КАЗАКША КЕРЕК

1. Қант диабетімен ауыратын 23 жасар науқас клиникаға түскен. Қан анализінде: қант – 25 ммоль/л, қанның рН – 7,16, Na⁺ – 120 мэкв/л, К⁺ – 5,6 мэкв/л. Осы жағдайда қандай дәрілердің тіркесуі тиімді:

A. инсулин және калий хлориді

B. инсулин, NaCl мен натрий бикарбонат ерітінділері

C. NaCl мен натрий бикарбонат ерітінділері

D. инсулин және глюкоза

E. инсулин, глюкоза және калий хлориді

2. Қант диабетімен ауыратын 23 жасар науқас клиникаға түскен. Қан анализінде: қант – 25 ммоль/л, қанның рН – 7,16, Na⁺ – 120 мэкв/л, К⁺ – 5,6 мэкв/л. Берілген жағдайда шұғыл көмек көрсетпегенде қандай асқыну дамуы мүмкін:

A. кетоацидоздық кома

B. гиперосмолярлық кома

C. гипогликемиялық кома

D. лактоацидоздық кома

E. барлық аталғандар

3. 23 жасар науқас ауруханаға есін жоғалтқан күйінде түсті. Терісі құрғақ, бетінің ұшы қызарған. Тыныс шығарған кезде өткір ацетон иісі шығады. Куссмауль тынысы. АҚҚ с.б.б. 130/90 мм тең. Пульсі 102 соққы минутына. Қандағы қант – 28,4 ммоль/л, зәрдегі қант – 6%, ацетонға реакция – өте жоғары, оң мәнді. Бірінші орындағы патогенетикалық емдік шаралар қандай:

A. натрий бикарбонатын көк тамырға егу

B. қысқа әсерлі инсулин, бөліп-бөліп егу

C. бигуанидтерді алып тастау

D. 5% глюкоза ерітіндісін көк тамырға егу

E. қысқа әсерлі инсулин, натрий бикарбонаты

4. 51 жасар науқас әйел қынаптың қышуына, аузының кебуіне, несеп бөлудің жиіленуіне, соңғы 3 айға созылған еңбекке қабілеттілігінің төмендеуіне шағым айтады. Қарағанда: науқастың күйлілігі жоғарылаған, терісі құрғақ. Жүрек тондары тұйықталған, АҚҚ с.б.б. 140/90 мм тең. Пульсі 72 рет минутына. Қан анализі: холестерин – 6 ммоль/л, бета-липопротеидтер – 7,2 ммоль/л, триглицеридтер – 1,9 ммоль/л, қант – 10,0 ммоль/л. Қандай диагноз туралы ойлау мүмкін:

A. НЦД (нейроциркуляторлық дистония)

B. ІІ типті қант диабеті

C. Иценко-Кушинг синдромы

D. қантсыз диабет

E. климактериялық синдром

5. ІІ типті қант диабеті мен семіздігі бар науқасқа ем тағайындаңыз:

A. седативті дәрілер

B. жыныс гормондары

C. сульфонилмочевина препараттары

D. преднизолон

E. инсулин

6. Төменде аталған жедел жағдайлардың қайсысы қант диабетінде дамуы мүмкін:

A. тиреотоксикалық кома

B. апоплексиялық кома

C. гиперкетонемиялық кома

D. бауырлық кома

E. милық кома

7. Қант диабеті бар науқаста гипогликемиялық кома дамуының себебі:

1) ішімдік қолдану

2) шамадан тыс физикалық күш түсіру

3) инфекциялар

4) гипотиазид қолдану

A. 1, 2

B. 1, 3

C. 1, 4

D. 2, 3

E. 2, 4

8. Мужчина 47 лет, жалуется на прогрессивно нарастающую утомляемость, выраженную физическую слабость, боли в животе, тошноту, периодически возникающую рвоту, боли в сердце. В анамнезе 15 лет назад – туберкулез легких. При осмотре: кожа пигментирована. АД 90/40 мм рт. ст. Склонность гипогликемии, снижение в крови, в моче 11-ОКС, 17-ОКС и альдостерона. Какой диагноз можно поставить данному больному:

A. гемохроматоз

B. феохромоцитома

C. вторичный альдостеронизм

D. гипертоническая болезнь

E. болезнь Аддисона

КАЗАКША КЕРЕК

180-195

9. Аддисон ауруында жүргізілетін патогенетикалық емнің негізгі принциптерін көрсетіңіз:

A. хирургиялық ем (бүйрек үсті без ісігін алып тастау)

B. орнын басушы терапия

C. сәулемен емдеу

D. симптоматикалық терапия

E. детоксикациялық терапия

10. 32 жастағы әйел жүрегінің ауырғандығына, жүректің қатты соғуына, минутына 130 соққыға дейін болатын тахикардияға, ашуланғыштыққа байланысты стационарда тексеруден өткен. Қойылған диагнозы: нейроциркуляторлы дистония, гипертониялық түрі. Максимальды АҚҚ с.б.б. 160/80 мм тең. Гормондарға зерттеу жүргізілген жоқ. Қандай зерттеуді жүргізгенде Сіздің диагнозыңыз дәлелденеді:

A. қандағы адреналин, норадреналин деңгейін анықтау

B. глюкоза деңгейін анықтау

C. тиреотропты гормон деңгейін анықтау

D. пролактин деңгейін анықтау

E. жүректі УДЗ

11. Науқас 48 жаста, дене салмағының жоғарылауына, бас ауырғандыққа, бел аймағындағы ауырғандыққа, бетінде түктердің өсуіне шағым айтады. Бет ұштары күңгірт-қызарған, іші ұлғайған, аяқ-қолдары арықтаған. АҚҚ с.б.б. 190/110 мм тең. Рентгенограммада: жамбас сүйектерінің, омыртқа сүйектерінің остеопорозы. Қанда және зәрде гидрокортизон деңгейі шамалы жоғарылаған. Қандай ауру туралы ойлау керек:

A. семіздік

B. гломерулонефрит, СБШ

C. бірінші ретті альдостеронизм

D. Иценко-Кушинг синдромы

E. гипертония ауруы

12. Науқас 62 жаста, дел-салдық, ой қызметінің нашарлауы, беттің ісінуі, дене салмағының жоғарылауы, көз саңылауының тарылуы, қабақтың сыртқы 1/3-ң түктерінің түсуі, брадикардия және айқын гиперхолестеринемия табылған. Төменде келтірілген аурулардың қайсысы көрсетілген клиникалық белгілермен жүруі мүмкін:

A. Иценко-Кушинг ауруы

B. В₁₂-жетіспеушілік анемия

C. гипотиреоз

D. жайылмалы-уытты жемсау

E. атеросклероз

13. 34 жастағы науқас әйел аздап тұншығу, мойынының үлкеюіне шағым айтады. Анамнезі бойынша көп жылдар бойы эндемиялық аймақта орналасқан таулы жерде тұрады. Қарағанда: қалқанша безі көзге көрінеді, пальпация ауырсынады, көлемі ІІ дәрежеге дейін ұлғайған. АҚҚ с.б.б. 140/70 мм-ге тең. Пульсі минутына 62 рет. ТТГ, Т₃ және Т₄ деңгейі қалыпты. Диагноз қойыңыз:

A. Хашимото ауруы

B. жайылмалы уытты жемсау

C. эндемиялық жемсау, түйінді түрі

D. бірінші ретті гипотиреоз

E. Ридель тиреоидиті

14. Киммелстил-Уилсон синдромының негізгі клиникалық көрінісі:

A. протеинурия, гипоальбуминемия, артериальды гипертензия

B. протеинурия, артериальды гипертензия, анемия

C. протеинурия, артериальды гипертензия, ісіктер

D. гематурия, артериальды гипертензия, ісіктер

E. гематурия, протеинурия, ісіктер

15. Кетоацидозда адекватты патогенетикалық терапия тағайындаңыз:

A. антитиреоидты препараттар

B. инсулинотерапия

C. гипотензивті препараттар

D. альдактон

E. преднизолон

16. Жайылмалы-уытты жемсауда қандай жүйелер басымырақ зақымданады:

A. асқорыту

B. жүрек-тамыр

C. несеп бөлу

D. тыныс алу

E. жүйке

17. Жайылмалы-уытты жемсауда жүрек-тамыр жүйесі жағынан тән өзгерістер:

A. брадикардия

B. пароксизмалді тахикардия

C. тұрақты тахикардия

D. жіптәрізді пульс

E. атриовентрикулярлы блокадалар

18. Тиреотоксикозда патогенетикалық емді тағайындаңыз:

A. антиструмин 1 тб аптасына1 рет

B. адиурекрин 0,05 тб күніне 2-3 рет

С. мерказолил 0,01 күніне 3 рет

D. тиреоидин 0,05 күніне 2 рет

Е. адреналин 0,1-1,0 тері астына

19. Тиреотоксикозға тән АҚҚ өзгерістері:

A. систолалық қысымның жоғарылауы

B. диастолалық қысымның жоғарылауы

C. пульстік қысымның жоғарылауы

D. кіші қан айналым жүйесінде қысымның жоғарылауы

E. пульстік қысымның азаюы

20. Тиреотоксикозда жүйке жүйесі жағынан байқалатын белгілер:

A. психикалық қозғыштығының жоғарылауы

B. реакцияларының тежелуі

C. Ахилл рефлексінің төмендеуі

D. полинейропатия

E. ұйқышылдық

21. Гипогликемиялық кома дегеніміз:

A. қанда глюкозаның тез төмендеуінен туындайтын жағдай

B. инсулин дефициті мен қанда көп мөлшерде сүт қышқылының жиналуынан ацидозға әкелетін жағдай

C. ауыр инсулин жетіспеушілігі мен тканьдермен глюкозаның утилизациясының төмендеуі – кетоацидозға әкелуі

D. дегидратация, гипергликемия, гиперосмолярлықпен сипатталатын кетоацидоз болмайтын жағдай

E. бауыр клеткаларының ауқымды некрозынан туындайтын жағдай

22. Гипергликемиялық гиперкетонемиялық кома дегеніміз:

A. қанда глюкозаның тез төмендеуінен туындайтын жағдай

B. инсулин дефициті мен қанда көп мөлшерде сүт қышқылының жиналуынан ацидозға әкелетін жағдай

C. ауыр инсулин жетіспеушілігі мен тканьдермен глюкозаның утилизациясының төмендеуі – кетоацидозға әкелуі

D. дегидратация, гипергликемия, гиперосмолярлықпен сипатталатын кетоацидоз болмайтын жағдай

E. бауыр клеткаларының ауқымды некрозынан туындайтын жағдай

23. Гиперосмолярлық кома дегеніміз:

A. қанда глюкозаның тез төмендеуінен туындайтын жағдай

B. инсулин дефициті мен қанда көп мөлшерде сүт қышқылының жиналуынан ацидозға әкелетін жағдай

C. ауыр инсулин жетіспеушілігі мен тканьдермен глюкозаның утилизациясының төмендеуі – кетоацидозға әкелуі

D. дегидратация, гипергликемия, гиперосмолярлықпен сипатталатын кетоацидоз болмайтын жағдай

E. бауыр клеткаларының ауқымды некрозынан туындайтын жағдай

24. Гиперлактацидемиялық кома дегеніміз:

A. қанда глюкозаның тез төмендеуінен туындайтын жағдай

B. инсулин дефициті мен қанда көп мөлшерде сүт қышқылының жиналуынан ацидозға әкелетін жағдай

C. ауыр инсулин жетіспеушілігі мен тканьдермен глюкозаның утилизациясының төмендеуі – кетоацидозға әкелуі

D. дегидратация, гипергликемия, гиперосмолярлықпен сипатталатын кетоацидоз болмайтын жағдай

E. бауыр клеткаларының ауқымды некрозынан туындайтын жағдай

25. Кетоацидозға ең тән белгі:

A. ашқарынға 8,0 ммоль/л-ден жоғары гипергликемия

B. тәуліктік зәрде 100 гр тең глюкозурия

C. гиперкетонемия

D. гликолизденген гемоглобин 3-6%

E. гипергликемия > 6,1 ммоль/л

26. Аталған факторлардың қайсысы қант диабетінің ең мүмкін себебі бола алады:

A. тұқымқуалаушылық

B. семіздік

C. психикалық стресс

D. аутоиммунды механизмдер

E. салқын тию

27. Қант диабетінің қауіп факторына жатады:

A. алиментарлық фактор

B. бүйрек аурулары

C. диабетпен ауыратын науқастың монозиготалық сыңары

D. салмағы 4,5 кг тірі немесе өлі бала туған әйелдер

E. бауыр аурулары

28. Инсулиннің көмірсу алмасуына әсерін атаңыз:

A. глюкорецепторлар активтігін төмендетеді

B. глюкогенезді күшейтеді

C. клеткалармен глюкозаның фосфорлануын активтендіреді

D. бауырда глюкогенезді тежейді

E. тамырлардың шеткі кедергісін азайтады

29. Инсулин:

A. мембрана арқылы глюкозаның транспортын күшейтеді

B. глюкозаның транспортын ұйқы безіне күшейтеді

C. глюконеогенез ферменттерін активтендіреді

D. фосфолипазаны активтендіреді

E. фосфорилазаны активтендіреді

30. Инсулиннің ашылуы кімнің атымен байланысты:

A. Пастер

B. Гадам

С. Бантинг

D. Дале

Е. Вильям Витеринг