Компьютердің адам ағзасына әсері

Компьютердің адам ағ засына ә сері

Интернетке тә уелділік (Интернетке тә уелділік)

Кү н сайын бө лмеде ылғ алды тазалық жұ мыстарын жү ргізгенің із дұ рыс.
Компьютермен жұ мыс істеп болғ аннан кейін қ олың ызды салқ ын сумен жуың ыз. Міндетті тү рде ү зіліс қ ажет. Кө з жә не дене жаттығ уларын орындағ аның ыз дұ рыс. Оқ уғ а тиісті қ ұ жаттарды принтерден басып шығ арып алып оқ ың ыз. Кө зің іздің саулығ ына ү лкен пайдасы тиеді.
Бір затты қ олмен тү ртіп, ұ стап кө рудің орнына оны компьютерде қ озғ алтсаң ыз, миың ыздың қ имыл-қ озғ алысқ а жауап беретін моторика бө лігінің ү штен бір бө лігін мү лде қ олданбайсыз. Моторика – ми мен қ олдың ә рекеттесуі. Яғ ни, компьютерде отырғ ан адамның миының ү штен бірі істемей тұ рады, - дейді Шпитцер. Шпитцер «Бала табиғ и физикалық кедергілерден ө тіп, кә дімгі ө мірдегі тү рлі мә селелерді шешіп дағ дылануы керек. Компьютерді шамадан тыс пайдалану бала миының жетілуіне кері ә серін тигізеді» деген пікірді қ олдайды. Оның айтуынша, виртуалды ә лем бала миының толық дамуына мү мкіндік бере алмайды. Сонымен қ орыта келсек, баланың ұ йық тайтын бө лмесінде теледидар жә не компьютер болмағ аны дұ рыс. Кез-келген ата-ана балаларына комьютердің зияны туралы ү немі ескертіп отырғ аны дұ рыс. Ата-ана ә р жастағ ы баланың компьютерді пайдалану ұ зақ тығ ын білгені абзал. Жалпы шамадан тыс компьютер алдында отыру баланың ғ ана емес ү лкендердің де денсаулығ ына зиян екенін білген дұ рыс.

Адам денсаулығ ына бә рінен артық, жә не жағ ымсыз ық пал етеді. Монитор экранына сағ аттап телміріп отырып кө з жанарың ызды талдырып, омыртқ аң ызды қ ұ рыстыратының ыз ө з алдына, жү йке жү йең ізді ә сіресе қ арқ ынды жұ мыс істеуге мә жбү рлейсіз. Ол – жү йке тозуы мен кү йзелістің себебі болуы мү мкін. Ә сіресе, психикасы ә лі қ алыптасып болмағ ан балаларғ а компьютерден келетін зиян зор. Компьютерлік ойындардың кө бі зорлық -зомбылық пен кісі ө лтіруді насихаттайды. Балаларың ызғ а сағ аттап компьютер алдында отыруғ а рұ қ сат берудің қ ажеті жоқ. Ал егер жұ мысың ыз компьютермен тікелей байланысты болса, денсаулығ ың ызғ а келетін зиянның алдын алуғ а кө мектесетін бірнеше ереже есің ізде болсын.

-Ә р 30-40 минут сайын орның ыздан тұ рып, бой жазың ыз.

-Ә р сағ ат сайын кө зге арналғ ан жаттығ улар жасап отырың ыз, мысалы, жанарың ызды бір шетке қ адап, содан кейін басқ а жақ қ а қ арап, содан кейін жоғ ары-тө мен сырғ ытың ыз. Бұ л жаттығ у кө з жанарын сақ тап қ алады.

-Негатив сипатқ а ие жә не жү йке жү йесін қ оздыратын ә сері бар роликтерді кө руден ө зің ізді шектең із. Кү йзеліс пен жү йке тозуынан осылай аулақ бола аласыз..

Осындай қ арапайым жаттығ уларды орындап жү рсең із, компьютер сенімді серігің ізге жә не кө мекшің ізге айналады, ал бастысы –денсаулығ ың ызғ а зиян келтірмейді.

Компьютерлердің адам ағ засына кері ә сері:

Ÿ қ ұ рылғ ыдан шығ арылғ ан сә уле денсаулық қ а зиянды;

Ÿ шамадан тыс қ олдану, адамның кө ру қ абілетінің бұ зылуына ә келіп соғ ады (катаракта басталуы мү мкін);

Ÿ ұ йқ ысыздық жә не бас ауыруы пайда болады;

Ÿ егер адам компьютердің алдында ұ зақ уақ ыт отырса, онда жасө спірімдерде сколиоз, ал ересектерде остеохондроз ауруы болуы мү мкін;

Ÿ жасө спірімдерге ұ зақ кө п бойы ойын ойнау, ө те қ ауіпті;

Ÿ иммунитет тө мендейді.

Компьютердің пайдасы:

Компьютерлердің артық шылық тары:

Ÿ арнайы бағ дарламалар арқ ылы жұ мыс процесін барынша оң тайландыру (бұ л ең бек ө німділігінің артуына ә келеді);

Ÿ бұ л қ ұ рылғ ы қ ұ ң ды файлдардың сенімді сақ талуын қ амтамасыз етеді; пайдаланушығ а қ ажетті ақ паратты жылдам табуғ а мү мкіндік беру;

Ÿ интернетте сақ талатын ү лкен ақ параттың арқ асында, адамның білімін арттырады;

Ÿ алыс жердегі достарымен хат алмасу жә не бейне байланыс арқ ылы (кез келген уақ ытта) қ арым-қ атынас жасау мү мкіндігі.

Егер сіз компьютерді ақ ылғ а қ онымды шектерде қ олдансаң ыз, дұ рыс қ олдану тә сілдерін білетін болсаң ыз, оның адам денсаулығ ына зияны едә уір азайтылады.

Қ алай қ олдану керек:

Ÿ жоғ ары сапалы мониторды пайдалануғ а кең ес беріледі. Бұ л зиянды сә улелерді азайтады жә не кө зге жақ сы ә сер етеді;

Ÿ ың ғ айлы орындық та отырғ ан дұ рыс, ол арқ аның бұ лшық еттеріне тү скен жү ктемені кемітеді; кейде жаң а монитор орнатқ аннан кейін, кө здің қ ысымы жә не бастын ауырсынуы пайда болады. Бұ ндай жағ дайда монитордың параметрлерін ө згерту қ ажет;

Ÿ компьютермен жұ мыс істегенде, монитор кө зден 70 см қ ашық тық та болуы керек, сонымен қ атар арқ а тү зу, ал аяқ тар еденде ың ғ айлы тү рде орнығ уы қ ажет;

Ÿ егер сіз ұ зақ уақ ыт бойы компьютердің алдында отырсаң ыз, денсаулық қ а зиян тиуі мү мкін. Ә р сағ ат сайын ү зіліс жасаң ыз; кү нделікті серуендер туралы ұ мытпаң ыз, олар тек пайда ә келеді;

Ÿ балаларды монитордын алдында кү ніне кемінде бір сағ атқ а ғ ана отырғ ызың ыз. Ө йткені, компьютерден шығ атын сә улелер олардың денсаулығ ына пайдалы емес.

Компьютер адамдарғ а зиян ә келіп қ ана қ оймайды, сонымен қ атар пайда да ә келеді. Онсыз ө мірді елестету қ иын. Ол барлық технологиялық процестерде қ олданылады. Бұ л ақ параттың сарқ ылмас қ оймасы. Ә рине, монитордың алдында барлық уақ ытын жұ мсап отыру дұ рыс емес. Бұ л жақ сылық қ а ә келмейді.

Сурет-2. Компьютердің зияны

Қ ОЛДАНЫЛҒ АН Ә ДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ

1. Абрамов С. А. Компьютердің денсаулық қ а ә сері. Лит., 2015. – 256 б.

2. А. Тайц. Компьютердің пайдасы мен зиянды жақ тары. Алматы Атамұ ра, 2013. – 560 б.

3. Б. Капранова. Компьютер қ олданылуы. СПб: Питер, 2016 – 210 б.

⇐ Предыдущая 12