АБ – 2 Стоматология факультетіне арналған

АБ – 2 Стоматология факультетіне арналған

1. Мынадай хромосома типi болмайды:

1. Метацентрлiк

2. +Центрлiк

3. Акроцентрлiк

4. Субметацентрлiк

5. қосымша серiгi бар

2. Хромосоманың химиялық компонентiне жатпайтыны:

1. хроматин

2. нуклесома

3. ДНҚ

4. +АТФ

5. РНҚ

3. Хромосоманың құрылым компоненттерiне жатпайтыны:

1. Хроматин

2. +Хромопластар

3. хроматидтер

4. микрофибриллдер

5. нуклеосомалар

4. Эукариот клеткасының генетикалық материалы:

1. хроматофор

2. нуклеоид

3. +хромосома, хроматин

4. хромопласт

5. генофор

5. Митоздың бөлiну қарқындылығын арттыратыны:

1. колхицин

2. орсеин

3. гипотониялыі ерiтiндi

4. спиртсiрке іышыіылы

5. + фитогемагглютинин

6. Хромосоманың қысқа иiнiнiң белгiсi:

1. Д

2. F

3. +P

4. A

5. C

7. Хромосоманың ұзын иiнiнiң белгiсi:

1. P

2. A

3. +q

4. C

5. В.

8. Политендi хромосоманың жай хромосомадан ерекшелiгi:

1. екi хроматидтен тұрады

2. жұп хроматидтен тұрады

3. Үлкен бiр ДНК молекуласынан тұрады

4. +бiрнеше хроматидтен тұрады

5. алып бiр хроматидтен тұрады

9. Ядрода интерфаза кезiнде жүрмейтiн процесс:

1. белок синтезi

2. РНК синтезi

3. АТФ синтезi

4. ДНҚ редупликациясы

5. +хромосомалардың полюстерге ажырауы

10. Нукеосома құрамына кiрмейтiн гистонды белок:

1. H4

2. H2A

3. H2B

4. H3

5. +H1

11. Жыныс хроматинi - бұл активсiзденген:

1. әйел адамдардағы аутосомалық хромосомалардың бiреуi

2. ер адамдардағы аутосомалық хромосомалардың бiреуi

3. + әйел адамдардағы жыныстық Х-хромосомалардың бiреуi

4. ер адамдардағы жыныстық Х- хромосомалардың бiреуi

5. ер адамдардағы У-хромосома

12. Хромосоманың негiзгi химиялық компоненттерi және олардың мөлшерi:

1. ДНК (40%), гистонды белок (60%)

2. ДНК (30%), РНКЈ(30%), гистонды белок (40%)

3. Қышқылдық белоктар (40%),негiзгi белоктар (40%),РНК (20%)

4. гистонды белок (20%), гистонды емес белок (40%), ДНК (20%)

5. +ДНК (40%), гистонды белоктар (40%),гистонды емес белоктар (20%)

13. Хромосома құрамына кiрмейтiнi:

1. гистонды белоктар

2. гистонды емес белоктар

3. ДНК

4. РНК

5. +витаминдер

14. Акроцентрлiк хромосома центромерасының орналасуы:

1. хромосоманың дәл ортасында

2. +бiр иiнiне жақынырақ

3. хромосоманың бiр ұшында

4. хроматидтердiң дәл ортасында

5. екінші реттік буыны бар

15. Денверлiк классификация бойынша 6-12 жұп хромосомалар мына топқа жатады:

1. А

2. В

3. +С

4. Д

5. Е

16. Ұрпақтарында генотипi және фенотипi бойынша 1:2:1 арақатынасында

ажырау жүретiн жағдай:

1. бiрiншi ұрпақтағы бiркелкiлiк заңы

2. +аралық сипаттағы тұқым қуалаушылық

3. ажырау заңы

4. тәуелсiз тұқым қуалау

5. тiркес тұқым қуалау

17. Анализдеушi шағылыстырудың мақсаты:

1. рецессивтi особьтар генотипiн анықтау

2. +доминантты белгiсi бар даралардың генотипiн анықтау

3. гомозиготалы даралардың генотипiн анықтау

4. гомозиготалы даралардың фенотипiн анықтау

5. тәуелсiз тұқым қуалауды анықтау

18. Моногибридтi шағылыстыру, бұл:

1. үш жұп белгiсiмен ажыратылатын особьтарды шағылыстыру

2. әр түрдiң особьтарын шағылыстыру

3. екi жұп белгiсiмен ажыратылатын особьтарды шағылыстыру

4. +бiр жұп қарама-қарсы белгiсiмен ажыратылатын особьтарды шағылыстыру

5. кез келген особьтарды шағылыстыру

19. Дигибридтi шағылыстыру, бұл:

1. +екi жұп белгi арқылы ажыратылатын особьтарды шағылыстыру

2. үш жұп белгi бойынша шағыластыру

3. бiр жұп белгi бойынша шағылыстыру

4. әр түрге жататын бойынша шағылыстыру

5. еркiн шағылыстыру

20. Хромосома ұйымдасу құрылысының деңгейi:

1. нуклеаза, эконуклеаза

2. + микрофибрилл, хромонема, хроматида

3. хромотофор, нуклеоид

4. Генофор, хромопласт

5. хромопласт, нуклеотид

21. Гетерохроматинде көп кездесетiн нуклеотидтер жұбы:

1. + А –Т

2. Г –Ц

3. Ц –Т

4. Т –У

5. А –У

22. Генотип АаВв особьтардан түзiлетiн гаметалар:

1. АВ,Ав,аВ,Вв

2. АВ,аа,Вв,Ав

3. АВ,аВ,АА,вв

4. + АВ,аВ,Ав,ав

5. Аа,Вв

23. Моногибридтiк шағылыстырудың бiрiншi ұрпағында байқалатын құбылыс:

1. 3:1 ажырау

2. 1:1 ажырау

3. 1:2:1 ажырау

4. + Бiркелкiлiк

5. тәуелсiз тұқым қуалау

24. Политендi хромосома қолданылады:

1. кариотиптi зерттеуге

2. + гендердiң цитологиялық картасын құрастыруға

3. метафазалық пластинка алу үшiн

4. фенотиптік өзгергiштiктi зерттеу үшiн

5. идиограмма құрастыру үшiн

25. Кроссинговер жиiлiгi мынаған байланысты анықталады:

1. +гендердің ара-қашықтығына

2. Гендер санына

3. доминантты гендер жиiлiгiне

4. рецессивтi гендер жиiлiгiне

5. альтернативтi гендер жиiлiгiне

26. Денi сау ата анадан галактоземиямен ауру бала туылды. Аурудың пайда болу

механизмiн көрсет, диагностикалау әдiсi, клиникаға дейiнгi профилактикасы, емдiк шарасы:

1. +көмірсулар алмасуының бұзылуы, қанға, несепке биохимиялық анализ, диетотерапия

2. хромосомалық аберрация, цитогенетикалық әдіс, симптомдық терапия

3. аутосомалық хромосома трисомиясы, цитогенетикалық әдіс, симптомдық терапия

4. жыныс хромосомасының трисомиясы, цитогенетикалық әдіс, симптомдық терапия

5. липидтер алмасуының бұзылуы, қанға, несепке биохимиялық анализ, диетотерапия

27. Адамдағы тiркесу топтарының саны:

1. +23 әйелдерде, 24 ер адамдарда

2. 23 ер адамдарда

3. 22 ер адамда,23 әйелде

4. 24 әйелдерде

5. 46 әйелдерде және ер адамдарда

28. Х- хромосомамен тiркес доминантты белгiнiң жарыққа шығуы:

1. екi жынысқа бiрдей емес

2. тек ер адамдарда

3. әкелерiнен ұлдарына берiледi

4. +екi жынысқа бiрдей беріледі

5. тек гомозиготалыларда

29. Тiркесу топтарының саны тең:

1. диплоидты жиынтыққа

2. триплоидты жиынтыққа

3. кариотипке

4. генотипке

5. +хромосомалар жұбының санына

30. У-хромосомамен тiркес гипертрихоз белгісі ұрпақтарда көрiніс береді:

1. барлық қыздарында

2. +барлық ер балаларында

3. Ұрпақтарының 3:1 көрiнедi

4. Ұрпақтарының 75:25 көрiнедi

5. тек немере қыздарында

31. Адамдағы аутосомалық тiркесу топтарының саны:

1. 23

2. 24

3. +22

4. 46

5. 21

32. Әйел адамдағы тiркесу топтарының саны:

1. +23

2. 24

3. 22

4. 46

5. 21

33. Х-хромосомамен тiркес рецессивтi геннiң гомозиготалы жағдайда көрiнiс беруi:

1. ер адамдарда

2. +әйел адамда

3. жынысқа байланыссыз

4. ұл балаларында

5. немере ұлдарында

34. Х-хромосомамен тiркес рецессивтi геннiң гемизиготалы жағдайда көрiнiс беруi:

1. +ер адамдарда

2. әйел адамда

3. жынысқа байланыссыз

4. қыз балаларында

5. немере қыздарында

35. Гомозиготалы жағдайда көрiнiс беретiн аутосомдық рецессивтi белгi:

1. көп саусақтық

2. оңқайлық

3. Rh+

4. +Албинизм

5. қара шаштың белгiсi

36. У-хромосомамен тiркес доминантты геннiң гемизиготалы жағдайда көрiнiс беруi:

1. +ер адамдарда

2. әйел адамда

3. жынысқа байланыссыз

4. қыз балаларында

5. немере қыздарында

37. Х-хромосомамен тiркес рецессивтi гендердi көрсет:

1. +гемофилия, дальтонизм

2. гемофилия, псориаз

3. гемофилия, емделмейтiн рахит

4. псориаз, тiс әлемiнiң гипоплазмасы

5. дальтонизм, көру нервiсiнiң атрофиясы

38. Гендер арасындағы крооссинговер жиiлiгi 17% болса, олардың арақашықтығы:

1. 34 морганида

2. 21 морганида

3. +17 морганида

4. 35 морганида

5. 68 морганида

39. Эритроциттерiнде антигендер болмайтын қан тобы:

1. +I/0/ - топ

2. II/А/ -топ

3. III/В/ -топ

4. IV/АВ/ - топ

5. MN

40. Аллельдi емес гендердiң өзара әрекеттесуiнiң түрi:

1. +Комплементарлық

2. Кодоминанттылық

3. толық доминанттылық

4. аса жоғары доминанттылық

5. толыі емес доминанттылық

41. Орақ тәрiздi клеткалық анемия гендердiң өзара әрекеттесуiнiң мына

түрiне жатады:

1. аса жоғары доминанттылық

2. кодоминанттылық

3. толық доминанттылық

4. + толық емес доминанттылық

5. комплементарлық

42. Микрофтальмия (көз алмасы кiшiрейген) гендердiң өзара әректеттесуiнiң мына

түрiне мысал болады:

1. аса жоғары доминанттылық

2. кодоминанттылық

3. толық доминанттылық

4. толық емес доминанттылық

5. комплементарлық

43. Егер шешесi гемофилияны тасымалдаушы болса гемофилияныµ кєрiнiс беруi қыздарында қаншалықты байқалады:

1. 10%

2. + 0%

3. 75%

4. 50%

5. 25%

44. Аллельдi гендердiң екеуi де жарыққа шығатын жағдай:

1. толық емес доминанттылық

2. + кодоминанттылық

3. плейотропия

4. доминанттылық

5. эпистаз

45. Комплементарлық әрекеттесу:

1. + гендердiң бiрiн-бiрi толықтыруы

2. ген екiншi бiр гендi басып тастайды

3. ген бiрнеше белгiге жауап бередi

4. бiрнеше ген бiр ғана белгiге жауап бередi

5. бiр ген- бiр белгi

46. Бiрнеше ген бiр белгiнiң дамуын анықтайды:

1. эпистаз

2. комплементарлық

3. + полимерия

4. плейтропия

5. кодоминанттылық

47. Эпистаз, бұл-

1. бiрнеше геннiң бiр белгiнi анықтауы

2. екi геннiң өзара толықтырулары

3. белгiнiң тек ата-аналарда көрiнуi

4. + супрессор генiнiң екiншi гендi басып тастауы

5. белгiнiң бiрiншi ұрпақта жарыққа шығуы

48 Комплементарлық бұл –

1. аллельдi гендердiң бiрiн-бiрi толықтыруы

2. бiр ген екiншiсiн басып тастайды

3. + аллельдi емес гендердiң бiрiн-бiрi толықтыруы

4. бiрнеше геннiң бiр белгiнi анықтауы

5. бiр ген-бiр белгi

49. Генеалогиялық әдіс арқылы анықталады

1. аллельдiң пенетранттылығы

2. белгiнiң дамуына орта мен генотиптiң әсерiн

3. + белгiнiң тұқым қуалау сипаты мен тұқым қуалау типi

4. егiздердiң ұқсастығы

5. тұқым қуалайтын аурулардың диагностикасы

50. Егiздердi салыстыру әдісі мына мақсатта пайдаланады:

1. шежiрелiк карта құруы

2. белгiнiң тұқым қуалау сипатын шешу

3. + белгiнiң дамуына генотип пен ортаның әсерiн анықтауда

4. кариотиптi анықтауда

5. идиограмма құрастыруда

51. Цитогегенетикалық әдіс арқылы анықталады:

1. + организмнiң кариотипi

2. шежiрелiк карта құру

3. алақанның терi рельефi

4. қан тобы

5. ортаның әсерi

52. Ауру әйелдің хромосомаларының диплоидты жиынтығында дальтонизмнiң қанша генi болады:

1. + 2

2. 4

3. 1

4. 0

5. n жиынтықта

53. Жыныстық Х-хроматинi болмайтын кариотип:

1. + ХО

2. ХХ

3. ХХУ

4. ХХХ

5. ХХУУ

54. Кариотипi 47(ХХУ) ер адамдардағы бар денешiгiнiң саны:

1. 0

2. +1

3. 2

4. 3

5. 4

55. Жынысты анықтау үшiн қолданылатын әдіс:

1. +Цитогенетикалық

2. Генеалогиялық

3. Егіздерді салыстыру

4. Дерматоглифика

5. Модельдеу

56. Зат алмасу ауруларын диагностикалауда қолданылатын әдіс:

1. Цитогенентикалық

2. +Биохимиялық

3. Генеалогиялық

4. Гибридологиялық

5. Егіздерді салыстыру

57. Бар денешiгiн анықтау:

1. +Экспресс әдіс

2. Амниоцентез

3. Кариотиптеу

4. шежiрелiк карта құрасытыру

5. У-хромосома санын анықтау

58. Жыныстық Х-хроматиндi алғаш анықтаған:

1. Гальтон

2. Кольцев

3. Мендель

4. +Барр

5. Бензер

59. Х-хромасомамен тiркес тұқым қуалайтын белгiнi көрсет:

1. Полидактилия

2. қант диабетi

3. фенилкетонурия

4. + дальтонизм, гемофилия

5. Гипертрихоз

60. Гемофилия ауруының тұқым қуалау типi:

1. аутосомдық доминантты

2. аутосомдық рецессивтi

3. +Х-хромосомасымен тiркес рецессивтi

4. Мендель заңдарына бағынбайды

5. У-хромосомамен тiркес

61. Модификациялық өзгергiштiң нәтижесi:

1. +тiршiлiк ортасына организмнiң бейiмделуi

2. түрдiң алуан түрлiлiгi

3. Мутацияның қалыптасуы

4. тiршiлiк қабiлетiнiң жоғарылауы

5. тiршiлiк қабiлетiнiң төмендеуi

62. Сомалық мутация нәтижесiнде ауруға ұшырайтындар:

1. +сол дараның өзi

2. балалары

3. немерелерi

4. ата-аналары

5. жартылай сибстар

63. Рецессивтi мутациялардың ер адамдарда байқалуы:

1. гетерозиготалы жағдайда

2. гомо- және гетерозиготалы жағдайда

3. +гемизиготалы жағдайда

4. дизиготтарда

5. монозиготтарда

64. Полиплоидия, бұл:

1. +хромосома санының гаплоидты жиынтыққа еселенiп артуы

2. хромосома санының бiреуге артуы

3. бiр жұп хромосоманың болмауы

4. хромосома санының еселенiп кемуi

5. даплоидты жиынтықтың кемуi

65. Адам популяциясын сипаттайтын генетикалық критерийлер:

1. +полиморфты, генофонд

2. жыныс құрамы

3. жас ерекшелiгi

4. әлеуметтік жағдайы

5. даралар саны

66. Популяцияның генетикалық жүгiн қалыптастыратын эволюциялық фактор:

1. панмиксия

2. аутбридинг

3. +мутация

4. Инбридинг

5. табиғи сұрыпталу

67. Гоносомдық аномалиялар:

1. Тея- САкса

2. ФКУ

3. +Кляйнфельтер, Шерешевский-Тернер

4. Патау

5. Даун

68. Хромосомалық аурулардың пайда болу себебi:

1. Гаплоидия

2. +Гетероплоидия,

3. Полиплоидия

4. Триплоидияя

5. Тетраплоидия

69. Митозды жеделдететiн факторлар:

1. Колхицин

2. иондаушы радиацияның жоғары дозалары

3. +фитогемагглютинин, өсу факторлары

4. кейлондар

5. күшті антибиотиктер

70. Гендiк аурулардың пайда болу себебi:

1. геномдық мутация

2. +гендiк мутация

3. хромосоманың теломерлiк локусының делециясы

4. хромосома аралық транслокациялар

5. полисомиялар

71. Постсинтездiк кезеңде iске асады:

1. +РНК синтезi, энергияның АТФ түрiнде жинақталуы

2. Хромосомалардың қысқаруы

3. Хромосомалардың экваторда орналасуы

4. ДНК репликациясы

5. гистонды ақуыздар мөлшерiнiң екi еселенуi

72. Митозды тежеушi факторлар:

1. +колхицин, радиацияның жоғары дозалары

2. иондаушы радиацияныµ әлсiз дозалары

3. фитогемагглютинин

4. жоғары температура

5. өсу факторлары

73. Митозды тежейтiн факторлар:

1. +колхицин, кейлондар

2. иондаушы сәулелердiң әлсiз дозалары

3. фитогемагглютинин

4. жоғары температура

5. өсу факторлары

74. Емдеуiнде диетотерапия қолданылатын аурулар:

1. ферментопатиялар

2. гемаглобинопатиялар

3. Вильсон- Коновалов

4. +Галактоземия

5. Тея –Сакса

75. Полигендi аурулар:

1. Инфекциялық

2. +асқазан жаралары, подагра

3. трисомия

4. Моносомиялар

5. полисомия

76. Қараңғылық репарациясының негiзгi этаптары:

1. Еселену

2. +Тану, реттелу, тiгiлу

3. димерлену

4. бос қуыстың қалуы

5. дезаминдену

77. Жыныс жасушаларына тән формула:

1. 2n 2C

2. 2n 4C

3. 1n 2C

4. +1n 1C

5. 3n C

78. Метафазалық пластинкалардың көп жинақталуын қамтамасыз ететiн зат:

1. Колхицин

2. +Фитогемоглютинин

3. гипотоникалыі ерiтiндi

4. азур

5. фуксин

79. Хромосомлардың гаплоидты (n) жиынтығы тән:

1. сома жасушаларына

2. +жыныс жасушаларына

3. Зиготаға, бластулаға

4. Бұлшық ет жасушаларына

5. эмбрион жасушаларына

80. Хромонемалардың санының көп рет еселенiп артуы :

1. амитоз

2. митоз

3. мейоз

4. метафазалық хромосомаларда

5. +политендi хромосомаларда

81. Митоздық белсендiлiктi төмендететiн факторлар :

1. +радиацияның жоғары дозалары, цитостатиктер

2. радиатцияның әлсiз дозалары

3. өсу факторлары, фитогеммааглютинин

4. ұлпаның (тiннiң) ыдырау өнiмдерi

5. жоғары температура

82. Митоздың биологиялық маңызы :

1. +жас жасушаларға генетикалық материал қатесiз, теңдей берiледi

2. жас жасушаларға генетикалық материал қатесiз, теңдей берiлмейдi

3. хромосомалар саны кемидi

4. гомологтық емес хромосомаларда көптеген жаңа комбинация пайда болады

5. генетикалық материалдың рекомбинациясы жүредi

83. Митоздың метафазасына тән :

1. хромосомалардың ұзаруы және жiңішкеруi (деспиралдануы)

2. хромосомалардың қысқаруы және ұзаруы

3. ядрошықтың жойылуы, ядро қабығының еруi

4. +хромосомалардың жасуша экваторында орналасуы

5. хромосомалардың жасушаның полюстерiне ажырауы

84. Митоздың анафазасына тән :

1. хромосомалардың ұзаруы және жiңiшкеруi (деспиралдануы)

2. хромосомалардың қысқаруы және жуандауы (спиралдануы)

3. ядрошықтың жойылуы, ядро қабығының еруi

4. хромосомалардың жасуша экваторында орналасуы

5. +хромосомалардың жасушаның полюстерiне ажырауы

85. Митоздың телофазасына тән :

1. +хромосомалардың ұзаруы және жiңiшкеруi (деконденсациялануы)

2. хромосомалардың қысқаруы және жуандауы (спиралдануы)

3. ядрошықтың жойылуы, ядро қабығының еруi

4. хромосомалардың жасуша экваторында орналасуы

5. хромосомалардың жасушаның полюстерiне ажырауы

86. Жасушаның тiршiлiк циклiнiң кезеңдерi :

1. ыдырау кезеңі

2. арнайы қызмет атқармайтын кезеңi

3. +интерфаза, тыныштық кезеңi, митоз

4. қалыптасу кезеңi

5. дезаминдену кезеңі

87. Мейоз I-ден кейiнгi жыныс жасушаларындағы генетикалық материал тең:

1. 2n 2C

2. n C

3. 4n 4C

4. 2n 4C

5. +n 2C

88. Мейоз II-ден кейiнгi жыныс жасушаларындағы генетикалық материал тең :

1. 2n 2C

2. +n C

3. 4n 4C

4. 2n 4C

5. n 2C

89. Жыныстық көбею кезiнде ағза ұрпақтарында кариотиптiң тұрақтылығын

сақтайтын процестер жиынтығы :

1. мейоз және митоз

2. +мейоз және ұрықтану

3. митоз және бөлшектену

4. мейоз және бөлшектену

5. митоз және амитоз

90. Сперматогенездiң қандай кезеңiнде сперматидтер қалыптасады:

1. көбею кезеңiнде

2. өсу кезеңiнде

3. +пiсiп жетiлу кезеңiнде

4. қалыптасу кезеңiнде

5. дайындық кезеңiнде

91. Овогенездiң қандай кезеңiнде овоцидтер қалыптасады:

1. көбею кезеңiнде

2. өсу кезеңiнде

3. +пiсiп жетiлу кезеңiнде

4. қалыптасу кезеңiнде

5. дайындыі кезеңiнде

92. Хромосомалардың бөлiктерiмен алмасуы жүредi :

1. митозда

2. интерфаза I

3. +профаза I пахитенада

4. Анафаза І

5. мейоз II, метафаза II

93. Мейоздың маңызы :

1. ядролар арасында генетикалық ақпараттың теңдей бөлiнбеуi жүредi

2. ядролар арасында генетикалық ақпараттың теңдей емес бөлiнуi жүредi

3. түрлердегi хромосомалардың артуын қамтамасыз етедi

4. гомологты емес хромосомалар арасында жаңа түрлi комбинациялар түзiледi

5. +генетикалық материалдың рекомбинациясы жүредi

94. Гомологты емес хромосомалардың конъюгациясы жүредi:

1. Диплонемада

2. Пахитенада

3. +зигонемада

4. лептонемада

5. диакинезде

95. Аллельдi гендерге тән:

1. +гомологтық хромосомалардың бiрдей локусында орналасу

2. гомологтық хромосомалардың әртүрлi локусында орналасу

3. әртүрлi гомологтық хромосомаларда орналасу

4. альтернативтi белгiлердiң дамуын анықтамайды

5. әртүрлi белгiлердiң дамуын анықтау

96. Аллельдi емес гендерге тән:

1. гомологтық хромосомалардың бiрдей локусында орналасу

2. +гомологтық хромосомалардың әртүрлi локусында орналасу

3. әртүрлi гомологтық хромосомаларда орналаспау

4. альтернативтi белгiлердiң дамуын анықтайды

5. бірдей белгiлердiң дамуын анықтайды

97. Гомозиготалы ағзаларға жатады:

1. аллельдi гендерi гомологтық хромосомаларда бiрдей емес

2. +аллельдi гендерi бiрдей белгiлердiң дамуына жауап бередi

3. аллельдi гендерi гомологтық хромосомаларда альтернативтi

4. аллельдi гендерi әртүрлi белгiлердiң дамуына жауап бередi

5. аллельдi гендерi альтернативтi белгiлердiң дамуына жауап бередi

98. Гетерозиготалы ағзаларға жатады:

1. аллельдi гендерi гомологтық хромосомаларда бiрдей

2. аллельдi гендерi бiрдей белгiлердiқ дамуына жауап бередi

3. +аллельдi гендерi гомологтық хромосомаларда альтернативтi

4. аллельдi гендерi әртүрлi белгiлердiң дамуына жауап бередi

5. аллельдi гендерi альтернативтi белгiлердiң дамуына жауап бермейдi

99. Моногибридтi шағылыстыруды көрсетiңiз:

1. ата-аналық даралар альтернативтi көп жұп белгi бойынша талданады

2. генотипi белгiсiз дараны, рецессивтi аллель бойынша

гомозиготалы дарамен шағылыстыру

3. +ата-аналық даралар альтернативтi бiр жұп белгi бойынша талданады

4. ата-аналық даралар альтернативтi екi жұп белгi бойынша талданады

5. ата-аналық даралар альтернативтi үш жұп белгi бойынша талданады

100. Дигибридтi шағылыстыруды көрсетiңiз:

1. ата-аналық даралар альтернативтi көп жұп белгi бойынша талданады

2. генотипi белгiсiз дараны, рецессивтi аллель бойынша гомозиготалы

дарамен шағылыстыру

3. ата-аналық даралар альтернативтi бiр жұп белгi бойынша талданады

4. +ата-аналық даралар альтернативтi екi жұп белгi бойынша талданады

5. ата-аналық даралар альтернативтi үш жұп белгi бойынша талданады

101. Доминанттылыққа анықтама берiңдер:

1. +белгi, гетерозиготалық жағдайда альтернативтi аллелге басымдылық көрсетедi

2. белгi, гетерозиготалық жағдайда өз әсерiн кєрсетпейдi

3. белгi, екiншi ұрпақта көрiнiс бередi

4. белгi, тек қана гомозиготалы жағдайда көрiнiс бередi

5. аралық белгi, гетерозиготалы жағдайда көрiнiс бередi

102. Толымсыз доминанттылыққа анықтама берiңдер:

1. белгi, гетерозиготалық жағдайда альтернативтi аллелге басымдылық көрсетедi

2. белгi, гетерозиготалық жағдайда өз әсерiн көрсетпейдi

3. белгi, бiрiншi ұрпақта көрiнiс бередi

4. белгi, тек қана гомозиготалы жағдайда көрiнiс бередi

5. +аралық белгi, гетерозиготалы жағдайда көрiнiс бередi

103. Ата-анасының генотипiн анықтаңыздар, егер ұрпақтарында ( F1 ) бiркелкiлiк байқалса:

1. +АА х аа,

2. Аа х аа

3. аа х Аа

4. АаВв х аавв

5. АаВв х АаВв

104. Ата-анасының генотипiн анықтаңдар, егер олардың ұрпақтарында F`2 фенотипi

бойынша ажырау 9 : 3 : 3 : 1 жүрсе:

1. АА х аа

2. Аа х аа

3. ААВВ х аавв

4. Аа х Аа

5. +АаВв х АаВв

105. Генотипi АаВвСс дарада қанша типтi және қандай гаметалар түзiледi:

1. 2

2. 4

3. 16

4. АВ, Ав, аВ, ав

5. +АВС, АВс, АвС, Авс, аВС, аВс, авС, авс

106. Менделдену жағдайлары:

1. +Дискреттiлiк, моногендiк

2. Полигендiк

3. Полимерлiк

4. өзгергiштiк

5. мутациялану

107. Тұқым қуалаушылыққа анықтама берiңдер:

1. тұқым қуалайтын ақпараттың көбею түрiнiң берiлу әдiсiне тәуелдi өзгеруi

2. +ұрпақтар арасындағы ұқсастықты және тұқым қуалайтын ақпараттың берiлуi

мен сақталуын қамтамасыз ететiн, барлық ағзаларда бiрдей көрiнiс беретiн, жалпы қасиет

3. даралардың жеке дамуы барысының негiзiнде тұқым қуалайтын информацияның

iс жүзiне асырылуы жатыр

4. тұқым қуалайтын бастаманыµ өзгеруiне байланысты, ағзаның даму барысында

белгiнiң көрiнiс беруiнiң, сыртқы ортамен әсерлесу нәтижесiнде ауытқуы.

5. жасушаның бiр бөлiнуден екiншi бөлiнуге дейiнгi кезеңi

108. Өзгергiштiкке анықтама берiңдер:

1. тұқым қуалайтын ақпараттың көбею түрiнiң берiлу әдiсiне тәуелдi єзгеруi

2. ұрпақтар арасындағы ұқсастықты және тұқым қуалайтын ақпараттыµ берiлуi мен сақталуын қамтамасыз ететiн, барлыі ағзаларда бiрдей көрiнiс беретiн,

жалпы іасиет

3. даралардыµ жеке дамуы барысының негiзiнде тұқым қуалайтын информацияның

iс жүзiне асырылуы жатыр

4. + тұқым қуалайтын бастаманың өзгеруiне байланысты, ағзаның дамуы барысында

белгiнiң көрiнiс беруiнiң, сыртқы ортамен әсерлесу нәтижесiнде ауытқуы.

4. жасушаның бiр бөлiнуден екiншi бөлiнуге дейiнгi кезеµi

109. Фенотиптiң анықтамасы:

1. санымен, пiшiнiмен және мөлшерiмен сипатталатын хромосомалардың

диплоидты жиынтығы

2. +ағзаның iшкi және сыртқы белгiлерiнiң жиынтығы

3. барлық тұқым қуалайтын факторлардың жиынтығы

4. ата-аналардан алған барлық гендердiң жиынтығы

5. ағзаның барлық қасиеттерi мен белгiлерiнiң жартысы

110. Генотип бұл:

1. +ата-аналардан алған барлық гендердiң жиынтығы

2. ағзаның iшкi және сыртқы белгiлерiнiң жиынтығы

3. барлық тұқым қуалайтын факторлардың жартысы

4. ағзаның барлық қасиеттерi мен белгiлерiнiң жиынтығы

5. санымен, пiшiнiмен және мөлшерiмен сипатталатын хромосомалардың

диплоидты жиынтығы

111. Талдаушы шағылыстыруға сипаттама берiңдер:

1. ата-аналқі даралар альтернативтi көп жұп белгi бойынша талданады

2. +генотипi белгiсiз дараны, рецессивтi аллель бойынша гомозиготалы

дарамен шағылыстыру

3. ата-аналық даралар альтернативтi бiр жұп белгi бойынша талданады

4. ата-аналық даралар альтернативтi екi жұп белгi бойынша талданады

5. ата-аналық даралар альтернативтi үш жұп белгi бойынша талданады

112. Ата-анасының генотипiн анықтаңдар, егер олардың ұрпақтарында фенотипi бойынша

белгiлердiң ажырауы 1 : 1 қатысында жүрсе:

1. АА х аа

2. +Аа х аа

3. ААВВ х аавв

4. аа х аа

5. АаВв х АаВв

113. Ата-анасының генотипiн анықтаңдар, егер олардың ұрпақтарында фенотипi бойынша

белгiлердiң ажырауы 3 : 1 қатысында жүрсе:

1. аа х аа

2. Аа х аа

3. ААВВ х аавв

4. +Аа х Аа

5. АаВв х АаВв

114. Толымсыз доминанттылық кезiндегi F`2 белгiлердiң фенотип бойынша ажырауының қатынасы:

1. 2:1, 50% : 50%

2. +1:2:1, 25% : 50% : 25%

3. 1:1, 50% : 50%

4. 3:1,75% : 25%

5. 50%:25%:25%:25%

115. Плейотропияның анықтамасын берiңiздер:

1. бiр белгiнiң бiр генге тәуелдi болуы

2. әр түрлi аллельдi емес гендер бiр белгiге әрекет етiп, ол белгiнiң әсерiн күшейтуi

3. +бiр геннiң әсерiнен бiр неше белгiнiң жарыққа шығуы

4. доминантты аллельдiң гетерозиготалы жағдайында күштi әсер беруi

5. екi аллельдi гендермен анықталатын белгiлердiң гетерозиготалық күйде

жарыққа шығуы

116. Пенетранттылық - бұл:

1. бiр геннiң бiрнеше белгiге жауап беруi

2. әртүрлi адамдарда бiр белгiнiң көрiну дәрежесiнiң әртүрлi болуы

3. белгiнiң дамуының сапалық көрсеткiшi

4. +белгiнiң көрiнiс беруінің сандық көрсеткiшi

5. белгiнiң дамуын бақылайтын геннiң әртүрлi адамдарда көрiніс бермеуі

117. Экспрессивтiлiк - бұл:

1. бiр геннiң бiрнеше белiге жауап беруi

2. әртүрлi адамдарда бiр белгiнiң қайталануы

3. +белгiнiң көрiнiс беруінiң сапалық көрсеткiшi

4. белгiнiң көрiнiс беруінің сандық көрсеткiшi

5. осы белгiнiң дамуын бақылайтын геннiң әртүрлi адамдарда көрiну жиілігі

118. Генокопия құбылысының сипаттамасы:

1. бiр геннiң бiрнеше белгiге жауап беруi

2. +әртүрлі аллельді емес гендердің өзара байланысуы

3. белгiнiң көрiнуi геннiң әсерiнен емес сыртқы орта әсерiнен

4. экзогендi және генетикалық ақаулықтардың фенотиптiк көрiнiс беруi

5. геннiң көптiк әсерi байқалады

119. Ата - аналарының қан топтары II және III, гомозиготалы. Олардың балаларының

кан топтары: қандай болады:

1. I

2. II

3. III

4. +IV

5. 0

120. АВО жүйесi бойынша I және IV қан топты адамдардыµ генотипiн көрсетiµiз:

1. +I^оI^о, I^А I^В

2. I^А I^А, I^оI^о

3. I^ВI^В, I^А I^В

4. I^А I^В, I^ВI^О

5. I^ВI^В, I^А I^0

121. Ұл баланың кан тобы бiрiншi, оның әпкесiнiң қан тобы-төртiншi. Олардың

ата-аналарының мүмкiн болатын қан топтарын көрсетiңiз:

1. II және II

2. II және IV

3. +II және III

4. I және IV

5. I және III

122. Өмiр сүруге қабiлеттiлiгi бар моносомия:

1. аутосома бойынша моносомия

2. аутосома бойынша трисомия

3. ФКУ

4. Тея-Сакс ауруы

5. +Тернер-Шерешевский синдромы

123. Аутосома бойынша трисомияға тән:

1. +бiр аутосоманың артық болуы хромосомалық ауруға алып келедi

2. бiр аутосоманың жоқ болуы

3. популяцияда ондай адамдар кездеспейдi

4. адамның жыныс хромосомаларының жоқ болуы

5. өмiр сүруге қаблетсiз

124. АВО жүйесiндегi II және IV қан топты адамдардың генотипiн көрсетiңiз:

1. I^o I^o

2. I^В I^В

3. +I^A I^O, I^АI^B

4. I^A I^В, I^АI^B

5. I^OI^B

125 Аса жоғары доминанттылықтың сипаттамасы:

1. рецессивтi ген әсерiнен доминантты геннiң әсерiнiң әлсiреуi

2. доминантты гендердiң бiрдей жарыққа шығуы

3. +доминантты геннiң гомозиготалы жағдаймен салыстырғанда гетерозиготалы

жағдайда айқын көрiнуi

4. гетерозиготалылар фенотиптi бойынша гомозигоалармен бiрдей

5. доминантты геннiң басқа генмен басылуы

126. Полимерия дегенiмiз:

1. +әртүрлi аллельдi емес гендердiң әсерлесiп бiр-бiрiн толықтырып белгiнi

жарыққа айқын шығаруы

2. екi аллельдi емес доминантты гендердiң әсерлесуiнен жаңа белгiлердiң

жарыққа шығуы

3. бiр жұп аллельдi гендердiң әсерiнiң бiрдей болуы

4. комплементарлыққа қарама-қарсы

5. екi аллельдi емес гендердiң бiреуiнiң екiншi бiр аллельдi емес генiне

басымдылық көрсетуi

127. Фенокопия құбылысына төмендегi көрсетiлгендердiң қайсысы тән:

1. бiр ген бiрнеше белгiге жауап бередi

2. бiр белгi әртүрлi гендермен анықталады

3. +белгiнiң дамуы геннiң әсерiнен емес сыртқы орта факторларының әсерiнен

4. белгiнiң дамуы геннiң әсер көрсетуінен дамиды

5. геннiң көптiк әсерi байқалады

128. Гемоглобиннiң құрамына екi полипептидтi тiзбек кiредi (альфа және бетта).

Оларды анықтайтын ген гомологті емес хромосомада орналасады. Осы гендердiң

әсерлесу түрiн атаңыздар:

1. толымсыз доминанттылық

2. кодоминанттылық

3. эпистаз

4. +комплементарлық

5. Полимерия

129. Генотипке тәуелдi геннiң функционалдық көрсеткiштерi:

1. Плейотропия

2. +Пенетранттылық, Экспрессивтiлiк

3. Эпистаз

4. Полимерия

5. Комплементарлық

130. Аллельдi гендердiң өзара әрекеттесуiнiң түрлерi:

1. +толымсыз доминанттылық, кодоминанттылық

2. полимерия

3. эпистаз

4. комплементарлық

5. плейотропия

131. АВО жүйесi бойынша I қан топты адамдардың генотипiн көрсетiңiз:

1. I#vo \@I^o

2. I^A I^о

3. I#vВ \@I^O

4. I^ВI^B

5. +I^оI^о

132. АВО жүйесi бойынша III қан топты адамдардың генотипiн көрсетiңiз:

1. I^o I^o

2. I^A I^о

3. +I^В I^O

4. I^АI^А

5. I^АI^B

133. Толық доминанттылыққа тән :

1. гетерозиготтаның фенотипi гомозиготтаның фенотипiмен бiрдей емес

2. гетерозиготтардың фенотипi гомозиготтан өзгеше

3. рецессивтi ген доминантты геннiң әсерiн әлсiретедi

4. +аллельдi гендердiң әсерi генотиптегi басқа бiр аллельдiң әсерiне тәуелсiз

5. аллельдi гендердiң активтiлiгi бiрдей

134. Толымсыз доминанттылыққа тән:

1. гетерозиготталардың фенотипi гомозиготталардың фенотиптерiндей

2. гетерозиготталаррдың фенотипi гомозиготалармен бірдей

3. +рецессивтi ген доминантты геннiң әсерiн әлсiретедi, өзіндік фенотип тән

4. аллельдi гендердiң әсерi генотиптегi басқа бiр аллельдiң әсерiне тәуелсiз

5. аллельдi гендердiң активтiлiгi бiрдей

135. Плейотропия құбылысына тән сипаттама:

1. +бiр геннiң бiрнеше белгiге жауап беруi

2. бiр белгiнiң бiрнеше генмен анықталуы

3. белгi геннiң әсерiмен емес керiсiнше сыртқы орта факторымен анықталуы

4. генотиптiң ақауларымен экзогендердiң бiрдей фенотиптiк көрiнiс беруi

5. моногенділік, дискреттілік

136. Эпистаз- бұл:

1. әртүрлi аллельдер жұбының бiрiн-бiрi толықтырып бiр белгiнi жарыққа шығаруы

2. + аллельдi емес бiр геннiң екiншi бiр алелльдi емес генге басымдылық көрсетуі

3. екi аллельдi емес доминантты гендердiң әсерiнен жаңа белгiнiң жарыққа шығуы

4. аллельдi емес гендердiң бiрiгiп бiрдей әсер беруi

5. аллельдi емес гендердiң бiрiн-бiрi толықтыруы

137. А`1 А`1 А`2 А`2 генотипi адамның бойы ұзын, ал а`1 а`1 а`2 а`2 генотипi қысқа бойлы.

Орта бойлы адамның генотиптерiн анықтаңыздар:

1. +А`1 А`1 а`2 а`2

2. а`1 а`1 а`2 а`2

3. а`1 а`1 а`2 А`2

4. +А`1 А`1 А`2 А`2

5. А`1 А`1 А`2 а`2

138. Доминантты эпистаз:

1. + доминантты 1 ген (А) доминантты (В немесе в) генiнiң көрiнiс

беруiне кедергi жасайды

2. белгi анықтайтын (В) генiнiң, рецессивтi (аа) аллельдi гендерiнiң

әсерiнен көрiнiс беруi

3. дигетерозиготтардың ұрпағындағы ажырау 9:3:4

4. +ұрпағындағы ажырау 12:3:1 және 13:3

5. бiр ген екiншi гендi толықтырады

139. Толық домининанттылық типi бойынша тұқым қуалайтын адамның белгiлерi:

1. микрофтальмия (көз алмасының кiшiреюi)

2. цистинурия

3. +брахидактилия, көздiң түсi

4. Қант диабеті

5. шизофрения

140. Толымсыз домининанттылық типi бойынша тұқым қуалайтын адамның белгiлерiн

көрсетiңiз:

1. +микрофтальмия, цистинурия

2. полидактилия

3. брахидактилия

4. бiр тұтам ақ шаш

5. шизофрения

141. Гендердiң фенотиптiк көрініс беруінің сандық көрсеткiшi:

1. экспрессивтiлiк

2. + пенетранттылық

3. жоғары доминанттылық

4. плейотроптық

5. комплементарлық