Хелпикс

Главная

Контакты

Случайная статья





Сабақ жоспарының жобасы



 

Психология

Қ арым-қ атынас. Ұ жым. Топ жә не олардың жіктелуі. Ұ жымдағ ы тұ лғ а аралық қ арым – қ атынастар
Пә ні: Психология
Тобы: 2с КШО
Уақ ыты:  
Сабақ тың тақ ырыбы: Қ арым-қ атынас. Ұ жым. Топ жә не олардың жіктелуі. Ұ жымдағ ы тұ лғ а аралық қ арым – қ атынастар.
Қ ұ зыреттілікке жеткізетін сабақ тың мақ сат - міндеттері: А) ақ параттық Б) коммуникативтік В) проблеманы шешу Қ арым – қ атынас, тү рлері формалары, функциялары, ұ жым, топ жә не олардың тү рлері туралы ақ парат беру, Тиімді қ арым – қ атынас жасауғ а, ұ жымшылдық қ а тә рбиелеу, оқ ушылар топтық жұ мыс тапсырмалар арқ ылы қ арым - қ атынас оқ ушылар ө з ойларын ұ сына отырып тү сіндіру немесе топтың ө зге де мү шелерінің идеяларын ө з қ арым-қ атынастарында дә йектеу Жағ ымды қ арым – қ атынас орнатуғ а, тілдің негізгі тү рлерін, оны іске асыру ү шін қ ажетті жағ дайларды анық тауғ а, ондағ ы жетістіктерге жету процестерін жоспарлауғ а жә не ұ йымдастыруғ а дайын болу, ө зіндік бағ алау мен қ орытынды жасауғ а, ө зінің ә рекеті мен оның нә тижелерін бағ алауды жү зеге асыруғ а дайын болу.
Сабақ тың типі: Жаң а материалды хабарлау
Сабақ та қ олданылатын педагогикалық технологиялар: СТОстратегиялары: ассоциация, тү ртіп алу, презентация, Венн диаграммасы, Кубизм, рефлексия
Пә наралық байланыс: Педагогика, Тә рбие жұ мысының ә дістемесі
Оқ ыту қ ұ ралдары: Дә ріс мә тіндері, АКТ қ ұ ралдары, плакаттар, маркерлер, кестелер.

Сабақ жоспарының жобасы

Сабақ тың барысы: Оқ ытушының қ ызметі Студенттің қ ызметі Кү тілетін нә тиже
І. Ұ йымдастыру бө лімі Амандасу, тү гендеу Оқ ушыларды сабақ қ а дайындау. Мұ ғ алімнің амандасуы, жоқ оқ ушыларды тү гендеу, ұ зақ уақ ыт сабақ та болмағ ан оқ ушының хал – жағ дайын сұ рау. оқ у-қ ұ ралдарының дайындығ ын, кезекшінің жұ мысын тексеру. Бү гінгі сабақ қ а оқ ушылардың қ ызығ ушылығ ын ояту. Ө зара сыйластық, бір – біріне жақ сылық тілеу. Ой қ озғ ау - Біз «қ арым-қ атынас»деген ұ ғ ымды естігенде оны немен байланыстырады екенбіз? Жалпы «Қ арым-қ атынасты» қ алай тү сінеміз? Оны анық тау ү шін асооциация жасап кө рейік. Қ арым-қ атынас: - Сонымен, біз бү гін баланың қ арым-қ атынас жасаудағ ы тіл басты қ ұ ралы, қ арым-қ атынас мазмұ ны, қ ызметі, қ арым-қ атынас типтері, қ арым-қ атынастағ ы ә деп принциптері жә не қ арым-қ атынаста кездесетін кедергілер туралы ә ң гіме қ арастырамыз. Амандасу; оқ у-қ ұ ралдарын дайындау, ұ зақ уақ ыт сабақ та болмағ ан оқ ушының ө зінің хал – жағ дайын айту. кезекшілік міндеттерін атқ ару; Ө зара сыйластық, бір – біріне жақ сылық тілеген тренигке қ атысады. сабақ тың мақ сат-міндеттерімен танысады; кө ң іл-кү йі кө терің кі болады. Ә ркім ө зінің «Қ арым-қ атынас» туралы жеке ойларын білдіріп ортағ а салады, ө зге студенттердің ойын тындай отырып ө зінің пікірін нақ ты мысалдармен нақ тылайды. Қ арым-қ атынас: адамдардың отбасымен, ө скен, араласқ ан ортасымен, елімен, жерімен етене ә рі жанды байланысы, тілдесу, пікірлесу, ә ң гімелесу, сө йлесуадамдардың бір-біріменараласуы Студенттер жаң а сабақ та мең геруге, белсенді қ атысуғ а дайындалады. Сынып сабақ қ а дайын, кезекшілік атқ арылды, мұ ғ алім мен оқ ушының арасында ынтымақ тастық қ арым-қ атынасы орнайды Ө з ойларын ұ сына отырып тү сіндіреді жә не топтың ө зге де мү шелерінің пікірлерін тындайды. Ө зінің ойын ашық жә не нақ ты жеткізуге бейімделеді. «Қ арым-қ атынас» қ арым-қ атынасқ а арналғ ан мақ алдар, суреттерді қ арым-қ атынаспен байланыстыра отырып естеріне сақ тайды. Жаң а сабақ ты мең геру деген қ ызығ ушылық оянып, суреттер зейінін жаң а сабақ ты мең геруге бағ ыттайды. Оқ ушылар «қ арым-қ атынас» туралы анық тамаларымен танысады, біледі
ІI. Жаң а материалды тү сіндіру Қ арым -қ атынас. Ұ жым. Топ жә не олардың жіктелуі. Ұ жымдағ ы тұ лғ а аралық қ арым – қ атынастар.
  1. Қ арым-қ атынас мазмұ ны, қ ызметтері
  2. Қ арым – қ атынас тү рлері, формалары
  3. Топ жә не ұ жым. Оның тү рлері
  4. Ұ жымдағ ы тұ лғ а аралық қ арым – қ атынастар
Топқ а бө лу 2-топ: Қ арым – қ атынас тү рлері, формалары 3-топ; Топ жә не ұ жым. Оның тү рлері 4-топ; Ұ жымдағ ы тұ лғ а аралық қ арым – қ атынастар 1 топқ а тапсырма. “Қ арым – қ атынастың тиімділігін кө теру ү шін қ олданылатын ә діс – тә сілдерді қ олдану? 2 топқ а тапсырма. Венн диаграммасы Рухани қ арым - қ атынассө зі мен Манипулятивті қ арым-қ атынас 3 топқ а тапсырма. “Кубизм” стратегиясы 4 тапсырма. Адамдардың дене қ имылдарына назар аударып, сипаттама беру, мысал келтіру.
Мағ ынаны тану Тұ лғ аның қ алыптасуының ең маң ызды факторларының бірі қ арым - қ атынас болып табылады. Қ арым– қ атынас тұ лғ аның дамуында маң ызды орын алатынын отандық психологтардың В. Г. Ананьев, А. А. Бодалев, Л. С. Выготский, А. Н. Леонтьев, Б. Ф. Ломова, А. Р. Лурья, В. Н. Мясищев, А. В. Петровскийдің ең бектерінде ө з дамуын тапқ ан. И. А. Зимняяның айтуынша қ арым – қ атынас XX ғ асырды қ амтитын жас мә селе, егер Ежелгі Греция мен Ежелгі Римде ораторлық ө нер, риторика, эвристика жә не диалектика саласында зерттелінсе, қ азіргі кезде қ арым -қ атынас мә селесі философия, ә леуметтану, ә леуметтік лингвистика, психолингвистика, ә леуметтік психология, жалпы психология, педагогика, педагогикалық психология салаларында зерттелінуде. Топтастыру: Студенттерге мә тіндегі ақ параиқ а сү йене отырып, ә р топ ө зіне бекітілген сұ рақ тар бойынша жұ мыстану тапсырылады. 1-топ: Қ арым-қ атынас мазмұ ны, қ ызметтері Гипермә тіндер бойынша қ арым – қ атынас тү рлерін, формаларын, қ ұ рылымын талдап жазуды ұ сынады. Гипермә тінді оқ ып, қ ұ рылымы бойынша топ, ұ жым тү рлеріне сипаттама беру Қ ұ рылу принципі мен ә дісіне қ арай шартты жә не нақ ты, формальды жә не формальды емес топтар болады. Нақ ты топ - адамдардың бір- бірімен ө зара қ арым-қ атынас жә не байланыс жасай отырып, алдарына қ ойғ ан мақ сат, міндеттерін орындауғ а жұ мылғ ан, ө мір сү ріп тұ рғ ан бірлестігі. Нақ ты топ қ ысқ а мерзімді, не ұ зақ ө мір сү руі, мү шелерінің саны аз не кө п болуы мү мкін. Ол қ ауымдастық ретінде ө мір сү ріп қ ызмет істейді. Формальды жә не формальды емес топтар. Формальды (ресми) топтар арнайы ресми қ ұ жатттардың негізінде қ ұ рылады. Жоғ арғ ы оқ у орнының студенттер тобы, мектептегі мұ ғ алімдер мен қ ызметшілердің тобы ресми топқ а мысал болады. Топ мү шелерінің арасында қ ұ жатттарда кө рсетілген іскерлік қ атынастар орнайды. Формальды топтардағ ы ө зара қ арым – қ атынас нұ сқ аулары бірдей болғ ан жағ дайдың ө зінде бір-біріне ұ қ сас келуі мү мкін емес, ө йткені ондағ ы адамдардың мінезі, темпераменті, икемділігі, қ атынас жасау стилі бірдей болмайды. Іскерлік қ атынас нұ сқ ауда жоқ жеке қ арым - қ атынаспен толығ ады. Психологиялық жақ ындық (ұ нату, сыйлау, достасу) формальды топты нығ айта тү седі. Ұ жымдағ ы адамдардың ө зара қ арым – қ атынасы адамдардың қ арым- қ атынасының сыр-сипаты қ оғ амдық ө мірде, ә сіресе ө ндірістік істердегі ә рекетінен байқ алады. Тұ лғ ааралық қ арым – қ атынасты қ олдау жә не ұ йымдастыру қ ызметі. Басқ а адамдарды қ абылдау, олармен жақ ын жә не іскерлік қ арым – қ атынас жағ ымсыз жә не жағ ымды эмоционалды қ арым – қ атынас орнату ә рбір адам ү шін бағ алы нә рсе болып табылады. Заманауи адамдардың ә леуметтік байланыстары эмоциялық қ атынастармен шектелмесе де олар іскерлік, ұ жымдық, рольдік қ арым – қ атынастарғ а ө з ә серін тигізеді. Тұ лғ аішілік қ ызмет – адамның ө зімен - ө зі қ арым – қ атынас жасауы (ішкі жә не сыртқ ы сө з) бұ л - адамның ойлауын ә мбебап тә сілі ретінде қ арауы мү мкін. Л. С. Выготский жазғ андай, жеке қ алғ анда да адам қ арым – қ атынастың қ ызметін атқ арады. Императивті қ арым - қ атынас – авторитарлы (ә міршіл) форма, партнердің мінез – қ ұ лқ ын, ойын, пікірін бақ ылау, қ атынастағ ы оны белгі ә рекет пен шешімге кү штеу мақ сатымен жү зеге асырады. Тапсырмалар: 1-топ: “Қ арым – қ атынастың тиімділігін кө теру ү шін қ олданылатын ә діс – тә сілдерді қ олдану? «Алтын сө здер» ә дісі Адамғ а комплимент айту арқ ылы иландыру эффектісін тудыру. Осы ә рекетпен адамның қ ажеттіліктерін қ анағ аттандырып, ө зін жетілдіруге итермелейсіз жә не жағ ымды эмоциясын тудырасыз «Жеке ө мір» ә дісі Адамның «хобби», қ ызығ ушылық тарына зейін бө лу мен кө рінеді, ол вербальды қ атынастың кү шеюі мен жағ ымды эмоцияғ а ә келеді. 2. Топ Рухани қ арым - қ атынас пенМанипулятивтіқ арым –қ атынасты Венн диограммасы арқ ылы екі жақ ты салыстырулары керек. «Кубизм» стратегиясы бойынша топ, ұ жым, оның тү рлеріне анық тама беру ұ сынылады.
  • суреттең із
  • салыстырың ыз
  • байланыстырың ыз
  • саралаң ыз
  • қ олданың ыз
  • талқ ылаң ыз
Мә тін бойынша талдау жұ мыстарын жү ргізіп нақ тыжә не негізгі ақ параттар бойынша жест, мимика, пантомимика бейнеленген суреттер ұ сынылады.
Ә ркім ө зінің жеке ойларын білдіріп, ортағ а салады жә не мысалдармен нақ тылайды. Студеттер тақ ырыпты ашып, қ ойылғ ан сұ рақ тарғ а жауап бере отырып талқ ыланады. Қ арым – қ атынас қ ызметтері: прагматикалық, қ алыптастыру, растау жеке – жеке тоқ талып, мысалмен тү сіндіреді. Ақ паратпен танысады, сызба бойынша қ ұ рылымдайды, ө з іс-ә рекетін нақ тылайды. Ә рбір оқ ыту ә дісін қ ызметін ашады. Ақ паратты ө ң деу кезінде логикалық операцияларды пайдалану
  • ұ сынылғ ан ақ паратты тапсырмағ а сә йкес тү сіндіреді жә не таратады;
  • берілген негізге сү йеніп жіктейді.
Топ тү рлері: кіші, ү лкен, формальды, формальды емес тү рлеріне тоқ талып, оның мазмұ нын ашады. Топ студенттері ұ жым туралы тү сінік бере, олардың тұ лғ ааралық қ арым – қ атынасты қ абылдау механизмдері: ө зін – ө зі тану, Ө зара тү сіністік негізінде біріккен іс – ә рекетті ұ йымдастыру, Ұ жым мү шелерін тани білу, Эмоционалды қ атынасты орнатудың мә нін ашады, талдайды. Топ осы ә дістерді қ олдану арқ ылы кө рініс кө рсету ұ сынылады. Манипулятивті қ арым -қ атынас – партнерлердің ө з мақ сатын жасырын жү зеге асыруғ а бағ ытталғ ан форма.. Оқ ыту барысында сабақ ты қ ызық ты ө ткізу, оқ ушының ынтасы мен назарын кө теру ү шін манипуляцияны пайдалануғ а болады. Рухани - жеке тұ лғ ааралық - бұ л достардың, туыстардың қ арым-қ атынасы. Ә р тү рлі тақ ырып қ озғ алады. Қ осымша сұ рақ тарғ а топ болып жауап береді жә не жауаптардын нақ ты мысалдармен нақ тылайды. Ә рбір топ гипермә тінді қ олдану арқ ылы жауап береді. Топ студенттер анық тап, ажыратуы керек.
Ө з ойларын ұ сына отырып тү сіндіреді жә не топтың ө зіне де мү шелерінің пікірлерін тың дайды. Ө зінің ойын ашық жә не нақ ты жеткізуге бейімделеді. Сабақ қ а қ ызығ ушылық тары оянып, ынтасы қ алыптасады Жас кезінде бұ зақ ы болғ ан Б. Франклин уақ ыт оза келе адамдармен қ арым-қ атынас жасауда зор табыстарғ а қ ол жеткізіп, нә тежесінде франциядағ ы американ елшісі болып тағ айындалғ ан екен. Мұ ның сыры ол былай тү сіндірді: «мен адамдар туралы жаман ә ң гіме айтпаймын, керісінше жақ сы ә ң гіме айта жү ремін»- деген екен. Қ арым-қ атынас - адамдар арасындағ ы байланыстың орнауы мен дамуы, ортақ іс-ә рекет қ ажеттілігі мен ақ парат алмасуды қ амтамасыз ететін кү рделі кө п жақ ты процесс. Қ арым – қ атынас тү рлері: манипулятивті, рухани, іскерлік, диалогты, вербальды жә не вербальды емес (жест, мимика, пантомимика, такесика, проксемика) тү рлерін, ерекшеліктерін біледі. Топ тү рлерін ажырата біледі, қ ұ рылымын ұ ғ ынады. Ішінара ізденіс ә дісіне мысалдар келтіреді: пікір айту; мә тін қ ұ растыру; сурет салу; ө нім жасау; Ұ жымда тұ лғ ааралық қ арым – қ атынастар туралы мә лімет жинақ тайды. Қ арым – қ атынастың тиімділігін кө теру ү шін қ олданылатын ә дісті ө мірдеде қ олдануғ а болатынын ү йренеді. Студенттерді манипулятивті қ арым –қ атынаспен рухани қ арым – қ атынастың екі жақ ты қ арастыра отырып, ортақ ерекшеліктерін анық тайды. Сонымен қ атар студенттерді ө з бетімен жауапты жұ мыстану дағ дысы дамиды. манипулятивті қ арым –қ атынаспен рухани қ арым – қ атынастың, талдауғ а икемеделеді. Жаң а білім қ алыптасады. Ішінара ізденіс ә дісіне мысалдар келтіреді: пікір айтады. Ө німді топтық қ атынас - оқ ушы топтық талқ ының іс-ә рекетіне ө з бетімен ілеседі Cтуденттер ә ртү рлі мазмұ ндағ ы суреттерге назар аудара, вербальдыы емес қ арым – қ атынас жасауды ү йренеді, адамдардың кинесикасын ажыратуғ а ү йренеді.
III. Жаң а білімді бекіту Студенттердің қ арым – қ атынасқ а тү су дең гейін анық тау мақ сатында тест жү ргізу ұ сынылады. Бү гінгі сабақ тан алғ ан ә серлерін жә не жаң а тақ ырып бойынша студеттерге қ ысқ аша ойын білдіру мақ сатында «Б білдім, білгім келеді жә не ұ сыныс» гтафалары берілген кестені толтыру ұ сынылады. Тақ ырып бойынша сұ рақ тар қ ойылып, студенттердің бү гінгі игерген тақ ыпыптарын нақ тылай, игерілген білім пысық талады. Ә рбір студент ө з жауаптарын белгілейді. Қ ызмет ө німінің нә тижесін бағ алау. - жоспарланғ ан жә не алынғ ан ө німнің сипаттамаларын салыстырады жә не ө нім сапасына сә йкес қ орытынды жасайды; - ө з ә рекетінің ө німін берілген ө лшемдер мен тә сілдерге сә йкес бағ алайды Студенттер сабақ тан алғ ан ә серлерін жә не сабақ барысында игерген білімді пайдаланып, кестеге берілген графаларды толтырады. Қ ойылғ ан сұ рақ тарғ а жауап береді, топтағ ы студенттермен ой алмасады. Сұ рақ тарғ а бауап бере отырып, Қ арым-қ атынас-адамдар арасындағ ы байланыстың орнауы мен дамуы, ортақ іс-ә рекет қ ажеттілігі мен ақ парат алмасуды қ амтамасыз ететін кү рделі кө п жақ ты процесс, тү рлері туралы ой-пікірлері жө нінде білімдерін пысық тайды, мысалы келтіріп нақ тылайды. Студентер ө здері бірін-бірі бағ алайды. Тест нә тижесі 1 - ден 3 ұ пай – айту қ иын, сіз бір сө з айтқ ыза алмайтын тұ йық адамсыз немесеө згелерді қ ашуғ а дейін мә жбү рлейтін шектен тыс қ арым –қ атынасшылсыз. Сізбен қ арым –қ атынасқ а тү су ү немі жағ ымды емес, тіпті кейде қ иын. Сізге бұ л жө нінде ойланғ ан дұ рыс. 4-тен 8 ұ пай – сіз, мү мкін қ арым- қ атынасшыл адам болмассыз, бірақ ә рдайым – ұ қ ыпты, ә рі жақ сы ә ң гімелесушісіз. Сіз зауқ ың ыз соқ пағ анда, алаң ғ асар бола аласыз, бірақ осы сә ттерде қ оршағ ан адамның сізге кө ң іл аударуын талап етесіз 9-дан 11 ұ пай – сіз адамдармен қ арым- қ атынаста ең жағ ымды адамның бірісіз. Достарың ызғ а сізсіз қ иын болады. Бұ л керемет. Ө ткен тақ ырып бекітіліп пысық талады жә не нақ тыланады. Қ арым-қ атынас мазмұ ны, қ ызметі, қ арым-қ атынас типтері, қ арым-қ атынастағ ы ә деп принципі, қ арым-қ атынаста кездесетін кедергілер туралы ой қ алыптасып, білім терең детіледі. Жаң а білім қ алыптасады.
ІҮ. Бағ алау. Қ орытындылау Оқ ытушының бағ алауы. Студенттер бү гінгі сабақ қ а қ атысулары бойынша бағ аланады Қ ызметті бағ алау. -ө зі іс-ә рекетіне бақ ылауды тапсырылғ ан тә ртіппен орындайды. Ө зіндік қ озғ алысын бағ алау ө з ә рекетінің ә лсіз жә не кү шті жақ тарын кө рсетеді; - ө з қ ызметіндегі қ ызығ ушылығ ын атайды. Барлық студенттердің білімі бағ аланады. Ө здерінің жә не ө зге студенттердің іс - ә рекеттерінің кү шті жә не ә лсіз жақ тарын кө рсетеді; Ө з қ ызметіндегі қ ызығ ушылығ ын анық тайды.
Ү. Ү йге тапсырма 1. Сауалнама қ ұ растыру, ө ткізу. 2. 1-4 класс оқ ушыларының ө зара қ арым-қ атынасын бақ ылау. 3. Дейл Карнегидің “Дос табу жә не оның сеніміне ие болу ү шін не істеу керек? ” деген кітабын оқ ып ү йрену.   Оқ ушылардың қ ажетті жерлерін тү ртіп алады. Жалпы педагог бойынша ә дебиеттерді талдай отырып, ө з бетімен жұ мыстану дағ дысы, мә селесің шешімін табу іскерлігі дамиды.

 

 



  

© helpiks.su При использовании или копировании материалов прямая ссылка на сайт обязательна.