С.Аманжолов атындағы ШҚМУ Жоғарғы колледжі

С. Аманжолов атындағ ы ШҚ МУ Жоғ арғ ы колледжі

№5сабақ

Пә н: «1С: Бухгалтерия бағ дарламасы бойынша бухгалтерлік есепті автоматтандыру»

Топ: У2Б Кү ні: 12. 05. 2020 жыл Уақ ыты: 16. 15-16. 45

Пә н оқ ытушысы: Хурмет Жигер

Сабақ тақ ырыбы: Шотты кө шіру. Шоттарды жою
Дә ріс сұ рақ тары:

1. Шоттар жоспарының тү сінігі.

2. Шотты кө шіру немесе жою.

1. Шартты-тұ рақ ты деректерді кү нделікті жұ мыс барысында да енгізуге болады. 1С: Бухгалтерия программасында осындай деректерді сақ тауғ а арналғ ан анық тамалық тар мен сыныптамалар бар. Олардың ішінде ең негізгісі Шоттар жоспары болып табылады.

Программамен жұ мысты бастамас бұ рын бухгалтер-пайдаланушы кә сіпорында жү ргізілетін негізгі есеп принцинципін жә не оны жү ргізу барысында қ олданылатын шоттарды анық тап алып, оны қ азақ стандық шоттар жоспарына ауыстыруы керек, осы шоттар негізінде бухгалтерлік есеп жү ргізіледі жә не керекті қ ұ жаттар алынады. Кә сіпорында нормативтік қ ұ жаттармен берілген стандартты шоттар жоспары жә не басқ а да арнайы шоттар жоспары қ олданылады. Шоттар жү йесі кә сіпорынның есеп саясатына байланысты. 1С: Бухгалтерия жү йесінде есепті бірнеше шоттар жоспарында жү ргізілу мү мкіндіктері қ арастырылғ ан.

Шоттар жоспары басты менюдің «Амалдар (Операции)» пунктінен «Шоттар жоспары (План счетов)» бө лімін тандау арқ ылы іске қ осылады. Шоттар жоспарының ә р жолы бухгалтерлік есептің нақ ты немесе қ осалқ ы шоттың кө рсететін кестесінен тұ рады:

Код – шоттың толық коды (нө мірі);

Атауы (Наименование) – шоттың қ осалқ ы шоттың атауы;

Вал. – валюталық есеп жү ргізу белгісі. Егер берілген шот немесе қ осалқ ы шот бойынша валюталық есеп жү ргізілсе, онда «Вал. » бағ анасы (+) таң басы қ ойылады;

Кол. – сандық есеп жү ргізу белгісі. Егер берілген шот немесе қ осалқ ы шот бойынша сандық есеп жү ргізілсе, онда «Кол. » бағ анасы (+) таң басы қ ойылады;

Заб. – баланстан тыс шоттар белгісі;

Акт. – активтік шоттар белгісі. Нақ ты мә ндері мынадай мә ндерді қ абылдайды: А – активтік, П – пассивтік, АП – активті-пассивтік;

Субконто 1,..., Субконто 10 – Субконто тү рінің мә ні, бағ анада кө ртелген, берілген шоттың талдамалы есебін анық тайды. Мысалы, кестеде кө рсетілгендей Субконто 1 бағ анасындағ ы Негізгі қ ұ ралдар бірінші дең гейдегі субконто тү рі – «Негізгі қ ұ рал», ал Субконто 2 бағ анасындағ ы екінші дең гейдегі субконто тү рі – «Бө лімшелер» екенін, яғ ни осы шот бойынша талдамалы есеп жү ргізілетінін білдіреді

Егер жү йеде бірнеше шоттар қ олданылатын болса, онда терезенін жоғ арғ ы жағ ында шоттар жоспарының атауы кө рсетілген кескін (закладка) шығ ады. Кесте шоттар жоспарын таң дау ү шін сол кестенің бірін тандағ ан жеткілікті немесе басты менюдегі «Ә рекет (Действия)» пунктінен «Шоттар жоспарын тандау (Выбрать план счетов)» командасын таң дау керек.

Шоттар жоспарымен жұ мыс істеуге арналғ ан пернелер:

Ctrl+Shift+F жә не Ctrl+Shift+B – шоттар жоспарына ө ту;

Ctrl+тө менгі сызық – нақ ты шоттың қ осалқ ы шотын қ арап шығ у немесе менюдің «Ә рекет (Действия)» пунктіндегі «Келесі дең гей (Следуйщии уровень)» командасын танда;

Ctrl+жоғ арғ ы сызық – кері қ айту ү шін немесе менюдің «Ә рекет (Действия)» пунктіндегі «Алдың ғ ы дең гей (Предыдущии уровень)» командасын таң дау. Нақ ты шотты іздеу ү шін пернелер тақ тасынан сол шоттың нө мерін таң дау жеткілікті.

Жаң а шот немесе қ осалқ ы шот ең гізу ү шін келесі амалдар орандалады:

Шоттар жоспары терезіндегі қ ұ ралдар тақ тасынан --- кнопкасын таң даң ыз немесе

Ins пернесін басың ыз немесе

Программаның басты менюсіндегі «Ә рекет (Действия)» пунктіндегі «Жаң а (Новый)» командасын таң даң ыз. Шоттарды ө згерту ү шін басты менюдің «Ә рекет (Действия)» пунктіндегі «Ө згерту (Изменить)» командасын таң даң ыз немесе

шоттар жоспары терезесінің қ ұ ралдар тақ тасын --- кнопкасын немесе Shift+Enter пернелерін басың ыз. Жеке терезелерге тү зету ең гізу барысында тү зетуді аяқ тағ аннан кейін Ок кнопкасын немесе терезені басу керек. Қ ұ ралдар тақ тасындағ ы --- кнопкасы немесе Enter пенесі ең гізілген жазуды сақ тайды.

Шоттар диалогта қ арау ү шін келесі іс-ә рекеттердің бірін орындаң ыз:

Шоттар жоспары терезіндегі қ ұ ралдар тақ тасынан --- кнопкасын таң даң ыз немесе

Программаның басты менюсіндегі «Ә рекет (Действия)» пунктіндегі «Қ арау (Просмотр)» командасын таң даң ыз.

2. Шотты кө шіру.

Шотты немесе қ осалқ ы шотты шоттар жоспарына кө шіру, бар шотты немесе қ осалқ ы шотты кө шіру арқ ылы енгізілуі мү мкін. Ол ү шін курсорды керекті шотқ а немесе қ осалқ ы шотқ а қ ойып, келесі ә рекеттердің бірін орындау жеткілікті:

F9 пернесін басың ыз немесе

Шоттар жоспары терезесінің қ ұ ралдар тақ тасынан --- кнопкасын таң даң ыз немесе

Программаның «Ә рекет (Действия)» пунктіндегі «Кө шіру (Копировать)» командасын таң даң ыз.

Шоттарды жою.

Шоттар жоспарына ең гізген шоттар пайдаланушымен жұ мыстың барысында жойылуы немесе жойылуғ а белгіленуі мү мкін. Шотты қ осалқ ы шотты жою ү шін немесе жоюғ а белгілеу ү шін курсорды сол шотқ а қ ойып, келесі іс-ә рекеттердің бірін орың даң ыз:

Del пернесін басың ыз немесе

Шоттар жоспары терезіндегі қ ұ ралдар тақ тасынан --- кнопкасын таң даң ыз немесе

Менюдің «Ә рекет (Действия)» пунктіндегі «Жою (Удалить)» командасын таң даң ыз.

Экрандағ ы сұ ранысқ а Иә (Да) деп жауап бергеннен кейін таң далғ ан шот жойылады.

Жойылуғ а белгіленген белгіні алып тастау.

Шоттағ ы қ осалқ ы шоттағ ы белгіні алып тастау ү шін курсорды керекті шотқ а/қ осалқ ы шотқ а қ ойып келесі ә рекеттердің бірін таң даң ыз:

Del пернесін басың ыз немесе

Шоттар жоспары терезіндегі қ ұ ралдар тақ тасынан --- кнопкасын таң даң ыз немесе

Менюдің «Ә рекет (Действия)» пунктіндегі «Жоюдағ ы белгіні алып тастау (отменить пометку на удаление)» командасын басың ыз.

Егер шоттың деректермелері қ айталанатын болса, онда ең соң ғ ы ең гізілген деректемелер ғ ана емес, алдың ғ ы ең гізілген деректемелер кү німен қ оса сақ талады. Ә р шот бойынша оның мә нін ө згерту тарихы, басқ а шоттардың тарихына тә уелсіз сақ талады.
Ө зін-ө зі тексеру сұ рақ тары:

1. Шоттарды кө шіру қ алай жү зеге асырылады?

2. Шоттарды қ алай жоюғ а болады?

3. Шоттардың Ү лгілік жоспары деген не?

8. 1 Негізгі ә дебиеттер

1. 1С: Предприятие 8. Конфигурация, Бухгалтерия для Казахстана. Редакция 2. 0 (Руководство по ведению учета). Москва. Фирма «1С», 2015г.

2. Толпаков Ж. С. Бухгалтерлік есеп: Оқ улық ІІ. -Қ арағ анды, 2012

3. Васючков Е. Ф., Сапа Т. И. 1С: Предприятие 7. 7, 8 Бухгалтерский учет для Казахстана. -Алматы, 2017г.

4. Мырзалиев Б. С. Бухгалтерлік есеп теориясы жә не тә жірибесі. - Алматы, 2016.

5. Баймұ ханова, С. Б. Қ аржылық есеп. - Алматы, 2017