ОҚУ ЖЫЛЫНЫҢ АУДАНДЫҚ ОЛИМПИАДАСЫ

2019-2020 ОҚУ ЖЫЛЫНЫҢ АУДАНДЫҚ ОЛИМПИАДАСЫ

ГЕОГРАФИЯДАН ПРАКТИКАЛЫҚ ТУР ТАПСЫРМАЛАРЫ

11 СЫНЫП

Тапсырманы орындау уақыты – 150 мин

ТАПСЫРМА 1.

1) Сізге өзен бассейндерінің сұлбасы берілді. Өзендердің қайда құятынын анықтаңыз, сондай-ақ сұрақ белгісімен көрсетілген өзендердің атауларын көрсетіңіз.

Cурет 1.

Сурет 2.

Сурет 3.

Бағалау критерийлері: әр дұрыс жауап үшін-1 ұпайдан. Барлығы: 7 ұпай.

Тапсырма 2.

Алдыңғы жылдары алынған география бойынша білімді пайдалана отырып, әрбір логикалық тізбекте жиналған барлық бес нысанның жалпы белгісін анықтаңыз. "Ақ қарға"(топта басқалардан өзгеше) болып табылатын географиялық нысанды табыңыз және өз таңдауыңызды түсіндіріңіз. Логикалық қатардың жалғасын ұсыныңыз (әрбір тізбек үшін дұрыс болатын бір мысал келтіріңіз).

1) болгар тілі – чех тілі – румын тілі-хорват тілі-поляк тілі

2) Қытай - Қазақстан-Тәжікстан-Ресей-Түркменстан-Өзбекстан

3) күнжіт-зығыр-күнбағыс-сұлы-жүгері

4) мыс-алюминий-қорғасын-мырыш-қалайы-никель

Бағалау критерийлері: "ақ қарға" анықтау үшін - 1 баллдан, түсініктеме үшін – 1 баллдан, логикалық қатардың жалғасы үшін – 1 ұпайдан. Барлығы 12 ұпай.

Тапсырма 3

Әлемнің көптеген елдерінде жаңартылатын энергия көздері көбірек пайдаланылады. Мысалы, Гондураста күн электр станциялары ондаған мың үйді толығымен қамтамасыз ете отырып, барлық тұтынылатын электр энергиясының 10% - дан астамын өндіреді.

Кестеде сегіз нүкте үшін әр түрлі көрсеткіштердің мәндері көрсетілген. Бұл көрсеткіштер келесі сегіз типті электр станцияларының жаңартылатын энергия көздерін пайдаланатын орналастыру үшін орындарды таңдау кезінде ескерілді:

a) жер үсті орналасқан жел электр станциясы;

b) теңізде орналасқан жел электр станциясы;

c) концентрациялаушы күн электростанциясы (тікелей күн радиациясын пайдалана отырып, су буын алу принципіне негізделген);

d) фотоэлектрлік модульдердегі күн электр станциясы (күн энергиясы фотоэффект есебінен электр энергиясына айналады; тура және шашыраңқы күн радиациясы қолданылады);

e) су құятын электр станциясы;

f) толқынды электростанция;

g) электр энергиясы;

h) биогаз электр станциясы.

Әрбір сегіз электр станцияларының бірі орналасқан нүктелердің географиялық координаттары:

1. 64° 02 'с. е.21° 24' б.б.

2. 44° 45' с. е.65° 31' б.б.

3. 41° 26' с. е.08° 51' б.б.

4. 31° 00' с. е.06° 52' б.б.

5. 23° 21' о. е. 46° 47' б..

6. 52° с. е. 58° 11' ш. б.

7. 51° 38' .с е. 01° 30' ш. б.

8. 08° 16' с. е. 77° 32' ш. б.

Көрсеткіштердің мәндерін талдап, әріптік индексті сандармен салыстырыңыз. Әрбір нүктеде тек бір типті электр станциясы орналасқанын ескеріңіз.

Осы электр станциялары орналасқан елдерді атаңыз.

Сіздің ойыңызша, көптеген елдердің жаңартылатын энергия көздерін пайдалануға көшуіне ықпал ететін төрт факторды атаңыз.

Бағалау критерийлері:географиялық нүктелерді дұрыс анықтау үшін – 0,5 ұпайдан (4 ұпай), елдерді анықтау үшін – 0,5 ұпай (4 ұпай), 4 факторды дұрыс түсіндіру үшін-4 ұпай. Барлығы: 12 ұпай.

Тапсырма 4.

БҰҰ-ның ауыл шаруашылығы және азық-түлік жөніндегі ұйымының (ФАО) "2010 жылға арналған Әлемнің орман ресурстарын бағалау" баяндамасында әлем елдері бойынша ормандар алаңының қысқару ауқымы мен қарқыны туралы деректер бар. Кестеде әлемнің әр түрлі бөліктерінде орналасқан үш ел туралы осы баяндаманың кейбір мәліметтері келтірілген. Ормандардың негізгі бөлігі олардың барлығында бірдей табиғи аймаққа жатады. Кестелер мәліметтерін және елдер туралы қосымша ақпаратты пайдалана отырып, оларды анықтап, келесі сұрақтарға жауап беріңіз.

А. осы үш елде ең көп қысқаруға бейім ормандар қандай табиғи аймаққа жатады?

Б. егіс алқаптарын кеңейту қандай ауыл шаруашылығы дақылдары елдегі орман алқабының ауқымды қысқаруына әкеледі? Бұл мәдениетке сұраныстың өсуі қандай себеп болды?

В. мал мен үй құсы, сондай-ақ өсімдік майы үшін азық өндіру шикізаты болып табылатын қандай ауыл шаруашылық дақылдардың егісі 2 елдегі орманнан тазартылған аумақтардағы алқаптың көп бөлігін алады? ХХ ғасырдың басындағы осы елдің ормандарынан өнеркәсіп шикізатының қандай түрі экспортқа шығарылды?

Г. 3 елде орман алқаптарын қысқартудың басты себептері болып табылатын, пайдалы қазбаларды өндіруден басқа шаруашылық қызмет түрлерін атаңыз.

Елдер	Жалпы алаңдағы ормандардың үлесі, %	2005-2010 жж. орман алқабын қысқаруы.
Елдер	Жалпы алаңдағы ормандардың үлесі, %	жылына мың га	орман алаңынан, жылына орташа алғанда %
1-ші ел			0,71
2-ші ел			0,53
3-ші ел			0,20

1-ші елде ормандардың кесілуі негізінен көпжылдық ауыл шаруашылығы мәдениетінің плантация алаңының кеңеюіне байланысты, оның жалпы жиналымы соңғы үш онжылдықта 25 есеге дерлік өсті. Әлемнің басқа бөлігінен шыққан осы мәдениетті өндіру бойынша 1 ел әлемдік көшбасшы болып табылады.

2-ші елде ормандардың кесілуі негізінен оның шығыс жазық бөлігінде болады, онда соңғы онжылдықта тауарлы ауыл шаруашылығы қолданылады. ХХ ғасырдың басына дейін осы елдің солтүстігіндегі ормандарда экспортқа қойылған құнды өнеркәсіптік шикізат өндірілді. Алайда 1903 жылы осы шикізатты өндіру жүргізілген аумақ көрші мемлекетке кетті.

3-ші елде ормандардың кесілу себептерінің бірі пайдалы қазбаларды (ең алдымен, Алмаз және мыс кендерін) өндіру болып табылады. Осы елдегі орман алқабының қысқаруы, атап айтқанда, приматтар отрядының ең ірі өкілдері болып табылатын жануарлардың сирек түрлерінің мекендейтін ареалына қауіп төндіреді.

Бағалау критерийлері:

Сұрақтарға дұрыс жауаптар үшін – 1 ұпайдан (табиғи аймақ, а/ш мәдениеті, себептері, т.б.). шикізат, шаруашылық түрлері. (6 ұпай), елдерді дұрыс анықтау үшін-1 ұпай (3 ұпай). Барлығы 9 балл.

12 Следующая ⇒