компаративистика концепциясында 8 страница

⇐ ПредыдущаяСтр 65 из 89Следующая ⇒

*азаптанудан босану

*азаптанудан босануға апаратын жол

*+азаптанудан құтылуға болмайды

#29

*!Лао Цзы философиясындағы басты ұғым

*жол (аспан асты)

*медитация

*аскетизм

*+дао жолы

*зұлымдыққа күшпен қарсыласу

#30

*!Үнді философиясындағы қайта туылу «шеңберін» білдіретін тұжырым

*+сансара

*медитация

*нирвана

*реинкарнация

*карма

#31

*!Үнді философиясындағы адамгершілік әрекеттеріне қарай тағдыр тағайындау заңы

*нирвана

*сансара

*+карма

*атман

*брахман

#32

*!Конфуций философиясындағы «есімдерді өзгерту» дегеніміз

*идеологиялық құндылықтарды енгізу

*жеке адамдарды тәрбиелеу

*діни текстерді аудару

*+шындықты түзеу

*атын ауыстыру

#33

*!Үнді философиясындағы абсолютті, рухани өмірді негіздеуші бастамашылар

*+брахман

*кшатрий

*араньяки

*шудра

*вайшьи

#34

*!Ежелгі Үнді философиясы бойынша адамдардың талпынысы, шексіз түрленуі мен «құтқарылуын» қарастыратын термин

*+мокша

*сансара

*нирвана

*ахимса

*карма

#35

*!Конфуций философиясындағы ізгіліктің орталық принципі

*құдайлық мәнге жақындау жолы

*қажеттілікті қанағаттандыру

*+«алтын орта» принципі

*қасіреттен азат болу

*әр адамға өзінікі

#36

*!Стоиктер мектепбіне тән негізгі идея

*+өзін-өзі тану мақсатында ішкі әлемнен бас тарту

*сезім материя арқылы жүзеге асады

*адам бастапқыдан табиғатпен күшіне тәуелді

*жер бетіндегі барлық нәрсе қабілеттіліктен туындайды

*бостандық ұғымы әрқашан қымбат

#37

*!Аристотель философиясының тарихи мәні

*адам мен әлем дамуына материалдық тұрғыда түсініктеме берді

*тарихқа көп көңіл бөлді

*шіркеу идеялары басты назарда болды

*шындықты табудың диалогтық әдісін қолданды

*+логиканың дамуына айтарлықтай үлес қосты

#38

*!Платонның идеалистік көзқарасының мәні

*материя мәңгі және шексіз

*қоршаған дүниемен байланыссыз «таза мән»ұғымы қалыптаспайды

*+тек таза идея ғана өмір сүреді

*даму тек диалектика заңдары арқылы жүзеге асады

*таным-материяның дамуымен байланысты

#39

*!Эллиндік кезең ерекшеліктері

*барлық тірі нәрсенің бастамасы бар

*философияның дамуына христиандық ойлардың әсері зор

*+философиялық құндылық пен антикалық құқықтың құлдырауы

*адамгершілік идеясын қолдады

*өмірге табиғат пен әлемдік ғарыштық ақыл-ой арқылы әсер ету

#40

*!Сократ философиясының тарихи мәні

*әлем мен адам дамуына материалистік көзқарас қалыптастырды

*материяның болмысын анықтады

*+майевтика әдісін ашты

*болмысқа категориялық тұрғыда түсінік берді

*логиканың дамуына айтарлықтай әсер етті

#41

*!Классикалық кезеңнің көтерген мәселесі

*барлық тірі заттың бастамасын іздеу

*антикалық және христиандық философияның біте қайнасуы

*идеализмнің материализмнен артық тұруы

*көне грек мәдениетінің ерте Рим философиясына ықпалы

*+материализм мен идеализм таласы мәселесін тәмамдады

#42

*!Стоиктер философиясындағы «апатия» ұғымы

*адамгершілік жүріс-тұрыс

*қоғамдық бастаулар мен нормаларға құмарлық

*қоғамдық өмір кешуді терістеу

*+өмірді құмарлықсыз және қорқынышсыз қабылдау

*пікірталасқа деген дайындықсыздық

#43

*!Элеаттардың тұжырымы

*"бәрі ағады, бәрі өзгереді"

*"Адам іздеп жүрмін"

*"Өзіңді өзің таны"

*+"болмыс бар, бейболмыс жоқ"

*"болмыс пен ойлау тең"

#44

*!Пифагордың тұжырымы бойынша

*+"барлығы сандарға тең"

*"адам адамға қасқыр"

*"Платон менің досым, бірақ ақиқат қымбат"

*"Менің білетінім, ештеңе білмейтінім"

*"бәрі ағады, бәрі өзгереді"

#45

*!Майевтика - бұл:

* эйдостар әлемі
*қанатты сөздер
*қарапайым сұхбат
*құдайлық ілім
*+ақиқатты туындату өнері

#46

*!Аристотель ілімі бойынша метафизика дегеніміз:

*ирониялық сипатта пайымдау

*ақыл айту формалары

*әлдене туралы «жеңіл желпі» сұхбат құру өнері

*+жоғарғы, физикалықтан тыс әлемді зерттейтін ғылым

*ақиқат жөнінде сұхбат құру

#47

*!Скептицизм дегеніміз не?

*танымның қайнар көзі сезім деп есептейтін философиялық бағыт

*танымның қайнар көзі ақыл деп есептейтін философиялық бағыт

*+объективті шындықты тану мүмкіндігіне күмәнмен қарайтын философиялық бағыт

*сансара шеңберінен шығу

*дүниенің пайда болуы туралы ілім

#48

*!Протогор философиясының негізгі қағидалары

*қоршаған шындыққа сыни көзқарас

*+адам үшін бүгінгі игілік, шынайы игілік

*барлық тіршіліктің негізі от деп есептеді

*адамның өзіндегі физикалық және рухани тірек

*қоғамдық тәртіпті сақтау

#49

*!Аристотель бойынша материя:

*материя болмыстың негізі

*дәлелдеу мүмкін болмағандықтан, ұғымдар жалған

*материя тәуелсіз субстанция ретінде шынайы өмір сүрмейді

*болмыс материяның туындысы

*+формамен шектелген, потенция

#50

*!Сократқа дейінгі кезең сипаттамасы

*ци энергиясын таза күйінде сақтау

*+әлемнің алғашқы түпнегізін іздеу

*рух пен бабаларды құрметтеу

*атеисттік ойлар айтылды

*идеализм мен теологияны толығымен теріске шығарды

#51

*!Фалес іліміндегі материализм түрі:

*диалектикалық материализм
*субъективті идеализм
*антропологиялық материализм
*+тұрпайы материализм

*объективті идеализм

#52

*!Милет мектебі философиясының ерекшеліктері:

*+материалды заттарды әлемнің түпнегізі деп есептеді
*болмыстың негізі рух мен материя деп есептеді
*дуализмді жақтады
*болмысты тәжірибе арқылы танып болады деп есептеді
*түпнегізді сандармен байланыстырды

#53

*!«Бәрі ағады, бәрі өзгереді» тұжырымының мәні

*+Гераклиттің диалектикалық ойы
*Парменидтің метафизикалық тұжырымы
*софисттер релятивизмі
*Аристотель логикасы
*скептиктердің сыншыл позициясы

#54

*!Демокрит онтологиясы

*+дүние заттардың ұсақ бөлінбейтін бөлшектерінен, яғни атомдардан тұрады
*әлемнің түпнегізі апейрон
*дүние материямен форманың бірлігі
*әлемнің түпнегізі сандар
*дүниені тану мүмкін емес

#55

*!Платон пайымдауынша таным дегеніміз:

*рационалды таным
*+еске түсіру
*тәжірибеге негізделген білім
*ақиқатты тану мүмкін емес

*нысанды зерттеу үдерісі

#56

*!Схоластика

*шіркеу әкейлерінің діни ілімі

*+догматикалық алғышарттардың рационалистік методикамен байланысын сипаттайтын философияның түрі

*қоршаған шындықты тану мүмкіндігін теріске шығаратын философиялық бағыт

*Құдайдың әлемді жоқтан бар ретінде жаратқандығы туралы діни ілім

*христиандық діни ілімді жақтаушылардың шығармашылығы

#57

*!Пантеизм

*+Құдайды табиғатпен теңестіру

*материяның алғашқылығын мойындау

*ақылды – танымның басты құралы деп есептеу

*сананың алғашқылығын мойындау

*көпқұдайлықты мойындау

#58

*!Креационизм дегеніміз

*христиандық шіркеудің қасиетті әкейлерінің ілімі

*Құдайды табиғатпен теңестіру

*сот ісіндегі қорғау, ақтау үрдісі

*«рәміз» ұғымына жақын ұғым

*+Құдайды әлемді жоқтан бар жаратушы ретінде мойындау

#59

*!"Патристика" дегеніміз

*танымның қайнар көзі ақыл деп есептейтін философиялық ілім

*+шіркеу әкейлерінің діни ілімі

*схоластиканың бағыты және католицизмнің теологиясы

*зерттеу пәні мораль болып табылатын философиялық ілім

*христиандық ілімнің қорғаушыларының шығармашылығы

#60

*! Христиандық догматқа негізделген Құдайдың әлемді жоқтан бар ретінде жаратушы идеясы

*космоцентризм

*патристика

*материализм

*агностицизм

*+креационизм

#61

*!Ортағасырлық теологиялық философияның ерекшелігі

*адам, табиғат және ғарыштың біртұтастықта қабылдау

*көпқұдайлықты мойындаумен ерекшеленді

*+дәстүршілдік, догматизм, діни ағартушылықпен ерекшеленді

*индивидуализмнің салтанат құруы

*Шіркеу мен шіркеу идеологиясына қарсылық

#62

*!Реализм – бұл

*әдістемелік қағида

*кеңістікті шындықтың рухани, құдайлық құрылымы ретінде қабылдау үлгісі

*қағидаларды қатал сақтау
*+заттың өзі емес, оның жалпы атауы «универсалилер» пайда болады деп есептейтін бағыт
*шын өмірде тек қана заттар өмір сүреді, универсалилер - жалпы ұғымдар тек қана заттардың аты деп есептейтін бағыт

#63

*!Номинализм – бұл

*әдістемелік қағида

*кеңістікті шындықтың рухани, құдайлық құрылымы ретінде қабылдау үлгісі

*қағидаларды қатал сақтау
*заттың өзі емес, оның жалпы атауы «универсалийлер» пайда болады деп есептейтін бағыт
*+шын өмірде тек қана заттар өмір сүреді, универсалилер немесе жалпы ұғымдар тек қана заттардың аты деп есептейтін бағыт

#64

*!Христиандық діни ілімнің қағидасы

*+жаратылыс мен сенім идеясы
*Құдайды табиғатпен теңестіру
*ғылыми әдістемені өңдеу
*адам мен қоғам дамуындағы сыртқы факторға назар аудару
*әрекетсіздік пен аскетизм қағидалары

#65

*!А. Августин философиясының маңызы

*+шіркеудің мемлекетке үстемдік ету идеясы негіздеді

*адамзаттың құтқарылуын моральмен байланыстырды
*категориялық императивті ұсынды
*демократия идеясын ұсынды
*күн жүйесінің пайда болуын ғылыми дәлелін ұсынды

#66

*!Ф. Аквинский гносеологиясына сәйкес:

*сенім ақылдан жоғары

*ақыл сенімнен жоғары

*+сенім мен ақыл ақиқат білім береді

*сенім таным процесіне қатыспайды

*сенім мен ақыл бір

#67

*!Інжілдің іргелі идеялары

*болмыс пен бейболмыстың болуы Брахманың тыныс алуымен байланысты
*әлем бөлінбейтін ұсақ бөлшектерден тұрады
*құдайлар көп, бірақ Зевс ең жоғарғысы
*реинкарнация тұжырымы
*+адам құдайдың бейнесіне ұқсас жаратылған

#68

*!Б.д. II ғ. апологетика философиясының маңызы

*Юлиан Отступниктің жақтастары
*+христиандық діни ілімді қорғады
*аскетизм мен әрекетсіздікті насихаттады
*рух пен материяның қарама қарсылығын қарастырды
*атомизм ілімін жалғастырды

#69

*!Ортағасыр философиясының негізгі мәселелері

*әлеуметтік шындықты зерттеу
*табиғатты зерттеу
*+сенімнің рационалды дәлелін табу
*таным теориясын негіздеді
*ғылыми әдісті ұсынды

#70

*!Ф. Аквинский философиясындағы адам жаны мәселесі

*+жан материясыз таза форма, ол тәнсіз
*жан тәннің бір бөлігі
*жан нәзік материядан тұрады,
*жан индивидуалды рухтың көрінісі

*жан рухани сезімнің көрінісі

#71

*!Ф. Аквинский тұжырымындағы Құдай анықтамасы

*көпқұдайлық идеясын қорғады
*+Құдайды толығымен трансцендентті, танылмайтын ретінде мойындады
*Құдайды тану оның табиғатқа әсерімен байланысты
*Құдай — бұл табиғат
*Құдай – шексіз құдірет иесі

#72

*!Әл-Кинди философиясының маңызы

*«эманация» идеясын ұсынды
*«қос ақиқат ілімі» концепциясын ұсынды
* таным процесіндегі ақылдың ролін негіздеді
*+араб философиясына Аристотель дәстүрін енгізді
*дуалисттік философияның негізін қалады

#73

*!Әл-Фараби философиясының мәні неде?

*+«эманация» идеясын ұсынды
*«қос ақиқат ілімі» концепциясын ұсынды
*таным процесіндегі ақылдың ролін негіздеді
*араб философиясына аристотель дәстүрін енгізді
*дуалисттік философияның негізін қалады

#74

*!Ибн-Рушд философиясының маңызы

*«эманация» идеясын ұсынды
*+«қос ақиқат ілімі» концепциясын ұсынды
*таным процесіндегі ақылдың ролін негіздеді
*араб философиясына аристотель дәстүрін енгізді
*дуалисттік философияның негізін қалады

#75

*!Араб философиясының қалыптасуына әсер еткен философиялық дәстүр

*орыстың діни философиясы

*+ислам дінінің қайнар көздері және грек философиясы мен ғылымы

*ежелгі Шығыс философиясы

*христиан философиясы мен жүйеленген схоластика

*классикалық неміс философиясы

#76

*!Қос ақиқат ілімі теориясы

*+ философия мен діни ілімнің бір бірінен тәуелсіздігі туралы ілім

*таным теориясындағы заттар мен құбылыстардың ойша бөлшектенуі

*тәжірибе нәтижелері мен ойша анализдің қайшылықтарына байланысты шешілуі қиын мәселе

*христиандық діни ілімді қорғаушылардың шығармашылығы

*психикалық үдерістердің жиынтығын білдіреді

#77

*!Эсхатологияның мағынасы

*таным териясына қатысты ұғым

* христиандық діни ілімді қорғаушылардың шығармашылығы

*+адам мен әлемнің ақыры туралы діни ілім

*адам ұмтылуға тиісті рухани күй

*барлық шынайылықты білдіретін философиялық категория

#78

*!Ибн-Сина философиясының маңызы

* «эманация» идеясын ұсынды
*«қос ақиқат ілімі» концепциясын ұсынды
* таным процесіндегі ақылдың ролін негіздеді
*араб философиясына аристотель дәстүрін енгізді
*+ жаратылыстану ғылымдарының дамуы үшін философиялық идеяларды негіздеді

#79

*!Суфизм

*мұсылмандық схоластикалық діни ілімнің ұстанушылары

*+исламдағы аскетизм мен кемелденген руханилықты уағыздаушы эзотерикалық ағым

*радикалды исламды жақтаушылары

*теологиялық философиядағы реформаторлық ағым

*философиясының негізі өткір сыншылдық

#80

*!Әл-Фараби бойынша материя

*+тәуелсіз онтологиялық субстанция

*материя формаға тәуелді

*болмысты ақылмен тануға болады

*болмыс-бұл атомдар

*тәуелсіз екі субстанция өмір сүреді

#81

*!Ортағасыр философиясы

*антика философиясын толықтай теріске шығарды
*антик философиясын өткір сынға алды
*+антик философтарының идеяларын өз философиясына үйлесімді қолданды
*антикалық мифология мотивтерін қолданды
*антика философиясымен таныс емес

#82

*!Патристика философиясының маңызы

*+христиандық догматика мен философиясын үйлестіру
*христиандық діни ілімді қорғады, жақтады
*диалектиканың негізін қалады
*рух пен материяның қарама-қарсылығын қарастырды
*атомизм ілімін жалғастырды

#83

*!Универсалилер туралы пікірталаста реалистердің ұстанымы

*+жалпы ұғымдарды мойындады
*универсалиялардың шынайылығын мойындамады
*жеке заттарды мойындады
*универсалиялар танымның априорлы құрылымы деп есептеді
*универсалиялар психическалық иллюзия деп есептеді

#84

*!Номинализм

*христиандық теологияны нығайтты
*+теологияны философиядан ажыратудың алғышартын жасады
*христиандық діни ілімді қорғады
*Жаңа Заман ғылымының қалыптасуын тежеді
*мистиканың дамуына түрткі болды

#85

*!Ортағасыр философиясындағы адам мен Құдай арақатынасы

*Адам Құдайдан үстем

*Адам мен Құдай тең

*Адам мен Құдай антогонизмі

*+Адам – Құдайдың жаратылысы

*Адам Құдай

#86

*! Ғаламның физикалық бірлігі туралы тұжырымға қатысты Дж.Бруноның пікірі:

*ғарыш – бұл шексіздік, жаратылмаған шексіз болмыс (Құдай)
* ғарыш—әлемді шексіз құдай жаратқандықтан, ол құдайдың атрибуты
*+ғарыш шексіз, бірақ бос кеңістікпен қоршалған (Құдаймен)
*ғарыш–бос кеңістік, құдайды өз орталығы ретінде қоршап тұрады
* ғарышты құдай жаратқан және ол шектеулі

#87

*!Эмпиризм жақтастарының пікірінше, теориялық ойлау

*білімнің басты қайнар көзі

*тәжірибенің шеңберінен шығып кете алады

*эмпирикалық таныммен байланысы жоқ

*+тәжірибенің шеңберінен шыға алмайды

*практикалық таныммен байланысты

#88

*!Ф.Бэконның ойынша, қоғамдық орындарда кең тараған бұрыс сөздердерді қолдану, таным жолында кедергі келтіретін елестің түрі:

*+алаң елесі

*үңгір елесі

*театр елесі

*тектік елес

*рухани елес

#89

*!Ф. Бэконның тұжырымдауынша, ғылымның мақсаты, мәні – бұл:

*+қоғамға пайда әкелу және адам өмірін жақсарту

*билік пен даңққа қол жеткізу

*әлем туралы адамдардың білімін арттыру

*абсолютті ақиқатқа қол жеткізу

*ғалымдардың даулы мәселелерін шешу

#90

*!Дұрыс анықтаманы табыңыз:

*Индукция — жалпыдан жекеге өту жолы

*+Дедукция—жалпыдан жекеге өту жолы

*Дедукция — жекеден жалпыға өту әдісі

*Индукция — сезімдік пен рационалдылықтың диалектикалық бірлігі

*Дедукция — сезімдік пен рационалдылықтың диалектикалық бірлігі

#91

*!Р.Декарт бойынша материалды субстанцияның қасиеті

*+кеңістікте шексіз орналасу

*ойлау қасиетіне ие

*мәңгі қозғалыста болуы

*тыныштық күйінде болуы

*адам санасына тәуелділігі

#92

*!Жаңа заман философиясының қалыптасуын анықтайтын басты фактор:

*протестантизмнің дамуы
*+жаратылыстану ғылымдарының дамуы
*абсолютті монархияның қалыптасуы
*революциялық қозғалыстың дүмпуі

*гуманитарлық ғылымның дамуы

#93

*!Ағартушылық философиясы ұсынған барлық адамдар теңдігі ұстыны қандай мағына берді?

*адамзаттың жаппай теңдігі
*+жаратылыстану ғылымдарының дамуы
*абсолютті монархияның қалыптасуы
*революциялық қозғалыстың дүмпуі

*гуманитарлық ғылымның дамуы

#94

*!Жаңа заман кезеңінің философы, «пантеизм» ұғымын енгізуші

*+Николай Кузанский

*Джордано Бруно

*Николай Коперник

*Томазо Кампанелла

*Франческо Петрарка

#95

*!Френсис Бэкон бойынша, эмпирия – бұл:

*+экспериментке сүйенген тәжірибе
*оқшауланған сезімдік қабылдау
*санада бейнеленген заттардың образы
*шындыққа эстетикалық қатынас

*ақылға сүйенген тәжірибе

#96

*!Танымның қайнар көзі сезім деп есептейтін философиялық бағыт

*+ сенсуализм

*агностицизм

* эмпиризм

*скептицизм

*рационализм

#97

*!"Құдіретті комедия" еңбегінің авторы:

*Н.Кузанский

*Ф.Петрарка

*Н.Коперник

*+Д.Алигьери

*М.Монтень

#98

*!Шіркеу ықпалынан босатылу:

*экуменизм

*+секуляризация

*детерминизм

*контрреформация

*экклезиология

#99

*!Ғылымның методологиялық тұстары келесі кезеңнің негізі болып табылады

*Антикалық

*Орта ғасыр

*Қайта өрлеу

*+Жаңа заман

*Шығыс философиясы

#100

*!Өзінің «Патша» еңбегінде Макиавелли қарастырады

*мінсіз мемлекеттің даму жолдарын

*әлемге гелиоцентрлік сипаттама береді

*адамға деген жаңа көзқарас (гуманистік)

*+қайырымды патшаның жаңа концепциясын

*құдайға деген басқаша көзқарас

#101

*!"Құдіретті комедия" еңбегінің авторы:

*Н.Кузанский

*Ф.Петрарка

*Н.Коперник

*+Д.Алигьери

*М.Монтень

#102

*!Гуманисттер тұжырымына сәйкес:

*" адам –ең ақылды, ең жыртқыш жануар"

*" мен ойлаймын, демек, мен өмір сүремін"

*+"ең жоғарғы ғажайып дегеніміз адам"

*"адам – саяси жануар"

*"менің білетінім, ештеңе білмейтінім"

#103

*!Гегель бойынша «терістеуді терістеу» заңдылығы дегеніміз

*метафизика заңдылығы

*+қарама-қарсылықты жою

*логикалық форма

*математикалық метафора

*философиялық кітаптың аты

#104

*!Индивидуалдық ұғымы қалыптасқан кезең

*Конвенциолизм

*Өмір

*+Реннесанс

*Рационализм

*Конформизм

#105

*!Т.Мордың әлеуметтік теориясы

*христиандық гуманизм

*антропоцентризмге қарсы күрес

*+Утопиялық социолизм

*Славянофилдік

*материалды және руханилықтың бірлігі

⇐ Предыдущая 60 61 62 63 646566 67 68 69 Следующая ⇒