُ م ) ه ُ م ط ل ا ّ َ ب ٌ م ِ ن ْ ك ا ز ا خ س ت ا ن.

1. أ َ ن ت ُ ن ّ َ ن ا ج ِ ح ا ت ٌ ف ي ا ل د ّ ُ ر ُ و س.                                (أ ن ا ).................................

2. ن َ ح ن ُ م ُ و َ ظ ّ َ ف و ن ف ي ا ل د ّ َ و ل َ ة ِ.                                 (أ ن ت ُ ن ّ َ )...............................

3. ه ِ ي َ ذ َ ا ه ِ ب َ ة ٌ إ ل ى ا ل س ّ ُ و ق.                                    (ه ُ م َ ا ).................................

4. أ ن ْ ت ُ م ْ ق َ ل ِ ق ُ و ن َ ف ي ه ذ َ ا ا ل ص ّ َ ب ا ح َ.                               (ه ن ّ َ )..................................

5. ه ُ م ج ا ل ِ س و ن َ ف ي ا ل م ُ خ ْ ت َ ب َ ر.                                 (أ َ ن ت ِ ).................................

6. أ َ ن ت ُ م ا د ا ر ِ س ا ن ِ ب ِ ك ُ ل ّ ِ ي ّ َ ة ِ ا ل آ د ا ب ِ.                              (أ َ ن ت ُ م ).................................

7. أ َ ن ْ ت َ ص َ ح َ ف ِ ي ّ ٌ ن َ ش ِ ي ط ٌ.                                            (ن َ ح ن ُ ).................................

8. أ َ ن ت ِ ل ا ع ِ ب َ ة ٌ م ا ه ِ ر َ ة ٌ.                                       (ه ُ و َ )...................................

6. أ َ ك م ِ ل ا ل ح ِ و ا َ ر ا ت ِ ا ل ت ا ّ َ ل ِ ي ة َ ب ِ ض َ م ا ئ ر ا ل ر ّ َ ف ْ ع ِ ا ل م ُ ن ْ ف َ ص ِ ل َ ة ِ:

أ ). م ِ ن ْ أ َ ي ن َ .......... ي ا ن ُ و ر ْ ج ُ و ل ؟

-......... م ِ ن ْ ب َ ي ْ ق ُ و ن ُ و ر ، و م ِ ن ْ أ َ ي ْ ن َ أ َ ن ْ ت َ ي ا م ُ ص ْ ط َ ف ى ؟  

-......... م ن ت ا ل ْ د ي ق ُ و ر ْ غ َ ا ن .

ب ) - أ َ ي ن أ َ خ ُ و ك ؟

   -............ م َ ع َ أ َ ص ْ د ِ ق ا ئ ِ ه ِ ف ي ا ل م َ ك ْ ت َ ب َ ة ِ. ............. ي َ س ْ ت َ ع ِ د ّ ُ و ن َ ل ِ ل ا ِ م ت ِ ح ا ن ِ.

ج ) - ف ي أ ي ّ ِ ك ُ ل ّ ِ ي ّ َ ة ٍ ي َ د ْ ر ُ س ُ أ َ ح م َ د ُ و َ س َ ل ي م ٌ ؟

-.............. ي َ د ْ ر ُ س َ ا ن ِ ف ي ك ُ ل ّ ِ ي ّ َ ة ِ ا ل ط ّ ِ ب ّ ِ. و.................... ك ُ ل ّ ِ ي ّ َ ة ٌ ك َ ب ِ ي ر َ ة ٌ ج ِ د ّ ً ا.

د ) - أ ُ ن ْ ظ ُ ر ْ إ ِ ل ى ه َ ؤ ُ ل ا َ ء ِ ا ل ط ا َ ّ ل ِ ب ا ت ِ!

- ن َ ع َ م, ................ م ُ ج ْ ت َ ه ِ د َ ا ت ٌ ج ِ د ا ّ ً.

ه ) – م ا َ ر َ أ ي ُ ك َ ؟ ه َ ل ف َ ر ي ق ن ا َ س َ ي َ غ ْ ل ِ ب ُ ه َ ذ ِ ه ِ ا ل م َ ر ّ َ ة َ.

- ن َ ع َ م ، ب ِ ا ل ت أ ْ ك ِ ي د ِ. ....... ا س ت َ ع َ د ّ ُ و ا ل ِ ل ْ م ُ ب ا ر ا ة ِ ج َ ي ّ ِ د ا ً.

و )-ه ل د َ ا و ْ ر ي ن و د ا و ْ ل ي ت ف ي ح ج ر ت ِ ه ِ م ا ؟

-ل ا ، ....... ف ي ا ل س و ق ِ ا ل آ ن.

ز )- س َ أ ن ْ ت َ ظ ِ ر ُ ك َ ف ي ب ي ْ ت ي ا ل ل ي ل ة َ ، ه ل........ م َ ش ْ غ و ل ٌ ه َ ذ ا ا ل م س ا ء ؟

- ن ع م ْ ، ....... م ش غ و ل ج د ّ ً ا.

- م ُ ن ْ ذ ُ م ت ى ....... ع ا م ل ا ن ف ي ه ذ ه ا ل ش ر ك ة ؟

-........... ع ا م ل ا ن م ُ ن ْ ذ ُ خ َ م ْ س ِ س ِ ن ِ ي ن

                                ا ل ض ّ َ م ي ر ُ ا ل ْ م ُ ن ْ ف َ ص ِ ل ُ ا ل م َ ن ْ ص و ب ُ

Сө зі жеке келгенде ешқ андай мағ ына бере алмайды.  -( إ ي ّ َ ا )

Екінші жақ тағ ы есімдіктерде бір нә рседен сақ тандыру мағ ынасында да қ олданылады.

إ ي ّ َ ا ك أ ن ْ ت ف ع ل ا ل ش ّ َ ر ّ َ –! жамандық жасаудан сақ тан

Жалпы кө бінесе م ف ع و ل ب ه мағ ынасында қ олданылады.

أ ر ا ن ي ا ل ش ّ ُ ر ْ ط ي ّ ُ إ ي ّ َ ه – Полиция мағ ан оны кө рсетті

ه ل ع ل م ك ا ل م ع ل م إ ي ا ه ؟ –    Мұ ғ алім сағ ан оны ү йретті ма

        م ث ا ل: ا ِ ي ا ّ َ ك َ ن َ ع ْ ب ْ د ُ و َ ا ِ ي ا ّ َ ك َ ن َ س ْ ت َ ع ِ ي ن ُ  

«Сағ ан ғ ана қ ұ лшылық қ ыламыз. Сенен ғ ана жә рдем тілейміз» (Фатиха сү ресі, 4 аят)

                                                Талдауғ а ү лгі:

إ ِ ي ّ َ ا ك َ ن َ ع ْ ب ُ د ُ و َ إ ِ ي ّ َ ا ك َ ن َ س ْ ت َ ع ِ ي ن ُ

إ ي ا ك َ : ض ّ م ي ر م ُ ن ْ ف َ ص ِ ل ٌ م َ ب ْ ن ِ ي ع َ ل ى ا ل ف َ ت ْ ح ِ ف ي م َ ح َ ل ِ ن َ ص ب م ف ع و ل ب ِ ه ِ م ُ ق َ د ّ َ م ٌ

 ن َ ع ْ ب ُ د ُ  - ف ِ ع ْ ل ٌ م ُ ض َ ا ر ع م َ ر ف ُ و ع و ع ل ا م ة ر ف ع ه ا ل ض م ة  ا ل ظ ا ه ر ة و ا ل ف ا ع ل ض م ي ر م س ت َ ت ِ ر ٌ ت َ ق ْ د ِ ي ر ُ ه ُ )  ن ح ن ُ (

و َ   - ح َ ر ف ع َ ط ْ ف م َ ب ْ ن ِ ى ع َ ل َ ى ا ل ف َ ت ْ ح ِ                                                                                       

إ ي ا ّ َ ك َ - ض ّ م ي ر م ُ ن ْ ف َ ص ِ ل ٌ م َ ب ْ ن ِ ي ع َ ل ى ا ل ف َ ت ْ ح ِ ف ي م َ ح َ ل ِ ن َ ص ب م ف ع و ل ب ِ ه ِ م ُ ق َ د ّ َ م ٌ

ن َ س ْ ت َ ع ي ن ُ - ف ِ ع ْ ل م ُ ض َ ا ر ع م َ ر ف ُ و ع و ع ل ا م ة ر ف ع ه ا ل ض م ة ا ل ظ ا ه ر ة و ا ل ف ا ع ل ض م ي ر م س ت َ ت ِ ر ٌ ت َ ق ْ د ِ ي ر ُ ه ُ )  ن ح ن ُ )

ا ل ت م ر ي ن ا ت

1- ض ع ض م ي ر ً ا م ن ف ص ل ا خ ا ص ً ّ ا ب ا ل ن ص ب ل ي ك و ن م ف ْ ع و ل ً ا ب ه ف ي ا ل ج م ل ا ل آ ت ي ة :

1 - ي ا س ا ئ ل ُ . . . . أ ع ط ى ا ل م ح س ن.                  3 - ا ل ب ن ت ا ل م ه ذ ب ة . . . . م د ح ا ل ن ا س ُ.

2- ي ا ف ا ط م ة . . . . د ع ت ا ل م ع ل م ة ُ.                    4- ي ا ص ا ل ح و ن   . . . . أ ث ا ب ا ل ل ه.

2- ض ع ض م ي ر ً ا م ن ف ص ل ا خ ا ص ً ّ ا ب ا ل ن ص ب ا ل ت ى ف ي ا ل ق َ و ْ س َ ي ْ ن ِ :

(إ ي ا ن ا ، إ ي ا ك َ ، إ ي ا ك ِ ، إ ي ا ك ُ م َ ا ، إ ي ا ك م ، إ ي ا ك ن ّ َ )

1-..... س أ ل َ ا ل م ع ل م ُ ، أ ي ه ا ا ل ط ل ا ب ُ.                5-..... س َ م ِ ع َ ن ا ظ ِ ر ُ ا ل م د ر س ة ِ.           

2-..... ك ر ّ م َ ا ل أ س ت ا ذ ُ ، أ ي ت ه ا ا ل ط ا ل ب ا ت ُ.            6-..... أ م َ ر َ ا ل أ ب ُ.                        

3-..... ق ص د َ ا ل م ن ا د ي.                             7-..... د ع ت ِ ا ل م ع ل م ة ُ.                   

4-..... ع َ ن َ ى ا ل س ا ئ ل ُ.                     

3- ض ع ض م ي ر ً ا م ن ف ص ل ا خ ا ص ً ّ ا ب ا ل ن ص ب ا ل ت ى ف ي ا ل ق َ و ْ س َ ي ْ ن ِ :

(إ ي ا ه ، إ ي ا ه ا ، إ ي ا ه م ا ، إ ي ا ه م ، إ ي ا ه ن ّ َ )

1- م ا س أ ل َ ا ل س ا ئ ل ُ إ ل ا ..... .                     4- م ا ع َ ن َ ى ا ل أ س ت ا ذ ُ إ ل ا ..... .

2- م ا م د ح َ ا ل م ع ل م ُ إ ل ا ..... .                      5- م ا خ ا ط ب ت ْ ف ا ط م ة ُ إ ل ا ..... .

3- م ا س م ع ت ا ل أ م ّ ُ إ ل ا ..... .

ا ل ض م ي ر ا ل م ت ص ل ا ل م ر ف و ع

ت ص ر ي ف ُ ا ل ف ع ل ا ل م ا ض ي م ع ض َ م َ ا ئ ِ ر ا ل ر ّ ف ع ا ل م ّ ت ص ل ة

 ت ص ر ي ف ُ ا ل ف ع ل ا ل م ض ا ر ع م ع ض َ م َ ا ئ ِ ر ا ل ر ّ ف ع ا ل م ّ ت ص ل ة  

· إ ذ ا ك ا ن ت م ع ا ل ف ع ل ت ُ ع ر ب      ف ي م ح ل ر ف ع ف ا ع ل

  م ث ل: ك ت ب ْ ت ُ ، ك ت ب ْ ت َ ، ك ت ب ْ ت ِ ، ك ت ب ْ ت م ا ، ك ت ب ْ ت ُ م ْ ، ك ت ب ْ ت ُ ن ّ َ ، ك ت ب ْ ن ا ، ك َ ت َ ب َ ا ، ك َ ت َ ب ُ و ا......

· إ ذ ا ك ا ن ت م ع ك ا ن و أ خ و ا ت ه ا ت ع ر ب       ف ي م ح ل ر ف ع ا س م ك ا ن

م ث ل : ك ُ ن ْ ت ُ ، ك ُ ن ْ ت ُ م ْ ، ك ا ن ا ، ك ا ن ُ و ا ، ك ُ ن ّ َ ا ، ي ك و ن ا ن ِ ، ي ك و ن ُ و ن َ........

                                          Талдауғ а ү лгі:

ا ل و َ ل َ د َ ا ن ِ ذ َ ه َ ب َ ا إ ِ ل َ ي ا ل ْ م َ د ْ ر َ س َ ة ِ .

ا ل و ل د ا ن - م ب ت د أ م ر ف و ع و ع ل ا م ة ر ف ع ه ا ل أ ل ف ل أ ن ه م ث ن ي

ذ ه ب َ ا - ف ع ل م ا ض م ب ن ي ع ل ي ا ل ف ت ح

أ ل ف ا ل ا ث ن ي ن - ض م ي ر م ت ص ل م ب ن ي ع ل ي ا ل س ك و ن ف ي م ح ل ر ف ع ف ا ع ل

إ ل ى - ح ر ف ج ر م ب ْ ن ي ع ل ى ا ل س ك و ن

ا ل م َ د ْ ر س ة ِ - ا س م م ج ر و ر و ع ل ا م ة ج ر ه ا ل ك س ر ة ُ ا ل ظ ا ه ر ة

ا ُ ك ْ ت ُ ب ي ا ل د ّ َ ر ْ س َ .

أ ك ْ ت ُ ب ِ ي - ف ع ل أ م ر م ب ن ي ع ل ى ح ذ ف ا ل ن و ن ل ا ت ص ا ل ه ب ي ا ء ا ل م خ ا ط ب ة.

ي ا ء ُ ا ل ْ م ُ خ َ ا ط َ ب َ ة ِ - ض م ي ر م ُ ت ّ َ ص ل م ب ن ي ع ل ى ا ل س ك و ن ف ي م ح ل ر ف ع ف ا ع ل ٌ

و َ ص َ ل ْ ن ا إ ل ى ب ل د ِ ن ا .

و ص ل ْ ن ا – ف ع ل م ا ض م ب ن ي ع ل ى ا ل س ك و ن ل ا ت ص ل ه ب ـ " ن ا ا ل ْ ف ا ع ل ي ن "

ن ا – ض م ي ر م ت ص ل م ب ن ي ع ل ى ا ل س ك و ن ف ي م ح ل ر ف ع ف ا ع ل

ك ُ ن ْ ت ُ م ر ي ض ا ً .

ك ُ ن ْ ت ُ – ف ع ل ن ا ق ص م ب ن ي ع ل ى ا ل س ك و ن ل ا ت ص ا ل ه ب ا ل ت ا ء ا ل م ت ح ر ك ة

ت ُ - ض م ي ر م ت ص ل م ب ن ي ع ل ى ا ل ض م ف ي م ح ل ر ف ع ا س م ك ا ن

م ر ي ض ا ً – خ ب ر ك ا ن م ن ص و ب و ع ل ا م ة ن ص ب ه ا ل ف ت ْ ح ة ا ل ظ ا ه ر ة

ا ل ت م ر ي ن ا ت

1- ع َ ي ّ ِ ن ض م ا ئ ر َ ا ل ر ف ع ِ ا ل م ت ّ َ ص ل ة َ ب ا ل أ ف ع ا ل ِ ا ل ص ح ي ح ة ِ ك م ا ف ي ا ل م ث ا ل:

ض م ا ئ ر ُ ا ل ر ف ع ِ ا ل م ت ّ َ ص ل ة ُ

ا ل م ث ا ل: ا ل ر ّ ُ ك ّ َ ا ب ُ ن َ ز َ ل ُ و ا م ن ا ل ط ا ئ ر ة ِ.                           و َ ا و ُ ا ل ْ ج َ م َ ا ع َ ة

1- ا ل أ س ت ا ذ َ ا ن ِ س َ أ َ ل َ ا ا ل ط ا ل ب َ ع ن ب َ ل َ د ِ ه.                    ..........................

2- ا ل ز ا ئ ر ا ت ُ ي َ ل ْ ب َ س ْ ن َ م َ ل ا ب ِ س َ ن ظ ي ف ة ً.                      ..........................

3- ا ل أ و ل ا د ُ ي َ س ْ ج ُ د ُ و ن ل ل ه ِ.                                   ..........................

4- ا ل ط ب ي ب ا ن ِ ق ر آ ا ل ص ح ي ف ة.                                .........................

5- ا ل ح ُ ج ّ َ ا ج ُ ر ج ع و ا إ ل ى ب ل ا د ه م.                          .........................

6- ا ل م و ظ ّ َ ف و ن ي ذ ه ب و ن إ ل ى أ ع ْ م َ ا ل ِ ه م.                      .........................

7- ق ر أ ت ُ ك ت ا ب ا ج د ي د ا ا ل ي و م.                              .........................

8- إ ن ّ َ ك ِ ت ذ ه ب ي ن إ ل ى ا ل ب ي ت.                               .........................

2- ا م ْ ل أ ا ل ف ر ا غ َ ب و َ ض ْ ع ِ ا ل ف ع ل ِ ا ل م ن ا س ب ِ م م ا ب ي ن ا ل ق و س ي ْ ن ك م ا ف ي ا ل م ث ا ل:

ا ل م ث ا ل: ا ل و ز ر ا ء ُ س َ ا ف َ ر ُ و ا إ ل ى م ِ ص ْ ر َ.                  (س َ ا ف َ ر – س ا ف َ ر ْ ت ُ - س ا ف َ ر ُ و ا )

1- ا ل ع ا م ل ا ن ِ ............... ع م ل ه م ا ف ي ا ل م ص ن ع.        (ت َ ر َ ك ا – ت ر ك و ا - ت ر ك ْ ن )

2- ا ل م َ ن ْ د ُ و ب ُ و ن ................ ا ل ن ّ َ د ْ و َ ة َ.                (ح ض ر – ح ض ر ا - ح ض ر و ا )

3- ا ل و ا ل د ا ن ِ .................. ط ع ا م ه م ا.                (ي َ أ ْ ك ل – ي أ ك ل و ن – ي أ ك ل ا ن ِ )

4- ا ل م و ظ ّ َ ف و ن ................ ز ِ ي َ ا د ة ا ل ر ا ت ب.                  (ط ل ب ا – ط ل ب ْ ن - ط ل ب و ا )

5- ا ل م ه ن د س و ن ................ ا ل س ي ّ ا ر ة.                   (ر ك ب و ا – ر ك ب ن - ر ك ب )

6- ا ل ب ن ا ت ُ ........ ا ل و ا ل د ع ل ى ا ل ه د ا ي ا ا ل ج م ي ل ة.            (ش ك ر – ش ك ر ْ ن - ش ك ر و ا )

7- ا ل ص ّ ِ ب ْ ي ا ن ُ ........... ف ي س ا ح ة ا ل م ل ع ب.           (ر ك ض ا – ر ك ض ن - ر ك ض و ا )

8- ا ل ص ح َ ف ِ ي ّ َ ا ن ِ .................. ا ل و ز ي ر.           (ا س ْ ت َ ق ْ ب َ ل َ – ا س ت ق ب ل و ا - ا س ت ق ب ل ا )

3- ا م ل أ ا ل ف ر ا غ ب ف ع ل ٍ ص ح ي ح ٍ ك م ا ف ي ا ل م ث ا ل:

ا ل م ث ا ل: ه ُ ن ّ ي َ ذ ْ ه َ ب ْ ن َ إ ل ى ا ل م ك ت ب ة ِ.

1- ا ل م د ر ّ ِ س ا ن ...................... ا ل ح َ ف ْ ل َ ا ل خ ت ا م ي ل ل ج ا م ع ة.    5- أ ن ت ُ ن ّ ........................... س و ر ة ي س.

2- ا ل ن ا ش ر و ن ...................... م ج ل ّ ة ج د ي د ة.              6- أ ن ت ِ ........................... م ع ز م ي ل ت ك.

3- ا ل ش ر ط ي ّ و ن .................... ع ل ى م ع ل و م ا ت ج د ي د ة.       7- ا ل ن ّ ُ و ّ َ ا ب ُ ....................... ا ل ا ج ت م ا ع.

4- ا ل ف ل ا ّ ح و ن ..................... إ ل ى ب ي و ت ِ ه م.                8- ه م ........................... ع ل ى ا ل ي ت ي م.

4- ا س ْ ت َ ب ْ د ِ ل ْ م ا ب ي ن ا ل ق و س ي ن ب ض م ا ئ ر ا ل ر ف ع ا ل م ت ّ ص ل ة ك م ا ف ي ا ل م ث ا ا ل:

ا ل م ث ا ل 1: و ص ل (ه م ) ق ب ل ا ل ظ ه ر.         و ص ل و ا ق ب ل ا ل ظ ه ر.

ا ل م ث ا ل 2: ي ح ض ر (ا ل م س ا ف ر و ن ) غ د ا.      ي ح ض ر و ن غ د ا.

1- ن َ ز َ ل (ا ل ر ا ك ب ا ن ) م ن ا ل ط ا ئ ر ة. .......................  5- ي َ د ْ ف َ ع ُ (ا ل م س ل م و ن ) ا ل ز ك ا ة. .........................

2- ذ ه ب (ن ح ن ) إ ل ى ش ا ط ئ ا ل ب ح ر. .......................  6- ي ج م ع (أ ن ت م ) ا ل أ ز ه ا ر.     ...........................

3- س َ ا ف َ ر َ (أ ن ا ) إ ل ى ا ل م د ي ن ة ا ل م ن و ّ َ ر ة.........................  7- ي ع م ل (ا ل خ ا د م و ن ) ط و ل َ ا ل ن ه ا ر.......................

4- ت َ ن ْ ز ِ ل (ا ل ط ا ئ ر ت ا ن ) ف ي أ ر ض ا ل م ط ا ر..................  8- ذ َ ك ر َ (ن ح ن ) ا ل ل ه ك ث ي ر ا.    ............................

5- ح َ و ّ ِ ل ا ل ج م ل ا ل ف ع ل ي ّ ة إ ل ى ج م ل ا س م ي ّ ة ك م ا ف ي ا ل م ث ا ل:

ا ل م ث ا ل: ي ذ ه ب ا ل ش ب ا ب ُ إ ل ى ا ل م س ج د  ا ل ش ب ا ب ي ذ ه ب و ن إ ل ى ا ل م س ج د.

1- ت ك ت ب ا ل ط ا ل ب ا ت ُ ا ل و ا ج ب ا ت ِ ا ل م ن ْ ز ل ي ّ ة. ...................  5- ي د خ ل ا ل ع م ا ل ا ل م ص ن ع...............................

2- ي ُ ح ْ س ِ ن ُ ا ل م س ل م ا ن ِ إ ل ى ا ل ف ُ ق َ ر َ ا ء. .........................  6- ح ص ل ا ل ف ا ئ ز و ن ع ل ى ا ل ج ا ئ ز ة. ...................

3- ي ر ج ع ا ل س ّ ُ ف ر ا ء إ ل ى ب ل ا د ه م.    .........................  7- ذ ه ب ا ل أ ط ف ا ل إ ل ى ا ل ح د ي ق ة ا ل ج د ي د ة................

4- خ ر ج ا ل ط ل ا ب م ن ا ل م ُ خ ْ ت َ ب َ ر. ...........................  8- ي َ ن ْ ز ِ ل ا ل س ّ َ ا ئ ح ا ن ِ م ن ا ل ق ط ا ر. ......................

ا ل ض َ م ي ر ُ ا ل م ُ ت ّ َ ص ل ُ ا ل م َ ن ْ ص ُ و ب و َ ا ل م ج ر و ر

Бұ л есімдіктер есім сө здерге жалғ анып келсе, م ض ا ف إ ل ي ه -дің қ ызметін атқ арып, жә р жағ дайында болады. Ал етістікке жалғ анып келсе, م ف ع و ل ب ه -тің қ ызметін атқ арып, насб жағ дайында болады.

ا ل ض َ م ي ر ُ ا ل م ُ ت ّ َ ص ل ُ ا ل م َ ن ْ ص ُ و ب

ت ص ر ي ف ُ ا ل ف ع ل ا ل م ا ض ي م ع ض َ م َ ا ئ ِ ر ا ل ن ص ب ا ل م ّ ت ص ل ة

       ت ص ر ي ف ُ ا ل ف ع ل ا ل م ض ا ر ع م ع ض َ م َ ا ئ ِ ر ا ل ن ص ب ا ل م ّ ت ص ل ة  

                                               Талдауғ а ү лгі:  

س َ أ ل َ ن ِ ى أ ب ُ و ك َ ع َ ن ْ ك َ

س َ أ ل َ ن ِ ى - ف ِ ع ْ ل ٌ م َ ا ض ٍ م َ ب ْ ن ِ ى ّ ٌ ع َ ل َ ى ا ل ْ ف َ ت ْ ح ِ.

و َ ا ل ن ّ ُ و ن ُ - ن و ن ُ ا ل ْ و ِ ق َ ا ي َ ة ِ م َ ب ْ ن ِ ى ّ ٌ ع َ ل َ ى ا ل ك َ س ْ ر ِ ل ا م ح ل ل ه ا م ِ ن َ ا ل إ ع ر ا ب ِ

و َ ا ل ْ ي َ ا ء ُ - ض َ م ِ ي ر ٌ م ت ص ل م َ ب ْ ن ِ ى ّ ٌ ع َ ل َ ى ا ل س ّ ُ ك ُ و ن ِ ف ِ ى م َ ح َ ل ّ ِ ن َ ص ْ ب م َ ف ْ ع ُ و ل ٌ ب ِ ه ِ

ЕСКЕРТУ: Сілтеу есімдіктерінің екілік тү рі م ع ر ب  (ө згеретін) болады.

Алыс жерге қ атысты сілтеу есімдіктері

Сілтеу есімдігі жекеше, екілік, кө пше жә не ә йел тегі, ер тегі жағ ынан сә йкес келуі керек.

                                                                                         Талдауғ а ү лгі:

ه ذ ا ا ل ط ا ل ِ ب ُ م ج ت ه ِ د ٌ .
ه ذ ا - ا س م إ ش ا ر ة م َ ب ن ِ ي ّ ع ل ى ا ل س ّ ُ ك و ن ق ي م َ ح َ ل ّ ر َ ف ْ ع م ُ ب ت َ د أ.

ا ل ط ا ل ِ ب ُ - ب َ د َ ل ٌ ل ا س م ا ل إ ش ا ر ة ، م ر ف و ع و ع ل ا م ة ر ف ع ه ا ل ض م ة ا ل ظ ا ه ر ة

م ج ت ه ِ د ٌ - خ ب ر ٌ م ر ف و ع و ع ل ا م ة ر ف ع ه ا ل ض م ة

ا ش ت ر ي ْ ت ُ ه َ ذ َ ي ْ ن ِ ا ل ق َ ل َ م َ ي ْ ن ِ .

ا ش ت ر ي ْ ت ُ - ف ع ل م ا ض ٍ م ب ن ي ع ل ى ا ل س ك و ن

ت ُ - ض م ي ر ٌ م ت ص ل م ب ن ي ع ل ى ا ل ض م ف ي م ح ل ر ف ع ف ا ع ل ٌ

ه ذ ي ْ ن - ا س م إ ش ا ر ة م ف ع و ل ب ه م ن ص و ب و ع ل ا م ة ُ ن ص ب ه ا ل ي ا ء ل أ ن ه م ث ن ى

ا ل ق َ ل َ م َ ي ْ ن ِ - ب د ل ٌ ل ا س م ِ ا ل إ ش ا ر ة ِ م ن ص و ب و ع ل ا م ة ُ ن ص ب ه ا ل ي ا ء ل أ ن ه م ث ن ى

ا ل ت م ر ي ن ا ت

1- ع ي ّ ِ ن أ س م ا ء َ ا ل إ ش ا ر ة و ا ل م ش ا ر َ إ ل ي ه ف ي ا ل ج ُ م َ ل ا ل ت ّ َ ا ل ِ ي ة:

1. ه ذ ا ا ل ط ّ ا ل ِ ب ق َ د ّ َ م َ ل ِ ص د ي ق ِ ه ق َ ه ْ و َ ة ت ر ك ي ّ ة.

2. ش ا ه َ د َ ت ْ س َ و ْ ل ى ه ذ ه ا ل ح َ م َ ا م ة م ِ ن ا ل ن ا ف ِ ذ َ ة.                                                        

3. ر َ ف َ ض ا ل أ ب ا ل ط ّ َ ل َ ب َ ب ِ أ د َ ب ٍ.                                                                          

4. ل ع ِ ب َ ا ل و َ ل َ د ب ِ ه ا ت َ ي ْ ن ا ل ك ُ ر َ ت َ ي ن.                                                                         

5. ه ذ ا ن ِ ه م ا ا ل ك أ س ا ن ا ل ل ذ ا ن ي ش ر َ ب ُ ا ل ط ّ ِ ف ْ ل ب ه م ا ا ل ح َ ل ِ ي ب.                                    

6. ت َ ل ْ ع َ ب ُ أ و ل ئ ك َ ا ل ب ن ا ت ُ ك ُ ر َ ة َ ا ل س ّ َ ل ّ َ ة ف ي ت ل ك ا ل ص ا ل ة.                                               

7. ي َ د ْ ر ُ س ُ ه ؤ ل ا ء ا ل ز م َ ل ا ء ا ل ج ا م ع ة َ ف ي ه ذ ه ا ل م د ي ن ة.                                                  

8. ي ا ق ا ن ا ت ، ا ِ ش ْ ر َ ب ه ذ ا ا ل م ا ء ا ل ع َ ذ ب.

2- أ ج ِ ب ع ن ا ل أ س ْ ئ ِ ل ة ب ِ م َ ف ْ ع ُ و ل ٍ ب ِ ه ِ ث م أ د ْ خ ِ ل ع ل ي ه ا س م ا ل إ ش ا ر ة ا ل م ن ا س ب ب ِ ن َ و ع َ ي ْ ه ا ل ق ر ي ب

ا ل م ث ا ل: م ا ذ ا ي َ ق ْ ر َ أ ق َ ي ْ ر ا ت ؟ (ا ل ق ُ ر آ ن ) ي َ ق ْ ر َ أ ق َ ي ْ ر ا ت ه ذ ا \ذ ل ك ا ل ق ر آ ن َ

1. م ا ذ ا ي َ ط ْ ب ُ خ ُ ا ل ط ّ ب ّ ا خ ُ ؟      (ا ل ع َ د َ س )           ...............................

2. م ا ذ ا ي ش ر ب ا ل م ع ل ّ ِ م      (ا ل ق َ ه ْ و َ ة )         ...............................

3. م ا ذ ا ي ُ ش ا ه ِ د ا ل أ و ْ ل ا َ د ؟   (ا ل ب ر ن ا م ج )        ...............................

4. م ا ذ ا س م ي ر ة ي َ ل ع َ ب ا ل ر ّ ِ ي ا ض ِ ي ّ ُ ؟ (ا ل ل ّ ُ ع ْ ب َ ة ا ل ج د ي د ة )  ...............................

5. م ا ذ ا ت َ ق ْ ر َ أ ؟ (ا ل ص ّ ُ ح ُ ف ا ل ت ُ ر ك ِ ي ّ َ ة )                  ...............................

6. م ا ذ ا أ ح ْ ض َ ر َ ت ْ ا ل أ م ّ ُ ؟       (ا ل ط ع ا م )            ...............................

7. م ا ذ ا أ ع ْ ل َ ن َ ت ْ ا ل ج ا م ِ ع ة ؟   (ا ل ن ّ َ ت ا ئ ج )              ...............................

8. م ا ذ ا س أ ل َ ت ْ ع ا ئ ش َ ة ؟   (ا ل س ُ ؤ َ ا ل )            ...............................

3- ا س ت َ ب ْ د ِ ب ا ل ض م ي ر ا س م ا ل إ ش ا ر ة ا ل م ن ا س ب ك م ا ف ي ا ل م ث ا ل:             

ا ل م ث ا ل: ه و ش ا ع ِ ر ك ا ز ا خ ى.                ه ذ ا ش ا ع ِ ر ك ا ز ا خ ى.

1. ه ُ ن ت ا ج ر ا ت م ِ ن ْ أ ُ و س ْ ك ي م ي ن.              ...............................

2. ه م أ ع ْ ض ا ء ُ ف ي ا ل ج َ م ْ ع ِ ي ّ ة ا ل خ َ ي ْ ر ِ ي ّ ة.         ...............................

3. ه م ا م َ س ئ ُ و ل ا ن ف ي إ د ا ر ة ا ل ش ر ك ة.         ...............................

4. ه ي م َ ن س و ب َ ة إ ل ى ح ض ا ر ة أ َ ص ِ ي ل ة.        ...............................

5. ه م ا ي ح م ِ ل ا ن ش ه ا د ة ج ا م ِ ع ِ ي ّ ة.             ...............................

6. ه ن ّ ي ُ ت َ ر ْ ج ِ م ن َ ل ِ و ز ي ر ا ل ص ّ ِ ح ة.              ...............................

7. ه م م ُ ت َ ف ا ئ ل و ن ف ي ا ل أ م ْ ر.                  ...............................

8. ه م ا ي ت و ض ّ َ آ ن ِ ل ك ل ص ل ا ة.                   ...............................

4-أ ج ِ ب ْ ع ن ا ل أ س ْ ئ ل ة ب ِ م َ ف ْ ع ُ و ل ٍ ب ِ ه ِ م ع ا س م ا ل إ ش ا ر ة ل ل ق ر ي ب ا ل م ن ا س ب ك م ا ف ي ا ل م ث ا ل:

ا ل م ث ا ل : ل ي س ت ف ي ب ي ت ِ ن ا س ا ع َ ة.              س َ ن َ ش ْ ت َ ر ِ ي ه ذ ه ا ل س ا ع َ ة َ.  

1. ل ي س ف ي س ي ا ر َ ت ِ ن ا ع َ ج َ ل َ ة ا ح ت ِ ي ا ط ِ ي ّ َ ة.            ...............................

2. ل ي س ف ي م َ ك ت َ ب ن َ ا ت َ ق و ِ ي م ا ن.                   ...............................

3. ل ي س ف ي غ ر ف ت ن ا م ع ا ج ِ م.                   ...............................

4. ل ي س ف ي م ك ت ب ت ن ا ق ا م ُ و س ا ن ِ.                ...............................

5. ل ي س ف ي ع ِ ي ا د َ ت ن ا م ِ ر آ ة.                    ...............................

6. ل ي س ف ي ح َ ق ِ ي ب َ ت ن ا ك ُ ت ُ ب.                    ...............................

7. ل ي س ف ي م َ ط ب َ خ ن ا ب َ ص َ ل.                 ...............................

8. ل ي س ف ي ب َ ي ت ِ ن ا ث ل ا ّ َ ج ة.                    ...............................

5- ا م ْ ل َ أ ا ل ف َ ر ا ى غ ب ا س م إ ش ا ر ة م ن ا س ب ل ل ق ر ي ب و ا ل ب ع ي د ف ي ن ف س ا ل و ق ت ك م ا ف ي ا ل أ َ م ْ ث ِ ل َ ة:                          

ا ل م ث ا ل 1: ق َ ر َ أ َ ................... ا ل ط ا ل ب ا ل ق ص ة. ق ر أ ه ذ ا \ذ ل ك ا ل ط ا ل ب ا ل ق ص ة.

ا ل م ث ا ل 2: أ َ ن ش أ ت...................... ا ل م ُ ه َ ن ْ د ِ س ة ب ِ ن ا ء ً. أ َ ن ش أ ه ذ ه \ت ل ك ا ل م ُ ه َ ن ْ د ِ س ة ب ِ ن ا ء ً

1. ش ا ه َ د ت ْ.................. ا ل م ع ل ّ ِ م ت ا ن ا ل ز ر ا ف ة.                                         

2. ش ر ب.................... ا ل ط ف ل ا ن ع ص ي ر ا ل أ ن ا ن ا س.                               

3. أ ح ض ر َ ت ْ ع ا ئ ش ة.............................. ا ل س ي ا ر ت َ ي ن.                      

4. ز ا ر ي ح ي ى ............................... ا ل ق َ ص ْ ر ي ن.                                

5. ي ُ ت ا ب ع............................ ا ل ن ا س ك ل ّ َ ا ل ب َ ر ا م ِ ج.                                

6. م ا ر أ ي ت أ َ م ْ ه َ ر َ م ِ ن .......................... ا ل ط ّ َ ب ّ َ ا خ ِ ي ن ف ي ح ي ا ت ي.             

7................................ ا ل ب ن ا ت ي ح ف َ ظ ن َ ا ل ق ر آ ن َ.                               

8. أ ك َ ل َ ا ل أ س د ُ ............................. ا ل خ َ ر ُ و ف َ ي ن.  

6-ا س ت ب د ِ ل م ا ب ي ن ا ل ق َ و س ي ن ب ا ل ك ل م ا ت ا ل م ن ا س ب ة و غ ي ّ ر م ا ي ل ز م ك م ا ف ي ا ل أ َ م ْ ث ِ ل َ ة:  

ا ل م ث ا ل 1: ه ذ ا ا ل م ه ن د س ُ ي ب ن ي ع م ا ر ا ت م ُ ق ا و ِ م ة ل ل ز ّ ِ ل ز ا ل ل ِ ي ُ ن ق ِ ذ                            أ َ ر ْ و ا ح ا ل ن ا س (ا ل م ه ن د س )

1. ه ذ ه ا ل م ه ن د س َ ة ت َ ب ن ي ع م ا ر ا ت م ُ ق ا و ِ م ة ل ل ز ّ ِ ل ْ ز ا ل ل ِ ت ُ ن ق ِ ذ ا ل ن ا س (ا ل م ه ن د ِ س ة )

2......................................................................................

(ا ل م ه ن د ِ س ت ا ن )

3..............

........................................................................

(ا ل م ه ن د ِ س ا ن )

4....................................................................................

ا ل ا س م ُ ا ل م و ص و ل

Араб тілінде «ا س م م و ص و ل » деп аталса да, қ азақ тілінде олар есімше мен кө семше жұ рнақ тарының рө лін  атқ арады. Егер бұ лар ө ткен шақ етістігінің алдын келсе, «-ғ ан, -ген, -қ ан, -кен» мағ ынасын береді.

Мысалы :  أ ن ا ا ل ذ ي ح ف ظ ه ذ ا ا ل د ر س َ  Бұ л сабақ ты жаттағ ан менмін.

Ал, егер осы-келер шақ етістігінің алдында келсе, «-атын, -етін, -итін» мағ ынасын береді.

Мысалы: أ ن ا ا ل ت ل م ي ذ ا ل ذ ِ ي ي د ر ُ س ُ ف ي ا ل م د ر س ة أ ب ي ح ن ي ف ة Ә бу Ханифа медресесінде оқ итын оқ ушы менмін.

                                                                           Талдауғ а ү лгі:

 ر َ أ َ ي ت ُ ا ل ّ َ ذ ي ج َ ا ء َ.

ر َ أ َ ي ت ُ : (ر َ أ َ ي ْ ) ف ِ ع ْ ل ٌ م َ ا ض ٍ م َ ب ْ ن ِ ى ّ ٌ ع ل ى ا ل س ّ ُ ك ُ و ن ِ و َ ا ل ت ّ َ ا ء ُ ض م ي ر م ت ص ل م َ ب ْ ن ِ ى ّ ٌ ع ل ى

ا ل ض ّ َ م ّ ِ ف ي م َ ح َ ل ّ ِ ر َ ف ْ ع ٍ ف َ ا ع ِ ل ٌ

ا ل ّ َ ذ ِ ي : م َ ف ْ ع ُ و ل ٌ ب ِ ه ِ م َ ب ْ ن ِ ى ّ ٌ ع ل ى ا ل س ّ ُ ك ُ و ن ِ ف ي م َ ح َ ل ِ ّ ن َ ص ْ ب ٍ.

ج َ ا ء َ  : ف ع ْ ل ٌ م َ ا ض ٍ م َ ب ْ ن ِ ى ّ ٌ ع ل ى ا ل ْ ف َ ت ْ ح ِ و َ ا ل ْ ف َ ا ع ِ ل ُ ض َ م ِ ي ر ٌ م ُ س ت َ ت ِ ر ٌ ت َ ق ْ د ِ ي ر ُ ه ُ (ه ُ و َ ). و َ ا ل ف ِ ع ْ ل ُ و َ ا ل ف َ ا ع ِ ل ُ ج م ل ة ف ع ل ي ة ص ِ ل َ ة ا ل م و ص و ل ل ا َ م َ ح َ ل َ ّ ل َ ه َ ا م ِ ن َ ا ل إ ِ ع ر َ ا ب ِ.

- ي َ ت ْ ع َ ب ُ ا ل ْ ع ُ م ّ َ ا ل ُ ا ل ّ َ ذ ِ ي ن َ ي َ ع ْ م َ ل ُ و ن َ ف ي ا ل ْ م َ ص ْ ن َ ع ِ.

ي َ ت ْ ع َ ب ُ  : ف ِ ع ْ ل ٌ م ُ ض َ ا ر ِ ع ٌ م َ ر ْ ف ُ و ع ٌ و ع ل ا م ة ر ف ع ه ا ل ض م ة ا ل ظ ا ه ر ة .

ا ل ْ ع ُ م ّ َ ا ل ُ : ف َ ا ع ِ ل ٌ م َ ر ْ ف ُ و ع ٌ و ع ل ا م ة ر ف ع ه ا ل ض م ة ا ل ظ ا ه ر ة

ا ل ّ َ ذ ِ ي ن َ : ا س م م و ص و ل م َ ب ْ ن ِ ى ّ ٌ ع َ ل َ ى ا ل ْ ف َ ت ْ ح ِ  ف ِ ي م َ ح َ ل ّ ِ ر َ ف ْ ع ٍ ص ف ة .

- إ ِ ن ّ َ ا ل َ ّ ذ ِ ى ي َ ج ْ ت َ ه ِ د ُ ن َ ا ج ِ ح ٌ.

إ ِ ن ّ َ : ح َ ر ْ ف ُ ت َ و ْ ك ِ ي د ٍ م َ ب ْ ن ِ ى ّ ٌ ع َ ل َ ى ا ل ْ ف َ ت ْ ح ِ.

ا ل َ ّ ذ ِ ى : ا س ْ م ُ (إ َ ن ّ َ ) م َ ب ْ ن ِ ى ّ ٌ ع ل ى ا ل س ّ ُ ك ُ و ن ِ ف ي م َ ح َ ل ّ ِ ن َ ص ْ ب ٍ.

ي َ ج ْ ت َ ه ِ د ُ : ف ِ ع ْ ل ٌ م ُ ض َ ا ر ِ ع ٌ م َ ر ْ ف ُ و ع ٌ و ع ل ا م ة ر ف ع ه ا ل ض م ة ا ل ظ ا ه ر ة و َ ا ل ْ ف َ ا ع ِ ل ُ ض َ م ِ ي ر ٌ م ُ س ْ ت َ ت ِ ر ٌ ت َ ق ْ د ِ ي ر ُ ه ُ (ه ُ و َ ).      

ن َ ا ج ِ ح ٌ  : خ َ ب َ ر ُ (إ ِ ن ّ َ ) م َ ر ْ ف ُ و ع ٌ و ع ل ا م ة ر ف ع ه ا ل ض م ة ا ل ظ ا ه ر ة.

ج ُ م ْ ل َ ة ُ (ي َ ج ْ ت َ ه ِ د ُ ) م ِ ن َ ا ل ْ ف ِ ع ْ ل ِ و َ ا ل ْ ف َ ا ع ِ ل ِ ص ِ ل َ ة ُ م و ص و ل ٍ ل ا َ م َ ح َ ل َ ّ ل َ ه ُ م ِ ن َ ا ل إ ِ ع ْ ر َ ا ب ِ

ا ل ت م ر ي ن ا ت

1-ع ي ّ ن ا ل ا س م ا ل م و ص و ل ف ي م ا ي أ ت ي:

1. {ق َ د ْ أ َ ف ْ ل َ ح َ ا ل ْ م ُ ؤ ْ م ِ ن ُ و ن َ ا ل ّ َ ذ ِ ي ن َ ه ُ م ْ ف ِ ي ص َ ل َ ا ت ِ ه ِ م ْ خ َ ا ش ِ ع ُ و ن َ } (ا ل م ؤ م ن و ن 1-2)

2. {ه ُ و َ ا ل ّ ذ ِ ي خ َ ل َ ق َ ك ُ م ْ } (ا ل ت غ ا ب ن 2)

3. {ه َ ذ َ ا م َ ا و َ ع َ د َ ن َ ا ا ل ل ه ُ و َ ر َ س ُ و ل ُ ه ُ } (ا ل أ ح ز ا ب 22)

4. ق ا ل ا ل ن ب ي ص ل ّ ي ا ل ل ه ع ل ي ه و س ل ّ م: أ َ ع ْ ج َ ز ُ ا ل ن ّ َ ا س ِ م َ ن ع َ ج َ ز َ ف ي ا ل د ّ ُ ع َ ا ء و أ َ ب ْ خ َ ل ُ ا ل ن َ ّ ا س ِ م َ ن ب َ خ ِ ل َ ب ا ل س ل ا م.

5. ق ا ل ا ل ن ب ي ص ل ّ ي ا ل ل ه ع ل ي ه و س ل ّ م: م َ ث َ ل ُ ا ل ْ م ُ ؤ ْ م ِ ن ِ ا ل ّ َ ذ ِ ي ي َ ق ْ ر َ أ ُ ا ل ْ ق ُ ر ْ آ ن َ م َ ث َ ل ُ ا ل أ ُ ت ْ ر ُ ج ّ َ ة ِ.

6. ق ا ل ا ل ن ب ي ص ل ّ ي ا ل ل ه ع ل ي ه و س ل ّ م: م َ ا خ َ ا ب َ م َ ن ْ ا س ْ ت َ خ َ ا ر َ ، و م َ ا ن َ د ِ م َ م َ ن ْ ا س ْ ت َ ش َ ا ر َ.

7. ا ل ط ا ل ب ا ت ُ ا ل ل ا ّ ت ي ر أ ي ت ُ ه ن ّ م ه ذ ّ َ ب ا ت ٌ.

8. ش ك ر ا ل ع م ي د ا ل أ س ت ا ذ ا ل ذ ي ي ع م ل ب ِ ن َ ش ا ط.

2-ا خ ت َ ر ْ م ِ ن َ ا ل ع َ م و د ِ (ب ) ا ل ت ّ َ ك ْ م ِ ل ة ا ل م ن ا س ب ة ل ِ م َ ا ف ي ا ل ع َ م و د ِ (أ ):

 ( أ )                                                     ( ب )

1–ه ذ ا ه و ا ل ط ب ي ب ا ل ذ ي                          (.... ) ي ع م ل و ن ف ي ا ل م ص ن ع .

2- ه ذ ه ه ي ا ل ط ا ل ب ة ا ل ت ي                         (.... ) ي ُ خ ْ ل ِ ص َ ا ن ِ ف ي ع م ل ه م ا.

3- س ل ّ م ت ُ ع ل ي ا ل ع ُ م ّ َ ا ل ا ل ذ ي ن                     (.... ) م ا ف َ ع َ ل َ ه ا ل ط ا ل ب ُ.

4- ق د ت ع ب ت ْ ا ل ف ل ا ّ َ ح ا ت ا ل ل ا ت ي                    (.... ) م َ ن ْ ي َ ن ف ع ا ل ن ا س َ.

5- ق ط ف ت ُ ا ل ز ه ر ت َ ي ْ ن ا ل ل ت ي ن                       (.... ) ف ح ص ا ل م ر ي ض.

6- ك ا ف َ أ ا ل م د ي ر ُ ا ل م و ظ ّ َ ف َ ي ن ِ ا ل ل ذ ي ْ ن                (.... ) ي ج ل س ْ ن ت ح ت ا ل ش ج ر ة.

7- س َ ر ّ َ ن ِ ي                                      (.... ) ف ي ا ل ح د ي ق ة.

8- خ ي ر ُ ا ل ن ا س                                 (.... ) ق ر أ ت ِ ا ل د ر س.

3- ا م ل َ أ ا ل ف ر ا غ َ ب ِ و َ ض ع ِ ا س م م و ص و ل ك م ا ف ي ا ل م ِ ث ا ل ا ل ت ّ َ ا ل ي:

ا ل م ث ا ل: ر ج ع ا ل ط ا ل ب ا ل ذ ي س ا ف ر إ ل ي ب ل د ه.

1. س ا ف ر ت ب ا ل س ي ّ ا ر ة ............... ف ي ا ل ش ا ر ع.       6. ش ر ب ت ُ ا ل ش ا ي ............... ع ل ي ا ل م ا ئ د ة.

2. ز ر ت ُ ا ل ك ل ّ ي ّ ة ............... ت د ر ّ ِ س ا ل ع ل و م َ ا ل إ س ل ا م ي ّ ة.  7. ش ك ر ت ُ ا ل ب ن ا ت ............... س ا ع َ د ْ ن َ ا ل ف ق ي ر.

3. س أ س ك ن ف ي ا ل ف ن د ق ............... ف ي ا ل م ا ط.    8. إ ن ّ َ ا ل ل ه َ ي ف ع ل ............... ي ُ ر ِ ي د.

4. ق ا ب ل ت ُ ا ل أ ط ب ّ ا ء ............... ي ع م ل و ن ف ي ا ل م س ت ش ف ي.

5. د ر س ت ْ خ د ي ج ة ا ل ك ت ا ب ............... ف ي م ك ت ب ة ا ل م ر ك ز ي ة.

4-ا س ت ب د ل ا ل ا س م ا ل م و ص و ل ف ي م ا ي أ ت ي ب م ا ب ي ن ا ل ق و س ي ْ ن:

ه ذ ا ه و ا ل ط ا ل ب ُ ا ل ذ ي ي َ د ر س ف ي ك ل ّ ي ّ ة ا ل د ر ا س ا ت ا ل إ س س ل م ي ة.

1. ( ا ل ت ي ): ........................................

2. (ا ل ل ذ ا ن ِ ): ........................................

3. ( ا ل ل ت ا ن ِ ): ........................................

4. (ا ل ذ ي ن ): ........................................

5. (ا ل ل ا ت ي ): ........................................

5-ا م ل أ ا ل ف ر ا غ ب و ض ع ا ل ا س م ا ل م و ص و ل ا ل م ن ا س ب ف ي ا ل ق ط ع ة ا ل ت ا ل ي ة:

ش ا ه د ا ل ط ل ّ ا ب م س ا ب ق ة ت ل ا و ة ا ل ق ر آ ن ............ أ ُ ق ِ ي م َ ت ْ ف ي م س ج د ت ا س ت ا ق أ ح م د ف ي ا ل ش ه ر ا ل م ا ض ي ب ي ن ا ل م ت س ا ب ق ي ن َ ............ ا ش ت ر ك و ا م ِ ن م خ ت ل ف م د ا ر س ت ح ف ي ظ ا ل ق ر آ ن. و ك ا ن ا ل م ت س ا ب ق ا ل أ و ش ق و ن ن و ر ى ه و ا ل ح ا ف ظ ........... ف ا ز ب ا ل م ر ت ب ة ا ل أ و ل ى ، و ق د أ َ ث ْ ن َ ى ع ل ي ه ا ل ن ا س ............ ش ا ه د و ا ا ل م س ا ب ق ة.

6-أ ك م ل ا ل ف ر ا غ َ ب ِ ج م ل ة ِ ص ِ ل َ ة ِ ا ل م و ص و ل ك م ا ف ي ا ل م ث ا ل ي ْ ن:

ا ل م ث ا ل 1: ق َ ا ب َ ل ْ ت ُ ا ل ط ا ل ب ة َ ا ل ت ي ... ت َ ح ف ظ ا ل ق ر آ ن َ ....

ا ل م ث ا ل 2: ا ل ذ ي .... و َ ج َ د َ س َ ا ع ت ي .... ح س ن ٌ.

1. س م ع ت ُ ت غ ر ي د َ ا ل ب ل ب ل ِ ا ل ذ ي ....................... 6. ا ل ذ ي ن ............................... س ي ّ َ ا ح ٌ.

2. ن ا م َ ا ل ض ي و ف ُ ا ل ذ ي ن ............................  7. ا ل ل ا ت ي ............................... م س ل م ا ت.

3. ا س ت ق ب ل ت ُ ا ل ص د ي ق َ ا ل ذ ي ..................... 8. ا ل ل ذ ا ن ِ ............................... ح س ن ٌ و ح ُ س ي ْ ن ٌ.

4. ا ل ذ ي ............................... ع ل ي ّ ٌ.  5. ا ل ت ي ............................... ر ُ ق َ ي ّ َ ة.

7-ا ر ب ط ا ل ج م ل ا ل ت ا ل ي ة ب ا س م م و ص و ل م ن ا س ب ك م ا ف ي ا ل م ث ا ل:

ا ل م ث ا ل: ه ذ ا ط ا ل ب ٌ.            -----          ا ل ط ا ل ب ُ ي ُ ح ِ ب ّ ُ ا ل ع ل م َ.

ه ذ ا ه و ا ل ط ا ل ب ُ ا ل ذ ي ي ُ ح ِ ب ّ ُ ا ل ع ل م َ.

1. ه ذ ه ا م ر أ ة /ا ل م ر أ ة ت ُ ح ِ ب ّ ُ د ِ ي ن َ ه ا.         .......................................

2. ش ك ر ت ُ ا ل ط ا ل ب ة /ا ل ط ا ل ب ة ت ح ف ظ د ر و س ه ا.     ......................................

3. س ا ف ر ت ُ ب ا ل ط ا ئ ر ة /ا ل ط ا ئ ر ة ف ي ا ل م ط ر        ......................................

4. ش ا ه د ت ُ ا ل ت ل ف ا ز َ /ا ل ت ل ف ا ز ُ ف ي غ ر ف ة ا ل ج ل و س .....................................

أ َ د َ و ا َ ت ُ ا ل ا س ت ِ ف ْ ه ا م

: (م َ ن ْ ) –. 1Ақ ыл иелеріне қ олданылады: кім? кімді? кімге? қ айсысы? қ айсысының? деген мағ ыналарын береді.

 م َ ن ْ ذ َ ه َ ب َ ؟ : م ث ا ل (Кім кетті? )

2. – (م ا ): Ақ ыл иелері деп сипатталмайтын заттар мен хайуанаттар ү шін қ олданылады: не? немене? деген мағ ынаны білдіреді.

م ث ا ل : م َ ا ر َ أ ْ ي ُ ك َ ف ي ه َ ذ ا ؟ (Бұ л жайында не дейсің? )

3. - (م َ ن ْ ذ َ ا )(م َ ن ْ ) сияқ ты ақ ыл иелеріне қ олданылады: кім? кімге? бұ л кім? деген мағ ынаны білдіреді.

م ث ا ل : م َ ن ْ ذ َ ا ر َ أ َ ي ْ ت َ ا ل ْ ي َ و ْ م َ ؟ ( Бү гін кімді кө рдің? )

4. –  (م َ ا ): (م َ ا ذ َ ا )сияқ ты ақ ылы иелері деп сипатталмайтындарғ а қ олданылады.

: م ث ا ل م َ ا ذ َ ا ف َ ع َ ل ْ ت َ ا ل ْ ي َ و ْ م َ ؟ (Бү гін не істедің? )

5. –  : (م َ ت َ ى )Уақ ытқ а қ олданылады (қ ашан? ) деген мағ ыналарын береді.

م َ ت َ ى ح َ ض َ ر ْ ت َ ؟ : م ث ا ل (қ ашан келдің? )

6. –  : (أ َ ي ّ َ ا ن َ )Келер шақ қ а қ олданылатын сұ раулы есім. Қ ай кезде? деген сұ рақ қ а мағ ына береді.

 ) أ َ ي ّ َ ا ن َ ي َ و ْ م ُ ا ل د ّ ِ ي ن ِ ؟ : م ث ا ل Зарият, 12)

7. – (أ ّ ي ْ ن َ )Мекенге қ атысты қ айда? қ ай жақ қ а? деген мағ ыналарын береді.

: م ث ا ل أ ّ ي ْ ن َ أ َ ب ُ و ك َ ؟ (Ә кең қ айда? )

8. – (ك َ ي ْ ف َ ) Тұ рмыс-жағ дайғ а байланысты.

م ث ا ل : ك َ ي ْ ف َ أ َ ن ْ ت َ ؟ (Қ алың қ алай? )

9. –(أ َ ن ّ َ ى )Қ алай? Қ ашан? Қ ай жерден? деген мағ ыналарын береді.

م ث ا ل : أ َ ن ّ َ ى ي َ ك ُ و ن ُ ذ َ ل ِ ك َ ؟ (Ол қ алай болды? )

أ َ ن ّ َ ى ج ِ ئ ْ ت َ ا ل ْ ي َ و ْ م َ ؟ ( Бү гін қ ай кезде келдің? )

10. – (ك َ م ْ ) қ анша? деген мағ ынаны білдіреді. Сандарды сұ рау ү шін қ олданылады.

ЕСКЕРТУ, ИҒ РАБТАЛУ ШАРТТАРЫ,

ТАЛДАУҒ А Ү ЛГІ:

ا ل ت م ر ي ن ا ت

1- أ ج ب ع ن ا ل أ س ئ ل ة ا ل ت ا ل ي ة ك م ا ف ي ل م ث ا ل:

ا ل م ث ا ل: ه ل ز ر ت َ ا ل م ت ح ف ؟                                             ن ع م ، ز ر ت ا ل م ت ح ف.

1- أ ت ح ب ّ ا ل س ف ر إ ل ى خ ا ر ج ا ل ب ل ا د ؟                                  ...........................

2- ه ل ن َ ه َ ى ا ل إ س ل ا م ع ن ا ل خ م ر ؟                                    ...........................

3- أ ت س ا ف ر إ ل ى أ َ ق ْ ت َ ا و ب ا ل ط ا ئ ر ة أ م ب ا ل ح ا ف ل ة ؟                          ...........................

4- ه ل ن َ ص َ ح َ ه ُ ا ل ط ب ي ب أ ن ي ق ض ي ا ل ع ط ل ة ف ي ب ل د ج م ي ل ؟        ...........................

5- ه ل أ و ق ف ت َ ا ل س ي ا ر ة أ م ا م ا ل ك ل ي ة ؟                                 ...........................

6- أ ت د ر س ف ا ط م ة ف ي ك ل ي ّ ة ا ل آ د ا ب أ م ك ل ي ّ ة ا ل ط ب ّ ؟               ...........................

7- أ ت ر ي د ا ل س ف ر م ع أ خ ي ك ف ي ا ل ش ه ر ا ل ق ا د م ؟                        ...........................

8- أ ل س ت َ م د ر ّ س ا ف ي ج َ ا م ع ة أ ل ف َ ا ر ا ب ى ؟                            ...........................

2- ح و ّ ل ا ل ج م ل ا ل ت ا ل ي ة إ ل ى أ س ا ل ي ب ا س ت ف ه ا م ب ِ ـ " ه ل أ و ا ل ه م ز ة " ك م ا ف ي ا ل م ث ا ل ي ن:

ا ل م ث ا ل 1: س ي ّ ا ر ة ا ل أ س ت ا ذ ج د ي د ة.                                 ه ل س ي ّ ا ر ة ا ل أ س ت ا ذ ج د ي د ة ؟

ا ل م ث ا ل 2: أ ر ي د ا ل ق ه و ة / ا ل ش ا ي.                                  أ ت ر ي د ا ل ق ه و ة أ م ا ل ش ا ي ؟

1. س أ س ا ف ر إ ل ى م ك ّ ة / ا ل م د ي ن ة.                                    ............................

2. ت ُ ر ْ ك ِ س ْ ت َ ا ن م د ي ن ة ت ا ر ي خ ي ّ ة.                                      ............................

3. ر ج ع ن ا م ن ا ل ر ح ل ة ب ا ل ق ط ا ر / ا ل س ي ّ ا ر ة.                      ............................

4. ي ط ل ب ا ل ط ل ا ّ ب ل ت ر و ي ح ب ع د ع َ ن َ ا ء ا ل د ر ا س ة.                 ............................

5. ن ع م ، ل س ت ُ ع ا م ل ا ف ي ه ذ ا ا ل م ص ن ع.                          ............................

6. أ ن س ط ا ل ب ك َ ا ز َ ا خ ِ ى /ع ر ب ى.                                  ............................

7. أ ق ر أ ا ل ق ر آ ن ص ب ا ح ا / ل ي ل ا.                                   ............................

8. ش ر ب ا ل م ر ي ض ا ل د و ا ء                                       ............................

3- أ ج ب ع ن ا ل أ س ئ ل ة ا ل ت ا ل ي ة ب ِ ـ " ب ل ى " أ و " ن ع م " ك م ا ف ي ا ل م ث ا ل:

ا ل م ث ا ل:    أ ل م ت َ ق ر أ ا ل ص ح ي ف ة ؟ - ب ل ى ، ق ر أ ت ُ ه ا. - ن ع م ، ل م أ ق ر أ ه ا.

1. أ م ا ح ض ر ا ل و ز ي ر إ ل ى ا ل ا ج ت م ا ع ؟                            .....................

2. أ ل ا ت س ا ف ر إ ل ى خ ا ر ج ا ل ب ل ا د ف ي ا ل ع ط ل ة ؟                         .....................

3. أ ل ي س ا ل ه د ف م ن ا ل ت ر و ي ح ق ض ا ء ا ل و ق ت ف ي أ ن ش ط ة م ُ ف ي د ة ؟    .....................

4. أ ل س ت ط ب ي ب ا ف ي ا ل م س ت ش ف ى ا ل ح ك و م ي ؟                       .....................

5. أ م ا خ ر ج ت ا ل م ه ن د س ة م ن ا ل ش ر ك ة ؟                         .....................

6. أ ل م ت ف ح َ ص ا ل ط ب ي ب ة ا ل م ر ي ض ة ؟                               .....................

7. أ ل ا ت س ت ق ب ل ا ل ض ي و ف ف ي ا ل م ط ا ر ؟                           .....................

8. أ م ا ا ش ت ر ك ا ل ص ح ف ي ّ و ن ف ي ا ل م ؤ ت م ر ؟                       .....................

4- أ ج ب ع ن ا ل أ س ئ ل ة ا ل ت ا ل ي ة:

1. م ن أ ل ّ ف ك ت ا ب " ر ي ا ض ا ل ص ا ل ح ي ن " ؟             ..............................

2. م ا أ ح ب ّ ا ل أ ع م ا ل إ ل ى ا ل ل ه ؟                         ..............................

3. م ت ى ي أ ت ي م د ي ر ُ ا ل ج ا م ع ة ؟                         ..............................

4. أ ي ن ت ر ك ت َ ح ق ي ب ت ك ؟                               ..............................

5. ك م س و ر ة ق ر أ ت أ م س ؟                           ..............................

6. ك ي ف و ج د ت ا ل م ك ت ب ة ؟                            ..............................

7. أ ي ّ َ م ك ا ن ت ُ ف َ ض ّ ل ل ل ت ر و ي ح ف ي ا ل ع ط ل ة ؟           ..............................

8. ف ي أ ي ّ و ق ت ت ح ض ر إ ل ى ا ل ك ل ّ ي ّ ة ؟               ..............................

5- ا م ل أ ا ل ف ر ا غ ب ا ل أ د ا ة ا ل م ن ا س ب ة م م ا ب ي ن ا ل ق و س ي ن

(م ن – م ا – م ا ذ ا – ل م ا ذ ا – م ت ى – ك ي ف – أ ي ن – ك م – أ ي ّ )

1. ........... ت ع ي ش أ س ر ت ك ؟

2. ........... ح ص ل ع ل ى ا ل ج ا ئ ز ة ؟

3. ........... ل م ت ح ض ر م َ ر ي م إ ل ى ا ل ك ل ّ ي ّ ة ؟

4. ........... ا س م ا ل م ؤ ل ّ ف ؟

5. ........... ت أ ك ل ف ي ا ل غ د ا ء ؟

6. ........... ت ب د أ ا ل د ر ا س ة ف ي ا ل ك ل ّ ي ّ ة و م ت ى ت ن ت ه

ا س ْ م ُ ا ل ش ّ َ ر ْ ط

Ө згермейтін сө здерге шартты рай мағ ынасын білдіретін сө здер жатады. Олар  - 11:

م َ ن ، م َ ا ، م َ ه ْ م َ ا ، م َ ت َ ى ، إ ِ ذ ْ م ا ، أ َ ي ّ َ ا ن َ ، أ َ ي ْ ن َ ، أ َ ن ّ َ ى ، ح َ ي ْ ث ُ م َ ا ، ك َ ي ْ ف َ م َ ا ، أ َ ي ّ ٌ

ЕСКЕРТУ!

1. Бұ л есім сө здерден тек (أ َ ي ّ ٌ )  م ع ر ب (ө згеретін) қ алғ андары م ب ن ى (ө згермейтін)

 2. Осы есім сө здер шартты рай мағ ынасында келеді жә не екі етістікті жә зм жағ дайына ә келеді.

3. (إ ِ ن ْ ) ғ ана кө мекші сө зге жатады жә не екі етістікті жә зм жағ дайына ә келеді.

4. Шартты рай мағ ынасындағ ы есім сө здер 2-ге бө лінеді.

 а – кө мекші есім сө здер

ل َ و ْ ، ل َ و ْ ل ا َ ، ل َ و ْ م َ ا ، أ َ م ّ َ ا

 ә – пысық тауыш сө з, ү стеу

ل َ م ّ َ ا ، إ ِ ذ ا ، إ ِ ذ ْ ، ع ِ ن ْ د َ م ا ، ك ُ ل ّ َ م َ ا ، ب َ ي ْ ن َ م َ ا ، ح ِ ي ن َ م َ ا

5. Шартты рай мағ ынасындағ ы есім сө здер, кө мекші есім сө здер жә не пысық тауыш сө з, ү стеу «أ َ د َ و َ ا ت ا ل ش ر ط » (Шартты рай мағ ынасына қ олданатын сө здер) деп аталады.

ب َ ع ْ ض ُ ا ل ظ ّ ُ ر ُ و ف

Кейбір мекен жә не мезгіл пысық тауыш сө здер, ү стеулер

ا ل ظ ر و ف – пысық тауыш сө здер, ү стеулер, мекен жә не мезгілді білдіретін есім. Ол م ب ن ي жә не م ع ر ب болып 2-ге бө лінеді.

ا ل ظ ر و ف - (соң ы ө згермейтін) мекен жә не мезгіл пысық тауыш сө здер, ү стеулер 17 жерде кездеседі. Оның 6-ы мекенді білдірсе, 10-ы заманды білдіреді. Сондай-ақ 1-еуі ә рі заман, ә рі мекен мағ ынасын білдіретін есім сө здер қ олданылады.

1. Мекенді білдіретін م ب ن ى (соң ы ө згермейтін) ү стеулер:

م ث ل : ح َ ي ْ ث ُ \ ل َ د ُ ن ْ \ ل َ د َ ى \ أ َ ي ْ ن َ \ ه ُ ن َ ا \ ث َ م ّ َ

2. Заманды білдіретін م ب ن ى (соң ы ө згермейтін) ү стеулер:

م ث ل: إ ذ ْ \ إ ذ َ ا \ أ م ْ س ِ \ م ُ ذ ْ \ م ُ ن ْ ذ ُ \ ق َ ط ّ ُ \ ل َ م ّ َ ا \ أ َ ي ّ َ ا ن َ \ م َ ت َ ى \ ا َ ل آ ن َ

3. Ә рі мекен, ә рі заманды білдіретін соң ы ө згермейтін ү стеулер:

م ث ل : أ َ ن ّ َ ى

1. 1) «ح َ ي ْ ث ُ »Мекен ү стеулердің ө згермейтін жағ дайдағ ы белгісі  дамма  болады. (م ب ن ى ع ل ى ا ل ض م )

م ث ل: ق ِ ف ْ ح َ ي ْ ث ُ ي َ ق ِ ف ُ ص َ ا ل ِ ح ٌ! (Жақ сының тоқ тағ ан жеріне тоқ та! )

2) «ل َ د ُ ن ْ \ ل َ د َ ى » Мекен ү стеулердің екеуінің де ө згермейтін жағ дайдағ ы белгісі   сукун  болады. (م ب ن ى ع ل ى ا ل س ك و ن )

م ث ل : و َ ع َ ل ّ َ م ْ ن َ ا ه ُ م ِ ن ْ ل َ د ُ ن ّ َ ا ع ِ ل ْ م ً ا. (Оғ ан ө з жанымыздан бір ілім ү йреттік)

ر َ أ َ ي ْ ت ُ ع َ ل ّ ِ ي ّ ً ا ل َ د َ ى ا ل ْ ب َ ا ب َ. (Есіктің алдында Ә лиді кө рдім)

3) «أ َ ي ْ ن َ »Сұ рақ есімдерінен мекен ү стеулері. «Қ ай жерде? Қ айда? » деген мағ ына береді. Ө згермейтін жағ дайдағ ы белгісі   фатха болады.

(م ب ن ى ع ل ى ا ل ف ت ح )

م ث ل : أ ي ْ ن َ د َ ر َ س ْ ت ُ م ؟ (Қ ай жерде оқ ыдың? )

ЕСКЕРТУ: أ َ ي ْ ن сө зі шартты рай мағ ынасын беретін есім сө зде де қ олданылады. Яғ ни « қ ай жерде? қ айда» болмасын деген сияқ ты мағ ынада да қ олданылады.

م ث ل : أ ي ْ ن َ ت َ ك ُ و ن ُ و ا ي ُ د ْ ر ِ ك ْ ك ُ م ُ ا ل ْ م َ و ْ ت ُ. (Қ ай жерде де болсын ө лім жетеді)

4) «ه ُ ن َ ا » «Осы жерде, осы жерге » мағ ынасын береді. Сілтеу есімдігі жә не мекен ү стеу болады.  Ө згермейтін жағ дайдағ ы белгісі сукун болады.

 (م ب ن ى ع ل ى ا ل س ك و ن )

م ث ل : ه ُ ن َ ا م َ ك ْ ت َ ب َ ة ٌ. (Бұ л жер кітапхана)

5) «ث َ م ّ َ » «Ол жерде, ол жерге, ол жер, бар» деген мағ ыналарын береді. Сілтеу есімдігі жә не мекен ү стеу болады. Ө згермейтін жағ дайдағ ы белгісі   фатха болады. ( (م ب ن ى ع ل ى ا ل ف ت ح

م ث ل : ث َ م ّ َ ي َ ل ْ ع َ ب ُ و َ ل َ د ٌ ( Ол жерде бір бала ойнап жатыр)

2. 1) « إ ذ ْ » Сө йлемге изафеттік тіркес арқ ылы келген мезгіл ү стеуі. «Ол кезде, сол  заманда» т. б. тіркесіп жазылады. Ө згермейтін жағ дайдағ ы белгісі сукун болады. ( (م ب ن ى ع ل ى ا ل س ك و ن

م ث ل :  أ ذ ْ ه َ ب ُ إ ذ ْ ذ َ ه َ ب ْ ت َ (Сен кеткен кезде менде кетемін)

«إ ذ ْ »- дің кейбір жағ дайларын сө з тіркестерінде айтып ө теміз.

2 ) « إ ذ َ ا » Сө йлемге идафа тіркесі арқ ылы келген мезгіл ү стеуі. «Сол кезде, сонда, -да, -де, -та, -те, » мағ ыналарын береді. Ө згермейтін жағ дайдағ ы белгісі сукун болады. (م ب ن ى ع ل ى ا ل س ك و ن )

م ث ل: إ ذ َ ا ج َ ا ء َ ا ل ر َ ب ي ع َ ت َ ت َ ف َ ت ّ َ ح ُ ا ل أ َ ز ْ ه َ ا ر (Кө ктем келгенде (кезде) гү лдер ашылды) 

3) «أ م ْ س ِ » Ө згермейтін жағ дайдағ ы белгісі кә сра болғ ан мезгіл ү стеу

(م ب ن ى ع ل ى ا ل ك س ر ). «Кеше» мағ ынасын береді.

م ث ل: ك َ ا ن َ ا ل ْ ج َ و ّ ُ م ُ م ْ ط ِ ر ً ا أ َ م ْ س ِ ( Кеше ауа-райы жаң бырлы еді)

4) «م ُ ذ ْ ، م ُ ن ْ ذ ُ » ү стеу болғ ан кезде ө зінен кейін рафғ жағ дайында (  (م ر ف و ع есім немесе фиғ л (ف ع ل ) келеді. م ُ ذ ْ – Ө згермейтін жағ дайдағ ы белгісі сукун болады. ((م ب ن ى ع ل ى ا ل س ك و ن

م ُ ن ْ ذ ُ – Ө згермейтін жағ дайдағ ы белгісі дамма болады.  (م ب ن ى ع ل ى ا ل ض م )

«Кезден бері, -да, -де, -та, -те, -дан, -ден, алдын, біріншісінде» т. б. мағ ыналар береді.

م ث ل : م َ ا ر َ أ ي ْ ت ُ ه ُ م ُ ذ ْ ي َ و ْ م َ ا ل ج ُ م ْ ع َ ة ِ (Оны жұ мадан бері кө рмедім)

5) «ق َ ط ّ ُ »-ө ткен шақ мағ ынасын беретін етістіктерге қ атысты болғ ан мезгіл ү стеу. Ө згермейтін жағ дайдағ ы белгісі дамма болады. (م ب ن ى ع ل ى ا ل ض م )

م ث ل : م َ ا ك َ ذ َ ب ْ ت ُ ف ي ح َ ي َ ا ت ى ق َ ط ّ ُ ( Ө мірімде ешқ ашан ө тірік айтпадым)

6) «ل َ م ّ َ ا »-Сө йлемге идафа тіркесі болып келетін ө ткен шақ мезгіл ү стеуі. Ө згермейтін жағ дайдағ ы белгісі сукун болады. ((م ب ن ى ع ل ى ا ل س ك و ن

م ث ل : ل َ م ّ َ ا د َ خ َ ل َ ا ل ْ م َ ك ْ ت َ ب َ س َ ل ّ َ م َ ع َ ل َ ى ا ل ْ م ُ و َ ظ ّ َ ف ِ.

(Директор мектепке кіргенінде, қ ызметшіге сә лем берді)  

7) «أ َ ي ّ َ ا ن َ »-Сұ раулы жә не шартты рай мағ ынасын білдіретін мезгіл ү стеу. Ө згермейтін жағ дайдағ ы белгісі   фатха болады. ( (م ب ن ى ع ل ى ا ل ف ت ح ة

А- Сұ раулы есімдер болады. Жалпы келешекте адамдарғ а келетін нә рсенің қ атыстылығ ы ә серлі болатындығ ы білдіретін сұ рау сө йлемге қ олданылады. «Қ ай кезде»деген мағ ынаны береді.

ЕСКЕРТУ: أ َ ي ّ َ ا ن َ сұ раулы есім болғ анымен, ө ткен шақ тағ ы етістік қ олданбайды.

م ث ل : أ ي ّ َ ا ن َ ت ُ ب ْ ع َ ث ُ و ن َ م ِ ن ْ ق ُ ب ُ و ر ِ ك ُ م ْ (Қ абірлерің нен қ ай уақ ытта тірілесің дер? )

Б- Шартты рай маң ынасындағ ы есімде қ олданылады. Осы шақ етістігін сукун жағ дайына қ ояды.  

م ث ل : أ ي ّ َ ا ن َ ت َ س ْ ت َ ن ْ ج ِ د ْ ب ِ ه ِ ي ُ ن ْ ج ِ د ْ ك َ

 (Одан қ ай кезде жә рдем тілесең, сағ ан жә рдем етеді )                                                     

ا ل أ ع ْ د َ ا د ا ل م ر ك ب ة

· 11 ден 19-ғ а дейінгі сандардың соң ғ ы жағ ы  ө згермейтін жағ дайдағ ы белгісі фатха болады.

· Тек қ ана 12 саны сө йлемдегі қ ызметіне қ арай талданады.

ЕСКЕРТУ: ت م ي ز бө лімінде сандарғ а толық тоқ таламыз.

                                                                                     Талдауғ а ү лгі:

ج َ ا ء َ ت ِ س ْ ع َ ة َ ع َ ش َ ر َ ر َ ج ُ ل ا ً.  

ج َ ا ء َ – ف ِ ع ْ ل م َ ا ض م ب ن ي ع ل ى ا ل ف َ ت ْ ح

ت ِ س ْ ع َ ة َ ع َ ش َ ر َ - ا ل ع د د ا ل م ر ك ب م ب ن ي ع ل ى ف ت ح ا ل ج ُ ز ْ أ َ ي ْ ن ِ ف ي م َ ح َ ل ّ ر َ ف ْ ع ٍ ف َ ا ع ِ ل

ر َ ج ُ ل ا ً - ت َ م ِ ي ي ز م ن ص ُ و ب ٌ و َ ع َ ل ا م َ ة ُ ن َ ص ْ ب ِ ه ِ ا ل ف ت ح ة ا ل ظ ا ه ر ة

س َ ل ّ َ م ْ ت َ ع ل ى ت ِ س ع َ ة َ ع َ ش َ ر َ ر َ ج ُ ل ا ً.

س َ ل ّ َ م ْ ت َ - ف ِ ع ْ ل ُ م ا ض م َ ب ْ ن ى ع ل ى ا ل س ُ ك ُ و ن . و " ت َ " - ض َ م ِ ي ر م ت ص ل م ب ن ى ع ل َ ى ا ل ف ت ح ف ي م ح ل ر ف ْ ع ٍ ف َ ا ع ِ ل

ع ل ى - ح ر ف ج ر م ب ن ى ع ل ى ا ل س ك و ن

ت ِ س ع َ ة َ ع َ ش َ ر َ - ا ل ع د د ا ل م ر ك ب م ب ن ي ع ل ى ف ت ح ا ل ج ُ ز ْ أ َ ي ْ ن ِ  ف ي م َ ح َ ل ّ ج َ ر ا س م م َ ج ْ ر ُ و ر

ر َ ج ُ ل ا ً - ت َ م ِ ي ي ز م ن ص ُ و ب ٌ و َ ع َ ل ا م َ ة ُ ن َ ص ْ ب ِ ه ِ ا ل ف ت ح ة ا ل ظ ا ه ر ة

ر َ أ َ ي ْ ت ُ ت ِ س ْ ع َ ة َ ع َ ش َ ر َ ر َ ج ُ ل ا ً.  

ت ِ س ْ ع َ ة َ ع َ ش َ ر َ - ا ل ع د د ا ل م ر ك ب م ب ن ي ع ل ى ف ت ح ا ل ج ُ ز ْ أ َ ي ْ ن ِ  ف ي م َ ح َ ل ّ ِ ن َ ص ْ ب م َ ف ْ ع و ل ب ه

ا ل ت م ر ي ن ا ت

1-ع ي ّ ن ا ل ا س م ا ل م ب ن ي ف ي ا ل ج م ل ا ل ت ا ل ي ة:

1- { م َ ن ْ ع َ م ِ ل َ ص َ ا ل ِ ح ً ا ف َ ل ِ ن َ ف ْ س ِ ه ِ و َ م َ ن ْ أ َ س َ ا ء َ ف َ ع َ ل َ ي ْ ه َ ا و َ م َ ا ر َ ب ّ ُ ك َ ب ِ ظ َ ل ا ّ َ م ٍ ل ِ ل ْ ع َ ب ِ ي د ِ } (ف ص ّ ل ت 46)

2- { ا ل ّ َ ذ ِ ي ن َ ي ُ ؤ ْ م ِ ن ُ و ن َ ب ِ ا ل ْ غ َ ي ْ ب ِ و َ ي ُ ق ِ ي م ُ و ن َ ا ل ص ّ َ ل ا َ ة َ و َ م َ م ّ َ ا ر َ ز َ ق ْ ن َ ا ه ُ م ْ ي ُ ن ْ ف ِ ق ُ و ن َ } (ا ل ب ق ر ة 3)

3- أ ي ن أ خ و ك ؟ م ا ر أ ي ت ه م ن ز م ا ن.

4- ك ت ب ت ه ذ ه ا ل م ق ا ل ة خ ل ا ل خ م س ة ع ش ر ي و م ا ً.

5- م ن أ ن ت ح ت ى ت ت ك ل م م ع ي ب ه ذ ا ا ل أ س ل و ب ؟

6- م ا ش ا ه د ت م ث ل ه ذ ا ا ل ش ي ء ف ي ح ي ا ت ِ ي م ن ق ب ل ُ.

7-أ ب ح ث ع ن م ك ا ن ح ي ث ا ل ح ي ا ة ه ا د ئ ة.

8- ه ذ ا ه و ا ل ر ّ ج ل ا ل ذ ي ن ج ا م ن ا ل و َ ر ْ ط ة ا ل ع ظ ي م ة.

2-ا م ل أ ا ل ف ر ا غ ب ا ل ا س م ا ل م ب ن ي ا ل م ن ا س ب م م ا ب ي ن ا ل ق و س ي ن:

1- ع ا ئ ش ة ه ي ........ ح ص ل ت ع ل ى ا ل د ر ج ة ا ل أ و ل ى.   (ط ا ل ب ة – ا ل ذ ي – ا ل ت ي )

2-......... ح ق ي ب ت ك ي ا س ل م ى ؟                           (م َ ن – أ ي ن – م ت ى )

3-....... ا ن ت ق ل ت ا ل ش ر ك ة إ ل ى س و ر ي ا ؟                 (أ ي ن – م ت ى – أ ل ي س )

4- أ ب ي و أ م ي ...... ا ل ل ذ ا ن ي ع ت ن ي ا ن ب ت ر ب ي ت ن ا.         (ا ل ش خ ص ا ن – ه م ا – ح ي ث )

5- ه ل ق ا ب ل ت أ ح م د ف ي ا ل م د ر س ة.....                  (أ م س ِ – م ت ى – ظ ُ ه ر ً ا )

6-..... د خ ل ا ل ص ف ّ ج ل س م ك ا ن ه م ب ا ش ر ة ً.          (ك م ا – أ ي ن - إ ذ ا )

7-....... ر ج ل ك ر ي م.                                   (خ ل ي ل – ه و - ا ل ذ ي )

8- ز ا ر ........ س ا ئ ح ً ا م س ج د ا ل س ل ي م ا ن ي ة.            (ع ش ر و ن – أ ح د ع ش ر - ا ل ذ ي ن )

3-ا م ل أ ا ل ف ر ا غ ب ا س م م ب ن ي م ن س ب م م ا ب ي ن ا ل ق و س ي ن و ب ي ّ ن ن و ع ه ك م ا ف ي ا ل م ث ا ل:

(أ ن ت م – ا ل ذ ي ن – ه ذ ا – ك م – أ ي ن – م َ ن – ح ي ث – ث م ا ن ي ع ش ر ة )                                                                           ن و ع ا ل ا س م ا ل م ب ن ي

ا ل م ث ا ل: م َ ن ْ ا ش ت ش ا ر أ ه ل ا ل ع ل م م ا ن د ِ م َ.                             ا س م ا ل ش ر ط

1- ن ج ل س م ع ا ل أ ص د ق ا ء م س ا ء ...... ا ل ه و ا ء ل ط ي ف.            

2-....... ه و ا ل ط ب ي ب ا ل ذ ي ع ا ل ج أ خ ت ي ا ل م ر ي ض ة.                

3-....... س ا ف ر أ ب و ك ف ي ا ل ع ا م ا ل م ا ض ي.                       

4-........ ي ع م ل ع م ل ا ً ص ا ل ح ً ا ي ج ز ِ ه ِ ا ل ل ه خ ي ر ا ل ج ز ا ء.   

5- إ ن ف ي ح ي ا ة ا ل ن ا س ...... و ع ا ش و ا ف ي ا ل م ا ض ي ع ب ر ة ل ن ا..................

6........ ك ت ا ب ً ا ت ق ر أ ف ي ش ه ر و ا ح د ؟                     

7- أ ن ا ب ع ي د ع ن أ س ر ت ي م ن ذ .............. س ن ة.            

8............. ط ل ا ب ف ي ا ل م د ر س ة ا ل ث ا ن و ي ة ،  أ ل ي س ك ذ ل ك ؟

4- أ ع ر ب م ا ت ح ت ه خ ط م ن ا ل ا س م ا ل م ب ن ي ك م ا ف ي ا ل م ث ا ل ي ن:

ا ل م ث ا ل 1: ف ي ا ل ف ص ل ث ل ا ث ة ع ش ر َ ط َ ا ل ِ ب ً ا.             ث ل ا ث ة َ ع ش ر َ: م ب ت د أ ف ي م ح ل ر ف ع.

ا ل م ث ا ل 2: ا س ت ي ت ظ ت م ت أ خ ر ً ا ه َ ذ َ ا ا ل ص ب ا ح.            ه ذ ا: م ف ع و ل  ب ه ف ي م ح ل ن ص ب ٍ.

1- م ِ ن أ ي ن َ أ ن ت ُ م ؟                                        ................................

2- ي س ك ن أ خ ي ح ي ث ا ل م ر و ر ه ا د ئ.                  ................................

3- م ن ق ا ل ل ك ه ذ ا ا ل ك ل ا م ؟                             ................................

4- م ت ى خ ر ج ت م ن ا ل ب ي ت ؟                           .................................

5- ا ف ع ل م ا ش ئ ت َ إ ن ل م ت س ت ح ي!                      ................................

6- ه ل ر أ ي ت ا ل ك ت ا ب ا ل ذ ي ا ش ت ر ي ت ه ؟                 ................................

7- ه ذ ا ا ل ر ج ل ع م ّ ُ م ُ و س ى.                             ................................

8- ن س ي ت م ا ق ل ت ل ي أ م س ِ.                           ................................

5- ا س ت ب د ل ب م ا ت ح ت ه خ ط ا س م ً ا م ب ن ي ّ ً ا ك م ا ف ي ا ل م ث ا ل:

 ا ل م ث ا ل: ط ا ه ر م د ر س ف ي ا ل م ر ح ل ة ا ل ث ا ن و ي ّ ة.      ه و  م د ر س ف ي ا ل م ر ح ل ة ا ل ث ا ن و ي ة.

1- ا ل م ض ي ف ا ت ي ن ز ل ن م ن ا ل ط ا ئ ر ة.                .......................................

2- ش ا ه د ت ا ل ب ن ت ت ل ع ب أ م ا م ا ل ب ي ت.              .......................................

3- إ ن أ ح م د و ز ي ن ب ي س ا ف ر ا ن ل ل ح ج ّ.               .......................................

4- س م ع ت أ ن ع ل ي ً ا س ي ت خ ر ّ ج ه ذ ا ا ل ع ا م.           .......................................

5- ا ب ت ع د ع ن ا ل ش ي ء ي َ ض ُ ر ّ ب ص ح ّ ت ك َ.            .......................................

6- ا س ك ن ْ ف ي ا ل م ك ا ن ت ج د ا ل ر ا ح ة.                .......................................

7- ل ا أ ر ي د أ ن أ ر ا ه أ ب د ً ا .                           .......................................

8- أ ي ّ س ا ع ة ٍ ت ب د أ ا ل د ر ا س ة ف ي ا ل ك ل ي ة ؟          .......................................