КУРСТЫҚ ЖҰМЫС. Какенова М. Ж.____. Мазмұны. Курстық жұмыс есебі - 7 нұсқа. Кіріспе

Стр 1 из 4Следующая ⇒

Қазақстан Республикасы Білім және Ғылым Министірлігі

Қарағанды Мемлекеттік Техникалық Университеті

Кафедра КА және ЕҚ

КУРСТЫҚ ЖҰМЫС

Пәні:_Авариялы-құтқару ісі. _________________________ __

____________________________________________________________

Тақырып: Нысанның құлау кезіндегі авриялы-құтқару ісі. Тіршілік

негізі._______________________________________________________

Жетекші:

_____Какенова М. Ж.________

__________________________

(бағасы)(оқытушының аты- жөні)

_________________________

(қолы)

Комиссия мүшелері:

____________________________

Орындаған:

_____Муталяпов Т. Л._______

(студенттің аты-жөні)

________БЖД-18С__________

(тобы)

__________________________

(сынақ кітапшасының шифрі) (күні)

Қарағанды 2020

Мазмұны

Кіріспе

1. Іздестіру-құтқару жұмыстары (ІҚЖ) басқармасы

2. Үйінді жағдайындағы іздестіру-құтқару жұмыстары

Курстық жұмыс есебі - 7 нұсқа

Қорытынды

Қолданылған әдебиет

Қысқа терминологиялық сөздік

Кіріспе

Төтенше жағдайды жою кезіндегі шұғыл жұмыстар-бұл авариялық-құтқару жұмыстарын жан-жақты қамтамасыз ету, төтенше жағдайды зардап шеккен халыққа медициналық және басқа да көмек түрлерін көрсету, адамдардың өмірі мен денсаулығын сақтау, олардың жұмысқа қабілеттілігін қолдау үшін ең аз қажетті жағдайлар жасау бойынша қызмет.

Авариялық-құтқару жұмыстарына іздестіру-құтқару, тау-кен құтқару, газдан құтқару, атқыламаға қарсы (мұнай ұңғымаларында), сондай-ақ өртті сөндіруге байланысты авариялық-құтқару, төтенше жағдайды медициналық-санитарлық салдарын жою бойынша жұмыстар және қажетті жағдайларда тізбесін Қазақстан Республикасы Үкіметі нақтылайтын басқа да ұқсас жұмыстар жатады.

Авариялық-құтқару қызметi мен құрамалары қызметiнiң негiзгi принциптерi мыналар болып табылады:
т өтенше жағдайлар туындаған кезде адамдардың өмiрiн құтқару мен олардың денсаулығын сақтау, қоршаған ортаны қорғау мiндеттерiнiң басымдығын көздейтiн iзгiлiк пен қайырымдылық;
төтенше жағдайларды жою жөнiндегi құтқару жұмыстары мен шұғыл жұмыстарды жүргiзудiң мiндеттiлiгi;
авариялық-құтқару қызметi мен құрамаларына дара басшылық;
құтқару жұмыстары мен шұғыл жұмыстарды жүргiзу кезiнде өзiн-өзi ақтайтын тәуекелдiлiк және қауiпсiздiктi қамтамасыз ету;
авариялық-құтқару қызметi мен құрамаларының төтенше жағдайларға жедел назар аударуға және құтқару жұмыстары мен шұғыл жұмыстарды жүргiзуге ұдайы әзiрлiгi.

1. Авариялық-құтқару қызметi мен құрамаларының негiзгi мiндеттерi:
төтенше жағдайлардың туындауы және оларды жою кезiнде адамдарды құтқару және көшiру жөнiндегi құтқару жұмыстары мен шұғыл жұмыстар;
адамдарды құтқаруға және төтенше жағдайларды жоюға әзiрлiктi қамтамасыз ету жөнiндегi профилактикалық жұмыстар;
кәсiптiк шеберлiктi жетiлдiру және авариялық құтқару қызметi мен құрамаларының басқару органдарын, күштерi мен құралдарын төтенше жағдайлар аймақтарына баруға және құтқару жұмыстары мен шұғыл жұмыстарды жүргiзуге ұдайы әзiрлiкте ұстау;
құтқару жұмыстары мен шұғыл жұмыстарды жүргiзуге қызмет көрсетiлетiн объектiлер мен аумақтардың даярлығын бақылау;
қызмет көрсетiлетiн объектiлер мен аумақтарда құтқару жұмыстары мен шұғыл жұмыстарды жүргiзу болып табылады.
Авариялық-құтқару қызметi мен құрамаларына сонымен бiрге:
қызмет көрсетiлетiн объектiлер мен аумақтарда төтенше жағдайлардың алдын алу мен оларды жою жоспарларын, басқа объектiлер мен аумақтарда төтенше жағдайларды жою кезiнде өзара iс-қимыл жоспарларын жасауға қатысу;
қызмет көрсетiлетiн объектiлер мен аумақтар бойынша, сондай-ақ аталған объектiлерде халықты және аумақтарды төтенше жағдайлардан қорғауды қамтамасыз етуге ықпал ете алатын процестер бойынша iске асыруға ұйғарылған жобалар мен шешiмдерге сараптама жасауға қатысу;
халықты және аумақтарды төтенше жағдайлардан қорғау саласындағы бiлiмдi насихаттау, халықты және ұйымдар қызметкерлерiн төтенше жағдайлар кезiнде iс-қимылдарға даярлауға қатысу;
құтқару жұмыстары мен шұғыл жұмыстарды ұйымдастыру және жүргiзу мәселелерi жөнiндегi нормативтiк құжаттарды әзiрлеуге қатысу;
құтқару iсi және аварияға қарсы қорғаныс бойынша ғылыми-зерттеу, жобалау-конструкторлық жұмыстар өткiзу, жабдықтар жасау мен енгiзудi ұйымдастыру;
төтенше жағдайлардың алдын алу мен оларды жою жөнiндегi бiрыңғай мемлекеттiк жүйеге жүктелетiн, iзгi мiндеттердiң шеңберiнен шықпайтын басқа да мәселелер жөнiндегi мiндеттер жүктелуi мүмкiн.

2. Нақты авариялық-құтқару қызметтерi мен құрамаларына жүктелетiн мiндеттердiң толық тiзбесiн оларды құрған орган белгiлейдi және авариялық-құтқару қызметтерi мен құрамалары туралы ережелерде немесе аталған қызметтер мен құрамалардың жарғыларында баянды етiледi.

1. ІҚЖ басқармасы

ІҚЖ басқармасы. ТЖ-да ІҚЖ табысты жүргізудің маңызды элементі басқару болып табылады. Басқарма деп ІҚЖ ұйымдастыру, үйлестіру, басқару және өткізу жөніндегі іс-шаралар кешені түсініледі.

ІҚЖ басқарудың басты мақсаты-ең аз шығындармен және шығындармен барынша қысқа мерзімде ІҚЖ барлық кешенін жедел өткізу бойынша күштер мен құралдардың тиімді қызметі үшін жағдай жасау.

ІҚЖ басқарудың негізгі міндеттері:

- ақпаратты жинау, оны талдау және өңдеу, нақты жағдайды бағалау, шешім қабылдау, жұмыс кестесін әзірлеу;

- жағдайдың тұрақты мониторингі, ТЖ дамуының болжамды және ықтимал нұсқаларын әзірлеу;

- нақты жағдайды бағалау, ІҚЖ жүргізудің көлемін, сипатын және оңтайлы нұсқаларын анықтау, ТЖ аймағында жағдайлар мен жағдайлар өзгерген жағдайда жұмыстардың бастапқы жоспарына жедел өзгерістер енгізу;

- ТЖ факторларының қауіптілік дәрежесін анықтау, қауіпті аймақ шекарасын орнату;

- ІҚЖ жүргізуге арналған күштер мен құралдарды есептеу;

- міндеттер қою, оларды орындаушыларға жеткізу;

- ІҚЖ барлық қатысушылары арасындағы өзара іс-қимылды үйлестіру және қамтамасыз ету;

- ағымдағы жұмыс нәтижелерін талдау, түзетулер енгізу;

- тапсырмалардың орындалуын бақылау;

- ІҚЖ-ның соңғы кезеңін ұйымдастыру.

ІҚЖ басқарудың негізгі нысандары: стратегиялық, жедел, тактикалық, нормативтік.

ІҚЖ басқару тұрақты және үздіксіз болуы тиіс.

ІҚЖ басқармасы ТЖ туындауы туралы ақпарат алған сәтте басталады және жұмыстар толық аяқталғанға дейін жалғасады.

ІҚЖ басқару жүйесінің жоғары буыны дағдарыс жағдайларындағы басқару орталығы (ЦУКС) болып табылады.

Басқару органдарының қызметі ТЖ туралы, ІҚЖ орындалу барысы туралы, ТЖ аймағындағы жағдайлар туралы үнемі келіп түсетін ақпаратқа негізделеді. Шешімдер стратегиялық және тактикалық міндеттерді ескере отырып, келіп түскен ақпараттың үлкен көлемін зерделеу, талдау, қорыту негізінде қабылданады. Шешім жасалғаннан және қабылданғаннан кейін құтқарушыларға міндет қойылады, ІҚЖ өткізу ауданы, оларды өткізу тәсілдері, өзара іс-қимыл шарттары, қатысушылардың құрамы, жұмыс топтары көрсетіледі. ІҚЖ аяқталу уақыты анықталады.

2. Үйінді жағдайындағы іздестіру-құтқару жұмыстары

Жиі ІҚЖ үйінділер жағдайында орындауға тура келеді. Үйінді деп Құрылыс материалдары мен конструкцияларын, технологиялық жабдықтардың сынықтарын, санитарлық-техникалық құрылғыларды, жиһаздарды, үй жабдықтарын, тастарды хаотикалық үйіп тастау деп аталады.

Үйінділердің пайда болу себебі табиғи зілзала (жер сілкінісі, су тасқыны, цунами, дауыл, боран, опырылу, көшкіндер, сел ағыны), материалдардың тозуына және тоттануына әкелетін табиғи факторлардың әсері (атмосфералық ылғал, жер асты сулары, шөгінді топырақ, ауа температурасының күрт өзгеруі), жобалау және құрылыс сатысындағы қателер, объектіні пайдалану ережелерінің бұзылуы, әскери әрекеттер болуы мүмкін. Құрылыстың зақымдану дәрежесі бұзғыш фактордың күшіне, оның әсер ету ұзақтығына, конструкциялардың сейсмикалық тұрақтылығына, құрылыстың сапасына, құрылыстардың тозу (ескіру) дәрежесіне байланысты болады.

Құрылыстардың бұзылу дәрежесі бойынша үйінділер бес түрге бөлінеді.

1. Жеңіл зақым: ғимарат қабырғаларында жұқа сызаттар пайда болады, сылақ себіледі, шағын бөліктер тесіледі, терезелерде әйнектер зақымданады.

2. Әлсіз бұзылуы: қабырғалардағы шағын жарықтар, сылақтың өте үлкен кесектері тесіледі, түтін құбырларында жарықтар пайда болады, олардың бір бөлігі бұзылады, ішінара шатыры зақымданады, терезедегі шынылар толығымен сынады.

3. Орташа қирау: ғимарат қабырғаларында үлкен жарықтар, түтін құбырларының құлауы, шатырдың ішінара құлауы.

4. Қатты қирау: ішкі қалқалар мен қабырғалардың құлауы, қабырғалардың ойылуы, ғимарат бөліктерінің құлауы, ғимарат бөліктері арасындағы байланыстардың бұзылуы, шатырдың құлауы.

5. Толық бұзу.

Үйінділер жаппай және жеке (жергілікті). Тұрғын үй ғимараттарын бұзу кезіндегі үйінділердің көлемі 35-50% — ды, өнеркәсіптік-15-20% - ды құрайды. Тұрғын үй ғимараттарының үйінді биіктігі 1/5-1/7, өнеркәсіптік-1/4-1/10 олардың бастапқы биіктігін құрайды. Үйінді еңісінің орташа бұрышы-30°. Үйінділердегі бос орын көлемі 40-60% құрайды.

Үйінділер шартты түрде темір-бетон және кірпіш болып бөлінеді. Темір-бетон үйінділер темір-бетон, бетон, металл және ағаш конструкциялардың сынықтарынан, кірпіш қалау сынықтарынан, технологиялық жабдық элементтерінен тұрады. Олар көбінесе өзара жалғанған ірі элементтердің, қуыстар мен тұрақсыз элементтердің болуымен сипатталады.

Кірпіш үйінділері кірпіштен, сынған кірпіштен, сылақтан, темір-бетон, металл, ағаш конструкцияларынан тұрады. Олар үлкен тығыздықпен, ірі элементтер мен қуыстардың жоқтығымен сипатталады.

Үйінділердің пайда болуы электр, жылу, газ, сантехникалық және басқа жүйелердің зақымдануымен қатар жүреді. Бұл өрт, жарылыс, су басу, электр тоғымен зақымдану қаупін туғызады. Әсіресе қауіпті заттар өндірілетін немесе сақталатын өнеркәсіптік құрылыстардың үйінділері қауіпті.

Құрылыстың бұзылуы және үйінділердің пайда болуы әдетте адамдардың қаза болуымен, бұғатталуымен, жарақаттануымен қатар жүреді. Үйінділердегі барлық зардап шеккендердің шамамен 40% - ы жеңіл жарақат алады, орташа ауырлықтағы жарақаттар 20% алады, сонша пайызы ауыр және өте ауыр жарақаттар мен жарақат алады.

Ғимараттардың бұзылу дәрежесі:

а — жеңіл зақымдану; б — әлсіз; в — орташа; г-күшті; д-толық қирау.

Зардап шеккендер үйіндінің жоғарғы, орта, төменгі бөлігінде, үйілген жертөлелерде және жер асты қорғау құрылыстарында, технологиялық жер асты және бірінші қабаттағы бөлмелерде болуы мүмкін. Жекелеген жағдайларда олар ішінара бұзылған үй-жайлардың әртүрлі қабаттарында, қуыстар мен қуыстарда, шатырларда қалуы мүмкін.

Ғимараттар мен құрылыстарды бұзу кезінде ІҚЖ ұйымдастырудың үлгілік схемасы:

1-ТЖ ауданы ГИБДД күшімен қоршаулар, жолдағы бекеттер; 2 — ТЖ аймағы мен ІҚЖ өткізу объектісін құқық қорғау органдарының күшімен қоршаулар; 3-басшылық штабы (РФ ТЖМ ОГ); 4 — жеңіл зардап шеккендерге медициналық көмек көрсету пункті; 5 — ауыр зардап шеккендерге медициналық көмек көрсету пункті; 6 — зардап шеккендерді идентификациялау алаңы; 7 — зардап шеккендерді сұрыптау медициналық пункті; 8 — "Жедел жәрдем" автокөліктерінің толассыз қозғалысы үшін жол; 9 — өртке қарсы; 12-құтқарушыларды жылыту пункті; 13 — құтқарушыларды қоректендіру пункті; 14 — күштер резерві; 15-табылған құжаттар мен құндылықтарды қабылдау пункті; 16 — техника резерві; 17 — ЖЖМ техникасын толтыру алаңы; 18 — қажетті авариялық қызметтердің күштері мен құралдары; 19-жұмыс учаскелері; 20-ТЖ объектісі

Барлық үйінділерде адамдар бар, олардың бір бөлігі бірден өледі, бір бөлігі жарақат алады. ТЖ-дан кейінгі алғашқы тәулікте үйіндіде алғашқы көмек болмаған жағдайда зардап шеккендердің шамамен 40% - ы қаза болады. Үйінді алғаннан кейін 3-4 күн өткеннен кейін ондағы тірі адамдар шөлден, суықтан, жарақаттан қаза табады. 7-10 тәулік өткеннен кейін үйіндіде тірі адамдар жоқ.

Үйінділер жағдайындағы іздестіру-құтқару жұмыстары барлау жүргізуден басталады, ол үшін:

- ТЖ аймағын және оның сипатын белгілеу;

- зардап шеккендердің орналасқан жерін және жағдайын анықтау;

- ТЖ аймағындағы объектілердің жағдайын бағалау (құрылыстар, коммуникациялар, инженерлік жүйелер);

— өрт ошақтарының, радиоактивті, химиялық, бактериологиялық зақымданудың, уландырғыш және жарылыс қаупі бар заттардың болуын анықтау, олардың адамдарға теріс әсерін болдырмау, жою немесе оқшаулау;

- кіреберіс жолдарды төсеу, техника орнату, зардап шеккендерді эвакуациялау жолдары орындарын анықтау;

- үйінді жағдайына тұрақты бақылау орнату.

ІҚЖ басталар алдында үйіндіде қажет:

— электр қорегін, газбен, сумен жабдықтауды өшіру;

- қалған конструкциялардың, тәуелді элементтердің, қабырғалардың жай-күйін тексеру;

- ішкі үй-жайларды қарау;

- қауіптің жоқтығына көз жеткізу, қауіпсіз жұмыс жағдайын жасау;

- қауіп туындаған жағдайда эвакуациялау жолдарын анықтау.

Үйіндіде ІҚЖ жүргізу технологиясы келесі негізгі кезеңдерден тұрады.

№ 1 кезең. Жағдайды зерттеу және талдау, бұзылу дәрежесін бағалау, бұзылу аймағын белгілеу, таңбалау. Құрылыстар мен конструкциялардың орнықтылығын бағалау. Құтқарушылар жұмысының қауіпсіз жағдайларын ұйымдастыру.

№ 2 кезең. Үйінді үстіндегі зардап шеккендерге жедел көмек көрсету.

№ 3 кезең. Барлық іздеу құралдары мен әдістерін пайдалана отырып, зардап шеккендерді мұқият іздеу.

№ 4 кезең. Зардап шеккендерге көмек көрсету үшін ауыр техниканы пайдалана отырып үйіндіні ішінара бөлшектеу.

№ 5 кезең. Барлық зардап шеккендерді алғаннан кейін үйіндіні жалпы бөлшектеу (тазалау).

ҮЙІНДІДЕГІ ІҚЖ ұйымының маңызды элементі таңбалау болып табылады. Негізгі таңбалау белгілері төменде көрсетілген.

- құрылыста ІҚЖ жүргізу үшін қауіпсіз және қолжетімді. Зақымданулар шамалы. Малды одан әрі бұзу ықтималдығы;

- құрылыс айтарлықтай зақымдануы бар, кейбір аймақтар қауіпсіз, басқалары нығайтуды немесе бұзуды талап етеді;

- құрылыс ІҚЖ жүргізуге қауіпті;

квадраттың жанындағы көрсеткі құрылысқа қауіпсіз кіру бағытын көрсетеді.

Зардап шеккендерді үйіндіден іздеу мынадай негізгі тәсілдермен жүзеге асырылады: көзбен шолып, куәгерлердің көрсеткіштері бойынша, іздестіру иттерінің көмегімен, арнайы құралдардың көмегімен.

Барлауды жүргізгеннен және жұмыстың қауіпсіз жағдайларын қамтамасыз еткеннен кейін құтқарушылар зардап шеккендерге көмек көрсету үшін үйіндіні бөлшектеуге кіріседі. Бірінші кезекте ІҚЖ тірі адамдар табылған жерлерде өткізіледі. Бұл ретте екі негізгі әдіс қолданылады: үйіндіні жоғарыдан төмен қарай бөлшектеу; үйіндідегі лазды орнату.

Үйінділерде ІҚЖ жүргізу кезінде көбінесе мынадай құралдар, құрылғылар, машиналар мен механизмдер пайдаланылады.

Гидравликалық құрал: жақ, кеңейткіштер, домкраттар, гидравликалық цилиндрлер.

Электр құралы: шынжырлы және дискілі электр аралары, Бұрыштық тегістеу машиналары.

Шанц аспабы: сынықтар, күректер, керкалар, аралар.

Машиналар мен механизмдер: жүк көтергіштігі әртүрлі автокрандар, экскаваторлар, тиегіштер, бульдозерлер, жүк машиналары.

Үйінділерде ІҚЖ жүргізу кезінде дыбыстық ақпарат алу үшін "тыныштық сағаты"деп аталады. ТЖ аймағында басшының командасы бойынша барлық жұмыстар тоқтатылады, көлік қозғалысы тоқтатылады, барлық жұмыс істейтін машиналар мен механизмдер өшіріледі. Үйіндіде зардап шеккендерді іздеу құралдары бар құтқарушылар, иттері бар кинологтар, "құлағдаршылар" ғана қалып отыр. "Тыныштық сағатының" ұзақтығы 15-20 минутты құрайды. Тәулік ішінде "тыныштық сағаты" бірнеше рет жариялануы мүмкін.

Үйіндіні жоғарыдан бөлшектеу зардап шеккендерге көмек көрсету үшін жүзеге асырылады, олар үйіндінің жоғарғы бөлігінде орналасқан және оларға еркін кіру мүмкіндігі бар. Үйінді сынықтарды, күректерді, қалақтарды пайдалана отырып қолмен бөлшектейді. Үйіндінің ірі және ауыр элементтерін көтеру және ауыстыру үшін жүк көтергіш құралдар (домкраттар, шығырлар, крандар) қолданылады. Бұл ретте зардап шеккендерге қосымша азап келтіруі мүмкін үйіндінің элементтерін кенеттен ауыстыру мүмкіндігін болдырмау қажет. Зардап шеккендерді босатқаннан кейін оларға көмек көрсетіледі және олар қауіпсіз жерге тасымалданады.

Көбінесе зардап шеккендер үйінді тереңде жатыр. Оларды алу үшін құтқарушылар адамдарға дейінгі қысқа қашықтықты ескере отырып, үйінді тез өтетін учаскелерде арнайы тар өту (лаз) жүргізеді. Үлкен жұтқыншақтарға жақын жерде лаз орнату ұсынылмайды, өйткені олар осьті және жұмысты қиындатуы мүмкін. Лаз көлденең, көлбеу және тік бағытта жасалады. Лаздың оңтайлы ені — 0,8-0,9 м, биіктігі — 0,9-1,0 м.лазды орнату бойынша жұмыстар бірнеше топтарды (3-4 адамнан) қолмен немесе құралды пайдалана отырып орындайды. Олардың міндетіне үйіндіні бөлшектеу, лазды жасау, бекіту элементтерін дайындау және орнату, алынатын сынықтарды жою, зардап шеккендерді блоктау, оларды тасымалдау кіреді. Лазды орнату кезінде құтқарушылардың орнын ауыстыру төрт бөлікте, арқамен, іште, бүйірінде жату арқылы жүзеге асырылады. Егер құтқарушылардың қозғалуына ірі темір-бетон, металл, ағаш, кірпіш бұйымдары кедергі келтірсе, онда оларды айналып өту қажет, егер мұндай мүмкіндік болмаса, онда бұзу керек, бірқатар жағдайларда оларда тесіктер жасауға болады.

Лазды орнату кезінде қабырғалардың құлауын болдырмау мақсатында оның сенімді бекітілуіне ерекше назар аударылуы тиіс. Ол үшін арнайы, алдын ала дайындалған бекіткіш материал қолданылады — тіреулер, кергіштер, тақталар, брус, қалқандар, перекладиналар, подкостар.

Лазды орнату кезінде құтқарушылар мен техниканың үйіндінің жоғарғы бөлігі бойынша қозғалуына жол берілмейді.

Лазды орнату және өту жолын бекіту жұмыстары аяқталғаннан кейін құтқарушылар адамдарды босатуға кіріседі. Бірінші кезекте зардап шегушінің жағдайы және оның жарақат алу дәрежесі анықталады. Содан кейін дененің қысылған немесе қысылған бөліктері бір мезгілде бұраулар мен қысқыш таңғыштарды салумен босатылады, ауыз және мұрын қуыстары тазартылады, зардап шеккенден ұсақ сынықтар, қоқыс, қиыршық тас қолмен шығарылады. Зардап шегушінің дене жағдайына байланысты оны алу және тасымалдау тәсілі таңдалады.

Зардап шегушіні үйіндіден кем дегенде екі құтқарушы босатуы тиіс. Егер мұндай мүмкіндік болса, онда оны қолына немесе жоғарғы иық беліне апарады. Егер мұны істеу мүмкін болмаса, құтқарушылар қолдарын оның иық белі мен белінің астына алып, содан кейін ғана зардап шегушіні абайлап босатады. Кейде зардап шегушіні немесе зембілді төсеу үшін тығыз матаны қолданған жөн.

Егер зардап шегуші үлкен және ауыр үйіндінің астында болса, онда оны сығу, домкрат, жүк көтергіш техниканың көмегімен босатады. Зардап шеккен адам жерге жанасқан жағдайда оны қазып алып босатуға болады.

Үйіндіге түскен адамдарға тән жарақаттар сынықтар, соғулар, ми шайқалуы болып табылады. Бұлшықеттердің және ішкі ағзалардың ұзақ қысылуы — ұзақ қысылу синдромы ерекше жарақат болып саналады.

Жарақаттардың бұл түрі дененің қысылған учаскелеріндегі қан ағынының және зат алмасуының тоқтауымен сипатталады,бұл ыдыраудың уытты өнімдерінің қарқынды пайда болуына және жинақталуына, тіндердің бұзылуына, қышқылданбаған алмасу өнімдерінің пайда болуына әкеледі. Дененің қысылған бөлігін босату және қан айналымын қалпына келтіру кезінде ағзаға көптеген токсиндер түседі. Ол зақымданған учаскелердің ауданы мен қысылу уақытына тікелей байланысты. Токсиндердің зақымданған учаскелерден осы жерлерге кетуімен қатар қан плазмасының көп мөлшері (кейде 3-4 л) ұмтылады. Аяқ-қолдар көлемі күрт артады, бұлшық ет контуры бұзылады, ісіну барынша тығыздыққа ие болады, бұл ауырады. Токсиндер мен қан плазмасының сипатталған қайта бөлінуі ағзаның барлық жүйесінің қызметінің тежелуіне алып келеді және зардап шеккен адамның үйіндіден босатылғаннан кейінгі алғашқы минуттарда қайтыс болуына себеп болып табылады.

Зақымдалған бұлшықеттерде уытты заттардың пайда болуымен бір мезгілде миоглобин молекулалары пайда болады. Қанмен бірге олар бүйрекке түседі, олардың каналдарын зақымдайды, бұл бүйрек жеткіліксіздігінен қайтыс болуы мүмкін.

Ұзақ уақыт бойы тіндерді қысу кезінде зардап шеккен адамның өмірін сақтау үшін босатқанға дейін оған қанға плазмасы бар ерітінділерді енгізу, мол жылы сусын беру, зақымдалған жерлерге суықты салу қажет. Босатылғаннан кейін бірден Сығылған бетті қатты бұрап алған жөн, бұл ісінуді азайтуды қамтамасыз етеді және қайта бөлінетін плазма көлемін шектейді. Зақымдалған сүйектердің болуына немесе болмауына қарамастан шиналар салынады, суық, ауырсынуды басатын құралдар қолданылады, зардап шеккенді міндетті түрде "жасанды бүйрек"аппараты бар емдеу мекемесіне жеткізу туралы мәселе жедел шешіледі.

Құтқарушылар үшін қысылудың нақты уақытын білу өте маңызды, себебі алғашқы екі сағат ішінде осы жарақаттың салдары кері сипатқа ие және адам үшін қауіпті емес. Осы уақыт ішінде құтқарушылар көп адамдарды босатуы керек.

Ұзақ қысылу синдромы кезінде зардап шеккендерге көмек көрсетудің тиімді әдісі мыналар болып табылады.

1. Апат басталғаннан кейін алғашқы 2 сағат ішінде зардап шеккендерді қысылудан босатуға барлық күштер мен құралдарды жұмылдыру қажет, бұл токсикоздың дамуын барынша азайтуды қамтамасыз етеді.

2. 2 сағат өткеннен кейін барлық зардап шеккендерді 2 топқа бөлу керек (жеңіл және ауыр жарақат түрлерімен). Жарақат сипаты қысылған тіндердің массасы және зардап шегушінің жалпы жағдайы бойынша анықталады.

Жеңіл жарақат алған зардап шеккендерді қысудан тез босатып, емдеу мекемесіне жіберу керек.

Жарақаттың ауыр түрімен зардап шеккендерді тасымалдау кезінде зақымдалған тіндердегі қан айналымын ынталандырмайтындай етіп қысудан босату қажет. Көмек көрсету асықпай, жансыздандыру, ағзаға плазмалық ерітінділерді енгізу, көп ішуді, зақымданған аяқ-қолдың винттелуін, салқындатуды, жгут, шиналар қолдану арқылы қажет.

3. Ауыр науқастар реанимациялық терапия мен хирургия жүргізуді қажет етеді. Сондықтан олар стационарлық емдеу мекемелеріне жіберілуі тиіс.

Егер ауыр науқасты емдеу мекемесіне тасымалдау мүмкін болмаса, онда сол жерде зардап шегушінің келісімін алып, жгут алмай аяқ-қолдың ампутациясына кірісу керек.

Аталған әдістеме токсикоздың дамуын алдын алуға және көп зардап шеккендердің өмірін құтқаруға мүмкіндік береді.

ТЖ аймағында ішінара қираған ғимараттар мен құрылыстар қалып отыр. Олар кенеттен опырылудың ықтимал себебі бойынша ықтимал қауіп болып табылады. Бұл конструкциялар арнайы құрылғылармен (тіреуіштер, тіреуіштер, тіреуіштер) бекітілуі немесе құлатылуы тиіс. Опырылу үш негізгі тәсілмен жүзеге асырылады.:

— шар-балға;

- тарту құрылғысы (шығырлар, тракторлар, машиналар);

- жарылыс.

Жарылыс жұмыстарын арнайы дайындалған құтқарушылар жүзеге асыруы тиіс. Бұл жұмыстарды жүргізу аймақтары қоршалуы тиіс.

Көптеген ғимараттар мен құрылыстар адамдар болатын жертөлелермен, баспаналармен, технологиялық жертөлелермен жабдықталады. Пайда болған үйінділер, әдетте, шығуларды жабады, ауаның кіруін қиындатады,адамдардың осы паналардан дербес шығуы мүмкін емес. Міндеті құтқарушылар кіреді:

- заваленных укрытий іздеу;

- жабынның ішіндегі жағдайды анықтау (адамдардың саны, олардың жағдайы, жабынның зақымдану дәрежесі, судың, тамақтың, дәрі-дәрмектердің болуы — );

- ауаны, суды, тамақты, дәрі-дәрмектерді, таңу материалдарын, қорғаныс құралдарын паналауға беруді ұйымдастыру;

- тазалау, паналарды ашу, зардап шеккендерді эвакуациялау, оларға көмек көрсету.

Үйілген паналарды іздеу қаланың, ауданның, көшенің жоспарларының көмегімен, сыртқы белгілері бойынша (ауа жинау құбырлары), дыбыстық сигналдары бойынша (крик, стон, стук), иттерді пайдалана отырып жүзеге асырылады.

Зардап шеккендермен паналау анықталғаннан кейін байланыс орнатылады (дауыспен, дыбыспен, дыбыспен, радио немесе телефон байланысы арқылы). Бір мезгілде құтқарушылар паналарды тазалауға және ашуға кіріседі. Бірінші кезекте люктердің, есіктердің, бастырмалардың, ойықтардың, ауа жинағыш құбырлардың орналасқан жерлері тазартылады және тазартылады. Егер мұндай мүмкіндік болмаса, құтқарушылар қабырғаға немесе жабынға тесік теседі. Бұл жұмыстар бетон сынығы, шой балғаны, перфоратор, сынық, кувалда, тісті, күрек көмегімен орындалады. Тесіктер ауа, су, тамақ, дәрі-дәрмектер беру үшін қызмет етеді. Олар кеңейтілгеннен кейін адамдарды эвакуациялау үшін пайдаланылады.

Үйінділерде ІҚЖ жүргізу кезінде машиналар мен механизмдер жиі қолданылады. Олардың көмегімен өтетін жолдар мен өтпе жолдар тазартылады, конструкцияның ауыр элементтері қозғалады және құлайды, құтқарушылар мен зардап шеккендер қозғалады.

Ішінара бұзылған жер үсті құрылыстарындағы адамдарды құтқару жөніндегі жұмыстар биіктікте сыртқы күрделі қабырғалардың және салбырап тұрған конструкциялардың, ішкі үй-жайлардың зақымдану дәрежесін тексеруден және тексеруден, адамдардың тұрған жерін және оларды эвакуациялау мүмкіндігін анықтаудан басталады. Егер қажет болса, қабырғалар, арқалықтар, фермалар, аражабындар тіреулерді, тіреулерді, қиғаштықтарды, созуларды орнату арқылы нығыздалады. Құтқарушыларды биіктікке көтерудің негізгі құралы саты болып табылады.

Баспалдақты пайдалану кезінде:

- сенімді орнату және бекіту;

- аяқты баспалдақтың ортасына немесе алдыңғы бөлігіне қою;

- баспалдақтарды немесе бүйір тіреулерін қол саусақтарымен қамту;;

- тізені баспалдақтың бүйірлік тіреулеріне бұрау;

— бірқалыпты қозғалу керек.

Құтқарушылардың баспалдақпен жүруі бір жақты немесе диагональды тәсілмен жүзеге асырылады. Бір жақты әдіс оң аяқтың және оң қолдың немесе сол аяқтың және сол қолдың келесі сатысына бір мезгілде ауыстыру болып табылады. Диагональды әдіс-бір мезгілде оң аяқтың және сол қолдың немесе сол аяқтың және оң қолдың келесі сатысына ауыстырғанда.

Сырғанауға қарсы тіреулермен, қармағыштармен және сенімді төменгі және жоғарғы тіректерге орнатылған сенімді бекітілген баспалдақтармен қозғалу керек. Қауіпсіз орнату бұрышы-75°. Баспалдақпен әдетте бір-бірден көтеріледі немесе түсіріледі.

Құтқарушының баспалдақтан терезеге (ойыққа) өтуі былайша жүзеге асырылады. Баспалдақпен терезенің (ойықтың төменгі шеті) деңгейіне дейін көтеріліп, бір қолмен баспалдақтан ұстап, аяқтың терезеге (ойықтың шеті) тұрып, бір уақытта екінші қолмен простенка шетінен алып, баспалдақтан аяқты алып, еденге түсіп кеткен жөн.

Егер терезе жабық немесе тесілген болса, онда құтқарушы баспалдаққа терезе деңгейінде бекітілуі, оны ашып, одан кейін үй-жайға өтуі тиіс.

Баспалдақтан төбеге өту осы тәртіппен орындалады. Құтқарушы баспалдақпен шатырдың карниз деңгейінен бірнеше жоғары көтеріледі. Баспалдақтан (науа болған жағдайда — ол үшін) қолмен ұстаңыз, ол төбеге бір аяқты, содан кейін — екіншісін қояды.

Терезеден (ойықтан) және төбеден баспалдаққа өту үшін құтқарушының бөлігінен басқыштың жоғарғы шетіне өту үшін, сыртқы жағынан бір қолмен көтерілу, баспалдаққа басу, баспалдаққа 180° бет бұрылу, бір аяқты басқышқа қою, басқыштың артына екінші қолмен көтерілу және басқыштың баспалдағына ауыстыру.

Құтқарушыларды ғимараттың жоғарғы қабаттарына көтеру шабуыл сатысымен жүзеге асырылуы мүмкін. Оның 13 сатысы бар және тістері бар арнайы ілгекпен жабдықталады, оның көмегімен терезе астына (ойыққа) бекітіледі.

Екінші қабаттың терезесіне шабуыл сатысын орнату оны көтеру және терезенің оң жағындағы терезеге ілгекпен бекіту жолымен жүзеге асырылады. Баспалдақты ілгеннен кейін құтқарушы оны көтере бастайды. Терезе астына шығу кезінде оң аяғы тоғызыншы (оныншы) саты жағдайында, қолдар — он үшінші саты жағдайында болуы тиіс. Удерживаясь қолымен баспалдағын, аяғын ауыстыруды қажет арқылы тақтайын және төмен отыруға оған үсті, выпрямить, оң аяқты, көшу және үй-жайға.

Құтқарушыларды үшінші және одан кейінгі қабаттарға көтеру келесі тәртіппен жүзеге асырылады. Терезенің астына отырған жағдайда оң қолмен он екінші сатының үстіндегі бүйір тірегінің артына немесе осы сатының артына, сол жақ — ілгек немесе он &#

12 3 4 Следующая ⇒