Арганізацыйны момант. Псіхалагічны настрой.

Клас: 7

Урок “Расліна – жывы арганізм”

Мэта:фарміраваць веды аб асноўных прыкметах раслін, асаблівасцях будовы іх клетак, распаўсюджанні і асяроддзі існаванні;

Задачы:

Адукацыйныя:паведаміць асноўныя адрозненні раслін ад прадстаўнікоў іншых царстваў жывой прыроды, паказаць асаблівасці будовы клетак раслін, фарміраваць веды аб спосабах распаўсюджвання раслін

Развиваючыя: садзейнічаць развіццю мысленню, памяці; ужываць лагічныя аперацыі: параўнанні, аналізу, вылучэнні галоўнага, абагульненні

Выхаваўчыя: стварыць умовы для выхавання беражлівых адносін да раслін.

Абсталяванне:Дыдактычны матэрыял, мульціборд, прэзентацыя навучальны дапаможнік для навучэнцаў 7 класа

Тып уроку: Камбінаваны, з элементамі гульні

Ход урока.

1. Арганізацыйны момант. Псіхалагічны настрой.

Добры дзень дзеці, садайце.

Звернеце ўвагу на наша самотнае дрэва. У кожнага з вас ёсць лісточкі рознага колеру. Я папрашу вас узяць адзін з іх (любога колеру) і прымацаваць яго на дрэва-бярозку, каб дапамагчы яму пакрыцца рознакаляровай лістотай. (дзеці ўмацоўваюць па адным лісціку).

Тых, хто абраў зялёны ліст, чакае поспех на сённяшнім уроку.

Тыя, хто абраў чырвоны, - жадаюць пагутарыць.

Жоўты - праявяць актыўнасць.

Сіні - будуць настойлівыя.

Памятаеце, што прыгажосць дрэва залежыць ад вас, вашых імкненняў, старанняў і поспехаў. Давайце пачнём наш урок з усмешкі. Павітаем госцяў усмешкай. Усміхнёмся, адзін аднаму і пажадаем добрага настрою і поспеху ў працы.

2. Матывацыя. Мэтапакладанне

Эпіграф

«Ёсць важныя дзве часткі, з якіх складаецца жыццё, яе глыбокі сэнс і прыгажосць – чалавек і прырода».

Якуб Колас.

Пытанні:

– Як вы разумееце дадзенае выказванне?

– Як злучаны паміж сабой гэтыя часткі – чалавек і прырода?

– Якая навука вывучае прыроду?

– А цяпер вызначым раздзелы біялогіі і праверым – вашу ўважліваць . Знайдзіце малюначак з нумарам 4, 2, 3, 1; 3, 1, 2, 4

– Што намалявана на малюначках? (царствы прыроды)

– Сёння на экскурсію мы адправімся толькі ў адно царстваў, а ў якое – вам трэба вызначыць

Вучні вызначаюць тэму ўрока “Расліна – жывы арганізм”

– А ці з’яўляецца адзіным цэлым раслінны арганізм?

Сёння на ўроку нам неабходна будзе гэта даказаць.

Вучні запісваюць тэму ў сшыткі.

3. Вывучэнне новай тэмы:

– Як называецца раздзел біялогіі, які вывучае расліны? Батаніка

Правільна, БАТАНІКА (ад грэч. словы ботане - "расліна"). Пачатак навуковага вывучэння раслін паклаў старажытнагрэцкі вучоны Тэафраст. Ён стварыў першую сістэму батанічных паняццяў. Таму ў гісторыі біялогіі яго завуць "бацькам батанікі".

Як сапраўдныя батанікі паспрабуйце адказаць на некаторыя пытанні

– Назавіце вядомыя вам расліны

– Паглядзіце на экран, што агульнага ў гэтых раслін?

– Як адным словам назваць ліст, корань, сцябло? Органы

– Што такое “орган” запішыце ў свае сшыткі? Работа з падручнікам.

Складанне схемы “Органы расліны”

Органы расліны

Вегетатыўныя	генератыўныя
Сцябло, лісты, корань	кветка

– А які з органаў самы важны?

Я прапаную сумесна разыграць сцэнку, а я вам дапамагу ў ролі аўтара.

Сцэнка «Спрэчка органаў расліны»

Заспрачаліся неяк органы расліны: хто з іх самы галоўны.

– Я тут самы галоўны! Я ўмацоўваю расліну ў глебе, я задавальняю яе вадой і кармлю мінеральнымі солямі. Ды што расліну – я і людзей, і жывёл кармлю. Ды яшчэ і лячу часам. Бывае, майстры такую прыгажосць з мяне робяць, што і на міжнародныя выставы трапляю! Адно тое, што я першым з насення з'яўляюся, кажа пра маю важнасць! Часам я так змяняюся, што трэба быць вельмі ўважлівым і дапытлівым, каб мяне пазнаць. Завуць мяне таксама па–рознаму: карняплоды, каранёвыя клубні. Я самы важны сярод вас!

Абурылася лісце: «Падумаеш! Ты, корань, жывеш у цемры, ды яшчэ і за наш рахунак! Гэта мы, лісце, рыхтуем расліне пажыўныя рэчывы, умела, выкарыстоўваючы сонечную энергію! Гэта мы падказваем людзям, калі расліну трэба паліць, падкарміць. А пажыўныя рэчывы лісця кормяць, лечаць і жывёл, і людзей. Ды і дыхаецца побач з намі лёгка».

– Дазвольце! – уступіла у гутарку сцябло. А хто трымае лісце? кветкі? плады? Хто пастаўляе пажыўныя рэчывы ад кораня да іншых частак расліны і наадварот ад лісця да кораня?

– Сябры! Не трэба так крычаць. Бясспрэчна самая важная – гэта Я! – сказала кветка. Таму што я ўтвару, плады і насенне, што б расліна магла размнажацца.

А акрамя таго я самая прыгожая з Вас…

– Цікава… – уступіла у спрэчку насенне. Ды калі б не я, усе расліны перавяліся б, не змаглі размнажацца. Акрамя гэтага, без мяне жывёлы і людзі памерлі б ад голаду, таму што я галоўная крыніца харчавання.

Распачатая спрэчка паміж часткамі расліны працягвалася б і да сённяшняга дня , калі б своечасова не ўмяшаўся ў гутарку чалавек .

Як вы думаеце , што сказаў чалавек кораню , сцяблу , лістам і кветцы?

« Усё вы важныя і неабходны раслінам: і корань, і лісце, і сцябло, і кветкі, і плады. Бо ўсё вы часткі аднаго арганізма».

Заданне: суаднесці пэўны орган з выконваемымі функцыямі

Корань	Звязвае ўсе часткі расліны паміж сабой
Сцябло	Фотасінтэз і газаабмен
Лісты	Утварае плады і насенне
Кветка	Паглынаюць воду і мінеральныя рэчывы

Загадка:

Адзін у зямлі капаецца ,

Другі ў святле купаецца,

І хоць яны сябры –

Мяняцца нельга ім.

– Пра якіх сяброў ідзе размова? (пра органы раслін : корань і лісце).

– Чаму яны сябры ? ( таму што яны злучаны адзін з адным).

– Які орган дапамагае ім сябраваць , падтрымліваць іх узаемасувязь ?(сцябло ).

– Можна сказаць , што гэтыя органы ўзаемазвязаныя адзін з адным ? (так ).

– Так , корань , сцябло , лісце , кветкі і плады ўтвораць адзіны арганізм. Значыць арганізм расліны – адзінае цэлае?

– Як называецца працэс на малюнку? фотасінтэз

– А якія адносіны да расліны мае фотасінтэз?

На ўроку біялогіі вучань атрымаў заданне ў выглядзе малюнка, але ўсе запісы зроблены на англійскай мове. Дапамажыце яму разабрацца і адказаць на пытанні

– За кошт якой энэргіі ажыццяўляецца фотасінтэз?

– А як мы называем групу арганізмаў, якія выкарыстоўваюць для харчавання энергію сонечнага святла? Аўтатрофы

– Якія рэчывы ўдзельнічаюць у фотасінтэзе? Як яны паступаюць у расліну?

– Якія рэчывы ўтвараюцца ў выніку фотасінтэза?

– У якіх арганоідах клеткі адбываецца фотасінтэз?

– Паглядзіце на слайд і падумайце, а ці ўсе клеткі расліны маюць хларапласты?

І так і не, чаму? Справа ў тым што хларапласты гэта адна з разнавіднасцей пластыдаў якія могуці пераходзіць адін ў аднаго. Давайце з гэтым разбяромся. Пластыды ўмоўна дзеляць на 3 групы, якія адрозніваюцца паміж сабой назвай, колерам, функцыямі

Пластыды

Хларапласты	Храмапласты	лейкапласты
зялёныя	Жоўты, чырвоны, аранжавы	бязколерныя
фотасінтэз	Афарбоўка кветак і пладоў	назапашваюцца вугляводы (крухмал), бялкі або тлушчы

– Адну са структур расліннай клеткі мы ўспомлі, гэта хларапласты, а якія яшчэ існуюць клетачныя структуры ў расліннай клетцы?

Заданне: паказаць на табліцы або пабудаваць схему “Раслінная клетка пры дапамозе магнітаў.

Заданне: суаднясці функцыю і арганоід

Ядро	фотасінтэз
Вакуоля	абараняе клетку ад пашкоджанняў, пранікнення ў яе бактэрый
Хларапласты	Захаванне спадчынай інфармацыі
Клетачная сценка	Крыніца запасных пажыўных рэчываў і рэзервуарам вады ў клетцы, надаюць смак
Цытаплазма	Абмен рэчываў
Клетачная мембрана	Унутранае асяроддзе клеткі

– А колькі патрбна клетак, каб утварыць расліну?

– Знайдзіце азначэнне тэрміна “расліны” ў падручніку і запішыце яго ў сшыткі.

Вучань чытае паняцце

– Вось мы ўжо маем цэласнае ўяўленне аб будове расліны, а як даказаць што яна жывая? Трэба ўспомніць чым адрозніваецца жывы арганізм ад нежывоа. Жывыя арганізмы харчуюцца, дыхаюць, выдзяляюць непатрэбныя рэчывы, размнажаюцца, растуць, развіваюцца, рэагуюць на змяненні ў навакольным асяроддзі. Усе гэтыя прыметы характэрны і для раслін. Таму расліны — жывыя арганізмы.

12 Следующая ⇒